1. триз: постулаттар, дереккөздер және компонеттер постулаттар

16
НАҚТЫ ЖАҒДАЙДА ӨНЕРТАПҚЫШТЫҚ ТАПСЫРМАНЫ ТҰЖЫРЫМДАУ 
МЫСАЛЫ 
Әдетте, техниканы жетілдірген кезде, бастапқыда өте анық емес сипатталған 
өнертапқыштық жағдайлармен күресуге тура келеді. Міне, ӨТШТ мамандарының 
тәжірибесінен бір нақты жағдай. 
Компания ұсақталған мүйіздерге негізделген косметика өндірісін — 
құрамында құнды заттар бар бұғы ұрпақтарының жас процестерін игерді. 
Мүйіздерді ұсақтау технологиясы келесідей: алдын-ала ұсақталған шикізат 
арнайы құйынды ұсақтағышқа түседі (тұрақты ауа құйыны жасалған 
контейнер). Онда қосымша тегістеу денелері — ұсақ ферромагниттік 
бөлшектер жіберіледі. Олар сондай-ақ ауа құйындарында ұшып, мүйіздердің 
бөлшектерімен соқтығысып, оларды ұсақтайды. Сонымен қатар, 
үгіткіште айнымалы магнит өрісі жасалады. Оның әсерінен магниттік 
бөлшектер қозғалыс траекториясының айналасында тербелістер жасайды. 
Осылайша, мүйіздер 1-30 микронға дейін ұсақталады. Ұнтақтау процесі 
аяқталғаннан кейін ферромагниттік бөлшектер cenapamope магнитті 
бөлігінде бөлінеді. 
Кейбір ферромагниттік бөлшектер мүйіздердің ұсақталған бөлшектеріне 
соншалықты жабысқаны белгілі болды, сондықтан оларды магнитпен бөліп 
алу мүмкін емес. Бұл жаман, ферромагниттік ұнтақ дайын өнімді 
ластайды. 
 
Сонымен, негізгі кемшілік ферромагниттік ұнтақ дайын өнімге адамдар үшін зиянды 
болуымен байланысты. Бұл өте егжей-тегжейлі сипатталған өнертапқыштық жағдай. 
Мақсат пен шектеулер қойылмайынша, өнертапқыштық міндетке көшу әлі 
орындалған жоқ. Нақты тапсырманың мақсаттары әртүрлі болуы мүмкін. Мүмкін, өнімді 
қосымша ұсақтайтын денелерсіз ұнтақтау үшін құйынды үгіткішті жақсарту керек немесе 
пантыға жақын емес беті бар темірдің микро бөлшектерін алу әдісін жасау керек. Мүмкін, 
мұндай күшті магнит өрістерін жасау керек, онда металды ұсақталған шикізаттан бөлу 
міндетті түрде орын алады. 
Қандай мақсатты таңдау керек? Ең алдымен, шағын тапсырманы тұжырымдау керек, 
өйткені оны шешу өндіріс үшін ең тиімді—жаңа жабдықты сатып алудың, технологиялық 
процесті қайта құрудың қажеті жоқ... 
Біз шағын тапсырманы тұжырымдаймыз: жағымсыз әсерден арыламыз — 
ұсақтайтын денелердің бөлшектерін дайын өнімге енгізу. Бұл жағдайда технологиялық 
процесті өзгеріссіз қалдыру керек (немесе дерлік өзгеріссіз). 
ӨТШТ маманы мәселені барынша өткір түрде сипаттайды — қарама-қайшылық 
арқылы. Бұл жағдайда мұндай қайшылық таңдалды: тегістеу денелерінің бөлшектері оны 
адамдарға зиянды заттармен ластамау үшін дайын өнімде қалмауы керек және өндіріс 
процесін қиындатпау үшін дайын өнімде қалуы керек. Қарама-қайшылықты қамтитын 
шағын тапсырманы тұжырымдау маман үшін қазірдің өзінде маңызды мәселе болып 
табылады. Қарама — қайшылықты шешу-үш 3 стандартты процедура... Ұсақтағышқа 
енгізілген бөлшектер ұсақтауды жақсарту үшін ұсақтағыш денелер болуы керек және олар 
дайын өнімнің элементтері болуы керек, яғни темір бөлшектерін тұтынушы үшін қауіпсіз 
(немесе тіпті пайдалы) ұнтақтағыштармен алмастыру керек, оларды дайын өнімнің 
құрамында қалдыруға болады. 
ӨТ қою кезінде әрекеттер тізбегін қайталаймыз: 
1. Біз бастапқы жағдайды сипаттаймыз. 
2. ӨЖ тұжырымдаймыз: бастапқы жағдайда проблемалық бөлікті - жағымсыз 
әсерлерді анықтаймыз. 

17
3. ӨТ қоямыз: біз одан әрі жақсарту мақсаттары мен ескеру қажет шектеулерді 
анықтаймыз. 
4 жаттығу 
Дана өнертапқыштық жағдай: "мерекеден кейін қонақүйдің конференц-залының 
төбесінде бірнеше үрленетін шарлар пайда болды. Келесі шараның басында 
шарларды алып тастау керек. Бірақ қолайлы ұзындықтағы баспалдақтарды алуға 
орын жоқ. Ұзын баспалдақтары бар өрт сөндіру машинасын пайдалану қажет емес-
машина залға кірмейді, сонымен қатар оның келуі қонақ үй қонақтарын алаңдатуы 
мүмкін. Не істеу керек?» 
Бұл жағдайды қарастырыңыз. Осы ӨЖ негізінде бірнеше өнертапқыштық 
тапсырмаларды әртүрлі ЖЭ тұжырымдамасымен тұжырымдаңыз. Сіз жасаған 
шағын тапсырма қандай міндет (қандай міндеттер) деп ойлайсыз? 
5 жаттығу 
Орманда жидектер жинаған адам әр жидектің артына сүйенуге мәжбүр болады. Бұл 
интракраниальды қысымның жоғарылауына әкелуі мүмкін. Осы өнертапқыштық 
жағдай аясында шешу үшін қандай өнертапқыштық міндеттерді ұсына аласыз? 

жүктеу/скачать 1.32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: