Жаңа сабақтың тақырыбы:
§ 38. Тыныс алу мүшелерінің
құрылысы
Тіректік білім өзектеу.Сұрақ: Тіректік білім өзектеу.Сұрақ: - 1.Жануарлар қорексіз, сусыз бірнеше күн өмір сүре алады, ал ауасыз қанша уақыт өмір сүреді?
- 2.неге адам ауасыз, тыныс алмай тіршілік ете алмайды?
Сұрақтар Сұрақтар - Организм үшін тыныс алудың маңызы қандай?
- Тыныс алу жүйесі жануарлардың тіршілік ету ортасына байланысты ма?
- Кесте бойынша эволюция процесінде омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелерінің құрылыс ерекшеліктері
- Тыныс алу жүйесінің құрылысы және қызметі.
Анықтама: Тыныс алу деп мүшелер мен қоршаған орта арасындағы газ алмасуды айтады. Мұрын қуысының құрылысы-ауа танау тесіктері арқылы кеңсірікке барады. Кеңсіріктің қабырғаларын эпилелий ұлпасынан түзілген кірпікшелері мен түктері бар кілегейлі қабықша қаптайды. - Мұрын қуысының құрылысы-ауа танау тесіктері арқылы кеңсірікке барады. Кеңсіріктің қабырғаларын эпилелий ұлпасынан түзілген кірпікшелері мен түктері бар кілегейлі қабықша қаптайды.
Тыныс алу жүйесіне- Тыныс алу жүйесіне- - Мұрын қуысы
- Жұтқыншақ
- Көмекей
- Кеңірдек
- Бронхылар
- Өкпелер жатады.
Кеңсіріктегі ауаны кілегейлі қабықшадан бөлінген заттар ылғалдандырады; капилляр қантамырлары ауаны жылытады; лейкоциттер микробтарды жояды. - Кеңсіріктегі ауаны кілегейлі қабықшадан бөлінген заттар ылғалдандырады; капилляр қантамырлары ауаны жылытады; лейкоциттер микробтарды жояды.
Көмекей- мойынның алдыңғы жағында орналасқан іші қуыс шеміршекті мүше. Оның ішкі қабаты кілегейлі қабықша астарлап жатады. - Көмекей- мойынның алдыңғы жағында орналасқан іші қуыс шеміршекті мүше. Оның ішкі қабаты кілегейлі қабықша астарлап жатады.
Кеңірдек- көмекейдің жалғасы, іші қуыс түтік пішінді шеміршекті мүше. Ол өңештің алдыңғы жағында орналасады, ұзындығы шамамен 9-12 см, диаметрі 15-18 мм. - Кеңірдек- көмекейдің жалғасы, іші қуыс түтік пішінді шеміршекті мүше. Ол өңештің алдыңғы жағында орналасады, ұзындығы шамамен 9-12 см, диаметрі 15-18 мм.
Кеңірдек 5-інші арқа омыртқасының тұсынан оң және сол жақ өкпеге баратын 2 бронхыға жалғасады. Бронхы- тыныс алқымы д/н мағ. білдіреді. Ішкі беті кілегейлі қабықшамен қапталған. Бронхылар өкпеде өте көп тармақтарға бөлінген. Ең жіңішке тармақтары бронхиолалар. Бронхиолдың ұштары шоғырланып, іші ауаға толы өкпе көпіршіктерімен аяқталады. Қорытындылау: Неліктен тыныс алуды-тіршіліктің негізі дейді? Көмекейдің құрылысы мен қызметі Мұрын қуысы қандай қызмет атқ? Ерлердің дауысы, әйелдердікінен неге жуан б/ды? Мұрын қуысынды ауаның ылғалдануы, жылынуы қалай жүзеге асады? Бронхылар, альвеолалар дегеніміз не? Үй тапсырмасы: § 38. Тыныс алу мүшелерінің құрылысы 67-сурет салу.
Достарыңызбен бөлісу: |