3 Ɉԕɭɥɵԕɬɚԕɨɥɞɚɧɵɥԑɚɧɲɚɪɬɬɵɛɟɥɝɿɥɟɪ Грамматикалық материалдар
жүктеу/скачать 3.57 Mb. Pdf көрінісі
|
| 210
2. Ше шен дік сөз ді тү сі ніп оқың дар. Не гіз гі идеяны анық таң дар. Ȼԝɥɚԕɤԧɪɫɟԙɤԧɡɿɧɚɲ Бәй ді бек би: – Бұ лақ көр сең, кө зін аш, құ дық көр сең, ше ген де, оның ба сы на тал ек, – дей ді екен. Ма лын өр гі зіп жайы лым із де ген ау ыл дас та ры на: – Қыс тау, қор ған са лың дар. Оны тас тап кет пең дер. Оған ай на лып со ғып, қыс қыс тап, жаз жай лап жү рің дер. Ат тың тұяғы жет кен жер бе кер қал ма сын. Тө бе ба сы на оба үй іп, қа да қа ғып, бел гі тас тап оты рың дар, – деп өси ет ай та тын бо лып ты. Бәй ді бек ба ба ның осы өсие ті бе кер емес екен. Бір жо лы моңғол ма, жоң ғар ма, әй теу ір бір ел мен ше ка рада мал жай ылы мы на талас ту ып ты. Сон да екі ел дің ел ба сы, би ле рі ор тала ры нан кі сі шы ға рып, ше ка ра ны анық тау үшін жү ріп оты- рып: «Мы нау бұ лақ кім ді кі, мы нау құ дық ты кім қаз ған, тал ды кім отыр ғыз ған?» – де се, Бәй ді бек ауы лы ның адам да ры ні кі бо лып шы ға бе ріп ті. «Мы нау оба ны кім үй ген, мы нау қа да ны кім қақ қан?» – де се де, Бәй ді бек адам да ры ие бо ла бе ріп ті. Ай дан анық, тай ға таң ба бас қан дай бел гі-дә лел де рін кө - ріп, дау кес ел дің ама лы құ рып ты. Көн бес ке ама лы қан ша, сол «Бәй ді бек қыс тауы», «Бәй ді бек ауы лы ның жай ла уы», «Бәй ді бек құ ды ғы», «Бәй ді бек бұ ла ғы», «Бәй ді бек та лы» де ген жер лер ден ше ка ра сы зы ғы тар ты лып, екі ел ше ка ра сы бел гі ле ніп, жер дауы ше ші мін тау ып ты де се ді ел. «Ата ның ат тұяғы жет кен жер – ба ла ға ми рас» де ген – осы. («аза ты би-шешендері» жина ынан) 3. Мә тін ді оқың дар. Өз пі кір ле рің ді кес те ге жа зың дар. Ма ған ұна ған үзін ді Ме нің пі кі рім Өмір ден мы сал келтіру ар қы лы дә лелдеу ɌɚɛɢԑɚɬȺɧɚ Та би ғат-Ана ның Жер, Су, Ағаш де ген үш ұлы бо лып ты. Олар өте ақыл ды, мейі рім ді екен. Та би ғат-Ана бір кү ні ұл да рын ша қы рып алып: – Адам дар ға көп қыз мет ет кен ұлы ма үл кен сый тар- та мын, – деп уә де бе ре ді. 211 Сон да ұл да ры ана сы ның айт қа ны на қуа на ке лі сіп, адам- дар ға жақ сы лық жа сау ға жол ға шы ғып ты. Үшеуі үш жақ қа ке тіп, адам дар ға көп игі лік ті іс тер жа сап ты. Күн дер дің кү нін де үшеуі елі не қай тып орал ған да, ана ла ры ның бұ рын- ғы дан да бе тер кө рік те не түскенін көрген ұл да ры: – Апа тай, сіз қан дай ке ре мет күй ге түс кен сіз, мұ ның сы ры не де? – деп сұрайды. Сонда Та би ғат-Ана: – Аяу лы ұл да рым ме нің, бұ ның сы ры – сен дер дің адам- зат қа жа са ған қай ырым ды лық та рың да, – деп жау ап бе ре ді. Со дан бе рі Жер, Су, Ағаш ана ла ры ның сұ лу лы ғын сақ тап қа лу үшін, адам дар ға адал қыз мет ету мен ке ле ді екен. (А.Мырза 'лова) жүктеу/скачать 3.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|