2ис фдо дәріс кіріспе. ҒЫлыми зерттеудің негіздеріне жалпылама түсінік.Ғылымның салалары
жүктеу/скачать 92.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Гипотетикалық әдіс
- Танымның тарихи әдісі
- Ғылыми таным әдістерінің деңгейлері
| Аксиоматикалық әдіс - кейбір аксимолар дәлелсіз қабылданып, сосын белгілі бір логикалық ережелер бойынша қалған білімді алуды қолдану арқылы ғылыми теория жасау әдісі. Жалпыға мәлім, мысалы, геометрияда дәлелсіз қабылданған параллельді сызықтар (қиылыспайтын) туралы аксиоманы айтуға болады.
Гипотетикалық әдіс - зерттеліп отырған құбылыстың мәнін жоғарыда аталған таным әдістерінің көмегімен химиялық, физикалық негізде түсіндіріп ғылыми қорытынды жасау, ал сосын гипотезаны қалыптастыру, алгоритм схемасының есебін қүру, оны түсіндіру, теоретикалық тәртіп жасау. Танымның гипотетикалық әдісінде зерттеуші идеализация жиі жүгінеді. Бұл мүлде тіршілік етпейтін объектілерді ойша құру (мысалы, идеалды газ, мүлдем қатты дене). Нәтижесінде объектіні өткізу өзіне тән қасиеттерінен айырылады және гипотетикалық қасиеттерге бөлініп кетеді. Танымның тарихи әдісі — жаратылыс және техника ғылымдары секілді, әлеуметтік-экономика және гуманитарлы ғылымдарда жиі қолданылады. Бұл әдіс объектінің хронологиялық себеп-салдарына байланысты туындау, қалыптасу және дамуын зерттейді, нәтижесінде зерттеуші олардың даму процессі туралы қосымша мәліметтер алады. Зерттеулерде үздіксіздігімен сипатталатын жүйелік әдістер қолданылады. (операцияны зерттеу, көпшілікке қызмет көрсету теориясы, басқару теориясы, көпшілік теориясы т.б.). қазіргі уақытта мұндай әдістер ЭВМ - электронды есептеу машиналарының дамуына байланысты өз дәрежесінде кең таралған. Күрделі жүйелердегі сараптау барысында көптеген факторларды (белгілерді) қарастыру қажеттілігі туындайды, оның ішінде ранжирования әдісінің көмегімен басты нәрсені бөліп ала білу және екінші дәрежелі яғни зерттеліп отырған құбылысқа әсер етпейтін факторлардың шығарылуы. Дегенмен, бұл әдіс негізінің күшейіп, екінші дәрежелі факторлардың әлсіреуіне жол береді, яғни, фактордың күшіне қарай өсетін немесе өшетін деп факторлардың орналасуына жол береді. Ғылыми таным әдістерінің деңгейлері Ғылыми танымның әртүрлі әдістері мынадай деңгейлерге бөлінеді: • Эмприкалық • Эксперименттік теориялық • Теориялық • Метотеориялық
жүктеу/скачать 92.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|