ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Химия» 5В072600 – «Жеңіл өнеркәсіп бұйымдары технологиясы және жасап шығару» мамандығы үшін ОҚытушыға арналған пән бағдарламасы

Семей

1	Қолданылу саласы	4
2	Нормативтік сілтемелер	4
3	Жалпы ережелер	4
4	Оқу пәнінің мазмұны (модульдің)	5
5	Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі	6
6	Пән бойынша оқу-әдістемелік карта	7
7	Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы	9
8	Әдебиеттер	10

5В072600-«Жеңіл өнеркәсіп бұйымдары технологиясы және жасап шығару» мамандығы бойынша оқу-әдістемелік кешенінің құрамына енгізілген оқытушыға арналған «Химия» пәнінің бағдарламасы осы мамандық бойынша оқитын студенттерге арналған.

«Химия» пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді.

- 050726 «Жеңіл өнеркәсіп бұйымдары технологиясы және жасап шығару» мамандығының мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты ҚР МЖМБС 3.08.349 – 2006, № 779 ҚР Білім және ғылым министрлігі бұйрығымен енгізілген және 23.12.2005 бекітілген.

- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;

- ДП 042-1.01-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1 «Химия» пәнінің қысқаша сипаттамасы:

«Химия» пәні химияның негізгі стехиометриялық заңдары мен түсініктері, периодтық заң мен зат құрылысы, химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары, ерітінділер, тотығу-тотықсыздану реакциялары, электрохимиялық процестер, комплексті қосылыстар, металдар және бейметалдар химиясы тақырыптары бойынша теориялық мәселелерді қарастырады.

3.2 Курс мақсаты:

Бұл фундаментальды пәннің теориялық негіздерін білу және оларды практикада (адамзат іс-әрекетінің кез-келген саласында: ауыл шаруашылығы облыстарында, экологияда, денсаулық сақтау саласында, фармакологияда, шыны, керамика, металл, бояулар, тамақ өндірісінде және т.б.) пайдалана білу.

3.3 Пәндерді оқытудағы негізгі міндеттер:

- студенттердің дүние танымының дамуына әсер ету ;

• 
  қоршаған ортаға көзқарастарын қалыптастыру;
  
• 
  химиялық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын түсіндіру;
  
• 
  бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.
  
• 
  химия адамзат іс-әрекетінің кез-келген саласымен тығыз байланыста екендігін көрсету;
  
• 
  химия ғылымының негіздерін меңгере отырып – күллі планетаны ластанудан сақтандыруды көрсету.
  

химиялық реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;

• 
  негізгі стехиометриялық және фундаментальды заңдарды меңгеруі;
  
• 
  зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
  
• 
  зертханалық тәжірибелерді істей алуы;
  
• 
  концентрациялары дәл ерітінділер дайындай білуі;
  
• 
  зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі, графиктер мен диаграмалар сала білуі тиіс.
  
• 
  бейорганикалық элементтер мен олардың қосылыстарының химиясын меңгеруі;
  

- творчестволық ізденуді игеруі; - - бейорганикалық химияның теориялық қағидаларын элементтер және олардың қосылыстарын қарастырғанда қолдана алуы;

- заттар қасиеттерінің олардың құрамы мен құрылысына тәуелділігін аша білуі;

• 
  химиялық процестердің негізгі заңдылықтарын,маңызды заттардың реакциялар ерекшеліктерін,маңызды химиялық өндірістердің негізгі ғылыми принциптерін түсінуі;
  
• 
  бейорганикалық химияның негізгі тараулары бойынша есептер шығару үшін, өндірісте қолданылатын маңызды заттардың қасиеттерін білу үшін, заттар қасиетерінің олардың құрамы мен құрылысына байланыстылығын білу үшін теориялық білім болу қажет.
  

- Математика.

6. 
   Курстың постреквизиттері:
   

3.7 Оқу жоспарынан көшірме:

Кесте 1

Курс	Семестр	Кредит Саны	Дәріс Сағ.	Практ. сағ.	СОӨЖ сағ.	СӨЖ сағ.	Барлығы, сағ.	Бақылау түрі
1	1	3	30	15	22,5	67,5	135	Емтихан

4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ)

Кесте2

Тақырыптардың атауы және мазмұны	Сағат саны
Дәріс сабақтар
Кіріспе. Негізгі химиялық түсініктер. Химияның негізгі заңдары.	2
Атом құрылысы.	2
Периодтық жүйе	2
Химиялық байланыс және молекула құрылысы	2
Химиялық процестер энергетикасы	2
Химиялық кинетика және тепе-теңдік	2
Ерітінділер	2
Бейэлектролиттер ерітінділері	2
Күшті және әлсіз электролиттер	2
Электрохимиялық процестер. Тотығу-тотықсыздану реакциялары	6
Комплексті қосылыстар	2
Металдар химиясы	2
Бейметалдар химиясы	2
Практикалық семинар сабақтар
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары	1
Атом құрылысы. Квант сандары.	1
Химиялық элементтердің периодтық жүйесі.	1
Химиялық байланыс және элементтердің валенттілігі.	1
Химиялық процестердің энергетикасы. Химиялық реакциялардың жылдамдығы. Химиялық тепе-теңдік.	1
Ерітінділер	1
Тұздар гидролизі	1
Электролиттер	1
Шектік бақылау I	1
Тотығу-тотықсыздану реакциялары	1
Гальваникалық элемент	1
Комплексті қосылыстар	1
Металдардың жалпы қасиеттері	1
Бейметалдардың жалпы қасиеттері	1
Шектік бақылау II	1

5 СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА (СӨЖ) АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

1. 
   Атом құрылысы. Элементтер қасиеттерінің атом құрылысына байланыстылығы.
   
2. 
   Химиялық байланыстар түрлері. Молекула аралық әрекеттесу.
   
3. 
   Химиялық реакциялар жүруінің негізгі заңдылықтары.
   
4. 
   Ерітінділер концентрацияларының түрлері және оларды дайындау үшін қажет есептеулер.
   
5. 
   Электролиттер ерітінділері: күшті және әлсіз электролиттер. Диссоциация дәрежесі және константасы.
   
6. 
   Судың иондық көбейтіндісі. Сутектік және гидроксидтік көрсеткіштер.
   
7. 
   Электролиттер ерітінділеріндегі алмасу реакциялары.
   
8. 
   Тұздар гидролизі.
   
9. 
   Тотығу-тотықсыздану реакциялары.
   
10. 
    Комплексті қосылыстар.
    

Кесте 3

Тақырыбы		Көрнекті құралдар, ТОҚ, зертханалық тақталар (стенд)	Өздік меңгеріле тін сұрақтар	Бақылау нысанасы
Дәрістер	Практикалы қ сабақтар
1	2	3	4	5
Химияның негізгі заңдары(№1 тақырып)	Металдардың эквивалентінің молярлы массасын анықтау	8.3.1, химиялық ыдыстар, реактивтер	Эквивалент заңын,Авогад ро заңын, стехиометр иялық заңдарды меңгеру	Есептер шығару
Д.Менделеевтің периодтық заңы және атомдар құрылысы (№2 тақырып)	Көмірдегі диоксидінің молярлы массасын аңықтау	8.3.1, Кипп аппараты	Атом құрылысын меңгеру	Ауызша сұрау
Химиялық байланыс және молекулалар құрылысы (№3 тақырып)	Химиялық кинетика	8.3.1, Химиялық ыдыстар, реактивтер	ВБТ және МОТ меңгеру	Ауызша сұрау, МО бойынша молекула лардың энергетикалық диаграмма сын құру
Химиялық кинетика және химиялық тепе-теңдік (№4 тақырып)	Химиялық тепе-теңдік	8.3.1, Химиялық ыдыстар, реактивтер	Химиялық кинетика негізін меңгеру	Ауызша сұрау, есептер шығару
Химиялық реакциялар энергетикасы. Энтропия.Гиббс энергиясы. (№5 тақырып)	Химиялық реакциялар дың жылу эффектісін анықтау	8.3.1, Химиялық ыдыстар, реактивтер, калориметр	Энтропия, энтальпия, ішкі энергия, Гиббс энергиясы, реакциялар бағыты тақырыптарын меңгеру	Ауызша сұрау, есептер шығару
Ерітінділер.Концентрациялар (№6 тақырып)	Концентрация лары белгілі ерітінділер дайындау	8.3.3; 8.3.5 Ареометрлер, хим.реактивтер	Ерітінділер концентра циялары такырыбын меңгеру	Есептер шығару
Электролиттік диссоциация, су диссоциациясы,рН,рОН.Диссо циация константасы, дәрежесі. (№7 тақырып)	Электро литтік диссоциация, иондық реакциялар	8.3.3; 8.3.5; 8.3.6	Электролит тік диссо циация, рН,рОН, диссоциация константасы, дәрежесін меңгеру	Есептер шығару
Тұздар гидролизі (№8 тақырып)	Тұздар гидролизі	8.3.3; 8.3.6	Әлсіз электролит тер,диссоциация констан тасы,тұздар гидролизі тақырыптарын оқу	Тұздар гидролизі нің теңдеулері, есептер шығару
Тотығу-тотықсыздану реакциялары (№9 тақырып)	Тотығу-тотықсыздану реакциялары	8.3.2; Химиялық ыдыстар, реактивтер	Тотығу-тотықсыз дану реак цияларының теңдеулерін жаза білу	Ауызша сұрау, есептер шығару
Электрохимия лық процесстер. Гальваникалық элементтер. Сутектік электрод, электродтық потенциал (№10 тақырып)	Гальваникалық элементтер	8.3.1; 8.3.2	Гальвани калық элементтер дің кестесін құру, э.қ.к. есептеу	Ауызша сұрау, есептер шығару
Электролиз, заңдары. Коррозия, металдарды коррозиядан қорғау (№11 тақырып)	Металдар коррозиясы	8.3.2	Металдарды коррозиядан қорғау әдістерін білу	Ауызша сұрау
Комплексті қосылыстар (№12 тақырып)	Электролиз арқылы металл алу	8.3.4; 8.3.5 Химиялық реактив тер	Комплекс қосылыстар дың тұрақсыздық константасы.Комплекстер тұрақтылы ғы. Комплекс қосылыстар изомериясы.	Ауызша сұрау, есептер шығару
Металдардың жалпы қасиеттері (№ 13 тақырып)	Комплекстер қосылыстары	8.3.4; 8.3.5	Катионды, анионды, бейтарап комплекстер	Ауызша сұрау, есептер шығару
Металл еместердің жалпы қасиеттері (№14 тақырып)	Металдардың қасиеттері	8.3.1; 8.3.2	d-металдар қасиеттері	Ауызша сұрау. Есептер шығару
	Металл еместер қасиеттері	8.3.1; 8.3.3	р-элементтер	Ауызша сұрау, есептер шығару

7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ

1. 
   Бірімжанов Б. Жалпы химия: оқулық. Алматы: Ана тілі. 1992 – 638б.
   
2. 
   Аханбаев К. Жалпы және анарганикалық химия. Оқулық. Алматы. Санат,1999 – 560б.
   
3. 
   Омаров Т. Бейорганикалық химия. Алматы. Ассоциация вузов,2008. -360б.
   
4. 
   Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия. – М.: Высш.шк.,2001 – 743с.
   
5. 
   Шрайвер Д. Неорганическая химия. В 2-х т. М.: Мир, 2009- 679б және 486б.
   
6. 
   Угай Я.А. Общая и неорганическая химия. М.: Высш.шк.1997 – 518б- 2 дана; 2000 – 527б.
   
7. 
   Кабдулкаримова К.К., Омарова Н.М., Абекова Р.С. Жалпы химия курсы бойынша есептер мен жаттығулар. Семей, 2012 – 138 б.
   
8. 
   Яшкарова М.Г., Омарова Н.М., Кабдулкаримова К.К., Мусабаева Б.Х. Бейорганикалық химиядан зертханалық жұмыстар, Семей,2007- 80 б.
   

2. 
   Қосымша әдебиеттер
   
   1. 
      Неорганическая химия. Биогенные и абиогенные элементы / под ред Егорова В.В. М.: Лань,2009 – 313б.
      
   2. 
      Павлов Н.Н. Неорганическая химия. М.: Высш.шк.,1986. – 332б.
      
   3. 
      Хомченко Г.П. Неорганическая химия. М.:Высш.шк.,1986. – 464б.
      
   4. 
      Бишімбаева Г.Қ. Жалпы химия. Алматы: Бастау, 2007 – 136б.