6-тарау. Егіс айналымындағы топырақ өңдеу жүйесінің негіздемесі
Отамалы дәнді дақылдардан кейін топырақты өңдеу
жүктеу/скачать 286.21 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өңдеу мақсаттары
- Тарихи тұрғыдан алғанда, шымды өңдеудің 4 негізгі жолы бар
- Дәнді дақыл алқабын жырту
- Өңдеу уақыты.
- Топырақты пар жүйесімен өңдеу.
| Отамалы дәнді дақылдардан кейін топырақты өңдеу.Отамалылардан кейінгіалқап аз ластанады, ал топырақ оталмаған жерге қарағанда әлдеқайда жұмсақ болады. Отамалыларды жинау мерзімі ережелері, әдетте, кештеу, сондықтан сыдыра бұрай жыртумен тоқталуға болады.
Су мен жел эрозиясы көрінген аудандарында шұғыл қажеттілік болмаса, қыста отамалы өрістерді өңдеусіз қалдырады немесе БИГ-3 тырмаларымен өңдейді немесе келесі көктемгі дән аршығышпен бөледі немесе қайта сыдыра жыртылады. көпжылдық егілген шөптер. Көпжылдық шөптердің алқаптары бір жылдық дәнді алқаптардан шымдаумен ажыратылады, жоғары байланыспен, аз ластылығымен және қатты құрғатылумен ерекшеленеді. Өңдеу мақсаттары:шымның өмір сүру деңгейін жоғалту, оның ыдырауы үшін жағдай жасау, кейінгі дақылдарға қанағаттанарлық су мен азық-түлік қалпын қамтамасыз ету. Тарихи тұрғыдан алғанда, шымды өңдеудің 4 негізгі жолы бар: Айналым (180 °) – бұрандалған үйіндіні ашады, бірақ қопсытпайсыз. Шым тез құрғайды,тез ыдырамайды. Қыртысты айыруда (135 °) - мұнда да тез кептіру. Жақсартылған беттік өңдеу де талап етіледі. 5. Дәнді дақыл алқабын жырту–шымды қайта өңдеудің ең керемет жүйесі. Сапасы кемінде 20 см тереңдікті қамтыйды. Өте тығыз шым алқапты өңдегенде немесе қатты құрғатылған алқапты өңдегенде, алдын ала делегейлену (БДT-7 қиылысы) пайдаланылады. Өңдеу уақыты. Жеткілікті жылу мен ылғалды жерлерде оны екі шабындықтан кейін жүргізеді; құрғақшылықта – бірінші шабындықтан кейін, яғни мүмкіндігінше тезірек, әсіресе еркек шөптерінен кейін (шым ақырындап ыдырайды). 5. Ғылыми-зерттеу институты (АНИИЗиС) соңғы жылдары топырақсақтау жер қабатын өңдеу жүйесінің нұсқасын әзірледі: қиылысты делегейлеу, қажет болған жағдайда қайталанған сыдыра өңделуі мүмкін. Топырақты пар жүйесімен өңдеу. Қайталаймыз: пар- бұл белгілі бір мерзімге ауыл шаруашылық дақылдарын егуден босатылған және таза күйде сақталатын, өңделген және қоректелінген алқап. Қара пармен өңдеу сүдігер түрдегі алғы егісті жинаудан басталады оталмаған дақылдардан кейін аталған өңдеу қағидасын сақтай отырып өңделеді. Көктемгі-жазғы кезеңнің міндеттері: - Жер қабатын ұрықтар мен арамшөптердің таралуынан тазарту; - Ылғалдылықты барынша жинақтау және сақтау; - тыңайтқыш енгізу. Осы мәселелердің шешімі қол жеткізетіні: - ылғалды жерлерде кезекті терең қопсытуда және шілде-тамыз айларында қайта жырту (парды екілеу); - жеңіл топырақты құрғақ жерлерде - гербицидтермен өңдеуді механикалықпен үйлестіру. Екілеу жүргізілмейді. Беткей жерлердегі топырақтың отыруы кезінде қоңыр күзгі қопсыту терең қопсыта сыдыра жырту мүмкін. Ерте пар қарадан айырмашылығы, ол күзден бері өңделмеген, сондықтан онда ерте көктемде тырмалау (тырнамен жыртылу) жүргізіледі, ал мамыр айының соңында – қопсыту, және маусым айының басында - гербицидтермен өңдеу, бір немесе екі шілделік қопсыту және тамызда көңді енгізу арқылы қайта жырту немесе эрозияға ұшырайтын жерлерді терең қопсыта сыдыра жырту өңдеу. жүктеу/скачать 286.21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|