Бөлім:
|
10.2A Химиялық реакциялар заңдылығы
|
Педагогтің аты-жөні
|
Шарипова Г
|
Күні:
|
15.11.2023
|
Сынып:
|
10 А
|
Сабақтың тақырыбы
|
Химиялық реакциялардың жіктелуі
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
|
10.2.1.7 химиялық реакцияларды үдерістің бағыты, саны мен құрамы, реагенттер мен реакция өнімдеріндегі химиялық элементтердің тотығу дәрежелерінің өзгеруі бойынша жіктей білу;
|
Бағалау критерийі:
|
химиялық реакцияларды үдерістің бағыты, саны мен құрамы, реагенттер мен реакция өнімдеріндегі химиялық элементтердің тотығу дәрежелерінің өзгеруі бойынша жіктей біледі
|
Сабақтың барысы
|
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
Ұйымдастыру
Кезеңі
Қызығушылықты ояту
8 мин
|
Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу, түгендеу
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
Сабақ мақсатымен бағалау критерийлерін таныстыру;
Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату;
|
Оқушылар өз ойларын ортаға салады.
Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу
Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді
|
ҚБ
«Мадақтау сэндвичі»
|
Оқулық
|
Сабақтың ортасы
Жаңа сабақ
30 мин
|
Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру
Мұғалімнің түсіндірмесі:
Жіктеу белгілері
|
Реакция типтері
|
Химиялық реация теңдеулеріне мысалдар
|
1
|
2
|
3
|
1.Бастапқы заттар мен өнімнің саны мен құрамы бойынша
|
қосылу реакциясы
|
4P + 5O2 = 2P2O5
2FeCl2 + Cl2 = 2FeCl3
CaCO3 + CO2 + H2O = Ca(HCO3)2
|
айырылу реакциясы
|
2KHCO3 = K2CO3 + CO2 ↑+ H2O
4Fe(NO3)3 = Fe2O3 + 12NO2 +3O2↑
2HgO = 2Hg + O2↑
|
орынбасу реакциясы
|
Zn + CuSO4 = ZnSO4 + Cu
Cu + 2AgNO3 = Cu(NO3)2 + 2Ag
2Al + Fe2O3 = Al2O3 + 2Fe
|
2SO2 + O2 2SO3 + Q
Бұл реакцияны: қайтымды, катализдік, гомогенді, қосылу, тотығу-тотықсыздану және экзотермиялық деп бірнеше қырынан қарастыруға болады.
Тапсырма 1
Берілген реакциялар сызбанұсқаларына коэффициенттер қойып теңестіріп, реакция типтерін анықтаңдар:
Al + O2 = Al2O3
CaO + 2HCl = CaCl2 + H2O
NaHCO3 = Na2CO3 + H2O + CO2↑
Mg + H2SO4 = MgSO4 + H2↑
|
Дескрипторлар:
- Химиялық реакциялардың жіктелуін анықтайды;
|
Бағалау критерийлерін ұсыну
|
Оқулық, жұмыс дәптері, таблица
|
Сабақтың соңы
Қорытынды
Ой толғаныс.
Рефлексия
7 мин.
|
Программалауда функцияның қандай қызметі бар?
Функцияны программада қалай таныстырады?
Return-ның қызметі қандай?
Функция мен процедура қызметіндегі негізгі айырмашылық қандай?
|
Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады
|
Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды
|
Оқулық, жұмыс дәптері, таблица
|
Бөлім:
|
10.2A Химиялық реакциялар заңдылығы
|
Педагогтің
аты-жөні
|
Шарипова Г
|
Күні:
|
15.11.2023
|
Сынып:
|
10 А
|
Сабақтың тақырыбы
|
Жай, бинарлы және күрделі бейорганикалық заттардың қатысуымен тотығу –тотығу реакциялары
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
|
10.2.3.1 зат формуласы бойынша элементтің тотығу дәрежесін анықтай алу; 10.2.3.2 электронды баланс әдісін қолданып тотығу және тотықсыздану теңдеулерін құрастыра алу;
|
Бағалау критерийі:
|
- зат формуласы бойынша элементтің тотығу дәрежесін анықтай алады;
- электронды баланс әдісін қолданып тотығу және тотықсыздану теңдеулерін құрастыра алады;
|
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің
әрекеті
|
Оқушының
әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
Ұйымдастыру
Кезеңі
Қызығушылықты ояту
8 мин
|
Ұйымдастыру: Сәлемдесу, түгендеу
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
Сабақ мақсатымен бағалау критерийлерін таныстыру;
Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату
|
Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету;
Бекітуге арналған тапсырмалар орындату; Тапсырмалардың жауаптарын жазу;
|
ҚБ «Мадақтау сэндвичі»
|
Тақырыптық суреттер
|
Сабақтың ортасы
Жаңа сабақ
30 мин
|
Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру
Мұғалімнің түсіндірмесі:
Тотығу - тотықсыздану процесі ең кеңінен тараған және теориямен практикада маңызды роль атқаратын реакция болып табылады. Тірі ағзаларда жүретін зат алмасу, шіру, ашу, фотосинтез процестері тығыз байланысты. Тотығу - тотықсыздану процесі табиғаттағы заттар айналымын жүзеге асырады. Отынның жануы, металдар коррозиясы, металдар құймаларын дайындау және электролиз процестерінде жүзеге асырады. Олардың көмегімен сілті, қышқыл және бағалы өнімдер алынады. Тотығу - тотықсыздану реакциялары әрекеттесуші химиялық заттарда гальвани және отын элементтерінде пайда болатын электр энергиясын тудырады. Адамзат баласы тотығу – тотықсыздану реакциясының мәнін толық түсіне алмаса да, оны кеңінен пайдаланды.
20-шы ғасырдың басында ғана тотығу - тотықсыздану процесінің электрондық теориясы ашылды. Енді осы ерітінділерде жүретін теория тұрғысынан химиялық реакциялар теңдеулерін құрып, осы реакциялардың жүру механизмін қарастырамыз.
– Химиялық реакцияларда әрекеттесуші заттардың құрамына кіретін атомдардың тотығу дәрежесінің өзгеруі.
Жай заттардың құрамына кіретін элемент атомының тотығу дәрежесі нөльге тең. Mgº, Cl2º, O2º
Сутектің тотығу дәрежесі гидридтерден басқа қосылыстарды +1 тең. H+1Cl, H2+1O, NaH-1
Оттектің тотығу дәрежесі пероксидтер мен фтор қосылыстарынан басқа қосылыстарында -2 тең. H2O-2, Н2О2-2, O+2F2
Қосылыстың құрамындағы барлық атомдардың тотығу дәрежесінің қосындысының жиынтығы нөльге тең. 1 +6 -2
H2SO4
2(+1)+6+4(-2)=0
Иондағы атомдардың тотығу дәрежесінің жиынтық қосындысы ион зарядына тең болады.
+6 -2
SO4 6+4(-2)=-2
Реакция теңдеуіндегі барлық элементтердің тотығу дәрежесінің мәнін жазу
Элемент атомының тотығу дәрежесі өзгеріске ұшырауын анықтаймыз.
+2 -2 +1 -1 +2 -1 +1 -2
PbO + 2HCl → PbCl2 + H2O
Тотығу дәрежесі өзгерімесе => реакция тотығу - тотықсыздану реакциясы болмайды
+4 -2 +1 -1 +2 -1 0 +1 -2
PbO2 + 2HCl → PbCl2 + Cl2 + 2H2O
Қышқылды ортада:
2KMnO4 + 5Na2SO3+3H2SO4= 2MnSO4 + 5 Na2SO4 + 3H2O + K2SO4
2 Mn+7 + 5e- = Mn+2
5 S+4 -2e- = S+6
Бейтарап ортада:
2KMnO4 + 3Na2SO3+H2O= 2MnO2 + 3Na2SO4 + 2KOH
2 Mn+7 +3e- =Mn+4
3 S+4 -2e- = S+6
Сілтілік ортада:
2KMnO4 + Na2SO3+2KOH= K 2MnO4 + Na2SO4 + H2O
2 Mn+7 + e- =Mn+6
3 S+4 -2e- = S+6
Тапсырма 1
3CuFeS2 +32HNO3 = 3Cu(NO3)2 +3Fe(NO3)2 + 6H2SO4 +17NO↑ + 10H2O
S-2 - 8 e- → S+6 8 3 (тотығу)
N+5 + 3 e- → N+2 3 11 (тотықсыздану)
Fe+2 - 3 e- → Fe+3 3 (тотығу)
|
Дескрипторлар:
- электронды баланс әдісін қолданып тотығу және тотықсыздану теңдеулерін құрастырады
|
ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
ҚБ «Алақан-жұлдыз»
ҚБ «Ең үздік жауап»
ҚБ «Өзін-өзі бағалау»
|
Оқулық, жұмыс дәптері, таблица
|
Сабақтың соңы
Қорытынды
Ой толғаныс.
Рефлексия
7 мин.
|
Бағалау критерийлерін ұсыну
|
Кері байланыс: «Сенім ағашы» әдісі
Оқушылар сабақта не білгенін және не білгісі келетінін стикерге жазып, сенім ағашына
жапсырады.
|
Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды
|
Оқулық, жұмыс дәптері, таблица
|
Достарыңызбен бөлісу: |
