вопросы и обращения в диалоге должны быть тщательно продуманы и не вводить в заблуж
жүктеу/скачать 0.51 Mb. Pdf көрінісі
|
| Keywords: videocast, podcast, training, information technology, Internet.
Технологиялық даму шет тілі мұғалімінің алдында ашық білім беру ресурстарын, сондай-ақ веб-қосымшаларды және мобильді қосымшаларды, компьютерлік бағдарламаларды пайдалану арқылы оқыту процесін оңтайландыруға мүмкіндік беретін жолдар ашты. Компьютерде тапсырма- ларды орындау, ғаламтор желісінде онлайн білім беру бағдарламалары мен бейне файлдарды қарау, компьютерлік презентацияларды дайындау шет тілі сабақтарында кеңінен қолданылады. Әлеуметтік желілерге кеңілнен қолданып жүрген қазіргі студенттер осы қосымшаларға қатысты тапсырмаларды дайын түрде орындай алады. Әр түрлі сайттардағы бейнематериалдардың қол жетім- ділігін және қазіргі заманғы жасөспірімдердің бейнеклиптер мен сериалдарға деген жоғары қызығу- шылығын ескере отырып, мақаламызда ағылшын тілінің практикалық дыбысталуы сабақтарында бейнекасттарды пайдалану мүмкіндігін қарастыруды негізге алдық. Бейнекаст – қарқынды дамып келе жатқан мәтіннің бейне форматтағы көрінісі. Алғашында « бейнекаст» бұл iPod (Apple компаниясының mp3 ойнатқышы) және broadcast (кең форматты хабар тарату) сөздерінен шыққан podcast (подкаст) сөзінің туындысы. Зерттеушілердің шет тілдерін оқыту- дағы оқу құралдарының эволюциясы туралы еңбектеріндегі «подкастинг» – ғаламторда дыбыстық немесе бейне ақпараттарды тарату тәсілі деген мағынаға ие болған. Подкастинг дегеніміз – подкасттарды немесе бейнекасттарды шығару және ұсыну болып табылады. [1, 137б]. Ал, бейнекаст – ғаламтор желісіндегі қол жетімді бейне файл. Подкасттардың, соның ішінде бейнекасттардың жылдам таралуы бүкіл әлемдегі мұғалімдердің ақпарат берудің осы әдісінің дидактикалық әлеуетін зерттеуіне және белсенді қолдануына әсер етті. Әдістемелік тұрғыдан алғанда, бейнекасттар ең алдымен сөйлеу әрекетінің ауызша түрлерін қалыптастыруға, практикалық сабақтарда ауызша сөйлеу дағдыларын дамытуға ықпал етеді. Соны- мен қатар, жаңа оқу материалын көрнекі түрде көрсетуге, оқу мен еліктеудің фонетикалық дағды- ларын жаттықтыруға, әлеуметтік-мәдени құндылықтарды меңгерте отырып, әлеуметтік-лингвисти- калық құзыреттіліктерді қалыптастыруға мүмкіндік береді. Бейнекасттарды пайдалану тыңдалым дағдыларын оқытуға арналған жаттығулар мен тапсыр- ма форматтарын құру үшін ғана емес, сонымен қатар сөйлеуді дамыту және тиімді оқыту үшін де қолдануға болады. Жоғарыда аталған дағдылар аудиторияда да, тәуелсіз жұмыста да қалыптасуы мүмкін екенін атап өткен жөн. Подкасттарды шет тілдерін оқытуда қолданудың артықшылығы – материалдың түпнұсқалығы. Бір жағынан, студенттер таныс және танымал материалдарды пайдаланады. Ал, екінші жағынан, олар нақты өмірде шет тілін қолданудың қажетті пәнаралық дағдыларын алады. Сонымен қатар, білім алушылардың уәждемесі ұсынылған материалдардың мультимедиалығы мен оларды пайдалана отырып тапсырмалардың креативтілігі арқасында көтеріледі. Бейнекасттардың дидактикалық әлеуеті түпнұсқалық, ұсынылған ақпараттың өзектілігі, пайда- лану дербестігі, ақпаратты көп арналы қабылдау, интерактивтілік, көп функциялылық секілді негізгі техникалық және дидактикалық сипаттамаларға негізделген. Әрине, аудио файлдармен (жазбалар- мен) ұсынылған подкасттарды да фонетиканы оқытуда кеңінен қолдануға болады, дегенмен біз бейнекасттарға артықшылық береміз. Е.Н.Соловованың пікірінше, бейнемәтін аудиомәтінге немесе қарапайым басылған мәтінге қарағанда анағұрлым құнды материал болып табылады, өйткені бейнемәтін сөйлеудің өзара әрекеттесу актісінің әртүрлі аспектілерін біріктіреді. Бейнекаст нақты ақпаратты да, сөйлеудің таза тілдік ерекшеліктерін де жақсы түсінуге және бекітуге мүмкіндік беретін көрнекі ақпаратты қамтиды [2, 28б]. Сонымен қатар, бейнемәтін ауызша сөйлеу дағдыларын дамытуға бағытталған әрі қарай ауызша сөйлеу тәжірибесі үшін сөйлеу, ойлау қызметін белсендіреді. Шет тілін оқытуда түпнұсқалық бейнекасттарды таңдау кезінде біз келесі критерийлерді басшылыққа аламыз: мультимедиа түрі: бейне; жазу ұзақтығы: 3-15 минут; тақырып: бейнекасттың зерттелетін тақырыпқа сәйкестігі; 367 сөйлеу түрі: монолог (дәріс, сабақ, көпшілік алдында сөйлеу немесе сөйлеу); ресми немесе бейтарап сөйлеу стилі; айтылу стандарты: Standard English (Жалпы американдық,зерттеу және салыстыру үшін Британдық ағылшын (қайта құрылған Pronunciation), RP - модельдеу үшін опциялар мен екпіндер - қабылдау және сәйкестендіру үшін; түпнұсқалық: оқу немесе түпнұсқа бейнекасттар; жүйелілік: әр түрлі тақырыптағы жеке подкасттарды немесе бүкіл курсқа арналған подкаст серияларын іздеу. Ағылшын тілінің артикуляциялық базасымен және фонемалық жүйесімен теориялық таны- судың бастапқы кезеңінде бейнекасттармен жұмыс істеу ағылшын тілінің спикерлерінің мысалында ағылшын дыбыстарының артикуляциялық ережелерін нақты көрсетуге мүмкіндік береді. Бейне метод визуалды әдістер тобына жатады. Ол көрнекі бейнелердің әсерінің жоғары тиімділігіне байланысты оқыту және тәрбиелеу функцияларын қамтиды. Көрнекі түрде ұсынылған ақпарат қабылдау үшін ең қол жетімді, оңай және тез сіңеді. Сонымен қатар, сабақта бейнелерді пайдалану студенттердің қажет- тіліктері мен мүдделерін қанағаттандыруға көмектеседі. Егер бұрын студент дыбыстарды артикуля- циялау схемаларын оқып, есте сақтау қиынға соғатын болса, бейнекасттар арқылы кейбір процестерді визуализациялау кезінде (спикердің жоғарғы ернінің енжарлығы, фонетикалық күлімсіреу, еріннің бейтарап позициясы, дауысты және дауыссыз дыбыстарды айту кезіндегі ерін позициясы) ағылшын тілінің теориялық компонентін оңай және саналы түрде зерттеуге мүмкіндік алады [3, 331б]. Бейнекасттарды оқу ресурсы ретінде пайдалану – дауысты дыбыстың ұзындығы мен қысқа- лығын, дауыссыз дыбыстың күші мен әлсіздігін, ағылшын тілінің ырғағы мен интонациясын байқауға мүмкіндік береді. Студенттер кейбір интонациялық модельдердің бар екендігіне көз жеткізуге, ағылшын тілінің британдық нұсқасын ғана емес, ана тілінде сөйлейтін мысалдарды тыңдауға және сол бойынша бірқа- тар тапсырмаларды өз бетінше орындауға мүмкіндік алады. Бейнекастпен жұмыс істеу кезінде келесі тапсырмаларды қолдануға болады: жүктеу/скачать 0.51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|