119. Мемлекеттік аудитордың мақсаты-қаржылық есептіліктің дұрыстығы туралы аудиторлық қорытындыны қалыптастыруға негіз болатын ақылға қонымды қорытынды жасау үшін жеткілікті және тиісті аудиторлық дәлелдерді алу үшін аудиторлық рәсімдер әзірлеу және орындау.
120. Аудиторлық дәлелдемелер жеткілікті және оның тиісінше сипаты болуы керек. Жеткіліктілік – бұл дәлелдемелер санының шамасы, бұл ретте тиісінше сипаты дәлелдемелердің сапасына, яғни олардың өзектілігі мен анықтығына жатады. Дәлелдемелердің қажетті саны қаржылық есептіліктегі ақпараттың елеулі бұрмалану тәуекеліне (тәуекел неғұрлым жоғары болса, соғұрлым көп дәлелдемелер қажет болуы мүмкін), сондай-ақ осы дәлелдемелердің сапасына (сапа неғұрлым жоғары болса, соғұрлым аз дәлелдемелер қажет болуы мүмкін) байланысты. Сәйкесінше, дәлелдемелердің жеткіліктілігі мен тиісінше сипаты өзара байланысты параметрлер болып табылады. Алайда, аудиторлық дәлелдемелердің ауқымды санын жинау олардың төмен сапасының орнын толтырмайды.
121. Дәлелдемелердің дұрыстығы олардың көзі мен сипатына, сондай-ақ осындай дәлелдемелер алынған нақты мән-жайларға байланысты болады. Егер дәлелдер сыртқы растаулар сияқты аудит объектісінен тыс сыртқы көздерден алынған болса да, белгілі бір мән-жайлар осындай ақпараттың дұрыстығына әсер етуі мүмкін.
122. Әртүрлі көздерден алынған немесе жеке қаралатын дәлелдемелерге қарағанда әртүрлі сипаттағы келісілген дәлелдемелер неғұрлым сенімді болып табылады. Сонымен қатар, дәлелдемелерді әртүрлі көздерден немесе әртүрлі сипаттағы жинау кезінде сенімді емес жеке дәлелдемелерді анықтауға болады.
123. Аудиторлық дәлелдемелер есепке алу жазбаларын тексеру арқылы алынуы мүмкін. Аудит объектісі басшылығының мәлімдемелерін растайтын ақпаратпен қатар осындай мәлімдемелерге қайшы келетін кез келген ақпаратқа ерекше назар аудару керек. Мемлекеттік секторда қаржылық есептілік жағдайында басшылық барлық іс-әрекеттер мен мәмілелер заңнамаға сәйкес немесе өкілеттіктер шеңберінде жүзеге асырылғаны туралы мәлімдемелерді жиі жасайды және мұндай мәлімдемелер қаржылық аудит шеңберінде сәйкестікке аудит нысанасы болуы мүмкін.
124. Бір көзден алынған аудиторлық дәлелдеме басқа көзден алынған аудиторлық дәлелге қайшы келген немесе мемлекеттік аудитор аудиторлық дәлел ретінде пайдаланылатын ақпараттың сенімділігіне күмәнданған жағдайда, мемлекеттік аудитор аудиторлық рәсімдерді қалай өзгерту керектігін анықтауы немесе осы проблеманы шешу үшін оларды толықтыруы, сондай-ақ осы жағдайдың аудитінің басқа аспектілеріне әсерін қарауы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |