Дәрістің мазмұны: Ежелгі дәуірдегі арабтардың тарихы. Көшпелі тайпалардың өмірі. I-IV ғ.ғ. Арабия. Арабтардың ертемемлекеттік құрылымы (Химйарит патшалығы, Лахмидтер, Кинда, Гассанилер патшалығы). Діни жағдай. Политеизм. Меккелік Кааба. Исламға дейінгі Аравия мәдениеті. «Арабтар түні». Жалпыарабтық ертефеодалдық мемлекеттің құрылуы. Исламның пайда болуы. Ішкі қарама-қайшылықтардың шиеленісуі, тайпалар көтерілісі. Араб басқыншылықтары. Әдебиет: 8,14,25,39
Техникалық оқу құралы: Азия-Африка елдерінің саяси картасы
ОЖСӨЖ мазмұны: Библиотекалық каталогпен жұмыс. Азия және Африка елдерінің орта ғасыр тарихы бойынша жеке картотека құрастыру.
СӨЖ мазмұны: Пәнге қатысты әдебиеттермен танысу. Кітапханадағы каталогпен жұмыс.
2 кредит сағат
№ 1 практикалық сабақ
Тақырып: Исламның пайда болуы және дамуы.
Практикалық сабақ мазмұны:
-
Джахилийа кезеңіндегі арабтар сенімі.
-
Ислам дінінің қалыптасуы және Араб мемлекетінің құрылуы.
-
Мұхаммед және оның исламдағы рөлі.
-
Құран – мұсылмандардың қасиетті кітабы.
ОЖСӨЖ мазмұны: Мұхаммед пайғамбардың өмірі мен саяси қызметі туралы баяндама.
СӨЖ мазмұны: Әлеуметтік құрылымының ерекшеліктері туралы оқып-білу.
2 апта
3 кредит сағат
№2 дәріс
Тақырып: Ерте орта ғасырлық араб мемлекеттерінің құрылуы.
Дәрістің мазмұны: Араб халифатындағы басқару органдары. Араб халифатындағы салық жүйесі. Араб халифатындағы жерді пайдалану жүйесі.
Әдебиеттер:
-
Бартольд В.В. Работы по истории ислама и арабского халифата. Сочинения в 6 томах. Т.6. М. 1966.
-
Беляев Е.А. Арабы, ислам и арабский халифат в раннее средневековье. М., 1966
-
Большаков О.Г. История халифата. Т. 1. М., 1989
-
Большаков О.Г. Средневековый город Ближнего Востока. VI – середина VIII в.: социально-экономические отношения. М. 1984
-
Ислам. Религия, общество, государство. М. 1984
-
Пиотровский М.Б. О природе власти Мухаммеда / государственная власть и общественно-политические структуры в арабских странах. История и современность. М. 1989
-
Пиотровский М.Б. Южная Аравия в раннее средневековье: становление средневекового общества. М., 1985.
-
Социально-политические представления в исламе. История и современность. М. 1986
-
Фильштинский И.М. История арабов и халифата. Арабская история и культура. М., 1999
-
Хрестоматия по истории средних веков. Т. 1. М. 1961. С.200-222
-
Хрестоматия по истории средних веков. Т. 2. М. 1963. С.226-234
Техникалық оқу құралдары: карта.
ОЖСӨЖ мазмұны: Араб мемлекетінің сыртқы экспансиясы туралы баяндау. Басқыншылық кезеңдерінің хронологиялық кестесін құру.
Әдебиет: 21,35,43
СӨЖ мазмұны: «Шариғат-исламның құқық кодексі»
4 кредит сағат
№ 2 практикалық сабақ
Тақырып: Құран-тарихи дерек көзі.
Практикалық сабақ мазмұны:
1.Құран мәліметтері бойынша тұрғындардың негізгі кәсібі.
2.Әлеуметтік құрылыс ерекшеліктері.
3.Құрандағы қылмыстық, сот істері және олар бойынша жазалану.
4.Мұрагерлікке ие болу құқығы.
5.Құрандағы неке және отбасы.
Әдебиет: 14,37,40
ОЖСӨЖ мазмұны: Құран және мұсылмандардың әдет-ғұрыптары туралы жазу.
СӨЖ мазмұны: Араб мемлекеттерінің сыртқы экспанциясының басқыншылық бағытын кескін картаға түсіру.
3 апта
5 кредит сағат
№3 дәріс
Тақырып: Омейядтар халифаты.
Дәрістің мазмұны: Халифаттағы ішкі күрес. Омейядтар әулетінің билікке келуі. Жаулап алған территориялардағы халық көтерілістері. Саяси құрылыс және басқару жүйесі. Омейядтар кезіндегі басқыншылық. Аграрлық қатынастар.
Әдебиет:
-
Абд ар Рахман ибн Абд - ал-Хакани. Завоевание Египта, ал-Магриба и ал Андалусии. М., 1985.
-
Асадов Ф.М. Доходы халифата с Савада в VII - начале X в. // Народы Азии и Африки. 1987. № 1
-
Беляев Е.А. Арабы, ислам и арабский халифат в раннее средневековье. М., 1966
-
Большаков О.Г. История халифата. Т. 1-3. М., 1989-1993-1998.
-
Колесников А.И. Завоевания Ирана арабами. - М., 1982.
-
Надирадзе Л.И. Проблема государственной собственности на землю в халифате в VII-VIII вв. / Арабские страны: история, экономика. М. 1970. С.151-205
-
Надирадзе Л.И. Проблемы института икта в арабском халифате в советской историографии / История и экономика стран арабского Востока.М.1973. С. 200-302
-
Пигулевская Н.В. История сирийцев в средние века. М., 1979.
-
Социально-политические представления в исламе. История и современность. М. 1986
ОЖСӨЖ мазмұны: Омейядтар әулеті билігінің құлауы туралы баяндау.
Әдебиет: 21,35
СӨЖ мазмұны: Халифат тұрғындарының кәсібі туралы мағлұмат іздестіру (2 сағат).
Әдебиет: 21,35
6 кредит сағат
№3 практикалық сабақ
Тақырып: Исламдағы ерте діни саяси ағымдар.
Практикалық сабақ мазмұны: 1. Діни ағымдардың қалыптасу тарихы. 2. Хариджизм. Шиизм.Суннизм.
3. Басып алған территориялардағы арабтар саясаты.
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазіргі кездегі исламдағы діни ағымдар және олардың қызметі (талдау жасау).
4 апта
7 кредит сағат.
№5 дәріс
Тақырып: Аббасидтер халифатының саяси дамуы.
Дәріс мазмұны: Аббастар әулетінің билікке келуі. Мемлекеттік және әкімшілік жүйе Халық көтерілістері. Халифаттың әлеуметтік–экономикалық жағдайы. Бағдат халифатының құлау себептері. Зиндждар көтерілісі. Исмаилиттер және карматтар. Мәдениеті және идеологиясы.
Әдебиет:
-
Али-Заде Э.Э. Восстание зинджей в аббасидском халифате (859-883) - Баку. 1986
-
Асадов Ф.М. Доходы халифата с Савада в VII - начале X в. // Народы Азии и Африки. 1987. № 1
-
Беляев Е.А. Арабы, ислам и арабский халифат в раннее средневековье. М., 1966
-
Большаков О.Г. История халифата. Т. 1-3. М., 1989-1993-1998.
-
Надирадзе Л.И. Проблемы института икта в арабском халифате в советской историографии / История и экономика стран арабского Востока. М.1973. С. 200-302
-
Социально-политические представления в исламе. История и современность. М. 1986
-
Цхитишвили О.В. Раннесредневековый город Багдад. Тбилиси, 1986.
ОЖСӨЖ мазмұны: өтілген тақырыптар бойынша бақылау жұмысы.
Әдебиет: : 34,27,38
СӨЖ мазмұны: Орта ғасырлық араб қалалары туралы мағлұмат іздестіру (2 сағат).
Әдебиет: : 34,27,38
8 кредит сағат.
№4 практикалық сабақ
Тақырып: Бағдад халифатындағы әлеуметтік-экономикалық қатынастар.
Практикалық сабақ жоспары:
-
Ортағасырлық араб қалалары – қолөнер мен сауда орталығы. Қалалардың сыртқы көрінісі.
-
Араб қалаларының әлеуметтік құрылымы.
-
Қолөнер ісінің дамуы мен сыртқы сауда.
-
Халифаттағы әйелдердің жағдайы.
Әдебиет: 26,38,39,
ОЖСӨЖ мазмұны: Бағдад қаласы - араб мәдениетінің орталығы атты хабарлама дайындау.
5 апта
9 кредит сағат
Достарыңызбен бөлісу: |