34. Углеводтардың тканьдердегі оттексіз ыдырауы /гликолиз/. Углеводтар — алифатты полиоксикарбонилды қосылыстар және олардың көптеген туындылары (моносахаридтер, олигосахаридтер, полисахаридтер).[1]
АТФ молекуласының шығуы.
1) Гликолиз процесінде глюкозаның бір молекуласының тотығуы екі АТФ молекуласын береді.
2) Гликолиз кезінде түзілген НАД-Н екі молекуласы тыныстану тізбегінде тотығады да, 2x3 = 6 АТФ молекуласын береді.
3) Пируват ацетил-А-коферментіне айналу кезінде түзілген НАД-Н екі молекуласы тыныстану тізбегінде тотығып, 2x3=6 АТФ молекуласын береді.
4) Ацетил-А-коферментінің екі молекуласы лимон қышқылы циклында тотыққаннан кейін, өзінің электрондарын тыныстану тізбегіне береді және 24 АТФ молекуласы түзіледі. Осындай төрт түрлі жолмен барлығы 38 АТФ молекуласы түзіледі.
Әрбір АТФ молекуласының бос энергиясы G01 = —7,3 ккал-моль шамасына тең, ал 38 АТФ молекуласы 38x7,3 = 277,4 ккал береді. Сөйтіп бір моль глюкозадан АТФ түзілудің термодинамикалық тиімділігі:
болады
35. Ацетил-А коферментінің лимон ңышкылы цикл! боиынша тотығуы. Ацетил-А-коферментінің түзілуі және оның биологиялық маңызы. Фосфолипидтер мен сфинголипидтер клетка мембранасының құрылымдық негізін құрайды. Сондықтан олар биологиялық маңызды қызмет атқарады. Фосфолипидтер амфипатиялық қосылыс. Олардың гидрофобтық ұзын тобы және гидрофильдік шағын «басы» бар. Осының арқасында бір жағынан полярсыз қосылыстармен, екінші жағынан полярлы қосылыстармен көршілес отырып, қатарласа жақсы орналасады.
Ацетил-А-коферментінің екі молекуласы лимон қышқылы циклында тотыққаннан кейін, өзінің электрондарын тыныстану тізбегіне береді және 24 АТФ молекуласы түзіледі. Осындай төрт түрлі жолмен барлығы 38 АТФ молекуласы түзіледі.
Әрбір АТФ молекуласының бос энергиясы G01 = —7,3 ккал-моль шамасына тең, ал 38 АТФ молекуласы 38x7,3 = 277,4 ккал береді. Сөйтіп бір моль глюкозадан АТФ түзілудің термодинамикалық тиімділігі:
болады.
36. Өт қышқылдары. Олардың жұп Қосылыстары және липидтердің қорытылуы мен сіңіуіндегі маңызы. Өт қышқылдары өтпен бірге өт қалтасынан шығады. Төрт түрлі өт қышқылы белгілі. Олар: хол қышқылы, хенодезоксихол қышқылы, дезоксихол қышқылы, литохол қышқылы. Бұл қышқылдар өт құрамында тиісінше 50, 30, 15, 5% мөлшерінде кездеседі. Бұлар пептидтік байланыс арқылы глицинмен немесе тауринмен байланысқан. Соның әсерінен осы қышқылдар ас қорытушы барлық ферменттерге төзімді келеді. Мұндай комплексті байланысу өт қышқылдарының ерігіштігін жақсартады. Өт қышқылдарының байланыспаған тұздары рН көрсеткіші 7-ден төмен кезде тұнбаға шөгеді. Өт қышқылдарының глицинмен немесе тауринмен қосылған комплекстері натрий тұздары түрінде кездеседі.
Өт қышқылдарының қызметі - липидтердің эмульсияға айналуын және еруін дамыту. Сөйтіп липаза ферментінің әсерін жеңілдету.
Төменде хол қышқылы мен тауриннің жұп қосылысы таурохол қышқылы және дезоксихол қышқылы мен глициннің жұп қосылысы гликодезоксихол Өт қышқылдары құрылым жағынан бір - біріне ұқсас, олар тек қана молекуласында гироксил топарының саны және орналасуымен ерекшеленеді. Төменде екі қышқылдарының – хенодезоксихол қышқылының және литохол қышқылының формулалары келтірілген.қышқылының түзілу реакциялары берілген.
