2013 жылғы 26 ақпан №73-Ө-м астана қаласы Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (44-шығарылым) бекіту туралы

қызмет көрсететін қондырғылардың құрылысын және пайдалану мен күтіп-ұстау ережесін;

өңделетін өнімдердің ассортиментін, өнімді жуып-шаюдың, арнаулы өңдеудің және кептірудің технологиялық режимін;

жуу ерітіндісін әзірлеу рецептурасын, жуып-шаю кезінде қолданылатын химиялық материалдардың қасиеттерін;

бу сымдарымен жұмыс істеу ережесін.

274. Жұмыс сипаттамасы:

белгіленген технологиялық режимге сәйкес әртүрлі жүйедегі машиналарда, агрегаттарда, аппараттарда шұғалық, көрпелік маталарды, жамылғының жайманы жуып-шаю және арнаулы өңдеу, киізді жуып-шаю процесін жүргізу;

киізді қызмет көрсететін машинаға салу;

рецептураға сәйкес жуу ерітіндісін әзірлеу;

жуу ерітіндісін құю және оның деңгейін, температурасы мен қоюлануын сақтау;

қызмет көрсететін қондырғының, реттейтін құрылғының, сығу білігінің, бақылау-өлшеу аспабының жұмысын бақылау, жуып-шаю режимін сақтау, жуып-шаю сапасын бақылау;

жуылған киіздің қышқылдығын анықтау;

киізді сығу.

275. Білуге тиіс:

әртүрлі жүйедегі жуып-шаю қондырғысының құрылысын, пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

жуылатын киіздің, шұғаның, көрпелік матаның, жамылғы жайманың ассортиментін, оларды жуып-шаюдың технологиялық режимін;

жуып-шаю процесін жүргізу және реттеу ережесін;

жуылатын материалға қойылатын талаптарды, жуу заттарының түрлері мен қасиеттерін және ерітінді әзірлеу ережесін;

жуылған киіздің қышқылдығын анықтау тәсілін.
54. Қопсыту-түту машинасының операторы

Параграф 1. Қопсыту-түту машинасының операторы, 2-разряд

276. Жұмыс сипаттамасы:

кенепті бір процесті түткіш, тозаң тазалағыш, шаң қаққыш, тікенек алғыш және басқа да машиналарда мақтаны, жүнді, қалдықты қопсыту және түту процесін жүргізу;

шикізатты қызмет көрсететін машиналарға салу үшін дайындау;

шикізатты тасымалдау, оны қоректендіру торына жайғастыру;

қоспа компонентін алмастырумен қоректендіру тетігіне шикізатты салу;

қызмет көрсететін машинаның, қоректендіру тетіктерінің жұмысын қарау;

талшықтың сапасына сәйкес төсем өлшемін реттеу;

қопсыту және түту сапасын бақылау;

ауыстыруды, қоқысты және қалыпты жүнді, бөгде заттарды, арқанды сұрыптау;

теңдердің, ыдыстардың жібін сөгу;

өңделген шикізатты белгіленген жерге тасымалдау және қатарлап қою;

қалдықтарды, ыдысты және буып-түю материалдарын жинау және тапсыру;

қолданылатын қондырғыларды күтіп-ұстау, қызмет көрсетілетін машиналарды тазалау және үйкелетін бөліктерін майлау.

277. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін қондырғының құрылысын және пайдалану ережесін;

қызмет көрсететін машиналардың жұмыс принциптерін және жекелеген механизмдерінің өзара әрекетін, оларды күтіп-ұстау ережесін;

өңделетін шикізаттың түрлері мен сұрыптарын, қоректендіру торына төсемнің немесе қоректендіру тетігіне салудың нормаларын, шикізатты қопсытудың технологиялық процесін;

өңделетін талшыққа қойылатын талаптарды.

278. Жұмыс сипаттамасы:

қопсыту-түту машиналарының тік, көлденең және соратын қопсытқыштарында мақтаны түту процесін жүргізу;

тік қопсытқышқа шикізатты біркелкі салу;

көлденең және соратын қопсытқыштарға шикізаттың біркелкі түсуін және қопсыту-түту машинасының барлық механизмдерінің жұмысын қарау;

көлденең немесе соратын қопсытқыштардан жұмсалған кенепті алу және оларды өлшеу;

тік қопсытқышта жасалған талшықты ыдысқа салу;

қопсыту-түту машиналарының астындағы қалдықтарды алып кету;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

бекітілген кестеге сәйкес қызмет көрсететін машиналарды күтіп-ұстау.

279. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың құрылысын, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

өңдеуге түскен шикізаттың атауларын;

норма бойынша кенептің салмағын және одан мүмкін ауытқуларды, кенептің салмағын реттеу ережесін;

қалдықтардың түрлері мен сұрыптарын.
Параграф 3. Қопсыту-түту машинасының операторы, 4-разряд

280. Жұмыс сипаттамасы:

түту машиналарында мақтаны түту және кенепті өндіру, қопсыту-түту машиналарында алғашқы қопсыту, жүннің және қоспаның басқа компоненттерін араластыру және түту процесін жүргізу;

қоректендіру торына қоспаны төсеу;

талшықты біркелкі араластыруды қамтамасыз ету;

технологиялық процестің барысын қарау;

кенептің анықталған қалыңдығына сәйкес тепкіштік реттегішті жөнге келтіру және кенептің салмағын реттеу;

жасалынған кенепті алу, автотүсірушіні қарау және кенепті сабақтау;

кенепті өлшеу;

жолдама талонды салу;

конвейерге немесе тасымалдағышқа кенепті салуды қарау, тасымалдау пневможүйенің көмегімен немесе қолмен қызмет көрсететін машинаның астынан қалдықтарды жүйелі түрде алып тастау;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

қолданылатын қондырғыларды күтіп-ұстау.

281. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың құрылысын, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

өңдеуге түскен қоспалардың атаулары мен құрамын, норма бойынша кенептің салмағын және олардың мүмкін ауытқуларын;

кенептің салмағын реттеу ережесін және тепкіштік реттеуді жөнге келтіру әдістерін;

түрлер мен сұрыптар бойынша шығыс нормаларын.

Параграф 1. Иірілімжіп бөлу операторы, 3-разряд

282. Жұмыс сипаттамасы:

иірімжіптің желілік тығыздығына сәйкес, шикізаттың түрлері мен орама өлшемдері бойынша орау, есу машиналарының бункерлері, аспалы конвейер бесігі бойынша иірімжіпті бөлу процесін басқару пультінен жүргізу;

матаны, жайманың артикулдері және олардың қашуы бойынша тоқыма станоктарына желіжіпті, тоқу машиналарына иірімжіпті бөлу;

иірімжіптің желіжібін сақтау үшін механикаландырылған сөрелерді басқару пультіне магнето орнату;

шахта арқылы бесіктің өтуі кезінде сынудың алдын алу;

мақсатында аспалы конвейердің бесігін иірімжіппен дұрыс толтырылуын бақылау;

аспалы конвейерді іске қосу және айыру, конвейердің, жүк тиеу-түсіру құрылғысының жұмысын қарау;

түсімнің толық жұмысталуын, сөреден желіжіпті дұрыс алуды, белгіленген жерге сөреден желіжіптерді іріктеуді, қоршаудың, конвейердің тарту және тосқауыл құрылғыларының техникалық жағдайын бақылау;

апат жағдайында аспалы конвейерді тоқтату, конвейердің сынуы, басқару пультіндегі, механикаландырылған сөредегі жұмыстың ақауы туралы кезекшіге хабарлау;

басқару пультінің, механикаландырылған сөрелердің жұмысын бақылау.

283. Білуге тиіс:

басқару пультінің, механикаландырылған сөренің, аспалы конвейердің құрылысын, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

магнетоны іске қосу және бункерлер бойынша иірімжіпті сабақтау ережесін;

иірімжіптің желілік қалыңдығын, өңделетін маталардың, жаймалардың артикулдерін, тоқыма тізбе орауышындағы желіжіптің ұзындығын, партиядағы тізіп ораушы біліктердің санын, желілік тығыздығы бойынша иірімжіпті қайта сабақтау ережесін;

ораманың өлшемдерін, жөнелтілетін жартылай фабрикаттарды есептеу ережесін;

аспалы конвейердің, механикаландырылған сөренің сынуы немесе апаты туралы кезекшіге хабарлау тәртібін.

Параграф 1. Химиялық материалдарды бөлу операторы, 4-разряд

284. Жұмыс сипаттамасы:

басқару пультінің, селекторлық байланыстың және бөлу қалқанындағы телевизиялық камералардың көмегімен бояғыштар мен химиялық материалдарды жұмыс орнына жеткізу процесін жүргізу;

химикаттарды қатаң мөлшерлеуді сақтау, пульттегі пневможелінің саңлаусыздығын, ауа деңгейін, басқару пультінің жұмысын тексеру;

технологиялық процестің барысын және қызмет көрсететін қондырғының жұмысын, пневматикалық сызба бойынша және телевизиялық камераның, дыбыс және жарық дабылдағыштарының көмегімен қызмет көрсететін машиналардың есептегішін және бақыланатын нысандардың жұмысын қарау.

285. Білуге тиіс:

басқару пультінің іс-әрекет принципін, пульттегі пневможелінің саңлаусыздығын тексеру, химстанцияның мүмкін ақауын жөндеу ережесін;

материалдарды бояудың технологиялық процесін, химикаттар мен бояғыштар ерітіндісін әзірлеудің рецептурасы мен технологиялық режимін, олардың қасиеттерін;

сапасы мен мақсатын, автоматты режимдегі учаскелерді басқару механизмдерінің құрылысын, іс-әрекет принципі ережесін;

бақылау-өлшеу аспаптары реттеу құрылғыларының мақсатын, оларды пайдалану ережесін.
57. Қалпына келтіру-орау агрегатының операторы

Параграф 1. Қалпына келтіру-орау агрегатының операторы, 4-разряд

286. Жұмыс сипаттамасы:

булау камерасынан және орау машинасынан тұратын агрегатта иірімжіпті қалпына келтіру мен жаңадан ораудың технологиялық процесін жүргізу;

конус салушыға белдекті орнату, булау камерасының соратын шүмегіне жіпті сабақтау, белгіленген деңгейге дейін камераға иірімжіпті толтыру;

шыны түтіктен қалпына келтірілген иірімжіпті алу және тазалаушы құрылғысы бар орау машинасының тарту және парафиндеу механизміне бағыттаушы шыбық арқылы оны сабақтау;

енгізілген және оралған ораманы алу, жіптің үзілуін жалғау және қалпына келтіру мен жаңадан ораудың үздіксіз процесін қамтамасыз ететін басқа да жұмыс тәсілдерін орындау;

оралатын және оралған орамалардың (орамалар сынасы) біркелкі алынуын қамтамасыз ету;

орау машинасындағы технологиялық процестің барысын, температура режимін, будың қысымын, түтіктің иірімжіптің толу деңгейін, иірімжіптің тартылуын, қалпына келтіру және парафиндеу сапасын, иірімжіптің ылғалдығын және шығатын ораманың мөлшерін қарау;

түскен иірімжіпті, конусты тексеру, резервтік ораманы, шүмек пен қалпына келтіру камерасының жағдайын бақылау;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

белдектерді қосалқы рамаға қою;

қолданылатын қондырғыны жөндеуден қабылдап алуға қатысу, оны тазалау.

287. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың құрылысын және негізгі механизмдерінің өзара әрекетін, қолданылатын қондырғылардың режимі мен күтіп-ұстау ережесін;

өңделетін иірімжіптің түрлерін, қасиеттері мен желілік тығыздығын және оны қалпына келтіру мен жаңадан ораудың сапасына қойылатын талаптарды, жіптерді тарту мөлшерін реттеу тәсілдерін;

қалдықтардың түрлері мен нормаларын.
58. Созба қондырғысының операторы

Параграф 1. Созба қондырғысының операторы, 3-разряд

288. Жұмыс сипаттамасы:

өзінен біліктілігі жоғары созба қондырғысы операторының басшылығымен созба машиналарында созбаны өндіру процесін жүргізу;

тоспа машинасының соңғы өткелінен таспаны қабылдау;

созба машинасына таспамен тазды орнату және оған таспаны сабақтау, таспаның машинаға дұрыс және үздіксіз түсуін, өңделетін созбаның сапасын қамтамасыз ету;

созба өтуін қарау;

созба мен таспаның үзілуін жалғау;

созба машинасын түсімді алуға дайындау, түсімді алу және сабақтау;

қалдықтарды жинау мен тапсыру;

қызмет көрсететін қондырғыларды күтіп-ұстау.

289. Білуге тиіс:

созба машинасының құрылысын және пайдалану ережесін;

таспаны сабақтау ережесін;

созбаның желілік тығыздығын, түсімді алу және сабақтау тәсілдерін;

қызмет көрсететін қондырғыларды күтіп-ұстау режимін.

290. Жұмыс сипаттамасы:

созба машиналарында созбаны өндіру процесін жүргізу;

созбаны шарғыға сабақтау;

таспаны, бар тазды, созбасы бар шарғыны ауыстыру, орданы сыналау, созба мен таспаның үзілуін жалғау, қалыңдаған және жіңішкерген өтілімдерді алып тастау;

таралу алаңының қалыпты жағдайын, созба машинасының тарағында таспаның дұрыс өтуін, созбаның шарғыға оралуын, тарту аппаратының жағдайы мен жұмысын қарау;

түсімдерді алу және орнату;

тозған бөлшектер мен тетіктерді ауыстыру;

созбасы бар шарғыны орнату;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

созба машинасын жөндеуден кейін қабылдап алуға қатысу, белгіленген кесте бойынша машинаны күтіп-ұстау.

291. Білуге тиіс:

созба машинасының құрылысы мен пайдалану ережесін;

олардың негізгі механизмдерінің өзара әрекеті мен қондырғыларды күтіп-ұстау кестесін;

созбаның түрлері мен желілік қалыңдығын, таспаның, созбаның сапасына және ораманың сапасына қойылатын негізгі талаптарды, тарақтың, шарғының, ұштастыру өзегінің, мүйізшенің және қысым біліктерінің сапасына қойылатын талаптарды;

орданы сыналау тәсілдерін.

Параграф 1. Тізіп-орау қондырғысының операторы, 2-разряд

292. Жұмыс сипаттамасы:

өзінен біліктілігі жоғары тізіп орау қондырғысы операторының басшылығымен желіжіп үшін пішу жібін шарғыға тізіп орау, бауларды созылмалы тоқыма бауды, өру, вицаға иірімжіпті жаңадан орау процесін жүргізу, толтырғышы бар бауларды өру үшін әртүрлі талшықтарды тізіп орау;

иірімі бар шарғы мен белдекті тізіп орау рамасына орнату;

жіпті бердаға, тараққа, қатаршаға тізіп ораудың берілген есебіне сәйкес енгізу, бағаны салу;

иірімжіптің, тізіп ораудың қызмет көрсететін машинаны сабақтау мен қайта сабақтау сапасын тексеру;

желіжіп жібінің үзілуін жалғау;

алынатын белдекті, шарғыны ауыстыру, жұмысталған шарғыны алу, жиекшенің соңын бекіту;

жіптің соңын байланыстыру және оларды бақылау-тарту аспаптарына сабақтау;

дайын желіжіпті кендір машинасына әзірлеген оны кесуге дайындау;

шарғыны, белдекті және вицаны тасымалдау және тапсыру;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

тізіп орау қондырғысын күтіп-ұстау.

293. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың жұмыс принциптерін және механизмдерінің өзара әрекетін, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

тізіп орауды сабақтау есебін, иірімжіптің ассортиментін, иірімжіпті, желіжіпті;

шетжиекті тізіп орау сапасына қойылатын талаптарды, иірімжіптің қасиеттерін, оның желілік тығыздығын, есепке сәйкес жіптерді айыру тәртібін;

қызмет көрсететін машиналарды сабақтау және түйінді байлау ережесін;

сабақтауға сәйкес вицадағы жіптер санын;

қызмет көрсететін машиналарды сабақтауға сәйкеса шарғыны, белдекті орнату тәртібін.
Параграф 2. Тізіп-орау қондырғысының операторы, 3-разряд

294. Жұмыс сипаттамасы:

трикотаж өндірісінде кендір, мата емес жайма өндіру үшін тізіп орау машиналарында иірімжіпті, метрлік техникалық шұға үшін тегіс сабақтау желіжібін, кілем өндірісінде түпкілікті және төсеме желіжіпті тізіп орау, берілген есепке сәйкес шағын тізбеорауышта тізіп орау және партиялық тізіп орау, кендір өндірісінде вицаға иірімжіпті жаңадан орау процесін жүргізу;

шарғыны, белдекті орнату және ауыстыру, сабақтау есебіне сәйкес тараққа жіпті өткізу, бағалық бауларды, таяқшаларды аралық төсеу;

иірімжіпті байлау және оны барабанға бекіту;

білікше мен тізбе ораушыны, желіжіптің соңын тізіп ораушы білікшеге сабақтау, есептегішті берілген ұзындыққа орнату;

жіптің, иірімжіптің үзілгенін жалғау, дұрыс технологиялық режимді және шикізатты үнемдеуді қамтамасыз ететін басқа да жұмыс тәсілдерін орындау;

желіжіп ұзындығын есептегішті, дұрыс орауды қарау;

тарту тетіктерінің, өзінен тоқтатқыштың және басқа да тетіктердің жағдайын қарау;

суппорттың қозғалысы, желіжіпті ажырату және орау, тізіп орау машинасының тізіп орау білікшесін орнату, желіжіп жібінің соңын бекіту және жұмысталған білікшені, вицаны алу;

сурет бойынша жіптер санын, тарту біркелкілігін және білікшедегі жіптің бөлінуін, тізіп ораудың берілген ұзындығы мен ордадағы жіптер санын бақылау;

жұмысталған желіжіптерді кесу және тізбеораушыны алу;

қалдықтарды жинау, тапсыру және тасымалдау;

тізіп орау машиналарын жөндеуден қабылдап алуға қатысу;

қызмет көрсететін қондырғыларды күтіп-ұстау.

295. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың құрылысын, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

тізіп орау есебін, жіпті тартуды реттеу тәсілдерін;

тізіп орауды сабақтау есебін, иірімжіптің қалыңдығын және оның сапасына қойылатын талаптарды.
Параграф 3. Тізіп-орау қондырғысының операторы, 4-разряд

296. Жұмыс сипаттамасы:

өндіру үшін әртүрлі жүйедегі тізіп орау машиналарында иірімжіпті (жіпті) тізіп орау процесін жүргізу: кілем өндірісінде мәнерді сабақтау, түкті және бедерлі желіжіпті, техникалық маталар мен шұғаларды, аксминтерлі кілемдерді, түрлі-түсті немесе басылған, тегіс, суретті, қаптық, ыдыстық және буып-түю маталары, төсемелі, өрнекті және кендірлі, шыны жібін пайдаланумен техникалық таспаларды, сүйретпелі кендір иірімжіптерін және жоғары желілік тығыздықтағы капрон жіптерін, либитті-ұлттық жібек маталары үшін, эластомерлі жіптер мен өрілген эластомерлі жіптерді;

беймата жапсырмалы және матасырмалы жаймаларды өндіру үшін әртүрлі жүйедегі тізіп орау машиналарында әртүрлі түрлі-түсті иірімжіпті тізіп орау процесін жүргізу;

таспалық сабақтау;

сабақтау картасына және бұйым суретінің раппортына сәйкес орданы жинау және тараққа жіпті өткізу;

сабақтау суретіне сәйкес иіршік орнатпасына белдекті қою, тізіп орау машинасына жіпті сабақтау;

жіптің үзілуін жалғау, жұмысталған тізіп орау білікшесін алу;

желіжіпке либитті жинақтау, жіптің тартылуын және бағытын реттеу және тізіп орау білікшесінің ені бойынша салу;

түрлі-түсті желіжіппен және қосымша желіжіппен жұмыс істеген кезде тізіп орау раппортын сақтау;

электронды және бағдарламалық иіршік орнатпасымен жұмыс істегенде – машинаның жұмыс органдарынан салмалы белдектерімен секцияларды енгізу және шығару;

тізбе ораушаны маркалау;

тізіп орау раппортында сурет бойынша жіптер мен түстердің сапасы мен санын, барабандағы білікше мен таспада жіптің біркелкі бөлінуін бақылау;

таспаның дұрыс орналасуын қарау;

желіжіпті қайта айдау және есу, тізіп орау білікшесін орнату, желіжіпті есу сапасын бақылау;

иірімжіпті салмағы бойынша тапсыру;

жұмысталған желіжіпті кесу;

бағалы бауларды уақытылы аралық төсеу;

қалдықтарды жинау және тапсыру;

қызмет көрсететін қондырғыларды жөндеуден қабылдап алуға қатысу және оларды күтіп-ұстау, үйкелетін бөлшектерін майлау.

297. Білуге тиіс:

әртүрлі жүйедегі тізіп орау машиналарының құрылысын, оларды пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

жекелеген механизмдерінің өзара әрекетін, өңделетін талшықтардың түрлерін, қасиеттерін;

желілік тығыздығын және олардың сапасына қойылатын талаптарды;

тізіп орау раппортын, таспаларды салуға және бағалы бауларды аралық төсеуге қойылатын талаптарды, тізіп ораудың технологиялық есебін және сурет мәнерін, жіпті тартуды реттеу тәсілдерін, өзінен тоқтату аспабына және берданың тісіне жіпті енгізу тәртібін;

сабақтау картасын пайдалану ережесін;

қалдықтардың түрлері мен нормаларын, ұлттық маталардың желіжіптерін либиттеу сапасына қойылатын талаптарды.
60. Қырқу қондырғысының операторы

Параграф 1. Қырқу қондырғысының операторы, 2-разряд

298. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі жүйедегі қырқу қондырғыларында технологиялық режимге сәйкес матаны, мата емес жайманы, маталы түкті таспаларды қырқу, тазалау процесін жүргізу;

өзінен біліктілігі жоғары қырқу қондырғысы операторының басшылығымен жүнді матаны, кілем және кілем бұйымдарын қырқу процесін жүргізу;

өңделетін өнімдердің соңын тігу және қырқу машинасына (агрегат) сабақтау;

қырқу аспаптарының, желдеткіш сорғыштарының жұмысын, тігісті өткізу үшін автоматтың жұмысын, қайшылардың уақытылы көтерілуі мен түсуін, өңделетін өнімді қысып-басуды қарау;

пышақтар мен зімпара біліктерінің орналасуын реттеу;

жазылған күйде өңделетін өнімдердің қажетті тартылуы мен қозғалысын қамтамасыз ету;

өңдеуге түскен матаның, жайманың, кілемдер мен бұйымдардың сапасын және өнімді қырқу мен тазалау сапасын бақылау;

арбашалардағы немесе рамадағы шығыршықтағы қосып-басу ауысқан кезде партияларды бөлу үшін маталардың, кілемдердің кесегінің тігісін сөгу;

өңделген өнімдерді тасымалдау;

қызмет көрсететін қондырғыларды күтіп-ұстау, үйкелетін бөлшектерін майлау.

299. Білуге тиіс:

қырқу машинасының және агрегаттардың құрылысын, пайдалану және оларды күтіп-ұстау ережесін;

өңделетін өнімдердің ассортиментін, матаны, жайманы және бұйымды қырқу ережесін;

қырқу сапасына қойылатын талаптарды;

өңделетін өнімдерді тігу және сабақтау ережесін.

300. Жұмыс сипаттамасы:

әмбебап қырқу машиналары мен агрегаттарында матаны, кілемді, кілем бұйымдарын, жібек пүлішті және барқытты, жасанды терінің түгін, трикотаж жайманы, мата емес жайманы, киізді қырқу, тазалау процесін жүргізу;

өңделетін өнімдердің қырқу жылдамдығын, сапасын, матаның қажетті тартылуын қамтамасыз ету;

қырқу машинасының жұмысын, түктің белгіленген биіктігін, қырқылған талшықты сорып алуды, қырқу аспаптарының, тігісті өткізу үшін автоматтардың жағдайы мен жұмысын, пышақтардың уақытылы көтерілуі мен түсуін, жіптің тартылуын қарау;

пышақ цилиндрін орнату, түктің биіктігіне сәйкес қырқу жылдамдығын, тасымалдаушы таспаны, зімпара шығыршығының орналасуын, жүйелі түрде реттеу, пышақ цилиндрін қайрауға қатысу;

шиыршықты және тұрақты пышақтардың қанаттарын арнаулы пастамен түзеу;

жайманы тігу және сабақтау;

өнімді белгіленген жерге тасымалдау;

цилиндрлерде тосқауылдағыштың, қоршаудың дұрыс жұмыс істеуін, жайманы қырнау сапасын тексеру;

қызмет көрсететін қондырғыларды күтіп-ұстау.

301. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін қондырғылар мен қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысын, пайдалану және күтіп-ұстау ережесін;

қырқудың технологиялық ережесін;

өңделетін өнімдердің ассортиментін, пышақ жұмысының жылдамдық режимін;

тасымалдаушы таспа мен тұрақты пышақтың жылдамдығын реттеу тәсілдерін;

пышақ цилиндрлері мен қырқу пышағының нүктесін салуды реттеу ережесін.
Параграф 3. Қырқу қондырғысының операторы, 4-разряд

302. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары жылдамдықты қырқу, жылтырату - қырқу және басқа да машиналарда жүнді және жартылай жүнді түгі бар маталарды, пүліш өрімді трикотаж жаймаларын (барқыт түріндегі), песикті немесе мамықты қырқу процесін жүргізу;

қырқу машинасын жұмысқа дайындау және оны реттеу;

өңделетін теріні ашып алу және қырқу машинасына салу;

пышаққа қатысты терінің қозғалуын, түкті жабылымның және тері шелінің қалыңдығының сипатына байланысты қызмет көрсететін машинаның жұмысшы органдары арасындағы айырманы, пневматикалық сорғыштың жұмысын реттеу;

қажетті қырқу санын қамтамасыз ету;

қызмет көрсететін машинаның жұмысын, түктің биіктігін, қырқылған талшықтардың сорылып алынуын және тағы басқа қарау;

жайманы тігу және сабақтау;

өңделген өнімдерді белгіленген жерге тасымалдау, салмағы бойынша мамық пен қалдықты тапсыру;

қызмет көрсететін қондырғыны күтіп-ұстау, үйкелетін бөлшектерін майлау;

пышақ цилиндрлерін қайрауға қатысу.

303. Білуге тиіс:

әртүрлі жүйедегі қырқу машиналарының құрылысын;

жұмыс принципін, оларды күтіп-ұстау ережесін;

өңделетін өнімдердің ассортиментін және қырқу сапасына қойылатын талаптарды, өңделетін терілердің түрлерін және олардың түсті жабылғысының топографиясын;

түкті жабылғыға немесе өңделетін өнімдердің ассортиментіне байланысты қырқу машинасын реттеу тәсілдерін.
61. Жіп есу қондырғысының операторы

Параграф 1. Жіп есу қондырғысының операторы, 4-разряд

304. Жұмыс сипаттамасы:

жіп есу машиналарында табиғи және химиялық талшықтардан иірімжіп және жіп есу процесін жүргізу;

ораманы ауыстыру, жіптің үзілуін жалғау және технологиялық процестің үздіксіздігін, шикізатты үнемдеуді және түту сапасын қамтамасыз ететін басқа да әдістерін орындау;