Есімдік – Promonim
Латын тілі грамматикасында біздің тәжірибемізде қолданылатын есімдіктер көп емес. Қолданылатын сөздер:
Pro me - өзіме (егер дәрігер рецепті өзіне жазса) pro auctore – авторға жазса.
Per se – таза түрінде дәрігер дәрілердің физикалық – химиялық қасиеттерін білгендіктен, оларға дәріханадан дәрі таза түрінде берілуге болады.
«Per se» сөзі рецептке жазылса, қолға беруге болады. Мысалы:
Jodum per se – йод таза түрінде
Sulfur per se – күкірт таза түрінде
Мысалы: Da tales doses № 20 – Осы мөлшерде 20 данадан бер.
Үстеу - Adverbium
Латын тілінде үстеу 2-ге бөлінеді:
Әуелгі түрі
Құрылған түрі – көбінесе сын есімнен құралады.
Үстеу қай уақытта, қай жерде, ненің қалай болғандығын хабарлайды.
Әуелгі түрі:
аnа – по,поровну – тепе-тең, бірдей мөлшерде
ut – как-қалай
statim – тотчас, немедленно – дереу, дәл уақытында
ыфузу – часто – жиі
cito – быстро, срочно – тез, жедел
citissime – очень быстро - өте жылдам
guantum satis – сколъко нужно – қанша қажет
bis – дважды – екі есе
Құралған түрі:
Үстеу сын есімнен құралады, Ī-ĪĪ септеуде сөз негізіне «е» немесе «о» жалғауларын жалғау арқылы пайда болады.
Мысалы:
rectus – recti, rect, recte –
citus – citi, cit, cito – быстро – тез
ĪII септеуде сөз негізіне «iter» немесе «еr» жалғанады.
Simplex – простой – жай, simplicis – simpliciter – просто – жайрақ
Recens – свежий – жаңа, recentis – recenter – свежо – жаңа дайындалған.
Достарыңызбен бөлісу: |