Реферат kz Қазақша рефераттар сайты Аралбай Оңғарбекұлы (1854-1914)

(1854-1914)

Аралбай Оңғарбекұлы Маңғыстаудың Қарақұм аумағында туып өскен. Кедейліктің кесірінен жасынан ауруға шалдығып,кедейлік тірлігімен қатар денсаулықтың кемдігі де оны өмірге ойлы көзбен қарауға баулыған...

Аралбай мен Қашаған ақын тұтас,замандас болған.Олар бірін-бірі құрметтеп,бірінің басына іс түскенде екіншісі қасынан табылып, маңдайынан сүйіп жұбататын, жігерлендіріп, қайғысына жан жүрегімен ортақтасып отырған. Қашағанның баласы қайтқанда барып жұбатып отырып апасы Алтынзереге айтқаны бұл сөзге дәлел.

Аралбай 50 жасында жалғыз Берекет деген баласы өліп, ақынға бұл қаза ауыр тиді. Сол тұста ақын аузынан төгілген өлең-жыр

«Қашағанға мұңын айтуы»,

«Баласы Берекеттің қабірінің басында айтқаны»,

«Келіні Меңешке шығарып берген жоқтауы»,

«Келіні Меңешке айтқаны» ақынның ауыр жан қиналысын аңғартады. Аралбай ақынның өшпес мұраларын санау отызыншы жылдары Сәттіғұл Жаңғабылұлы алғашқылардың бірі болып жинақтап құрылым қолжазба қолына тапсырған.

Аралбайдың сөзбесі:

Жан жаратқан Аллаға

Пенделік қиял ойладым

Басымды топқа салмаға

Ол жастықтың ішінде

Көптің көңілін қоштадым

Мереке-тойға бармаға

Шежіресі біз кімнің

Бір күні бізде өлерміз

Атамыз Қорқыт ол-дағы

Қырық жыл қашып далада

Жүніс атам қарқ болған

Неше жыл жүріп дарияда

Алла ісіне шара жоқ

Ұл берген Нұрдан Мәрияға

Ғайсадайын ұл туып

Жұмақтан орын тұтылған

Заманнан заман озғалы

Тек жалғыз-ақ сол дейді

Өлімнен тірі құтылған

Таба алмадым басқа жан

Дүниені шарлап бұрышынан

Ақылы бар жігіттер

Шайтанның сақтан құлқынан

Адам болып біз жүрміз

Атамыз Сафи - Адамнан

Он сегіз мың ғаламның

Кәсібі жерге шашылған

«Бір Алла» деп сөйлесе

Ер талабы ашылған

Тәуекелсіз, тәубесіз

Ер қырсыққа шатылған

Қалам алып хат жаздым

Өргізіп жауап ақылдан

Мен жігіттер алдында

Сөзім дария тік шатым