122
Мұғалімдер қауымын бүгінде педагогикалық
технологияларды
пайдалану жолдары кӛбірек мазалайды. Бұл заңды да. Себебі бүгінгі күні
білім беру үдерісінде пайдаланылып жүрген технологиялардың ӛзіндік
философиясын зерделеп, әр пәнге лайықты бейімдеу, оқу материалдарының
жүйелі кешенін әзірлеу, оны сараптамадан ӛткізу ісі қажетті дәрежеде
жүргізіле бермейді. Сондықтан да мұғалімдер қауымына белгілі бір
технологияны кешенді пайдалану қиындықтар туғызады.
Себебі әдістеме
ғылымының ӛзінде педагогикалық технологиялар әр пәннің ӛзіндік ерекшелігіне
қарай қолданудағы тиімділік толық зерделенді деуге келе бермейді. Мәселен,
модульді оқыту технологиялары кӛп пәндерге қатысты қолданылып жүр. Қазақ
тілі пәніне біршама ыңғайлылық танытатын аталған технология әдебиет пәніне
пайдалануда қиындықтар туындатады. 5-9 әдебиеттік оқу сыныптарында оқу
материалы әдеби жанрларға қатысты да шығарманың кӛлемі мен формасы
жағынан да әралуан болып келеді. Оның үстіне бұл сыныптарда кӛп автордың
шығармалары
қамтылып, оқылатын шығарманы терең қабылдату мақсатында
автор
туралы шағын мәлімет беріледі. Сонда оқу бағдарламасы бойынша бір
сыныптың ӛзінде оқу материалы 2-3 сағаттан бірнеше бӛліктерге бӛлінген.
Сондықтан оқу материалын модульдеуге еш мұқтаждық тумайды. Ал
модульді технологияны қайткенде де әдебиет пәніне қолданамыз деген
мақсат қояр болсақ оқу бағдарламасын орта буын сыныптар бойынша қайта
сұрыптау қажет болады. Модульді технологияның ӛзі белгілі бір ғылым
саласына байланыста жүйеленген білімді тиімділікпен меңгертуді кӛздейді.
Ал оқу материалын жүйелеу бағдарламадан,
тіпті білім стандартынан
басталуы керек. Бұл жерде айтылмақ ой білім стандарты мен бағдарламаның
сапасына қатысты емес. Әрине, кӛп жылғы білім берудің тәжірибесі сапалы
маман даярлауға бағытталып келе жатқаны анық. Айтпағымыз – білім
стандарты мен бағдарламасындағы мазмұнды ішкі үйлесімділікпен
топтастыра отырып модульдеу қажеттігі туралы. Сондықтан әдебиет пәнінің
қолданыстағы бағдарламасымен модульді технологияны кез келген уақытта
пайдалана
қою
оңайға
түспейді.
Мәселен,
М.М.Жанпейісованың
авторлығымен жарық кӛрген «Модульді оқыту технологиясы оқушыны
дамыта оқыту құралы ретінде» атты әдістемелік кітабында (Алматы, 2002)
«Қазақ әдебиеті» бойынша оқу модульдері (5-сынып) Ж.Тӛлегенова,
Г.Қожанова, О.Шатанова әзірлеген
әдістемелік нұсқаудан делініп, 7 сағатқа
жіктелген оқу модулі берілген.
1
Бұл ұсынылып отырған модуль ӛз тұсындағы оқу бағдарламасына
сәйкес жасалғаны белгілі. Одан беріде бағдарламада ӛзгерістер болды. Әйтсе
де оқу материалына қарай орта буын сыныптарға, соның ішінде 5-сынып
бағдарламасына сәйкес жасалған оқу модулінің бірнеше олқылықтары
байқалады.
Біріншіден, аталған сыныптардағы білім мазмұны мен мақсаты
тарихи кезеңді, оның ерекшеліктері туралы білім беруді мақсат етпейді.
Әдебиеттің тарихи курсы арнайы 9-11 сыныптарды қамтиды. Тӛменде
берілген кестеге назар аударып кӛрелік:
1