3 Ɉԕɭɥɵԕɬɚԕɨɥɞɚɧɵɥԑɚɧɲɚɪɬɬɵɛɟɥɝɿɥɟɪ Грамматикалық материалдар


Ғылыми стильге тән тілдік құралдарды пайдаланып, «Ботай мә де- ни еті» мәтінінің тезисін жазыңдар. 4



Pdf көрінісі
бет100/191
Дата19.07.2023
өлшемі3.57 Mb.
#475728
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   191
811-001-001к-20 КазЯзык 11 каз УЧЕБНИК ОГН Book

3.
Ғылыми стильге тән тілдік құралдарды пайдаланып, «Ботай мә де-
ни еті» мәтінінің тезисін жазыңдар.
4.
Мә тін ді оқып, алдыңғы мәтінмен са лыс ты ра талдаң дар.
«Ботай мәдениеті» 

мә тіні 
«Жылқыбұлақ басында» 

мә тіні 
Тақырыбы
Автор көзқарасы
Көзделген аудиториясы
Құрылымы мен тілдік ерекшелігі
ɀɵɥԕɵɛԝɥɚԕɛɚɫɵɧɞɚ
…Бір қы зы ғы, Нә сір ата Мар дан көк ті ау ыл да ғы топ 
жа рыс қа қос тыр май ды. Көз ти іп қа ла ма деп қор қа ды. «Құс-
қа нат жүй рік ке көз ти се, қа на ты қай ыры лып, тұяғы мү жі-
ле ді», – де ген ді көп ай та ды. Қа тар ла са жа ры са тын еш кім бол-
ма ған дық тан, Мар дан көк тің ащы те рі алын ған ша ша ба мын. 
Жа рық тық оңай тер лей тін жа ну ар емес. Қа ра бас тауы на бір 
ба рып кел ген күн нің өзі не кө кі ре гі нен шым -шым ға на тер 


165
шы ға ды. Ал Нә сір ата ның кө ңі лі нен шы ғу үшін ат тың үс ті 
мал ман дай су бо луы ке рек. «Бәй ге ні ала мын де сең, сүй ек те рі 
шық қан ша шап», – дей тін. Оның үс ті не ат тың те рін иі сі нен 
се зе тін ақ са қал дың кө ңі лі нен шы ғу тіп ті де қи ын…
Біз ау ыл жұр ты тү гел дей дер лік жи нал ған Нау рыз ала-
ңы ның дәл ор та сын да мыз. Биыл ме ре кеге ар нап ті гіл ген киіз 
үйлер дің қа ра сы тым көп. Ана бұ рыш та ау ыл дың үл кен де рі 
бі рін-бі рі жам бас қа алып, түйе па лу ан ды анық тай ал май 
жа тыр. Бұл ой ын дар дан кей ін тай жа рыс, жор ға жа рыс, 
құ нан бәй ге бар.
– Қа сым, ей, Қа сым, – деп, жа ны ма Нә сір ата да лақ тай 
жү гі ріп кел ді де: – Анау тұр ған Қа ра гер ді көр дің бе? – деп, 
қо лын со за топ та лып тұр ған жыл қы лар ды нұс қа ды.
Қай сы сы, ата, анау тұр ған ай қас қа ма?
– Со ның сол жа ғын да ғы. Тер лі гі жа сы лы.
– Бойы нет кен сұң ғақ…
– Аты – Қа ра құй ын. Се мей ден ке ліп отыр. Бұл бәй ге де 
Мар дан көк тің бас ты қар сы ла сы – сол. Со дан көз ді ал ма, – деп 
әжім ді маң дай ын қа сы ды.
Ау ыл хал қы бәй ге өте тін алаң ға жиыла бас та ды. Сол сәт те 
жа лау ұс та ған жал пақ мұ рын, ше гір көз жі гіт аға сы қо лын 
тө мен сер ме ді. Мен те бі ніп үл гер мес тен, жа ным да ғы жыл қы 
біт кен то пы рақ ша ша ал ға ұм тыл ды.
Біз жа ры са шауып, қы зыл ке зең нің ба сы на шық тық. Ен ді 
ау ыл ға қа рай құл ди лай мыз. На ғыз бәй ге сон да бас тал мақ.
Мар дан көк ке қам шы са ла бас та дым. Ол бол са ыш қы ры на 
ал ға ұм тыл ды. Шап қан да қос ая ғы на көз ілес пей, ор ғы тып 
ке ле ді. Қа ра құй ын қа сым да. Мен үс ті-үс ті не қам шы бас-
тым. Ке нет ауа ға ша лын ды ма біл мей мін, Мар дан көк та қыр 
жер де ең кейе ке ле, со зы ла жы ғыл ды. Мен әупі рім жер ге ал ға 
ұш тым. Мен ор ным нан қар ғып тұ рып, қа ра жер де жам бас тай 
жат қан Мар дан көк ке қа рай бар ек пі нім мен ұм тыл дым. Бар 
ой ым – ая ғы сын са, жү ге нін сы пы рып алып, мә ре ге қа рай 
жү гі ру. Қа ра сам, ая ғы сап- сау.
Мар дан көк, тұр, тұр, – деп жыл қы ның ба сы нан ұс тап, 
жы лап жі бер дім. Сөйт іп жүр ген де қа сым нан екі тұл пар 
қа тар ла са шау ып өте шық ты. Кө зім нің жа сы тоқ та май, ат 
үс тін де ең кіл деп ке ле мін. Мә ре ден төр тін ші бо лып кө рін дім…
(Те мір лан ы лыш бек)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   191




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет