3.5 Қағаздың оптикалық қасиетін зерттеу
[9-13] әдеби мәліметтерден ең жақсы жағдайда түс жарықтығының (L)
мәні 100 % - ға, ал түс дөңгелегі бойынша түс диапазондары а және b
индекстері нөлге тең болуы екені белгілі. Түсті кеңістіктегі мәндер бойынша
зерттелетін үлгілердің L мәні 90-95 аралығындағы интервалмен сипатталады
62
-1 және 1 арасында а индексі түсінің диапазоны. B индексі түсінің диапазоны
5-тен 28-ге дейінгі аралықта жатыр. Бұл барлық зерттелетін үлгілердің түсі
сары кеңістікке жақын екендігімен түсіндіріледі. 7-кестеде түсті кеңістіктегі
L, а және b орналасу мәндері көрсетілген.
7 Кесте – Қағақ құймаларының түрлі үлгілерінің түсті кеңістіктегі L, а
және b мәндері
Қағаз түрлері
L (%)
a
b
Құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз
93,75 -0,13 11,
03
1 мл желім бар қарасора целлюлозасынан жасалған
қағаз
93,71
0,32 11,
47
2 мл желім бар қарасора целлюлозасынан жасалған
қағаз
93,86 -0,20 11,
74
3 мл желім бар қарасора целлюлозасынан жасалған
қағаз
93,20
0,37 12,
18
Құрамында желімі жоқ қамыс целлюлозасынан
жасалған қағаз
94,22
0,71 5,9
7
1 мл желім бар қамыс целлюлозасынан жасалған қағаз
94,21
0,44 5,2
1
Құрамында желімі жоқ күріш кебегінің
целлюлозасынан жасалған қағаз
90,66
0,20
28,
06
Мак-Адам жүйесіндегі
Е-нің түс айырмашылығы көрсеткіштері
бойынша, құрылымдағы желімнің құрамымен ерекшеленетін, целлюлозаның
бір түрі арасындағы айырмашылықтар есептелген. (4), (5), (6) формулалар
бойынша қарасорадан алынған және желімнің әртүрлі мөлшері бар қағаздар
арасындағы түстің айырмашылықтары көрсетілген.
Е
бум. №1–бум. №2
=
63
,
0
47
,
11
03
,
11
32
,
0
)
13
,
0
(
71
,
93
75
,
93
2
2
2
(4)
мұндағы №1 қағаз – құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№2 қағаз – 1 мл желім бар қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз.
Е
бум. №1–бум. №3
=
1
74
,
11
03
,
11
20
,
0
(
)
13
,
0
(
71
.
93
75
,
93
2
2
2
(5)
63
мұндағы №1 қағаз – құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№3 қағаз – 2 мл желім бар қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз.
Е
бум. №1–бум. №4
=
7
,
1
18
,
12
03
,
11
37
,
0
)
13
,
0
(
20
,
93
75
,
93
2
2
2
(6)
мұндағы №1 қағаз – құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№4 қағаз – 3 мл желім бар қарасора целлюлозасынан жасалған
қағаз.
(7) формулада қамыстың құрамында желімі бар және жоқ қағаздардың
түс айырмашылықтары көрсетілген.
Е
бум. №5–бум. №6
=
4
,
1
21
,
5
97
,
5
44
,
0
)
71
,
0
(
21
,
94
22
,
94
2
2
2
(7)
мұндағы №5 қағаз – құрамында желімі жоқ қамыс целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№6 қағаз – 1 мл желім бар қамыс целлюлозасынан жасалған
қағаз.
Барлық жағдайда түстік ерекшеліктер айтарлықтай емес. Бұл
шикізаттың бір түрінен алынған үлгілердің түсі бірдей болуымен
түсіндіріледі.
(8), (9), (10) формулалар бойынша Мак-Адам жүйесіндегі әртүрлі
өсімдік текті шикізат көздерінен алынған қағаз үлгілері арасындағы түстік
ерекшеліктер
Е көрсетілген.
Е
бум. №1–бум. №5
=
32
,
3
97
,
5
03
,
11
71
,
0
)
13
,
0
(
22
,
94
75
,
93
2
2
2
(8)
мұндағы №1 қағаз – құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№5 қағаз – құрамында желімі жоқ қамыс целлюлозасынан
жасалған қағаз.
Е
бум. №1–бум. №7
=
17
06
,
28
03
,
11
20
,
0
)
13
,
0
(
66
,
90
75
,
93
2
2
2
(9)
мұндағы №1 қағаз – құрамында желімі жоқ қарасора целлюлозасынан
жасалған қағаз;
64
№7
қағаз – құрамында желімі жоқ күріш кебегі
целлюлозасынан жасалған қағаз.
Е
бум. №5–бум. №7
=
22
06
,
28
97
,
5
20
,
0
71
,
0
66
,
90
22
,
94
2
2
2
(10)
мұндағы №5 қағаз – құрамында желімі жоқ қамыс целлюлозасынан
жасалған қағаз;
№7
қағаз – құрамында желімі жоқ күріш кебегі
целлюлозасынан жасалған қағаз.
Мак-Адам жүйесіндегі түстік ерекшеліктерді
Е зерттеу нәтижесі
бойынша, әртүрлі ағаштекті емес шикізаттан (қарасора арамшөбі, қамыс
және күріш кебегі) алынған қағаз құймаларының үлгілері түстері бойынша
айтарлықтай өзгешелікке ие екендігін айтуға болады.
Қағаз құймалараның ақтығы ISO (МЕМСТ 30113-94), CIE D65/10°
(МЕМСТ Р ИСО 11475–2010) және CIE С/2° (МЕМСТ Р ИСО 11476–2010)
стандарттары бойынша зерттелді. ISO (МЕМСТ 30113-94) бойынша ақтықты
өлшеу нәтижелері 8-кестеде көрсетілген.
8 Кесте – ISO (МЕМСТ 30113-94) бойынша қағаз құймалары
үлгілерінің ақтығы бойынша деректер
Мәндер
Үлгі №1 Үлгі №2 Үлгі №3 Үлгі №4 Үлгі №5 Үлгі №6 Үлгі №7
CIE ақ
индексі
0,9981 0,9579
0,9638
0,9513 1,0544 1,0677
0,624
CIE ақ
индексі
0,977
0,963
0,964
0,962
1,045
1,067
0,646
CIE ақ
индексі
0,986
0,958
0,981
0,955
1,051
1,066
0,630
Орташа мән
0,987
0,961
0,970
0,956
1,050
1,067
0,633
ДШК
0,011
0,005
0,010
0,005
0,005
0,001
0,011
Корреляция
коэффициенті
1,098
0,496
1,024
0,556
0,450
0,071
1,773
CIE D65/10° (күндізгі жарық МЕМСТ Р ИСО 11475–2010) бойынша
ақтықты өлшеу нәтижелері 9-кестеде көрсетілген.
65
9 Кесте – CIE D65/10° (күндізгі жарық МЕМСТ Р ИСО 11475–2010)
бойынша қағаз құймалары үлгілерінің ақтығы бойынша деректер
Мәндер
Үлгі №1 Үлгі №2 Үлгі №3 Үлгі №4 Үлгі №5 Үлгі №6 Үлгі №7
CIE Lab
103,95 103,09
103,18
103,62 102,92 103,45
99,16
CIE Lab
103,31
102,8
103,06
103,21 103,18 103,51
99,27
CIE Lab
103,36 103,11
103,33
103,53 102,56 103,66
98,65
Орташа мән 103,54
103
103,19
103,45 102,89 103,54
99,03
ДШК
0,356
0,173
0,136
0,215
0,311
0,108
0,331
Корреляция
коэффициенті
0,344
0,168
0,131
0,208
0,303
0,104
0,334
CIE С/2° жарық беруші (жасанды жарық МЕМСТ Р ИСО 11476–2010)
бойынша ақтықты өлшеу нәтижелері 10-кестеде көрсетілген.
Достарыңызбен бөлісу: |