Жүрсктің тамырлары
Ж үректің аргериялары
Жүректін қанмен қамтамасыз етілуі екі артериямен: қолқаның алгашқы тармақтары оң тэждік, a coronaria dextra, жэне сол тәждік артерия, a coronaria sinistra (23-су- рет), жүреді. Әрбір тэждік артерия қолқаның сәйкес он жэне сол койнауынан басталады.
Оц тәждік артерия, a coronaria dextra (24, 25-суреттер), қолқаның оц койнауынан басталып, он карыншаныц артериялык ко- нусы мен оц қүлақшаныц арасында колка кабырғасыныцбойымен томен жүріп,тәждік жүлгеғе барады; озініц бастапқы бол ігінде он қүлақшамен жабылып, жүректіц он жиегіне тармак береді. Кейін қолқа, күлақша жэне артериялык конус қабырғаларына бірнеше қатар тармақтар беріп, оц тэждік артерия жүректіц кокеттік бетіне өтеді, ол жерде
де тэждік жүлгеніц терецінде жатады. Осы жерде оң жүрекше мен оц қарыншаның арткы қабырғасына тармақтар жэне де жүрекше-қарынша будасымен жүретін оте жіцішке тармақгар береді. Ол жүректіц кокеттік бетінде артқы қарыншааралык жүлгеғе артқы қарыншааралық тармақ,
ramus interventricularis posterior, түрінде жетеді. Тармақ қарыншааралық қалқаныц аргқы болігін және оң мен сол қарыншаныц аргқы қабырғасын қанмен камтамасыз етеді.
Негізгі сабаудың қарыншааралық жүлгеге отетін жерінде, ол жүректіц сол жартысыныц тэждік жүлғесіне баратын, сол жүрекше мен сол қарыншаның артқы қабыргасын канмен қамтамасыз ететін ірі тармақ береді.
Сол тэждік артерия, a. coronaria sinistra (26-сурет), оцға Караганда ірі та-
мыр; колқаныц сол қойнауы децгейінен бас- талып, окпе сабауы түбініц артынан солға, кейін окпе сабауы мен сол қүлақшаныц арасында жүреді. Тэждік жүлгеніц сол бөлігіне бағытталып, өкпе сабауының ар- тында 2 тармаққа бөлінеді: алдыңғы қарын- шааралық, r. interventricularis anterior, жэне кайырылма тармақ, r. circumflexus.
Алдыцғы қарыншааралық тармақ, r. in- terventricularis anterior, негізгі сабаудың жалғасы, алдыцғы қарыншааралық жүл- гемен томен жүрек үш ына түседі, жүрек үшын қоршап, артқы қарыншааралық жүлгенің соңғы бөліміне енеді, бірақ арткы қарыншааралық тармакқа, r. inter-
ventricularis posterior, жетпей, миокардтың қалыцдығына батырылады. Өз жолында артериялык конусқа, сол жэне оң карын- шаныц жақын жаткан кабырғасына тар- мақтар жэне қарыншааралық калқаның ал- дыңғы бөлігіне ірі тармақ береді.
Алдыцғы қарыншааралық тармақ озінің бастамасында диагоналді тармақ береді, ол кейде сол тэждік артерияның негізгі сабауы- нан басталуы мүмкін.
Қайырылма тармақ, r. circumflexus (27-сурет), сол қүлақшадан шығып, жүрек- тіц сол жиегіне тэждік жүлгемен жэне кокеттік бетіне тәждік жүлгемен жүріп, сол карыншаныц алдыцғы жэне артқы қабыр- ғасын қанмен қамтамасыз ететін ірі тар-
мак береді. Артқы қарыншааралық жүлгеге жетпей, сол карыншаныц көкеттік бетіне гүседі, бірақ жүрек үшына жетпейді. Өз
18
19
21
22
23
24
25
26
24
23-сурет. Тәждік артериялар (алдыцгы көрініс). Эпикард пен эпикардүсті майлы тін алынып тасталынган. Артериялар қолкага енгізілген, қызыл смоламен боялган
сурет. Жүректіц оц тәждік артериясы мен венасы (артцы көрініс). Эпикард жэне эпикардүсті майлы тін алынып тасталынган
Қолканың жогарылаган бөлігі
Қолқа буылтығы
Оң қүлакша
Оң тэждік артерия
Оң жүрекше
Тэждік жүлге
Оң қарынша
Сол карынша
Өкпе сабауы
Сол тәждік артерияның қайырылма тармагы
Сол тэждік артерия
Сол тэждік артерияныц диагоналді тармагы
Үлкен жүрек венасы
Алдыңғы қарыншааралық артерия
Алдыңғы карыншааралық жүлге
Сол қарынша
Жүрек ұшы
Оң өкпелік вена
Сол жүрекше
Сол өкпелік веналар
Сол жүрекшенің қигаш венасы
Тәждік койнау
Жүректің үлкен венасы
Тәждік жүлге
Сол карыншаның арткы венасы
Жүректің ортаңғы венасы
Сол өкпелік артерия
Төменгі куыс венасы
Оң жүрекше
Оң тэждік артерияның арткы карыншааралық тармагы
Артқы карыншааралык жүлге
Жогаргы куыс венасы
Оң жиектік тармагы
Синоатриалдык түйін тармагы
Жүректің ең кіші веналары
Жүректің кіші венасы
34
2
4
35
36
33
30
сурет. Жүрек тамырлары. Жүректіц тәждік артериялары (қызыл) жэне веналар (ацигыл көк) (алдыцгы көрініс)
Pars ascendens aortae
Bulbus aortae - sinus Valsalvae
Auricula dext.
A. coronaria dext.
Atrium dext.
Sulcus coronarius
Ventriculus dext.
Auricula sin.
Truncus pulmonalis
R. circumflexus a. coro- nariae sin.
A. coronaria sin.
R. diagonalis a. coronariae sin.
V. cordis magna
A. interventrucularis ant.
Sulcus interventricularis ant.
Ventriculus sin.
Apex cordis
Vena pulmonalis dext.
Atrium sin.
Vv. pulmonalis sin.
V. obliqua atrii sin.
Sinus coronarius
V. cordis magna
Sulcus coronarius
V. post ventriculi sin.
V. cordis media
A. pulmonalis sin.
V. cava inf
Atrium dext.
R. interventricularis post a coronariae dext.
Sulcus interventricularis post.
V. cava sup.
R. marginalis dext.
R nodi sinuatrialis
Vv. cordis minimae
V. cardiaca parva
A.carotis communis sinistra
Truncus brachiocephalicus A.pulmonalis dextra
Aorta ascendens
V.cava superior
Auricula dextra « A coronaria dextra
Sulcus coronarius
/А. subclavia sinistra
, Arcus aortae Lig. arteriosum
A.pulmonalis sinistra
^T runcus pulmonalis Auricula sinistra
A.coronaria sinistra R.circumflexus
L. a.coronariae sinistrae
R.interventricularis anterior a.coronariae sinistrae
V.cordis magna
Sulcus interventricularis anterior
Ventriculus sinister
N —
V. cordis anterior
Conus arteriosus (infundibulufn)
Ventriculus dexter
Apex cordis
cypem. Жүректіц артериялары мен веналары, алдыцгы кврініс
(өкпе сабауы; кесілген жэне алга тартылган)
жолында сол қүлақша, сол жүрекше жэне сол қарынша қабырғаларына тармақтар береді.
Сонымен, оң тэждік артерия окпе са- бауы, қолқа, оц жэне сол жүрекшелер, оң қарынша қабырғаларын, сол қарыншаның артқы қабыргасын, жүрекшеаралық жэне қарыншааралық қалқаларды қанмен қамтамасыз етеді.
Сол тэждік артерия, окпе сабауы, қолқа, оң жэне сол жүрекшелер қабырғасын, оц жэне сол қарыншаның алдыцгы қабырға- сын, сол қарыншаның аргқы қабыргасын, жүрекшеаралық жэне қарыншааралық қал- қаларды қаимен қамгамасыз етеді.
Тэждік артериялар жүректің барлық бөлі- мінде озара анастомоз қүрайды, тек жүрек жиегі озіиіц сэйкес артерияларымен қанмен қамтамасыз етіледі (28-сурет).
Сонымен қатар, тэждік сыртқы анасто- моздар да бар, олар окне сабауын, қолқаны жэне куыс веналарды қанмен камгамасыз ететін тамырлардан жэне де жүрекшелердің артқы кабырғасының тамырларынан түзілген.
Бүл аталған тамырлар бронхтыц, көкеттің жэне өкпеқаптың артерияларымен анасто- моз түзеді.
Жүректе тэждікаралық анастомоздар- дан (интеркоронарлық) басқа бір артерия- ныц тармақтары арасында анастомоз (интракоронарлық) кездеседі.
Жүректіц артериялары, эсіресе қарын- шалар аймагында, бүлшықет будаларының жолын қайталайды.
Сонымен, миокардтың сыртқы жэне терең қабаттары, бүртікті бүлшықеттер аймагында артериялар жүректің бойлық
Vv.pulmonales
A.subclavia sinistra
Lig.arteriosum A.pulmonalis sinistra
Atrium
Достарыңызбен бөлісу: |