«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» аталған жылдар: 1723-1727 жыл Ақтабан шұбырынды жылдары жоңғарлардан ығысқан Орта жүздің бірқатар рулары ойысты : Самарқанға Орта жүз рулары ХҮІІІғ. Іжартысында Самарқан төңірегіне ойысудың себебі: Жоңғар шапқыншылығы Ақтабан шұбырынды, алакөл сұлама жылдары қазақ жеріне басқыншылық жорықтар жасаған жоңғар қонтайшысы:
Цебан- Рабдан Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі қатты-қасірет әсерінен туған ән: «Елім-ай» Елім-ай әнінің шығуына себеп болған шапқыншылық: Жоңғар шапқыншылығы Ауыр қайғы-қасірет символы Елім-ай, әні пайда болған уақыт:ХҮІІІғ Жоңғар шапқыншылығынан қатты ойрандалған : Жетісу Ақтабан шұбырынды кезінде жоңғарлар жауламаған қазақ жерлері: Батыстағы алыс аймағы Қазақ хандығындағы қалалардың ХҮІІІғасырдан бастап әлсіреу себебі : Жоңғар-қалмақ шапқыншылығы 1724-1725жж. жоңғарлар басып алған қалалар: Түркістан, Ташкент Жоңғарлардың Түркістан, Ташкент қалаларын басып алуы: 1724-1725жылы Жоңғарларға қарсы күресте қол басқарған батыр(-лар): Қабанбай Бөгенбай Баян Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі күресте қол бастап, ерекше көзге түскен қазақ батыры: Бөгенбай Есімі аңызға айналған Бөгенбай батырдың руы: Қанжығалы Жоңғарларға қарсы күресті үйымдастырған батырлардың бірі: Қабанбай Дарабоз аталған батыр: Қабанбай Есімі аңызға айналған Найманның Қаракерей тармағынан шықан батыр: Қабанбай Жоңғар шапқыншылығы кезінде есімі аңызға айналған қазақ батырлары: Малайсары , Наурызбай ХҮІІІғ. Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресіне белсене қатысқан сұлтан:Барақ Жоңғар шапқыншылығы кезінде қол бастаған әйгілі батыр: Баян Жоңғар басқыншыларына қарсы қарулы қарсылықты ұйымдастырушы батыр: Райымбек Жоңғар басқыншыларына қарсы күрескен қазақ әйелдер: Айтолқын, Айбике, Гаухар ХҮІІІ ғасырда жоңғарларға қарсы күрескен қазақ батырларының ерлігін жырлаған жырау: Үмбетей Жоңғарларға қарсы крескен қазақ батырларының ерлігін жырлаған жыраулар: Ақтамберді, Тәтіқара ХҮІІІғ жыраулардың шығармаларына арқау болған негізгі тақырып: Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрес ХҮІІІ ғасырда қазақтар жоңғарларды жеңген шайқастар: Бұланты, Аңырақай шайқасы Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығы кезінде рухын көтерген ірі шайқастар: Бұланты, Аңырақай шайқасы Бұланты өзенінің жағасында жоңғарларға қарсы болған шайқастың атауы:Қалмақ қырылған Бұланты өзенінің жағасында қазақ қолы жоңғарларды ойсырата жеңген жер: Қарасиыр Жоңғар шапқыншылығы кезінде қазақ халқының рухын көтеріп, ірі жеңіске жеткент шайқас: Қалмақ қырылған
