ХІ ғ. басында қимақ қағанатынан кейін,Қазақстанның негізгі аймағында билікке келді :
Қыпшақтар
Моңғолдар шапқыншылығы қарсаныңда Қазақстанның көптеген аумағында иелік еткен хандық
: Қыпшақ
Дешті Қыпшақ аумағының қамтыған жерлері:
шығысында Алтайдан батсысында Днестерге дейін
ХІ ғасырдан бастап Қазақстанның қай аймағы қыпшақтардың иелігінде болған жоқ:
Жетісу
Қыпшақтардың этникалық құрамы қалыптаса бастады:
УІІ-УІІІ ғасыр
Қыпшақтардың этникалық құрамы неше бөліктен тұрды
: 2
Қыпшақтардың батыс бірлестігінің құрамындағы тайпалар саны;
11
Қыпшақтардың этникалық құрамы 11 тайпадан тұратын бөлігі
: Батысы
Қыпшақтардың батыс бірлестігіне кіретін тайпалары:
Дурут,тоқсоба,иетиоба
Қыпшақтар құрамындағы дурут тайпасының аты:
Төрт тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақ құрамындағы иетиоба тайпасының аты:
жеті тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақтар құрамындағы тоқсоба тайпасының аты:
тоғыз дегенді білдіреді
Қыпшақтар жаз айларында көшіп-қонып жүрген өзен аңғарлары:
Жайық,Қобда, Ойыл
Қыпшақтардың шығыс бірлестігіндегі тайпалар саны:
16 тайпа
Қыпшақтардың этникалық құрамы 16 тайпадан тұратын бөлігі:
Шығысы
Аталуы қасқырға табынуды көрсететін қыпшақ тайпасы:
Елбөрі
Қыпшақ тайпаларының ішіндегі ең беделдісі:
Бөрілер
Қыпшақтардың билеуші лауазымы:
Хан
Қыпшақ тілінде құлдарды атады :
Яланкуг
Қыпшақтарда құлдықтың болғандығын және оларды ялангук деп атағанын айтқан
: М. Қашқари
Қыпшақ хандығының ақсүйек шонжарларының аталуы:
тархандар,басқақтар,бектер
ХІ ғасырда қыпшақтар аталған тайпалардың көптеген аумақтарын иеленді:
Оғыздар мен қимақтардың
ХІ ғасырда оғыздарды Сырдария, Арал бойынан ығыстырған мемлекет
: Қыпшақтар
ХІІ ғасырдан бастап Қаңлы,Қарлұқ,Жікіл тайпалары құрамына кірген мемлекет:
Қыпшақ
Қыпшақтардың әскери басқару жүйесі бөлінді:
Оң қанат және Сол қанат
Қыпшақтардың астанасы болған қалалар:
Сарайшық, Сығанақ
Қыпшақтардың оң қанатының ордасы:
Сарайшық
Қыпшақтардың оң қанатындағы орталығы орналасқан өзен:
Жайық
Қыпшақтардың сол
қанатының ордасы: Сығанақ
Қыпшақтардың сол қанатындағы орталығы орналасқан өзен
: Сырдария
Орта ғасырда орыс жеріне қоныстанған, «половшылар» аталған тайпа:
Қыпшақ
Ресей жеріне барып орналасқан қыпшақтарды орыс деректерінде атады:
Половшылар
Орта ғасырда Дунай бойына барып қоныстанған, «командар» аталған тайпа:
Қыпшақ
Еуропада қыпшақтардың атауы(-лары)
: Кундар Командар
Еуропа жеріне барып қоныстанған қыпшақтарды атауы
: «Командар»
Қыпшақтар барып қоныстанған өзен бойы
: Дунай
ХІІғ.
Бастап
қыпшақтар
Арал
маңына
билік
жүргізген
кезде
оның
құрамына
кірген
тайпалар:
Қаңлы,қарлұқ,жікілдер
Қыпшақтардың егіншілікпен айналысқанын хабарлағандар
Әл-Омари, Петахья
Қыпшақтардың арба үстіне тігілген үйлерін сипаттаған саяхатшылар:
В.Рубрук'>Карпини, Рубрук
Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен деген кімнің сөзі
Плано Карпини
Қыпшақтардың «айран» деп аталатын сусыны туралы жазған ғұлама
: В.Рубрук
Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қысқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын
жазған:
В.Рубрук
Қыпшақтардың сиыр малын өсіргендегі туралы айтқан саяхатшы:
Ибн Баттута
«Кодекс куманикус»
қай тілдегі шығарма: Қыпшақ
ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын,құртты,қымызды қалай жасайтындарын таңдана
жазғандар
: Еуропа саяхатшылары
«Қыпшақтарда тамақтарының негізгі түрі тарыдан жасалады» деп айтты:
14 ғасыр әл-Омари
«Қыпшақтарда тары мен күрішті көп өсіреді» деп жазған еврей саяхатшысы:
Петахья
Қыпшақтардың тары мен күріш,арпа өсіргендігі туралы жазған саяхатшылар:
әл-Омари,Петахья
Қыпшақтар жайлы дерек қалдырғандар қатарына жатпайды:
Ж. Баласағұн
Қыпшақтардың сыртқы саудасында жоғары бағаланды:
Жылқы
Қыпшақтардың күшейуінен қауыптеніп,өзіне тәуелді етуге ұмтылған мемлекет
: Хорезм
Хорезммен жақындасуына байланысты қыпшақтар арасында ислам діні кең тарай бастаған уақыт:
ХІІ
Достарыңызбен бөлісу: