Қорытынды
Қорыта айтқанды , жергiлiктi бюджет қаржылық қарым-қатынастағы әр түрлi қатысушылардың әлеуметтiк-экономикалық мүдделерiн қалыптастыратын күрделi және көп мiндет атқаратын құрал болып табылады. Бюджет арқылы орталық пен аймақтар арасындағы әлеуметтiк шығындар мен салық бөлу, еңбекақы мен кiрiс жөнiндегi ымыраға келедi, бюджеттiк дотациялар мен трансферттер бөлу арқылы мемлекет орталық және жергiлiктi мүдделердi қалыптастырып iске асырады. Ал бюджет экономикалық құжат ретiнде қоғамның саясаттық және әлеуметтiк дамуын көрсетедi.
Бюджет экономикалық қарым-қатынасқа негiзделгендiктен объективтi түрде сипатталады. Өз алды бюджеттiк сала болуы адамзаттың субъективтiк пiкiрiне байланысты емес, ең адымен ол қоғамдық өндiрiстiң дамуына керектi орталықтандырылған ресурстарға, мемлекеттiк табиғаты мен функцияларынан туатын объективтiк қажеттiлiкке байланысты. Бюджеттік жоспарлау-әр түрлі статистикалық, математикалық экономика-математикалық және арнайы әдістер пайдалану арқылы іске асырылады.
Бюджет кодексiнде мемлекеттiк бюджетке мынадай түсiнiк берiлген – ол “республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң арасындағы қарама-қарсы өтеу операцияларын есептемегенде сараптамалық ақпарат ретiнде пайдаланатын және бекiтуге жатпайтын қосындысын құрайтын жалпы бюджет”. Сонымен қатар, “жергiлiктi бюджет” терминi- мемлекет құрастыратын және басқаратын орталықтандырылған бюджеттiк қор мағынасында да пайдаланады. [24,8-бет]
Айтылған мақсатқа жету үшiн нормативтiк- құқықтық актiлердiң ережелерiне сүйене, мемлекеттiк бюджет жүйесiндегi теориялық және практикалық аспектiлердi қорытындылай отырып, Қазақстан Республикасының бюджет жүйесінiң негiздерiн логикалық тiзбектi түрде жазуын, әр түрлi
деңгейдегi бюджеттердiң мазмұны мен функциялары, осы аумақтағы заңнамалық және атқарушы органдардың функцияларын толығынан қарастырады.
Жергілікті ќаржылыќ билік пен басќарудыњ жергілікті органдарыныњ сан ќырлы ќызметініњ ќаржы базасы болып табылатын жергілікті бюджеттерге мањызды рол беріледі.
Бұл жұмыстың мазмұны мен құрылымы – “Мемлекеттiк бюджет” курсының негiзi мен Бюджет кодексi негiзiнде және “Мақтарал аудандық бюджетін басқару және жоспарлау”бөлімі және олардың құрылымына сәйкес.
Жергiлiктi бюджеттiң және қаржының негізгі мақсаттары - Республикалық бюджетті есеп айырысу- кассалық күтуін өрістету, және бақылау, мемлекеттік бюджетті есеп айырысу-кассалық күтуін өрістету оның ішінде ақылы қызмет көрсетуден депозиттік сомалардан және демеушілiк пен қайырымдылық жәрдемнен түскен құралдар бойынша шоттарды, бюджет жүйесіндегі бухгалтерлік пен есеп беруді және қаржылық органдар жүйесіндегі ішкі аудитті дамыту мен жетілдіруге қатынасу, қаржыны дұыс басқару, аумақтық жерлердегi бюджет саласын тиiмдi жүргiзу, республикалық және өз құзіреті шегінде жергілікті бюджеттердің құралдарын тиімді және мақсатты пайдалануды бақылауын қамтамасыз ету, мемлекеттік ақпараттық жүйесінің іс-әрекетін қамтамасыз ету.
Жергілікті ќаржы мемлекеттіњ ќаржы ж‰йесініњ мањызды ќ±рамды бµлігі болып табылады. Ол жергілікті бюджеттерді, арнаулы бюджеттен тыс ќорларды жєне басќарудыњ жергілікті органдарыныњ ќарамаѓындаѓы шаруашылыќ ж‰ргізуші субъектілердіњ ќаржысын ќамтиды.
Жергілікті ќаржыныњ рµлі, оныњ ќ±рылымы мен баѓыты б‰тіндей билік пен басќарудыњ жергілікті органдарына ж‰ктелінген функциялардыњ сипатымен, сондай-аќ мемлекеттіњ єкімшілік аумаќтыќ ќ±рылысымен жєне оныњ саяси –экономикалыќ баѓыттылыѓымен аныќталады. Жалпы жергілікті ќаржыныњ жай-к‰йі єрќашанда, біріншіден, елдіњ жалпы экономикалыќ жаѓдайына, екіншіден, тиісті аумаќтардыњ экономикалыќ єлуетіне, ‰шіншіден, билік пен басќарудыњ жергілікті органдарыныњ ќ±ќыѓы мен міндеттерін белгілі бір дєрежеде реттеп отыратын мемлекеттік зањдардыњ дењгейіне, төртіншіден, биліктіњ жергілікті органдары ќ±зырыныњ дєрежесіне байланысты болады.
Пайдаланылған әдебиеттер.
-
Қазақстан Республиканың Бюджет Кодексі 2005ж.
-
Қаржы Қ.Қ. Iлиясов , С. Құлпыбаев Алматы 2005ж
-
Банктегі бухгалтерлік есеп С.Т Мыржақыпова
-
Қаржылық жалпы курсы В.Д. Мельников, В.Д. Ли
-
Бухгалтерський управленческий учет В.Б. Ивашкевич.
-
Бухгалтерський учет в государственных учреждениях Алматы. 2003.
-
Бухалтерских учет на прозводственных предприятиях. В.Э. Каримов.
-
Управленческсий учет. Энтони А. Аткенсон. М 2005 г.
-
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі Алматы 2003 ж.
-
Қазақстан Республикасының Салық кодексі А 2002 ж.
-
Инструкция по учету операций Н.Б РК с ценным бумагами (постовление совета директаров от 12.06.97 №209);
-
Инструкция по учету доходов и расходов и их отражению по кодам ,
-
Бюджетной классификаций Н.Б. РК (постовление совета директаров от 14.05.97 г №170)
-
Инструкция по учету операций с таварно – мариальными запасами, в том чесле молоценными и быстро – изномивающими предметами в подазрениях НБ РК (постовление совета директаров от 12.06.97 г №201).
-
Собраник задач по финансовому анализ 1997 г.
-
Ковалев В.В “Финансовый анализ” М 1998 г.
-
Абрюкина М.С., Грачев А.В. Анализ финансова – экономической деятельности предприятия учебно – практическое пособие – М; изд. “Дело и сервиз”, 1998 г.
-
Назарбаев Н.А. Казахстан – 2030 Процветание, безопапсность и улучщение блогосостояние всех казахстанцов Послание Президента страны народу Казахстана.
-
Ф.Б. Диполь “Финансвый и управленческий анализ” Москва 1998 г.
-
Қаржы қаражат. “Заңды тұлғалардың табыс салығының ерекшеліктері” 1996 жыл. №6 ;
-
Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы заң күші бар жарлығы.
-
Налог – учебник под редакцией. Чериника;
-
Салықтар – оқулық. А.Б. Ермекбаев, Алматы 1995ж.
-
Мемлекеттiк бюджет Өтебаев Н Алматы 2005
25. “Білім беру туралы ” заңы 1999 жылы маусым айының 7 жұлдызы.
Осы- аймақ бойынша қалалық қоныстану мектептердегі оқушылардың саны.Осы әдісті қолдана отырып, республика бойынша барлық білім беруге арналған шығындар көлемін анықтауға болады. Білім беру саласын қаржыландыру көлемін жеткілiкті шығындар мөлшерін есептеу арқылы анықтау аймақтар мен тұрғын жер бойынша диспропорцияны жою мен әлеуметтік жағдай жасауды іске асыруға мүмкіндік береді.
Білім беру мекемелерін ағымды ұстауға арналған шығындардың негізгі бөлігін еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығындар құрайды. Олар педагогикалық, әкімші-шаруашылық және оқу-көмектесуші персонал бойынша анықталады. Үкімет бекіткен бірыңғай тарифтік кесте негізінде анықталған осы еңбекақы мен оған қосымша және басқа да төлемдер түрлерінде арналған шығындар қосындысы білім беру мекеме жұмыскерлерінің еңбекақы қоры болып табылады.
Білім беру саласының мемлекеттік мекеме жұмыскерлерінің еңбекақы жүйесі Республика үкіметінің 2003 ж. бекіткен N-91 “Мемлекеттік қызметкерлер және қазыналық кәсіпорындар жұмыскерлері емес мемлекеттік мекемелер жұмыскерлерінің еңбекақы жүйесі жөніндегі” қаулысымен реттеледі. Осы қаулыға сәйкес білім беру мемлекеттік мекемелерде сағаттық еңбекақы жүйесі тағайындалған және осындай мекемелердің жұмыскерлері мемлекеттік мекемелермен қазыналық кәсіпорындар қызметтері тізілімінің G санаты тобына апарылған. Еңбекақы қорының анықтау маңында негізгі табыстық ақымен қоса жалпы білім беру, жоғары білім беру мен мемлекеттік ғылыми мекемелер мен қазыналық кәсіпорындар жұмыскерлеріне еңбектің айрықша шарттары үшін заңнамалармен тағайындалған қосымша төлемдер есептеледі. Мысалы, мектеп мұғалімдері еңбекақы қоры қосымша төлемдері қоса біріңғай тарифтік кесте негізінде есептелген педагогикалық мөлшерлемелер санымен әрбір сыныптар тобы бойынша есептелген оқу сағаттарының жалпы көлемінің мұғалімнің белгіленген оқу сағат нормасы бөлу арқылы анықталады. Білім беру мекемелерінің еңбекақы жүйесінің айрықша ерекшелігі-ол оқу жылы мен қаржы жылы басының түйіспеуі. Сондықтан, ағымдағы және жаңа қаржы жылғы айлар үшін еңбекақы қорының сомасымен сыныптар топтарының саны негізінде 1-ші қаңтар мен 1-ші қыркүйекке мұғалімнің орташа мөлшерлемесі мен еңбекақы қоры есептеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |