ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
Оқу әдістемелік кешенінің құжаты 3 деңгейлі
|
ПОӘК
|
УМКД 042-18-22.1.116/01 -2014
|
ПОӘК
Оқытушыға арналған
«Ботаника» пәнінің бағдарламасы
|
Басылым № __
«__»____20__ж
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Ботаника»
5В060700-«Биология» мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2014
Алғы сөз
1 құрастырылҒАН
Құрастырушы: _______________«____»__________20____ А.С. Мадыбекова «Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының аға оқытушы, биология магистрі
2 талқыланды
2.1 «Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Кафедра меңгерушісі ___________ Б.Ахметова
2.2. Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Төрағасы __________ Г.Джаманова
3 бекітілГЕН
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама №__ «__»_____20___ж
ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова
-
-
4 АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ
Мазмұны
-
Қолдану саласы
-
Ереже белгілейтін сілтемелер
-
Жалпы ережелер
-
Оқу пәнінің (модулдің) мазмұны
-
Білім алушының өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі
-
Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етіу картасы
-
Әдебиеттер
-
ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
Ботаника пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В060700 –«Биология» мамандығы бойынша студенттеріне арналған. Ол студенттерді пәннің мазмұнымен, саясатымен, өзектілігімен, қажеттілегімен таныстырады.Оқу-әдістемелік кешені пәнді оқытуда негізгі құрал болып табылады.
-
ЕРЕЖЕ БЕЛГІЛЕЙТІН (НОРМАТИВТІК) СІЛТЕМЕЛЕР
Оқытушыға арналған пәннің нағыз бағдарламасы «Ботаника» пәнінің оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
-ҚР Мемлекеттік жалпыға міндетті жоғары білім беру стандарты
-5В060700 «Биология» мамандығының типтік оқу жоспары
-СТУ 042-СГУ-4-2014 «ПОӘК жасау және әзірлеудің жалпы негізігі талаптары» туралы университет стандарты
-ДП 042-1.01- 2014 Документациялық процедура «ПОӘК құрылымы мен мазмұны»
-
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны.
Өсімдіктер туралы ғылым. Өсімдіктер планетамызда органикалық заттардың жасалып айналуында шешуші рөл атқарады. Біздің планетамызда халық саны жылда-жылға өсуіне байланысты экожүйелерге жүктеме артуда. тАдамдар дұрыс тіршлік етуі үшін тұрақты жоғарғы өнімді ауыл және орман шаруашылқтар құрылуы керек. Сондықтан өсімдіктерді жан-жақты зерттеудің маңыздылығы артуда.
3.2 Пәнді оқу мақсаты:
-студенттерді әртүрлі систематикалық топтардағы өсімдіктер морфологиясы мен (сыртқы құрылысын сипаттайды) анатомиясымен (ішкі құрылысын сипаттайды) және оның цитологиямен, физиологиямен және экологиямен байланысып, теориялық және қолданбалы мәнісімен, репродуктивтік биология негізімен таныстыру,
-студенттерді төменгі және жоғарғы сатыдағы әртүрлі систематикалық топтар өсімдіктерінің көбеюімен, өсімдіктер әлемінің алуан түрлілігімен, анатомиялық және морфологиялық құрылысы ерекшеліетрімен танысу,
-өсімдіктер әлемі эволоюциясы негізі туралы өсімдіктердің бір-бірімен және басқа тірі организмдермен және тіршілік ету ортасымен байланысы туралы түсінік қалыптастыру.
3.3 Пәннің негізгі міндеттері:
-Өсімдік жасушасының, ұлпаларының, вегетативті және генеративті органдарының құрылысын және қызметтерін білу;
-Өсімдіктер систематикасын меңгеру;
-Тиісті ботаникалық ғылыми зерттеулердің әдістерін меңгеру.
3.4 Білім алу нәтижесі:
Пәнді оқу нәтижесінде білім алушы міндетті:
-өсімдіктер жасушасы, ұлпалары, өркен морфологиясы және анатомиясы, тамыр және генеративтік жүйелері ерекшеліктерін, өсімдіктердің морфологиялық эволюциясының негізгі бағыттарын, ұрпақ шығарудың және көбеюдің биологиялық мәнін, өсімдіктердің жастық және маусымдық өзгерістері туралы түсінік алуға;
-систематика, эволюция, филогенез, флористика, таксономиялық категориялар және таксономиялық бірліктері түсініктерін және олардың арақатынасы туралы түсінік алуға.
Білуге тиіс: әр түрлі систематикалық топтардағы ертедегі және қазіргі өсімдіктердің органикалық дүние жүйесіндегі орнын анықтайтын негізгі сипаттамаларын, сабақтарын, жапырақтарын, тамырларының анатомиялық, морфологиялық ерекшеліктерін, өсімдіктер әлемінің алуан түрлілігін және олардың қалыптасуын, құрылымдық ерекшеліктерін, кеңістіктегі таралу заңдылықтарын, құрамын және эволюциясын. Өсімдіктердің экологиялық жүйелердегі орыны және шаруашылықтағы, табиғаттағы маңызын білуге.
Өсімдіктерді гербарийге жинауды, этикеткалауды, кептіруді, өсімдіктерді систематикалық тиістілігін өз бетімен анықтауды, салыстырмалы морфологиялық тәсілді пайдалануды, алған білімін ғылыми, өндірістік және практикалық жұмыстар жүргізуде қолдануды.
Іс жүзінде дағдылануы тиіс:
-Өсімдіктер анатомиясы, морфологиясы, флорасы, систематикасы саласында ғылыми жұмыстар жүргізуге;
-Ғылыми жұмыстар жүргізгенде басқа пәндерді оқығанда алған білімдерін, тәсілдерін пайдаланып ғылыми мәселелер қоя білуге;
Тиісті ботаникалық ғылыми зерттеулердің әдістерін меңгеру.
3.5. Пән пререквизиті:өсімдіктану
3.6. Пән посреквизиті: өсімдіктер физиологиясы, геоботаника, өсімдіктер систематикасы
3.7. Жұмыс оқу жоспарынан үзінді:
Курс
|
Семестр
|
Кредиты
|
Дәріс
|
СПЗ
|
ЗС
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Есеп формасы
|
1
|
2
|
4
|
30
|
-
|
30
|
30
|
90
|
180
|
тест
| 2 кесте
Рет саны
|
Тақырыптардың аталуы және мазмұны
|
Сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
Дәріс сабақтары
|
Модуль 1 Цитология
|
Блок 1 Өсімдік жасушасы және оның компаненттері
|
1
|
Кіріспе. Ботаника пәні.
Ботаника пәнінің мақсаты мен міндеті. Ботаниканың зерттеу әдістері. Ботаниканың даму тарихы. Ботаниканың бөлімдері.Өсімдіктердің биосферадағы және адам өміріндегі маңызы.
|
1
|
2.
|
Жасуша туралы ілімнің тарихы.
Жасуша туралы ілімнің тарихы.Жасушаның алуан түрлілігі. Өсімдік жасушасының құрылысы. Жасушаның негізгі қызметтері.
|
1
|
Блок 2 Өсімдік ұлпалары
|
3
|
Өсімдік ұлпалары.
Ұлпаның классификациясы.
Түзуші, жабындық ұлпалар сипаттамасы мен құрылысы.
|
1
|
4
|
Өсімдік ұлпалары.
Арқаулық сипаттамасы мен құрылысы. Өткізгіш ұлпалар сипаттамасы мен құрылысы.Өткізгіш шоқтар.
|
1
|
2Модуль Өсімдіктің вегетативті- мүшелері
|
1 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-тамыр
|
5
|
Тамыр жүйелері. Тамырдың морфологиялық құрылысы.
|
1
|
6
|
Тамырдың анатомиялық құрылысы.
|
1
|
2 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-өркен
|
7
|
Дара- және қосжарнақты өсімдіктердің өркеннің морфологиялық құрылысы.
|
1
|
8
|
Дара- және қосжарнақты өсімдіктердің өркеннің анатомиялық құрылысы.
|
1
|
|
3 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-сабақ
|
|
9
|
Сабақтың морфологиялық құрылысы.
|
1
|
10
|
Сабақтың анатомиялық құрылысы.
|
1
|
4 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-жапырақ
|
11
|
Жапырақтың морфологиялық құрылысы.
|
1
|
12
|
Жапырақтың анатомиялық құрылысы.
|
1
|
13
|
Өсімдіктердің көбеюі. Вегетативті, Жыныссыз, жынысты көбею.
|
1
|
3 Модуль Өсімдіктің репродуктивті- мүшелері
|
1 Блок Гүл
|
14
|
Өсімдіктің репродуктивті мүшесі – Гүлдің құрылысы, қызметі, шығу тегі. Андроцей, геницей, гүлшоғыр. Тозаңдану, ұрықтану.
|
1
|
2 Блок Жеміс
|
15
|
Жеміс және тұқым. Жемістер классификациясы. Тұқым классификациясы. Жеміс пен тұқымның таралуы.
|
1
|
4 Модуль Өсімдіктер систематикасы
|
1 Блок Дробянкалар.
|
16
|
Төменгі сатыдағы өсімдіктер. Прокариоттар. Дробянкалар бөлімі
|
1
|
2 Блок Балдырлар бөлімі
|
17
|
Эукариоттар. Жасыл, жалтырауық, диатомды балдырлар. Құрылысы. Көбеюі. Классификациясы. Экологиясы.
|
1
|
18
|
Хара балдыр, оңыр, қызыл балдырлар. Құрылысы. Көбеюі. Классификациясы. Экологиясы.
|
1
|
19
|
Кілегейлілер бөлімі. (Миксомицеттер)
|
1
|
3 Блок Саңырауқұлақтар бөлімі
|
20
|
Саңырауқұлақтар бөлімі. Құрылысы. Көбеюі. Классификациясы. Экологиясы.
|
1
|
21
|
Хитридиомицеттер және оомицеттер класы.
|
1
|
22
|
Зигомицеттер және аскомицеттер класы.
|
1
|
23
|
Базидиомицеттер, дейтермицеттер класы.
|
1
|
24
|
Қыналар бөлімі
|
1
|
4 Блок Жоғары сатыдағы гаметофиті басым өсімдіктер
|
25
|
Мүктәрізділер.
|
1
|
5 Блок Жоғары сатыдағы спорофиті басым өсімдіктер
|
26
|
Риниофиттер, плаунтәрізділер, псилоттәрізділер.
|
1
|
27
|
Қырыбуын , папортниктәрізділер.
|
|
Блок 6 Тұқымды және гүлді өсімдіктердің жалпы сипаттамасы
|
28
|
Жалаңаштұқымдылар бөлімі. Тұқымды папоротниктер, саговниктер, қылқанжапырақтылар кластарының жалпы сипаттамасы және систематикасы.
|
1
|
29
|
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімі.
Қосжарнақтылар класы. Магнолиялықтар, сарғалдақтар, раушангүлділер, бұршақ, алаботалылар, алқа тұқымдастары, астралар тұқымдастары.
|
1
|
30
|
Даражарнақтылар класы. Лалагүлділер, жуалар, тұқымдастары.....
|
1
|
Зертханалық сабақтар
|
Модуль 1 Цитология
|
Блок 1 Өсімдік жасушасы және оның компаненттері
|
1
|
Микроскоптың құрылысы және онымен жұмыс жасау.
|
1
|
2
|
Өсімдік жасушасының құрылысы. Қордағы заттар және қосындысы.
|
1
|
Блок 2 Өсімдік ұлпалары
|
3
|
Алғашқы түзуші ұлпа, Алғашқы жабындық ұлпа
|
1
|
4
|
Арқаулық ұлпалар. Өткізгіш ұлпалар.
|
1
|
2Модуль Өсімдіктің вегетативті- мүшелері
|
1 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-тамыр
|
5
|
Тамырдың морфологиялық құрылысы.
|
1
|
6
|
Тамырдың анатомиялық құрылысы.
|
|
2 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-сабақ
|
7
|
Дара- және қосжарнақты өсімдіктердің өркеннің, сабағының морфологиялық құрылысы.
|
1
|
8
|
Дара- және қосжарнақты өсімдіктердің өркеннің, сабағының анатомиялық құрылысы.
|
1
|
3 Блок Өсімдіктің вегетативті мүшесі-жапырақ
|
9
|
Жапырақтың морфологиялық құрылысы.
|
1
|
10
|
Жапырақтың анатомиялық құрылысы.
|
1
|
3 Модуль Өсімдіктің репродуктивті- мүшелері
|
1 Блок Гүл
|
11
|
Гүлдің құрылысы, қызметі, шығу тегі. Андроцей, геницей, гүлшоғыр. Типтері.
|
1
|
2 Блок Тұқым. Жеміс
|
12
|
Тұқымның құрылысы және классификациясы. Жемістің құрылысы, классификациясы. Дара – және қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдары.
|
1
|
4 Модуль Өсімдіктер систематикасы
|
1 Блок Дробянкалар.
|
13
|
Көк жасыл балдырлар. Дробянкалар.
|
1
|
2 Блок Балдырлар бөлімі
|
14
|
Жасыл балдырлар.
|
1
|
15
|
Харалы және эвгленалы балдырлар.
|
1
|
16
|
Диатомды балдырлар.Пирофитті, сары-жасыл балдырлар.
|
1
|
17
|
Қоңыр балдырлар.
|
1
|
18
|
Қызыл балдырлар.
|
1
|
3 Блок Саңырауқұлақтар бөлімі
|
|
19
|
Хитридиомицеттер және оомицеттер класы.
|
1
|
20
|
Оомицеттер класы.
|
1
|
21
|
Зигомицеттер класы.
|
1
|
22
|
Аскомицеттер немесе қалталы саңырауқұлақтар.
|
1
|
23
|
Базидиомицеттер, дейтермицеттер класы.
|
1
|
24
|
Қыналар. Анатомиялық құрылысындағы ерекешеліктер.
|
1
|
4 Блок Жоғары сатыдағы гаметофиті басым өсімдіктер
|
25
|
Мүктәрізділер.
|
1
|
5 Блок Жоғары сатыдағы спорофиті басым өсімдіктер
|
26
|
Плаунтәрізділер.
|
1
|
27
|
Қырыбуынтәрізділер .
|
|
Блок 6 Тұқымды және гүлді өсімдіктердің жалпы сипаттамасы
|
28
|
Жалаңаштұқымдылар бөлімі. Тұқымды папоротниктер, саговниктер, қылқанжапырақтылар кластарының жалпы сипаттамасы және систематикасы. Папортниктәрізділер
|
1
|
29
|
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімі.
Қосжарнақтылар класы. Магнолиялықтар, сарғалдақтар, раушангүлділер, бұршақ, қалампырлар,шамшатгүлдер, асқабақгүлдер, кеуелгүлдер, қалақайгүлдер. Құлқайырлар, алқа ,астралар тұқымдастары.
|
1
|
30
|
Даражарнақтылар класы. Лалагүлділер,құртқашашгүлділер, жуалар, амаралисгүлділер, қияқөлеңділер, қоңыраубасгүлділер тұқымдастары.
|
1
|
-
БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
5.1. Өсімдік жасушасы құрылымының негізгі белгілер.
5.2. Жоғары сатыдағы өсімдіктер ұлпалары.
5.3. Тұқымның құрылысы. Дара – және қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдары.
5.4.Тамыр. Тамыр жүйелері.
5.5. Өркен. Өркендер жүйесі.
5.6. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің репродуктивтік биологиясының морфологиялық негіздері.
5.7.Гүлдердің алуантүрлілігі
5.8.Жемістердің алуантүрлілігі
5.9. Талломдардың морфологиялық дифференциация сатысы.
5.10. Балдырлар.
5.11. Саңырауқұлақтар.
5.12.Жоғары споралы өсімдіктер.
5.13.Гүлді өсімдіктердің даму циклі.
5.14. Жоғары тұқымдық өсімдіктер
5.15. Қосжарнақтылар класы
5.16. Даражарнақтылар класы.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
3 кесте
Әдебиеттер және оқу методикалық құжаттар
|
Экземпляр саны
|
Студент саны
|
Қамтамасыздық %
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Н.М.Мухитдинов, Ә.Б.Бегенов, С.С.Айдосова. Ботаника. Өсімдіктер морфологиясы және анатомиясы. Алматы. 2001ж.
|
20
|
5
|
100
|
Әметов.Ә.Ә. Ботаника. Алматы. 2000ж .
|
20
|
5
|
100
|
7.5.Ағелеуов Е., Дөненбаева К., Агитова К., Иманқұлова С. Ботаника. Өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы. Алматы, «Санат», 1998ж.
|
20
|
5
|
100
|
Ботаника. Андреева И.И., Родман Л.С., М., 2005 г.
|
20
|
5
|
100
|
Карипбаева Н.Ш., Полевик В.В., Силыбаева Б.М., Ботаниканың оқу практикумы. Семей. 2012ж.
|
50
|
5
|
100
|
А.Г.Еленовский.,М.П.Соловьева.,В.Н.Тихомирова., Ботаника.,Москва., 2006г.
|
5
|
5
|
100
|
Силыбаева Б.М. Жоғары сатыдағы өсімдіктер систематикасы -2012 ж
|
20
|
5
|
100
|
7 ӘДЕБИЕТ
7.1 Негізгі әдебиет
7.1.1 Н.М.Мухитдинов, Ә.Б.Бегенов, С.С.Айдосова. Ботаника. Өсімдіктер морфологиясы және анатомиясы. Алматы. 2001ж.
7.1.2 Әметов.Ә.Ә. Ботаника. Алматы. 2000 ж.
7.1.3 Ботаника. Андреева И.И., Родман Л.С., М., 2005 г.
7.1.4 Карипбаева Н.Ш., Полевик В.В., Силыбаева Б.М., Ботаниканың оқу практикумы. Семей. 2012ж.
7.1.5 Силыбаева Б.М. Жоғары сатыдағы өсімдіктер систематикасы -2012 ж
7.1 Қосымша әдебиет
7.1.6 В.Г.Хржановский, С.Ф. Пономаренко. Практикум по курсу общей ботаники. Москва. 1989г.
7.1.7 Горышина Т.К. Экология растений. М., 1979.
7.1.8 А.Г.Еленовский.,М.П.Соловьева.,В.Н.Тихомирова., Ботаника.,Москва., 2006г.
7.1.9.Абдрахманов О. Төменгі сатыдағы өсімдіктер систематикасы. Алматы. 1972.
Достарыңызбен бөлісу: |