Көп өлшемді модель дегеніміз не

"Көп өлшемді модель" деген терминді деректер моделі мененікі көп өлшемді деректер жаттығу жаттығушылықты анықтау үшін пайдаланады. Осы модельді пайдалану арқылы бір жеке тізімдемелі байланысты деректерді қалыптастыру мен біріктіру мүмкіндігі бар.

Көп өлшемді модельдің басқа атынымдары да бар, маңызды бірі - "мәліметтерге бой беру" (data warehouse) немесе "байланыстырғыш деректердің көп өлшемді модели" (large-scale data models). Бұларды пайдалану арқылы, байланыстырғыш деректерді мезгілдеу мен жаттығу жасау және байланыстыру кезінде маңызды мәліметтерді жаттығу жасау мүмкіндігі бар.

Көп өлшемді модельді жаттығу қажеттілігін анықтау және деректерді жаттығу жасау кезінде техникалық мәселелерді шешу мақсатында пайдалану арқылы, бизнес операцияларынан жаттығу жасау жаттығушысының (ETL - Extract, Transform, Load) орындауына болады.

Көп өлшемді модельді пайдалану көптеген саласаттарда пайдаланылады, мысалы, саяси анализ, экономикалық модельдер, бизнес іске асыру, әлеуметтік жасау, емескі байланысты деректерді жаттығу жасау жаттығушылықтың көптеген жағында пайдаланылады.

"Объектіге бағытталған модель" деген термин, объектілерді (түрлі түрлерді деректерді) жаттығу жаттығушылықты ұйымдастыру үшін пайдаланылатын деректер моделіні анықтайды. Бұл мәліметтерді анықтау, біріктіру және түрдеу мақсаттарын басқару үшін объектілердін құрылған деректерді қолданады.

Объектіге бағытталған модель жаңа деректерді қалыптастыру мен түрдеу үшін объектілерді, олардың жайындастырылуын, объектілер арасында байланыстыру мен операцияларды сипаттау үшін пайдаланылады.

Объектіге бағытталған модельдің басқа атаулары да бар:

1. **ORM (Object-Relational Mapping):** Объектіге бағытталған модельді жаттығушы жасаушылар бірінші басқаруларды, мысалы, Java-да Hibernate, Python-да SQLAlchemy көмегімен объектіге бағытталған модельді деректер базасымен байланыстыру жасау.

2. **Сыртқы әзірлеу (Serialization):** Бір объектіге бағытталған модельді пайдалану арқылы объектілерді сыртқы әзірлеу үшін пайдаланылады. Әр түрлі объектілерді деректерді сақтау үшін таңдау үшін пайдаланылады.

3. **Деректер модельдеуі (Data Modeling):** Объектіге бағытталған модельді пайдалану арқылы өзекті объектілерді жаттығу мен басқару үшін деректер модельдеуін жасау мүмкіндігі бар.

Объектіге бағытталған модельмен ұйымдастырылған деректердің бірігуінің басты мақсаты объектілер мен оларды байланыстыру мен өзгертуді басқару құралдарынан пайдалану арқылы басқаға бірдей деректерге қайта пайдалану тиісіндей болады.