5 в 0117 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған
жүктеу/скачать 495.44 Kb.
|
Әдебиеттер: 1. Сыздықова Р., Қазақ орфографиясы мен пунктуациясы жайынан анықтағыш. А., 1959. 2. Сыздықова Р., Емле және тыныс белгілері. А., 1996. 3. Жәркешова Г., Біріккен сөздер мен сөз тіркестерінің орфографиялық сөздігі. А., 1960. №13. Дәріс. Сөзді дұрыс айту (дыбыстау) нормалары және олардың қолданылу жайы. Орфоэпиялық ережелер немесе сөз сазын келтіру қағидалары және оларды игеруде ескерілетін жайттар.
1. Орфография — тіл мәдениетінің аса маңызды мәселесінің бірі. 2. Сөздердің айтылу заңдылығы. Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар: 1. Орфоэпиялық норма: а) дыбыс үндестігіне байланысты заңдылықтар. 2. Орфоэпияның өзіне тән қағидалары. Әдебиеттер: 1. Маманов Ы.Е. Тіл мәдениеті А;1985 2 Нұрмаханов Қ. Сөз және шеберлік А; 1978 3. Основы лекторского мастерства М;1978 4. Балақаев М.Б Қазақ тілі мәдениетінің мәселелері. А;1975 5. Балақаев М.Б Қазақ әдеби тілі және оның нормалары А;1984 6. Головин Б.М Основы культуры речи М;1960 7. Дүйсебаева М.Д Қазақ әдеби тілі орфоэпиясының кейбір мәселелері 8. Жазушы және сөз мәдениеті А; 1987 9. Исаев С.М Қазақ әдеби тілінің қалыптасып даму кезеңдері А;1987 10. Қазақ әдеби тілінің ауызша түрі А; 1987 11. Өнер алды - қызыл тілі 14. Скворцов Л.И Теорические основы культуры речи М; 1980 15. Сыздықова Р. Сөз сазы А;1983 16. Тіл мәдениеті және баспасөз А; 1983 17. Уәлиев Н Сөз мәдениеті А; 1991 18. Бейсембаева З. Тіл мәдениетінің негіздері А; 1991 19. Исаев С,Шаяхметова М.Х Әдеби тілдің нормалары А;1987 №14. Дәріс. Шет тілінен енген сөздердің орфографиясы. Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы. Араб- парсы тілдерінен енген сөздердің орфографиясы.
1. Шет тілден сөз ауысу процесі. 2. Шет тілінен енген сөздердің орфографиясы. 3. Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы. 4. Қазіргі қазақ тілінің түрлі стильдік тармақтарына таралған орыс тілі элементтері. 5. Бір тілден екінші тілге ауысып, сол тілдің әдеби сөздік кұрамына толық енген сөздердің (заимствования) лингвистикалық статусы критерийлері. 1. Араб-парсы тілдерінен енген сөздерге байланысты түсіндірме сөздіктер және ғылыми еңбектер. 2. Қазақ тілінің сөздік құрамындағы араб-парсы элементтері. 3. Қазақ тілінің сөздік құрамындағы араб-парсы сөздерінің жазылуы.
1. Шет тілден сөз ауысу процесі. 2. Шет тілінен енген сөздердің орфографиясы. 3. Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы. 4. Қазіргі қазақ тілінің түрлі стильдік тармақтарына таралған орыс тілі элементтері. 5. Бір тілден екінші тілге ауысып, сол тілдің әдеби сөздік кұрамына толық енген сөздердің (заимствования) лингвистикалық статусы критерийлері. Әдебиеттер: 1. Сыздықова Р., Қазақ орфографиясы мен пунктуациясы жайынан анықтағыш. А., 1959. 2. Сыздықова Р., Емле және тыныс белгілері. А., 1996. 3. Жәркешова Г., Біріккен сөздер мен сөз тіркестерінің орфографиялық сөздігі. А., 1960. №15. Дәріс. Қазақ емлесіндегі дәстүрлі және фонетикалық принциптердің арақатысы.
1. Бірыңғай мүшелер мен жалпылауыш сөздердің тыныс белгілері 2. Тыныс белгілерін қоюға келгенде, бірыңғай мүшелерді үш топқа бөліп қаралу. 3. Жалғаулықсыз келген дара бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері 4. Жалғаулықсыз келген күрделі (жайылмалы) бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері 5. Жайылма бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар: 1. Бірыңғай мүшелер мен жалпылауыш сөздердің тыныс белгілері 2. Тыныс белгілерін қоюға келгенде, бірыңғай мүшелерді үш топқа бөліп қаралу. 3. Жалғаулықсыз келген дара бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері 4. Жалғаулықсыз келген күрделі (жайылмалы) бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері 5. Жайылма бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері Әдебиеттер: 1. Сыздықова Р., Қазақ орфографиясы мен пунктуациясы жайынан анықтағыш. А., 1959. 2. Сыздықова Р., Емле және тыныс белгілері. А., 1996. 3. Жәркешова Г., Біріккен сөздер мен сөз тіркестерінің орфографиялық сөздігі. А., 1960. 2.3. Семинар тақырыптарының қысқаша сипаттамасы: №1 Семинар. Дауысты дыбыстардың орфографиясы. Семинар мақсаты: Тәжірибелік сабақтар арқылы студенттерге тіл фактілерін нақты танытып, олардың сөйлеу мәдениетін, жазу сауатын жетілдіру. Тапсырмалар мен сұрақтар. 1. Ү әрпімен жазылатын сөздерді қолданып диалог құру. 2.Ы.І әріптерінің емлесіне байланысты диктант. 3.Сөздіктен у дыбысына аяқталған 10 етістік теріп, сөйлем құрастыру. 4. Уу, ю әрпінің емлесіне байланысты сөздерді қолданып шығарма жазу.
Фонематикалық принцип. Т а р и х и-д ә с т ү р л і к принцип. А й ы р ы м принципі. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №2. Семинар. Дауыссыз дыбыстардың орфографиясы.
1.Ш,Х,Ф әріптерінің емлесіне қатысты сөздерді қолдана отырып қалаған тақырыптарына әңгіме жазу. 2.Һ әрпінің емлесін қолдана отырып әңгімелесу. 3.Ц,ч әрпінің емлесін пайдалана отырып әңгімелесу. Методикалық нұсқау: Дауыссыз дыбыс әріптерінің қолданылуы. Б, в, г, д әріптері емлесі. Ж, з, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ш әріптері сөздің басында, ортасында, соңында жазылу ережесі. Ң әрпі сөздің ортасында және соңында ғана, ал ғ әрпі сөздің басында және ортасында ғана жазылу ережесі. Ф, ц, ч, щ әріптерінің емлесі. Й әрпі. һ дыбысы. Ь, ъ белгілерінің қолданылуы. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №З. Семинар. Дыбыс құбылыстарының орфографиядағы көріністері. Семинар мақсаты: Тәжірибелік сабақтар арқылы студенттерге тіл фактілерін нақты танытып, олардың сөйлеу мәдениетін, жазу сауатын жетілдіру. Тапсырмалар мен сұрақтар. 1.Үндестік заңы. 2.Дыбыс үндестігі. 3.Буын үндестігі. 4.Ассимиляция мен диссимиляция
Ассимиляция мен диссимиляция Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №4. Семинар. Дыбыстық өзгерістер.
1.Дыбыстық өзгерістер. Конвергенция. 2. Дивергенция. 3.Дифтонгтар мен дифтонгоидтар Методикалық нұсқау: Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Дыбыстық өзгерістер. Конвергенция. Дивергенция. Дифтонгтар мен дифтонгоидтар Әдебиеттер: 1.Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А, 1941. 2.Балақаев М., Емле сөздігі. Бастауыш, жеті жылдық, орта мектептерге арналған. А., 1948. 3.Сыздықова Р., Қазақ орфографиясы мен пунктуациясы жайынан анықтағыш. А., 1959. 4. Сыздықова Р., Емле және тыныс белгілері. А., 1996. 5.Жәркешова Г., Біріккен сөздер мен сөз тіркестерінің орфографиялық сөздігі. А., 1960. №5. Семинар. Жазу және жазба тіл.
1.Жазу және жазба тіл. 2.Жазудың шығуы және оның даму кезеңдері.
1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №6. Семинар. 1.Алфавит.
1.Алфавит. 2.Қазақстанда қолданыста болған әліпбилер.
1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №7. Семинар. Сөзді дұрыс айту нормалары.
1.Сөзді дұрыс айту (дыбыстау) нормалары. (дыбыс ырғағы, дыбыс күші, дыбыстың созылыңқылығы, дыбыс әуені). 2.Фраза, сөйлеудің темпі, тембр, такт, мелодика.
1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №8. Семинар. Бірыңғай мүшелер мен жалпылауыш сөздердің тыныс белгілері.
1.Бірыңғай мүшелер мен 2.Жалпылауыш сөздердің тыныс белгілері. Методикалық нұсқау: Бірыңғай мүшелер мен жалпылауыш сөздердің тыныс белгілері. Тыныс белгілерін қоюға келгенде, бірыңғай мүшелерді үш топқа бөліп қаралу. Жалғаулықсыз келген дара бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері. Жалғаулықсыз келген күрделі (жайылмалы) бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері. Жайылма бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №9. Семинар. Айқындауыш мүшелердің тыныс белгілері. Оңашаланған айқындауыш мүшелер. Семинар мақсаты: Тәжірибелік сабақтар арқылы студенттерге тіл фактілерін нақты танытып, олардың сөйлеу мәдениетін, жазу сауатын жетілдіру. Тапсырмалар мен сұрақтар. 1.Айқындауыш мүшелердің тыныс белгілері. 2.Оңашаланған айқындауыш мүшелер. Картотека жасау.
Оңашаланған айқындауыш мүше болатындар. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №10. Семинар. Бастауыш пен баяндауыш арасына қойылатын сызықша.
1.Бастауыш пен баяндауыш арасына қойылатын сызықша. 2.Мысалдар теру. Картотека жасау.
1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №11. Семинар. Қысқарған сөздердің жазылуы.
1.Қысқарған сөздердің жазылуы. 2.Біріккен сөздерді қолдана отырып, әңгіме құрастыру. 3.Мәтіндермен жұмыс. Методикалық нұсқау: Қысқарған сөздердің жазылуы. Жеке сөздердің басқы әріпттерінен құралып қысқарған сөздер. Алғашқы сөздің басқы буынынан, соңғы сөздердің бас әріптерінен қысқарып құралған сөздер. Адамның аты-жөні бас әріппен белгіленгенде. Буындардан жеке буын мен тұтас сөз араласып кысқарған сөздер. Әріптерден қысқарған сөздер. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №12. Семинар.
1.Аралық, тану, сымақ сөздері арқылы біріккен сөздерді орфографиялық сөздіктен теріп жазу. 2.Диктант.
Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Қазақ тілінің орфографиялық сөздігінің құрылысы. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №13. Семинар. Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы.
1.Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы. 2.Бірінші сыңары орыс тілден енген сөздермен жасалған біріккен сөздерден әңгіме құрау. 3.Мәтіндермен жұмыс. Методикалық нұсқау: Шет тілден сөз ауысу процесі. Шет тілінен енген сөздердің орфографиясы. Орыс тілінен енген сөздердің орфографиясы. Қазіргі қазақ тілінің түрлі стильдік тармақтарына таралған орыс тілі элементтері. Бір тілден екінші тілге ауысып, сол тілдің әдеби сөздік кұрамына толық енген сөздердің (заимствования) лингвистикалық статусы критерийлері. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №14 Семинар. Араб- парсы тілдерінен енген сөздердің орфографиясы.
1.Араб- парсы тілдерінен енген сөздердің орфографиясы. 2.Мәтіндермен жұмыс. Диктант.
1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №15. Семинар. Қайталау.
Өтілген материалдар бойынша сұрақтар қою арқылы білімдерін тексеру. Бақылау жұмысы /диктант алу/. Методикалық нұсқау: Барлық өтілген материалдар бойынша тест сұрақтары, диктант жазғызу. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. Студенттің өз бетімен орындайтын жұмыстары. №1 Дауысты дыбыстардың орфографиясы. Мақсаты: Тәжірибелік сабақтар арқылы студенттерге тіл фактілерін нақты танытып, олардың сөйлеу мәдениетін, жазу сауатын жетілдіру. Тапсырмалар мен сұрақтар. 1. Ү әрпімен жазылатын сөздерді қолданып диалог құру. 2.Ы.І әріптерінің емлесіне байланысты диктант. 3.Сөздіктен у дыбысына аяқталған 10 етістік теріп, сөйлем құрастыру. 4. Уу, ю әрпінің емлесіне байланысты сөздерді қолданып шығарма жазу.
Фонематикалық принцип. Т а р и х и-д ә с т ү р л і к принцип. А й ы р ы м принципі. Әдебиеттер: 1.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 2.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 3.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 4.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. 5.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. №2. Дауыссыз дыбыстардың орфографиясы.
1.Ш,Х,Ф әріптерінің емлесіне қатысты сөздерді қолдана отырып қалаған тақырыптарына әңгіме жазу. 2.Һ әрпінің емлесін қолдана отырып әңгімелесу. 3.Ц,ч әрпінің емлесін пайдалана отырып әңгімелесу. Методикалық нұсқау: Дауыссыз дыбыс әріптерінің қолданылуы. Б, в, г, д әріптері емлесі. Ж, з, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ш әріптері сөздің басында, ортасында, соңында жазылу ережесі. Ң әрпі сөздің ортасында және соңында ғана, ал ғ әрпі сөздің басында және ортасында ғана жазылу ережесі. Ф, ц, ч, щ әріптерінің емлесі. Й әрпі. һ дыбысы. Ь, ъ белгілерінің қолданылуы. Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №З. Дыбыс құбылыстарының орфографиядағы көріністері.
1.Үндестік заңы. 2.Дыбыс үндестігі. 3.Буын үндестігі. 4.Ассимиляция мен диссимиляция
Ассимиляция мен диссимиляция Әдебиеттер: 1.Байтұрсынов А. Тіл құрал, ІІІ тіл танытқыш құрал – тіл тағылымы. – А., 1992. 2.Сыздықова Р., Емле мен тыныс белгілері. А., 1996. 3.Уәлиев Н., Алдашева А., Қазақ орфографиясындағы киындықтар. А., 1988 4.Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы. – Алматы, 2000. 5.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – А., 1966. №4. Дыбыстық өзгерістер.
1.Дыбыстық өзгерістер. Конвергенция. 2. Дивергенция. 3.Дифтонгтар мен дифтонгоидтар Методикалық нұсқау: Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Дыбыстық өзгерістер. Конвергенция. Дивергенция. Дифтонгтар мен дифтонгоидтар жүктеу/скачать 495.44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|