ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені 5В060400 – «Физика» мамандығына арналған студенттерге арналған пәннің ОҚу жұмыс бағдарламасы семей 2013 Алғы сөз

жүктеу/скачать 204.88 Kb.

Дата	26.06.2016
өлшемі	204.88 Kb.
	#159751

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ

СЕМЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы

МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

3 деңгейлі СМЖ құжаты

ПОӘК

Е ПОӘК

042-18-25.1.40/01- 2013 ж

ПOӘК

«Еңбек қорғау» пәнінің студенттерге арналған оқу жұмыс бағдарламасы

«_1_» _09_ 2013 ж.

№ 1 басылым

«ЕҢБЕК ҚОРҒАУ»

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

5В060400 – «Физика» мамандығына арналған

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей

2013

Алғы сөз
1. ҚҰРАСТЫРҒАН

Құрастырушы: техника ғылымдарының кандидаты, доцент, Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қоргау» кафедрасының профессор м.а.

Сарсембенова О.Ж. ____________ « 28 » 08 2013 ж.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1. Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедра отырысында

« 4 » 09 2013 ж. № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі, доцент м.а. ____________ Кабышева Ж.К.
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро отырысында

« 09 » 09 2013 ж. № 1 хаттама

АФ ОӘБ төрағасы, доцент м.а. _____________ Тлеубаева А.В.

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады

Хаттама № 1 «_18__» __09___ 2013 ж.

Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,

оқу-әдістемелік жұмысы бойынша

проректор, профессор ______________ Искакова Г.К.

4 АЛҒАШ РЕТ ЕҢГІЗІЛГЕН

Мазмұны

1

Жалпы ережелер 4

2

Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 6

3

Пәнді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар 10

4

Курс форматы 10

5

Курс саясаты 11

6

Баға қоюдың саясаты 11

7

Әдебиет 13

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1 Оқытушы және пән бойынша жалпы мәліметтер

Оқытушының аты-жөні – Сарсембенова Орынжамал Жунусбековна, техника ғылымдарының кандидаты, доцент;
«Экология және қоршаған ортаны қоргау» кафедрасы
Байланыс ақпараты - № 8 оқу ғимараты, № 320 кабинет
Сабақ өткізетін аудиториялар № 301
Пәнің аталуы – «Еңбек қорғау»
Кредит саны – 2

Жұмыс оқу жоспарынан көшірме (кесте 1)

Кесте 1

Курс

Семестр

Кредитер

Дәріс

(сағ.)

ПС
(сағ.)

ОСӨЖ
(сағ.)

СӨЖ
(сағ.)

Барлығы (сағ.)

Қорытынды бақылау формасы

4

7

2

15

15

15

45

90

Емтихан

1.2. Пән мазмунының кыскаша сипаты:

«Еңбек қорғау» пәннің мақсаты мен даму сатылары. «Еңбек қорғау» пәні базалық пәндер циклына жатады. 5В060400 – «Физика мамандығын таңдау бойынша және студенттердің қоршаған ортаны қорғау туралы білімдерін қалыптастыруды қарастырады.

Осы курсты оқуда студенттер еңбек қорғаудың заңдылық негіздерімен, өндірістік қауіпсіздік, еңбек гигиенасы, өндірістік санитария, қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі мәселелерімен таныстырылады, сонымен қатар пәнді меңгеру барысында студенттер мемлекеттік стандарттар жүйесімен жұмыс істеуді, әдебиеттерді іздестіру жолдарымен және қауіпсіздік сұрақтарын зерттеу және шешу әдістерімен таныстырылады.

1.3 Пәннің мақсаты:

Пәндi оқыту мақсаты: - қауіпсіздіктің, зиянсыздықтын негіздерін және жұмыскердің максимум өнімділігін қамтамасыз етудің еңбек жағдайларын бағалаудың теориялық және практикалық негіздерін меңгерген жас мамандарды даярлау. Сонымен қатар, өндістік санитария мәселері бойынша, биологиялық, химиялық және физикалық, психофизикалық факторлардың жұмыс істейтіндер мен адам организмдеріне әсерін студенттерге практикалық және физикалық дайындықтарға үйрету.

1.4 Пәннің міндеті:

- Еңбек қорғау және өндірістік санитарияның теориялық және заңдылық негіздерімен таныстыру;

- өндірістік жарақаттың алдын-алу шараларын, кәсіби ауырудың алдын-алу шараларын іске асыра білуге үйрету;

- еңбек жағдайларын сараптай білуді үйрету;

- қауіпсіздік техникасын сақтауды қамтамасыз ететін құрылғылар мен механизмдерді дұрыс таңдай, қолдана білуді үйрету.
1.5 Пәнді оқу нәтижесі

Пәнді оқу нәтижесінде студент:

білуі керек:

өндірістегі еңбек қорғаудың теориялық, заңдылық және нормативті-техникалық негіздерін;

дағдылануы керек:

өндірістік аварияларды болжау әдістерін және олардың салдарын жоюды меңгеруі керек;

түсінуі керек:

өндірістік авариялар мен төтенше жағдайлардың өрбу үрдістерін және олардың алдын алу шараларын;

қолынан келуі керек:

мүмкін болар авариялық жағдайлар және басқа да техникалық есептерді жүргізу жолдары;

құзырлы болуы керек:

- еңбек қорғаудың теориялық, заңдылық және нормативті-техникалық негіздеріне байланысты сұрақтарды шешуде;

- өндірістегі еңбек қорғауды ұйымдастыру және қауіпсіздікті қамтамасыз ету сұрақтарын шешуге;

- өндірістің қауіпті, зиянды факторларынан еңбеккерлерді қорғаудың ұжымдық және жеке жабдықтарын таңдауда және техникалық қорғау құралдарын қолдана білуде;

- өндірістік жарақаттану және кәсіби аурудың алдын алу сұрақтарын ше-шуде;

еңбек қорғау шараларын жоспарлау сұрақтарынан.

1.6 Курстың пререквизиттері:

1.6.1 Физика;

1.6.2 Математика;
1.7 Курстың постреквизиттері:

1.7.1 Өнеркәсіптік желдету;

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
Кесте 2 - Пәннің мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу.

Кесте 2

Тақырыптың атауы	Сағат саны				Әдебиет
Тақырыптың атауы	ДС	ПС	ОСӨЖ	СӨЖ	Әдебиет
1	2	3	4	5	6
Дәріс сабақтары. 1 Модуль. Кіріспе. Негізгі түсініктер мен жалпы сурақтары. Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері. Еңбек қорғаудың жалпы сұрақтары.Еңбек Кодексі.
Блок 1. 1 тақырып. Кіріспе. Еңбек қорғау және тірішілік қауіпсіздігі курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары. ҚР негізгі құқықтық актілері ОСӨЖ: Еңбек қорғау және тірішілік қауіпсіздігі курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары. МЕСТ 2.0.001-82 танысу СӨЖ: ҚР негізгі құқықтық актілері.	1		1	5	Нег. 7.1.1, 7.1.3, 7.1.6, 7.1.7 Қос. 7.2.2, 7.2.3
2 тақырып. Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері. ОСӨЖ: Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар. СӨЖ: Еңбек қорғауды басқару жүйесі. Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар.	2		1	5	7.1.1, 7.1.3, 7.1.6, 7.1.7 Қос. 7.2.2,
Модуль 2. Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары
Блок 1. 3 тақырып. Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары. ПС: Өндірістік жағдайлардың микроклимат анықтау әдістемесі (жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу) ОСӨЖ: Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары. СӨЖ: Өндірістік санитариядағы негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар (метеорологиялық жағдайлар, жұмыс орны және т.б.).	2	2	2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, 7.1.7 Қос. 7.2.2, 7.2.4, 7.2.6
4 тақырып. Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері. ПС: Өндірістік жайлардың микроклимат анықтау әдістемесі (жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу) ОСӨЖ: Өндірістік санитария және еңбек санитариясы - өнеркәсіптік объектілерге қойылатын санитарлық талаптар СӨЖ: Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері	2	2	2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, 7.1.7 Қос. 7.2.2, 7.2.4, 7.2.6, 7.2.7
Модуль 3. Зиянды факторлардан қорғау
Блок 1. 5 тақырып. тақырып. Ауадағы зиянды заттардан қорғау. Ауаның шаңданғандығын анықтау. ПС: Ауаның шаңданғандығын анықтау. Ауа сынамаларын таңдау әдістері. Өндіріс орындарында ауаның шаң-тозаның анықтау ОСӨЖ: Өндірістік шаң. Шаң өндірістік зияндылық ретінде. СӨЖ: Шаңдардың физика-химиялық қасиеттері. Гигиеналық нормалау ҰШШШ,ШН,КПНҚ, гигиеналық критерийлер және жұмыс аймағының ауасында аэрозольдардың болуына байланысты еңбек жағдайларының жіктелуі Шаң аурулардың алдын-алу шаралары. Өндірістік желдету. Өнеркәсіптік ғимараттар аэрациясы. Механикалық желдету.	2	4	2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, 7.1.7 Қос. 7.2.2, 7.2.4, 7.2.5, 7.2.6, 7.2.7
Блок 2. 6 тақырып. Өндірістік шу мен діріл. Олардың адам ағзасына зиянды әсер етуі. Шудың, дірілдің сипаттамалары. Олардың деңгейлерін нормалау және бақылау. Оларды зиянды әсерден қорғау шаралары. Діріл мен шуды өлшейге арналған аспаптар. Жеке қорғау құралдары. ПС: Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау. Жұмыс аймағының ауасындағы улы заттарды анықтау (Жұмыс орындарында ауа құрамындағы улы газдар мен буларды жедел анықтау жолдары). ОСӨЖ: Шудан, дірілден және ультрадыбыстан қорғау СӨЖ: Шудың физика-гигиеналық сипаттамасы. Шудың өлшем бірліктері. Шу өндірістік зияндылық ретінде. Әсер етуі. Гигиеналық бағалау және зерттеу әдістері. Дірілдің физика-гигиеналық сипаттамасы. Жалпы және жергілікті діріл. Дірілдің өндірістік зияндылық ретінде. Әсер етуі. Гигиеналық бағалау және зерттеу әдістері.алдын алу шаралары.	2	4	2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, 7.1.7 Қос. 7.2.5, 7.2.6, 7.2.7, 7.2.8, 7.2.9, 7.2.11, 7.212- 7.2.13
Блок 3. 7 тақырып. Өндірістік жарықтандыру. Жұмыс орындары жарықтанғандығының еңбек қауіпсіздігіне әсер етуі. Негізгі жарық-техникалық шамалар. Табиғи және жасанды жарықтандыру, жарықтандыру түрлері, нормалау. Жасанды жарықтандыруды есептеу әдістері. Өндірістік жарықтандыруға қойылатын негізгі талаптар. Шамдар. Апаттық жарықтандыру.Өндірістік жайларды түрлі-түсті ресімдеу. ОСӨЖ: Өндірістік жарықтандыру – нормалау, есептеу, жарық беру аспаптары, жұмыс орындарының жарықтанғандығын бақылау СӨЖ: Өндірістік жарықтандыру – жарық беру аспаптары/ Өндірістік жарықтандыруға қойылатын негізгі талаптар. Шамдар. Апаттық жарықтандыру.Өндірістік жайларды түрлі-түсті ресімдеу.			2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, 7.1.7 Қос. 7.2.14, 7.2.18- 7.2.21
Блок 4. 8 тақырып. Электрқауіпсіздігі. Электр тоғының адамға әсер етуі. ОСӨЖ: Электрқауіпсіздігі. СӨЖ: Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау.	1		1	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, Қос. 7.2.14, 7.2.18- 7.2.21
Блок 5. 9 тақырып. Өрт қауіпсіздігі негіздері Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өрт қауіпсіздігі. Өртке қарсы негізгі шаралар. ОСӨЖ: Өрт-жарылыс қауіпсіздігінің негіздері – жану және өрт туралы жалпы мағлуматтар, өрттерді болдырмау және өрттен қорғау жүйелері. СӨЖ: Өрт қауіпсіздігі негіздері. Өрт қауіпті, жарылыс қауіпті жағдайлардың жабдықтары	2		2	5	Нег. 7.1.2, 7.1.3, Қос. 7.2.2, 7.2.15- 7.2.16
Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу		3			7.1.3., 7.1.4., 7.2.1., 7.2.2.
Коллоквиум
Барлығы	15	15	15	45

3 ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР
«Еңбек қорғау» курсын көрсетiлген бағдарлама бойынша меңгеру қажет. Негiзгi ұғымдар мен анықтамаларды, бағдарламаларды меңгеру қажет.

«Еңбек қорғау» курсын берілген бағдарлама бойынша реттелген түрде оқу керек. Нәтижелердің логикалық жолдарын ұғынып, анықтамалар мен негізгі түсініктерді ажырата білу қажет. Теориялық материалдарды оқу кезінде және есептерді шешуде міндетті түрде төтенше жағдайдың өту кезіндегі физикалық құбылыстардың мағынасына көңіл аудару қажет. Студенттер пәнді оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулармен танысып пәнді толық меңгерулері керек. Әдістемелік нұсқау пәннің кейбір бөлімдерін студенттермен үздік жұмыс жасау ретінде жүргізіледі.

4 КУРС ФОРМАТЫ

Әдістемелік нұсқаулар құрамына:

1. Пәнді оқуда қажетті жоспарлау, уақытты ұйымдастыру (орындау уақыты);

2. Оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;

3. Әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;

4. Емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.

Пәнді оқыту барысында дәрістерде студенттерге «Еңбек қорғау» курсының негізгі әдістерін, негізгі терминдар мен түсініктерді, зерттеу жұмыстары бойынша жоспар құруды, биологиялық бойынша қорытынды жасап, оны арнайы мекемелерде қолдана білуді оқытады, бағытталған шаралардың ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан- жақты оқытылады.

Студенттер аудиторлық тәжірбие сабақтары мен СОӨЖ кезінде тақырып бойынша ғылыми ақпараттарды іздеу, жинау, өңдеу, ғылыми эксперимент және оның ерекшеліктерін, теориялық және эмпирикалық зерттеулердің әдістерін, ғылыми зерттеулерді пайдалану және қолдануды оқып талдайды.

СӨЖ Еңбекті қорғау бойынша тақырыптар берілген.

Студенттер осы тақырыптарға берілген әдебиеттерді және қосымша әдебиеттер іздестіріп рефераттар жазып өткізуге тиіс. Әрбір рефераттың жоспары болуы және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті. Көлемі 5-10 бет. Оны компьютерде теруге немесе қолмен жазуға рефераттарға арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған реферат иесіне қайтарылады.

Теориялық сабақты өтіп болған соң есептерді шешу әдістемесін үйрену керек. Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр тақырып бойынша конспект құру керек.

КУРС САЯСАТЫ

Университетте қабылданған ішкі тәртіп талаптарын сақтау:

Сабаққа қатысу: Дәріске, зертханалық сабақтарға қатысу міндетті. Егер қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз, тақырып және тарау бойынша өзіндік жұмыс жазып мезгілінде тапсыру керек, ал дәрістен өткен тақырып және зертханалық жұмыс бойынша бақылау жұмысын немесе тест бойынша жауап жазуыңыз керек.

Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені бұзу аудиториядан шығарумен және/немесе барлық курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.

Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және белгіленген мерзім ішінде тапсыру керек. Мерзімнен кейін орындалған жұмыстар төмен бағаланады.

Межелік аттестация: межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуды, берілген уақытта өзіндік жұмыстарды орындауды, сабақта ауызша немесе жазбаша жауап беруді, межелік бақылаудың өзінің нәтижесін ескереді.

Көшіру: Кез-келген көшіру (дайын тапсырмаларды немесе басқа студенттердің есептерін көшіру, пайдалану) аудиториядан шығарумен және/немесе курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.

Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.

Емтихан: Нәтижесінде барлық студенттерге тестік емтихан болады, яғни пәннен максималды балл санынан 50 % жинаған студент емтиханға жіберіледі. Емтиханда студент барлық курста өткен материал мазмұнына берілетін сұрақтар.

6 БАҒА ҚОЮДЫҢ САЯСАТЫ

Апта бойынша баллдарды бөлу және бақылау түрлері кестеде келтірілген

«Еңбек қорғау» пәнінен баллдарды бөлу.

Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Барлық баллдар	Ескерту
1	2	3	4
1 - 7	1 – 7 апталар аралығындағы дәріс сабақтарына қатысу және дайындалу	30
1 - 7	Практика (тәжірибе) жұмыстарының білімін тексеру - орындау,қорғау.	75-105
1 - 7	Оқушының оқытушымен орындаған өздік жұмысы (ОООЖ)	30-45
1 - 7	Оқушының өздік жұмысы (ОӨЖ)	60-75
7	Бірінші межелік бақылау- 1 – 7 апталар аралығындағы дәріс материалдары бойынша комплексті тестілеу	70	Кесте бойынша
1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы		300
8 - 15	8 – 15 апталар аралығындағы дәріс сабақтарына қатысу және дайындалу	30
8 - 15	Практика (тәжірибе) жұмыстарының білімін тексеру - орындау,қорғау.	75-105
8 - 15	Оқушының оқытушымен орындаған өздік жұмысы (ОООЖ)	30-45
8- 15	Оқушының өздік жұмысы (ОӨЖ)	60-75
15	Бірінші межелік бақылау- 1 – 7 апталар аралығындағы дәріс материалдары бойынша комплексті тестілеу	70	Кесте бойынша
8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы (қорытындысы)		300
Емтихан бойынша балдардың қорытындысы		400
Академиялық кезең бойынша баллдарың жиынтығы (қорытындысы)		1000

7 ӘДЕБИЕТ

7.1 Негізгі
7.1.1. ҚР Еңбек Кодексі, Алматы, 15.05.2007 ж.

7.1.2 А.Әбдіров, Ғ.Сейфуллина. Қауіпсіздік техникасы. Оқу құралы. 2–басылым. Астана: «Фолиант» баспасы, 2010 – 120 бет.

7.1.3 Қ.Т.Жантасов, Е.Н.Кочеров, А.С.Наукенова, М. Қ .Жантасов. «Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі» Алматы.2012 ж.- 512 б.

7.1.4. А.Хван, П.А.Хван. Безопасность жизнедеятельности. Практикум. Р-на-Дону; Феникс, 2007.-316 с.

7.1.5. В.И.Скала. «Охрана труда и техника безопасности».Алматы. 2002 г.

7.1.6. Ш.Т.Бейсебаев. «Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігі»,Оқу-әдістемелік құрал, Шәкәрім атындағы СМУ. Семей.2011 ж.

7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1.В.Беляев. Охрана труда на предприятиях ММП.-М.:Легкая промыш-ть, 1982.-287с.

7.2.2. Арустамов Э.А. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа, Москва, 1999-304 с.

7.2.3. ГОСТ 12.0.001-82 ССБТ. Основные положения

7.2.4. ГОСТ 12.0.003-74 ССБТ. Опасные и вредные производственные факторы. Классификация

7.2.5. ГОСТ 12.0.004-90 ССБТ. Организация обучения безопасности труда. Общие положения

7.2.6. ГОСТ 12.1.005-88 ССБТ. Общие санитарно-гигиенические требования к воздуху рабочей зоны

7.2.7. ГОСТ 12.1.007-76 ССБТ. Вредные вещества. Классификация и общие требования безопасности

7.2.8. ГОСТ 27409-87 Шум. Нормирование шумовых характеристик стационарного оборудования. Основные положения.

7.2.9. ГОСТ 12.1.003-83 ССБТ. Шум. Общие требования безопасности.

7.2.10. ГОСТ 12.1.029-80 ССБТ. Средства и методы защиты от шума. Классификация.

7.2.11. ГОСТ ССБТ 12.1.012-90 (1996) Вибрационная безопасность. Общие требования.

7.2.12. ГОСТ ССБТ 12.1.047-85 (1988) Вибрация. Метод контроля на рабочих местах.

7.2.13. ГОСТ ССБТ 12.4.012-83 (1986) Вибрация. Средства измерения и контроля вибрации на рабочих местах. Технические требования.

7.2.14.ГОСТ ССБТ12.2.007-88 Лампы электрические. Требования безопасности.

7.2.15. Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов РК/ сост. В.И.Скала. –Алматы: «LEM», 2002, 274 с.

7.2.16. М.Б. Базаршин «Еңбек қорғау пәнінен студенттерге арналған қысқаша дәрістер» Семей 1994.

жүктеу/скачать 204.88 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: