Логикалық ойлау қабілетін арттыратын есептер
|
11
|
|
|
12-13
|
Өткелдер. Өткелдермен өткендер.
|
2
|
Ой – өрісін шыңдау.
|
|
14-15-
|
Орналастырулар.
|
2
|
Есептерді шығарту арқылы шешу жолдарын меңгерту.
|
|
16-17
|
Таразы. Өлшеу. Сұйықтар.
|
2
|
Математикалық интуициясын дамыту.
|
|
18
|
Өлшеуіш сызғышсыз
|
1
|
Сызғызсыз өлшеуге берілген есептерді шешуді үйрену.
|
|
19
|
Теңдеу құрмай шығар
|
1
|
Логикалық ойлауын дамыту.
|
|
20-21
|
Лабиринт. Бір жүрген жерді қайталамай орындау.
|
2
|
Есте сақтауын, логикалық ойлауын дамыту.
|
|
22
|
«Жас математиктер» газетін шығару
|
1
|
Өзінің болашағына сенімін арттыру. Қиялын, қабілеттін шыңдау.
|
|
|
Ойлау қабілетін арттыратын ойындар
|
4
|
|
|
23-24
|
Тоғызқұмалақ ойынының шығу тарихы. Тоғызқұмалақ ойыны.
|
2
|
Қазақ халқының ұлттық ойыны туралы білу. Тоғызқұмалақ ойынын үйрену.
|
|
25-26
|
Шахмат ойыны
|
2
|
Шахмат фигураларымен танысу.Шахмат ойынын үйрену.
|
|
|
Шығармашылық тапсырмалар
|
8
|
|
|
27-29
|
Күнделікті өмірдегі логика. Пиза есептері
|
3
|
Алған білімін өмірде пайдалана білу.
|
|
30-31
|
Математикалық олимпиада
|
2
|
Өзара бәсекелестік туғызу арқылы шын мықтыны анықтау.
|
|
32-33
|
Зейінді байқау (тест)
|
2
|
Зеректігін, қиялын, зейінін дамыту.
|
|
34
|
Қорытындылау сабағы. Марапаттау.
|
1
|
Оқушылардың жыл бойы жүргізген жұмыстарында жеткен жетістіктерін ескеру, марапаттау.
|
|
Математика пәнінен қосымша курсының жоспары
(34 сағат) 6- сынып
№
|
Сабақтың тақырыбы
|
Сағат саны
|
Мақсаты (нені білу керек?)
|
Күні
|
1-2
|
Байырғы есептер
|
2
|
Логикалық ойлау негізінде есептерді шеше білу.
|
|
3-4
|
Сандарды орналастыру
|
2
|
Белгілі бір заңдылықты анықтап анықтап санды табу
|
|
5-6
|
Қатынастарға берілген есептер
|
2
|
Қатынастар арқылы есептер шығару.
|
|
7-8
|
Геометриялық бақылағыштық
|
2
|
Шапшаң шешім қабылдай білуі қерек.
|
|
9-10
|
Кеңістік кескіндері
|
2
|
Математикалық интуициясын дамыту.
|
|
11-12
|
Соңынан кері қарай шығаруға ыңғайлы есептер
|
2
|
Есеп шығарудың әдіс – тәсілдерін білу.
|
|
13-14
|
Күнделікті өмірдегі логика.
Пиза есептері.
|
2
|
Ақыл – ойы шыңдалады.
|
|
15-16
|
Бөлінгіштік белгілері мен қасиеттер
|
2
|
Бөлінгіштік белгілері мен қасиеттерді білу.
|
|
17-18
|
Евклид алгоритмі
|
2
|
Евклид алгоритмі арқылы ЕКОЕ, ЕҮОБ – ны табу.
|
|
19-20
|
Мүмкіндіктер есебі немесе Комбинаторика
|
2
|
Комбинаторика ұғымымен танысу.
|
|
21-23
|
Қосу ережесі. Қосу ережесін пайдалана отырып есептер шығару.
|
3
|
Қосу ережесін пайдалана алу.
|
|
24-26
|
Көбейту ережесі. Көбейту ережесін пайдалана отырып есептер шығару.
|
3
|
Көбейту ережесін пайдалана алу.
|
|
27-28
|
Дирихле принципі
|
2
|
Дирихле принципіне сүйене отырып, есептер шығару.
|
|
29-30
|
Математикалық олимпиада
|
2
|
Өзара бәсекелестік туғызу арқылы шын мықтыны анықтау.
|
|
31
|
Танграм ойыны
|
1
|
Ой – өрісін және құрастырғыш қабілетін дамыту.
|
|
32-33
|
Судоку шешу.
|
2
|
Ойлау дағдысын
жаттықтыру.
|
|
34
|
Қорытындылау сабағы.
|
1
|
Оқушылардың жыл бойы жүргізген жұмыстарында жеткен жетістіктерін ескеру, марапаттау.
|
|
Тақырыбы: Математикалық логика есептері.
Мақсаты: Математикалық логикалық есептерді шешу дағдыларын қалыптастыру.
б) Логикалық ойлау, алгоритмдеу дағдыларын, математикалық тілде сөйлеуін, зейінін, есте сақтау қабілетін, өзін-өзі тексеру дағдалырын дамыту;
в) Ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, алған білімдеріне жауапкершілікпен қарауға, өзін-өзі басқарып, білімін тиянақтай білуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: интерактивті тақтада презентация, үлестірмелі қағаздар.
Типі: білім, білік дағдыларын кешенді пайдалану
Түрі: ойын, сайыс
Пәнішілік байланыс: натурал сандарға амалдар қолдану.
Сабақ барысы:
І. Қызығушылықты ояту
Кім жылдам?
1.есеп
Кез келген үш таңбалы сан жаз. Оған өзіндей үш таңбалы санды тіркеп жаз.
Осы шыққан алты таңбалы санды өзіндей алты таңбалы санға қос. Нәтижені 2002-ге бөл. Бөліндіні байқап қара, қандай сан?
Шешуі: 365
365365+365365 =730730
730730:2002 =365 365-бірінші жазылған сан.
2-есеп
Баласы әкесіне: -Әке;маған жұмбақ үйретші, -дейді. Сонда әкесі:-Сенің жасыңды үш есе көбейтсе менің жасым шығады. Ал менің жасымнан сенің жасыңды алып тастаса 20 қалады. Мен нешедемін, өзің нешедесің?
Шешуі: баласы-х жаста дейік; әкесі- 3х жаста;
Теңдеуі:3х-х=20 х=10
3*10=30
Жауабы:баласы-10 жаста, әкесі-30 жаста
1. “Эстафеталық ойын”
Сынып екі топқа бөлініп отырғызылады.
Екі топқа тапсырмалар беріледі. Топтан бір оқушы бірінші есепті шешіп, жауабын және қасына фамилиясын жазып келесі оқушыға жалғастырады. Осылайша қай топта дұрыс жауаптар көбірек болса, сол топ жеңіске жетеді.
Қызықты есептер
1. Қай нұсқа тиімді?
Жұмыс беруші қарамағындағы жұмысшыдан оның жалақысын көтеру туралы пікірін сұрап, екі түрлі ұсыныс айтты.
Бірінші нұсқа. Алғашқыда 20000 теңгеге әрбір 12 айдан кейін 1000 теңге қосылады.
Екінші нұсқа. Алғашқыдағы 2000 теңгеге әрбір алты ай сайын 250 теңге қосылады.
2. Бес жәшіктің әрқайсысындағы алма саны бірдей. Егер әр жәшіктен 60 алмадан алсақ, барлық жәшікте қалған алмалардың саны бастапқыдағы екі жәшітегі алмалардың санымен бірдей болады. Әр жәшікте қанша алма болған еді.
3. Шешесі мен қызының жасын қосқанда 28 жас. Шешесі қызынан 22 жас үлкен. Қызының жасы нешеде?
4.Қазыбек алдыңғы күні 17 жаста еді. Келесі жылы ол 20 жасқа толады. Бұл қалай сонда?
5.Ақ тақия, көк тақия
Димаштың басында – ақ тақия, ал Ілиястың басында көк тақия бар. Димаш – оңтұстікке, ал Ілияс солтүстікке қарап отыр. Алайда, олар бір-бірінің басындағы тақияның түсін біліп отырды. Қалайша?
6.Қант пен шай
Ыдыстағы шайға салынған қант еріген жоқ. Неліктен?
7.Бұл қалай?
Бір қап бидайды дирменге тартқанда,екі қап ұн шықты.
Қалайша?
8. Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды.
Неше стакан қалды?
ІІ. Мағынаны тану
Логикалық есептер және оларды тез есептеудің жолдары.
Арнайы формуланы қолдануға келмейтін әрқайсысына өзінше талдау жасауды қажет ететін есептерді логикалық есептер деп атаймыз.
• Логикалық есептерді таблицалық тәсілмен шешу
• Ребус түрінде шешу
• Сіріңке шырпысын қолданып шешу
• Әр түрлі есептер
Оқушыларға сұрақтар қойылады.
Тапсырмаларды орындау барысында неге үйрендіңдер? Тағы қандай осы бағыттағы есептерді білесіздер?
Сұрақтарға жауап алғаннан кейін мына қорытындыға келеміз.
Логикалық есептерді шешу арқылы оқушылар:
Қисынды ой-қабілетін дамытады;
Өздігінен жұмыс істеуге үйренеді;
Зейіні қалыптасады;
Байқампаздығы артады;
Сабаққа қызығушылығы артады.
ІІІ. Толғаныс
1. Арифметикалық амалдарды қолдану арқылы есептеу.
Амалдарды дұрыс орналастыр, қажет болса жақшаларды қойып шық. Теңдеулер дұрыс шығуы тиіс.
6 6 6 6=0
6 6 6 6=1
6 6 6 6=3
6 6 6 6=5
6 6 6 6=6
6 6 6 6=7
6 6 6 6=8
6 6 6 6=12
6 6 6 6=24
6 6 6 6=30
6 6 6 6=36
6 6 6 6=48
2. Логикалық есеп
10 литрлік бөшкеде су бар және 7 литрлік , 2 литрлік бос ыдыстар бар. Екі ыдысқа 5 литрден суды қалай тең бөлуге болады? Шешімі:10-7=3 7-2=5 2+3=5
6. Қорытындылау
-Логикалық есептер дегеніміз қандай есептер ?
-Логикалық есептерді қалай шешеміз?
7. Үйге тапсырма:
3 логикалық тапсырма жазып келу.
Сабақтың тақырыбы: « Ең үздік ойыншылар » атты интеллектуалдық ойын.
Мақсаты:
Білімділік мақсаты: Оқушылардың жан-жақты білімдерін қалыптастыру
және математиканың басқа пәндерімен байланысын көрсету.
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың өз ойларын жүйелі түрде дұрыс
жеткізе білуін қалыптастыру , логикалық ойлауын дамыту және есептерді
жылдам , әрі қатесіз шығаруға үйрету.
Тәрбиелік мақсаты: Оқушыларды табандылыққа , шапшандылққа ,
ұқыптылыққа , адамгершілікке , сыйластықта жұптаса өнер көрсетуге баулу.
Армысыздар құрметті ұстаздар мен оқушылар және ойынға қатысушы сайыскерлер!
« Ең үздік ойыншылар » атты қызықты математикалық факультатив сабағын қорытындылау үшін 5,6 сыныптар арасында өтетін интеллектуалдық ойынға қош келдіңіздер!
«Халықтың кемеліне келіп өркендеп өсуі үшін, ең алдымен, азаттық пен білім қажет» деп Шоқан Уәлиханов, «Ғылым майданының қатардағы жауынгері тек үнемі оқу, іздену, талпыну, тану, өмір мектебінен өту арқылы ғана оның ірі қайраткері дәрежесіне дейін көтеріледі» деп Қ. Сәтбаев айтып кеткендей, еліміздің болашағы тек қана білімді жастар екені даусыз.
Олай болса, 5-6 сынып оқушылары арасында өткізгелі отырған « Ең үздік ойыншылар » атты интеллектуалдық сайысымызды бастаймыз.
Ғылымдардың патшасы атанғансың
Евклид, Фалес, Пифагордан бата алғансың.
Төзбейтін өтірікке, жалғандыққа
Жасықтан емессің сен, қаталдансың
«Ақыл ойды тәртіпке» келтіретін
Нағыз пән – математика атанғансың! – дей келе ортаға « Ең үздік ойыншылар » ойынына қатысушыларды шақырамыз. Сайысқа 5 сыныптан 1 оқушы, 6 сыныптан 1 оқушы жұптаса қатысады. 5-6 сыныптар арасынан осындай алты жұп сайысқа қатысады.
Сайыс 5 бөлімнен тұрады.
І бөлім – «Бәйге»
ІІ бөлім – «Тіл - өнер»
ІІІ бөлім – «Дода»
ІV бөлім – «Тапқырлық»
V бөлім – «Жорға»
Мәңгі бақи есте қалар,
Қызықты бір жиын болсын.
Білімдірек шәкірт озар
Сұрақтары қиын болсын – дей отырып, ойынымыздың «Бәйге» деп аталатын І бөлімін бастаймыз.
Достарыңызбен бөлісу: |