1 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Бағаны қалыптастыруда және баға саясатын бағдарлау
жүктеу/скачать 5.11 Mb. Pdf көрінісі
|
| 12. Бағаны қалыптастыруда және баға саясатын бағдарлау
12.1. Баға деңгейін анықтау әдіснамасы Бағалар және баға саясаты – кәсіпорынның маркетингтік қызметінің маңызды элементтері. Бұл тауарларға арналған бағалар деңгейіне кәсіпорын- ның коммерциялық нәтижелерінің тәуелді болуымен байланысты, ал олардың таңдаған бағалық саясаты оның рыноктағы жұмысының тиімділігіне шешуші әсер етеді. Баға, сұраныспен және ұсыныспен қатар, рынокты құрайтын, түйінді пункттердің бірі. Бұл сұраныс пен ұсынысты тепе-теңдік, баланс күйіне келтіретін басты құрал. Сонымен, баға және маркетингтегі баға саясаты дегеніміз не? Баға ақшаға сатушына сатқысы келетін, ал сатып алушы тауарды сатып алғысы келетін, ақшалар сомасын білдіретін, экономикалық категорияны білдіреді. Тауардың белгілі мөлшерінің бағасы оның құнын құрайды, осыдан баға – тауардың ақшалай құны. Нақты тауар бірлігі басқа тауардың белгілі санына айырбасталғанда, бұл соңғысы берілген тауардың тауарлық бағасы болады. Баға – күрделі экономикалық категория. Онда қоғамдағы барлық негізгі экономикалық қатынастар тоғысады. Ең алдымен бұл тауарларды өндіру мен өткізуге, олардың нарықтық құнын қалыптастыруға, сондай-ақ ақшалай жинақталуларды құруға, бөлуге және пайдалануға жатады. Баға барлық тауарлық-ақшалай қатынастарды жанамалайды. Классикалық анықтамаға сәйкес баға тауар құнының ақшалай түрін білдіреді. Алайда ол құнмен сирек сәйкес келеді, өйткені оған көптеген әр түрлі факторлар әсер етеді: өнімге сұраныс, оның бәсекеге қабілеттілігі, 43 рынокта кәсіпорынның алатын орны және т.б. Кейде кәсіпорын өз өнімін монополиялық жоғары бағалар бойынша сата алады, ал кейде рынокта ұсталып тұру үшін ғана, төмен бағаларға қанағаттануға мәжбүр болады. Баға сатып алушы үшін ғана емес, сонымен бірге өндіруші үшін де талғаусыз емес, өйткені бұл оның кірістерінің өлшемдерін анықтайтын, жалғыз фактор. Барлық қалған факторлар ең алдымен өзіндік құнды және ол арқылы ғана кірістерді анықтайды. Бағалардың негізгі қызметтеріне: сұраныс пен ұсынысты есептік, ынталандырушы, үлестіруші теңгерімдеу, өндірісті ұтымды орналастыру критерий-лері жатады. Баға – бұл маркетингтің икемді құралы, өйткені сұраныс, шығын немесе бәсеке факторларын есепке алып, оны жылдам және оңай өзгертуге болады. Ол кезде сұраныс шамасы ұсыныс шамасына тең болатын баға, ол бойынша тауар рынокта нақты сатылатын, раноктық бағаны құрайды. Рыноктық (тепе-тең) баға – ол бойынша берілген тауарлық рынокта сатып алу-сату жүретін баға [4]. жүктеу/скачать 5.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|