Сабақтың тақырыбы: «Болыс болдым, мінеки», «Мәз болады болысың»

Екі өлеңді салыстыра талдау

Ұқсастықтары	Өзіндік ерекшелігі
1 Көтерген проблематикасы идеясы, тақырыбы. 2. Болыстардын жексұрын іс-өрекеті. 3. Екеуінің де болашағы жоқ екендігі. 4. Сатира, юмор, реализм. 5. Қоғамды, болыстарды сынай отырып, Абайдын олардан құтылар жолды бере алмауы.	1. «Мәз болады болысын өлеңі» патшаның отарлау жүйесі 2. «Болыс болдым, мінеки» 3. «Мәз болады болысың» өлеңіндегі болыстың іс-әрекеті автор тарапынан беріледі.

4. Үстем тап өкілдерін, өз қоғамының зиянкес жебірлерін өлтіре сынаған екі жазушы халқын, қоғамын одан тазартар жолды көрсете алды ма?


* "Екі өлең бір-бірінің жалғасы сияқты. Бір-бірін керемет толықтырып тұрады. Мысалы, "Болыс болдым, мінеки" өлеңі – қазақ болыстарының, ел билер вкімдерінің мансапқа қолдары қалай жеткенін ашса, "Мәз болады болысыңда" сол болыстың патша өкіметіне жағынып, чиновниктердің "шелтірейтіп шекпен жабуы" айтылады.
* "Мәз болады болысың" өлеңінде патшаның отарлау жүйесі қатты сыналады. Шекпенді, атақ-абыройды патша кімге беріп жатыр? Білімдіге, халық қамқорына ма? Жоқ! Жалдамалы малайларына беріп жатыр". .
* "Болыс болдым, мінеки" өлеңінің соңғы қорытынды шумағына назар аударайық. Болыстың болашағы жоқ, көз алдында түрме, қылмысына сай вділ жазасын алатынына сенеді..."
Ал, екінші өлеңіндегі болысты да жаза, халық соты күтіп түр. Абай бір ғылымнан басқаның барлығы зиян, "асқанға, тосқан" деген қорытынды шығарады.

• 
  Сөздікпен жұмыс:
  

Сабақты қорыту.

1.Ақын өлеңде қоғамдағы қандай мәселені көтерген?

2.Отаршылдық заманнның бет-бейнесі Абай өлеңінде қалай суреттеледі?
3.Халықтың арқасүйер болыс-билері кімнің сойылын соғуда?
4.Абайдың болыс-билердің жағымсыз іс-әрекеттерін сынап жазған тағы қандай өлеңдерін білесіңдер?
5.Абайдың осы өлеңінің қай шумағын өзіңнің досыңа ұсынар едің?