1. Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы түсінігі, мәні және міндеттерін сипаттаңыз. Əлеуметтік камсыздандыру құқығы

4) бала үш жасқа толғанға дейін оны күту бойынша жалақысы сақталмайтын демалыс.

48.Жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысының ұзақтығын түсіндіріңіз.

Жыл сайынғы негізгі ақылы еңбек демалысының ұзақтығы Қызметкерлерге жыл сайынғы ақы төленетін негізгі еңбек демалысы, егер Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде, еңбек, ұжымдық шарттарда және жұмыс берушінің актілерінде одан көп күн көзделмесе, күнтізбелік жиырма төрт күнге беріледі.

49.Зейнетақы мен жәрдемақы айырмашығын түсіндіріңіз.

Зейнетақы – зейнеткерлік жасқа толған, мүгедектігі бар, асыраушысынан айырылған немесе ұзақ мерзімді кәсіптік қызметіне байланысты адамдарға берілетін тұрақты ақшалай төлемдер.

Жәрдемақы – халықты материалдық қамтамасыз ету нысандарының бірі. Жәрдемақы ауырған, жарақат алған, жүкті болған және босанған, жұмысынан айырылған және басқа да жағдайларда тағайындалады.

50.Жұмысқа уақытша жарамсыздығы бойынша жәрдемақылар төлеуді түсіндіріңіз.

Еңбек кодексінің 133-бабына сәйкес жұмыс беруші өз қаражаты есебінен еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша әлеуметтік төлемдерді төлеуге міндетті.

Ол үшін қызметкер бухгалтерияға еңбекке жарамсыздық парағын, ал жоғалған жағдайда оның телнұсқасын көрсетуі керек.

51) Әлеуметтiк қамсыздандыру жөнiндегі
жәрдемақыларды жұмыс берушінiң қаражаты есебiнен
тағайындауды және төлеуді түсіндіріңіз
мемлекеттік мекемелермен - тиісті ерекшеліктер бойынша, бұл ретте есеп беру кезеңінен есептелген əлеуметтік салық сомасы Қазақ-стан Республикасының заңдарына сəйкес, осы кезеңге тағайындалған еңбекке уақытша жарамсьгздығына, жүктілігіне жəне босануына бай-ланысты жəрдемақылардың сомасына (еңбекке ақы төлеу корының 1,5 % мөлшерінде) азайтылады; өзге жұмыс берушілермен - өз каражаты есебінен, яғни жиынтык жылдық табысы салық төлеушілердің уақытша жарамсыздықка, жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемақыларды (еңбекке акы төлеу қорының 1,5 % мөлшерінде) төлеуге кеткен шығындарының со-масына дейін азайтылады.
52Жүктiлiгi және босануы бойынша жәрдемақыларды түсіндіріңіз
Жүкгілігіне жəне босануьша байланысты жəрдемақылар - азаматтарға балатуған кезде берілетін жəрдемақылардьщ бір түрі, əйелге жүктілігі жəне босануы бойынша, еңбек демалысы кезінде төленетін ақшалай соманы білдіреді.
Жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемакыларды төлеу кезендері. Жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемақыларды төлеу, жүктілігіне жəне босануына байланысты еңбек демалысының бүкіл кезеңіне төленеді. Əйелдерге жүктілігі мен босануы бойынша, бо-санғанға дейін ұзактығы 70 күнтізбелік күнге, босанғаннан кейін 56 (ауыр босанған немесе екі не одан да көп бала туған жағдайда жетпіс) күнтізбелік күнге демалыс беріледі.
Босанғаннан кейінгі еңбек демалысының мақсаты - ананың денсау-лығы мен күшін қалпына келтіру жəне жаңа туған нəрестеге күтім жасау. Сондыктан, мұндай еңбек демалысы тек бала туған əйелдерге ғана емес, сонымен қатар жаңа туған нəрестелерді тікелей перзентханадан асырап алған əйелдер мен еркектерге де беріледі. Мүндай жағдайда жаңа туған нəрестелерді тікелей перзентханадан асырап алған əйелдер-ге (еркектерге) бала асырап алған күннен бастап, сəбидің дүниеге кел-ген күнінен 56 күнге толғанға дейін кезеңге (ата-анасының біріне) де-малыс беріліп, оның ұйымда жұмыс істеу ұзактығына қарамастан, жұмыс берушінің қаражаты есебінен оған осы кезеңге жəрдемақы төле-неді. Босанғаннан кейінгі еңбек демалысьша шығу күкығын, жаңа туған нəрестесі қайтыс болған əйелдер де иеленеді. Егер жүктілік кезеңінде əйелде түсік болса, онда бұл əйелге еңбекке уакытша жарамсыздығына байланысты еңбек демалысы беріледі.
Жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемақының мөлшері.
Жұмыс істейтін əйелдерге жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемақылар, жүктілігіне жəне босануына байланысты еңбек дема-лысының бүкіл кезеңіне жалақьшың 100 проценті мөлшерінде төле-неді. Жəрдемакының мөлшері жинақталып есептеледі жəне əйелдер-ге босанғанға дейін іс жүзінде пайдаланған күндердің санына қарама-стан толык көлемде (яғни, 126 күнтізбелІк күн үшін) төленеді.

Жəрдемақыны төлеу мерзімі

Жұмыс істейтін əйелдерге жүктілігіне жəне босануына байланысты жəрдемақылар еңбек демалысының бүкІл уақытына беріледі. Жүктілігіне жəне босануынабайланысты еңбек демалысының күндерІ,босанғаннан кейінгі еңбек демалысының күндерімен біріге жинакта-лып есептеле отырып, 126 күнтізбелік күнді қүрайды жəне бұл кездегі төленетін жəрдемақы біржолғы болып табылады. Ауыр босанған неме-се екі не одан да көп бала туған жағдайда жəрдемақы 140 күнтізбелік күн үшін төленеді.

жүктеу/скачать 62.83 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: