Пму ұС 18. 2/05 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

050607-Биология мамандығы сырттай оқитын студенттеріне арналған

Адам және жануарлар физиологиясы пәні бойынша

Кафедра мәжілісінде ұсынылды «___» _______200_ж. , № __ хаттамасы

Павлодар

Организм жайлы жалпы түсінік. Организмнің негізгі қызметтері. Организм өзін-өзі реттейтін жүйе. Гомеостаз. Организмнің қоршаған ортамен бірлестігі. Зат алмасу - тірі материяның пайда болуы мен дамуының, тіршіліктің негізі. Физиологиялық процестердің нервті және гуморальды реттелу принциптері.

Қанньщ ұюы. Кан табақшалары, олардың құрылысы және канды ұйытудағы рөлі. Кан ұюының механизмі, кезендері мен сатылары. Қанды ұйышайтын жүйе. Кан топтары туралы ілім. Мал қаньшьщ топтық жүйелері. Кан торшаларының түзілуіжәне оньщ реттелуі.

Лимфа және лимфа айналымы.. Үлпа сүйығы жөне лимфа, олардың қурамы мен маңызы. Лимфа түйіндерінің қызметі. Организмде кан, лимфа және ұлпалық сүйық арасындағы затгардың алмасуы. Лимфа айналымы. Организмнің әртүрлі жағдайындағы (дене жүмысы, буаздық, сүттену) кан мен лимфа айналым ерекшеліктері.

Атмосфералық кысым жоғарылаған және төмендеген жагдайда тыныстың өзгеруі. Құстардың тыныс алу ерекшеліктері. Жануарлар дауысн.

Ac қорыту ағзаларының азық түрі мен оның қүрамыңдағы қореклік заттардың табиғатына функционаддық және морфологиялық тұрғыдан бейімделуі. Ac қорыту жолыньщ экскрециялау қызметі. Нөжіс шығару. Үй күстарының ас қорыту ерекшеліктері.

Жылуды физикалық жолмен реттеу. Организмнен жылудың шығарылу жолдары: радиация, жылуды өткізу, конвекция, жылудың дене беткейінен және тыныс жолдарынан булануы. Жылу шығарудың қоршаған орта температурасы мен ылғалдылығына тәуелділігі. Терінің жылу бөлудегі рөлі. Жылудың дене жұмысы кезіңдегі ретгелуі. Дене температурасын реттеудің нервтік және гуморальдық механизмі.

Жыл мезгіліне байланысты теріде байкалатын өзгерістер. Түлеу физиологиясы. Ac қорыту жолы мен өкпенің экскрециялау қызметі.

Мал шаруашылығында гормондарды қолданудың физиологиялық негіздері.

Үй кустарының көбею ерекшеліктері. Жұмыртқаның пайда болу процесінің реттелуі. Жүмырткэлағыштыққа эсер ететін факторлар.

Малды машинамен сауудың физиологиялық негізі. Түмса сиырды бүзауларға жөне саууға дайындаудыц физиологиялық негізі.

Жүйке физиологиясы. Жүйке талшыктарының функционалдық маңызы. Афференттік және эфференттік жүйке талшықгары және олардың функционалдық сипаттамасы. Қозуды өткізу зандары. Қозудың нерв - бүлшық ет синапсы арқылы өтуі. Медиаторлардың рөлі.

Мидың лимбикалық жүйесі. Лимбикалық жүйенің қүрылысы мен қызметі. Лимбикалық жүйе құрылымдарын тітіркендіру мен бүлдірудің нэтижесі. Лимбикалық жұйенің гомеостазды реттеуге, ішкі мүшелердің қызметін реттеуге, организм реакцияларының тұтастығын калыптастыруға қатысуы.

Жүйке жүйесінің вегетативтік бөлімінің организм әрекетіндегі манызы. Вегетативтік жүйкелердің орталық нерв жүйесімен байланысы. Вегетативтік жүйкелер бөлімдерініц кызметіндегі синергизм мен салыстырмалы антогонизм. Вегетативтік жүйке жұйесінің рефлекстері. Вегетативтік жүйкелердің нәрлендіру қызметі.

Жануарлардың стреске (булығуға) төзімділігі. Стрестің мал өнімділігіне өсері. Стрестің алдын алу.