Мүвәһһидләр ағасы
Әхлаг устадларындан бири нәгл едирди ки, Әлламә Тәбатәбаи дејирди: “Рәһмәтлик Гази Аллаһ тәгдиринә разы вә төвһиддә гәрг олмуш бир шәхс иди. О, отуз алты нәфәрлик бир аиләјә башчылыг етмәсинә бахмајараг, өзүнү елә ҝөстәрирди ки, санки һеч гәм-гүссәси јохдур. Бә`зән, Газинин мәнзилинә ҝедәндә онун уҹадан ҝүлдүјүнү ҝөрәрдик. Биз онун бу һәрәкәтиндән проблемләринин даһа да чохалдығыны баша дүшәрдик. Чүнки о нә гәдәр чәтинликдә олса, бир о гәдәр дә шад олурду.
Сејјид Әһмәд Кәрбәлајинин ҝөз јашлары
Шејх Мәһәммәд Һүсејни Хорасани Сејјид Әли Газидән белә нәгл едир:
“Бир дәфә ҝеҹәни ојаг галмаг үчүн “Сәһлә” мәсҹидинә ҝетмишдим. Ҝеҹә јарысы бир нәфәр мәсҹидә дахил олуб, Ибраһим мәгамы дејилән јердә ибадәтлә мәшғул олмаға башлады. Сүбһ намазыны гыландан сонра сәҹдәјә ҝедәрәк, ҝүн чыхана гәдәр башыны сәҹдәдән галдырмады. О, сәҹдәдә јаныглы-јаныглы ағлајыб, Аллаһ-тәала илә мүнаҹат едирди.
Мәнә чох мараглы иди ки, бу шәхсин ким олдуғуну билим. Јахынлашанда, онун Сејјид Әһмәд Кәрбәлаји олдуғуну ҝөрдүм; о гәдәр ҝөз јашы ахытмышды ки, сәҹдәјә ҝетдији јер палчыг олмушду. Сәһәр ачылан кими галхыб һүҹрәсинә ҝетди. Амма Сејјид Әһмәд Кәрбәлаји дәрс дејәркән онун ҝүлүш сәси һәтта мәсҹиддән чөлә дә јајылырды.”1
Заһидлик нүмунәси
Устад Гази шаҝирдләриндән һәр биринә исте`дадына ујғун, әһками әмәлләрин батини әдәб-әрканына риајәт етмәклә шәр`и ганунлар чәрчивәсиндә хүсуси әхлаги тапшырыглар верәрди. Бунунла да онларын гәлбләрини гејб аләминдән ҝәлән илһамлары гәбул етмәјә һазырлајырды. Шаҝирдләринә тапшырмышды ки, намаз гылдығыныз, Гур`ан охудуғунуз вә зикр етдијиниз вахт, ҝөзәл сима вә ја гејб аләминә аид олан бә`зи шејләр мүшаһидә етсәниз, онлара диггәт етмәдән өз ибадәтинизлә мәшғул олун!
Рәһмәтлик Гази әмәл бахымындан ҹанлы нүмунә иди. Нәҹәф ҹамааты, хүсусилә дә елм әһли ондан гәрибә әһвалатлар нәгл едирләр. Бөјүк бир аилә илә ағыр мадди дурумда јашамасына бахмајараг тәвәккүл, тәслим вә төвһид мәгамына елә гәрг олмушду ки, бу чәтинликләр ону аз да олсун һагг јолундан ајыра билмирди. Нәҹәф мүҹтәһидләриндән бири дејир: “Бир ҝүн мејвә-тәрәвәз дүканына ҝетмишдим. Гази дә дүканда иди. О, әјилиб каһы ҝөтүрүрдү. Амма башгаларынын там әксинә олараг јарпаглары ҹод вә солмуш каһылары сечирди. Гази јығдығы каһылары тәрәзидә чәкмәк үчүн дүканчыја верди. Сонра бу каһылары әбасынын алтына тутуб евә јолланды. О вахтлар мән ҹаван бир тәләбә, Гази исә јашлы гоҹа иди. Онун далынҹа ҝедиб дедим: Устад, мәним сизә бир суалым вар. Нијә сиз һамынын етдији ишин там әксинә олараг хараб вә солмуш каһылары алдыныз? Деди: “Еј ҹаван! Бу сатыҹы чох касыб адамдыр. Мән бә`зи вахтлар она көмәк едирәм. Амма ики сәбәбә ҝөрә истәмирәм она етдијим бу көмәк әвәзсиз олсун. Биринҹиси будур ки, онун иззәт вә шәрәфинин арадан ҝетмәсини истәмирәм. Икинҹиси исә, Аллаһ еләмәмиш, зәһмәтсиз газанҹа адәт едиб өз алыш-вериш ишини бош тутмасын. Бизим үчүн тәзә каһы илә солмуш каһынын һеч бир фәрги јохдур. Мән билирәм ки, бунлары алан олмајаҹаг вә сатыҹы ҝүнорта вахты дүканы бағлајанда бунлары чөлә төкәҹәк. Онун зәрәр чәкмәмәси үчүн мән онлары алдым.1”
Әлламә Газинин хүсуси мәҹлисләри
Шејх Мәһәммәд Һүсејн Хорасани өз устады Әлламә Гази һаггында белә дејир: “Устад Гази адәтән ҝеҹәләр әхлаг мәҹлиси гурар вә чыраг јандырмазды. Нәҹәф алимләриндән “батин әһли” олан бә`зиләри дә мәҹлисләриндә иштирак едәрдиләр. Адәтән, әхлагы неҹә ислаһ етмәк, мә`рифәт вә һәмчинин ирфан һаггында да сөһбәт едәрди. Амма әксәр вахтларда инсанын зати мә`рифәти вә өзүнүтаныма бәһсләриндән сөз ачар вә мәҹлисә гәрибә бир шәхс дахил олсајды, дәрһал сөзүнү дәјишиб Имам Һүсејнин (ә) зијарәтиндән бәһс едәрди. Онун дедијинә ҝөрә инсанларын исте`дадлары мүхтәлифдир. Һәр сөзү һәр адама демәк дүз дејил.1
Әлламә Газинин Ајәтуллаһ Хоји Һәзрәтләринә әмәли тапшырығы
“Нәҹәфдә дини тәһсиллә мәшғул олдуғум илләрдә мүстәһәб әмәлләрә, һәмчинин, вирд вә зикрләрә чох фикир верирдим. Һәрдән Сејјид Әли Газинин мә`нәви фејзлә зәнҝин олан мәҹлисләриндә иштирак едир вә о бөјүк шәхсијјәтин гүдси нәфәсиндән бәһрәләнирдим. Бир ҝүн она дедим: “Мүмкүнсә, мәнә дә бир шеј өјрәдин, әмәли бир тапшырыг верин. Гази мәнә әмәли бир тапшырыг вериб деди: “Гырх ҝүн бу тапшырыға әмәл едәрсән.” Мән Газинин вердији тапшырыға гырх ҝүн әмәл етдим. Гырхынҹы ҝүн мүкашифә һалында ҝәләҹәкдә мәним үчүн нә баш верәҹәјини ҝөрдүм. Өзүмү, евдә минбәрдә тәдрис етдијими вә ҹамаатын дәстә-дәстә мәним јаныма ҝәлдијини мүшаһидә етдим. Бүтүн бунлар санки бир лент јазысы кими ҝөзүмүн өнүндән өтүб кечирди. Бирдән, Әли (ә)-ын һәрәминин минбәриндән “Инна лиллаһ вә инна иләјһи раҹиун” нидасы сәсләнди. Еј ҹамаат! Ајәтуллаһ Хоји вәфат етди. Бу сәси ешидәндән сонра мүкашифә һалындан ајрылдым.2
Ҝеҹә намазы һаггында төвсијә
Әлламә Тәбатәбаи бујурурду ки, тәһсил үчүн Нәҹәф-Әшрәфә ҝетмишдим. Гоһумлуг әлагәмиз олдуғуна ҝөрә бә`зи вахтлар рәһмәтлик Газинин һүзуруна ҝедәрдим. Бир ҝүн мәдрәсәнин дарвазасы өнүндә дајанмышдым. Гази орадан кечиб ҝедәркән мәни ҝөрүб јахынлашды вә әлини чијнимә гојуб деди: “Өвладым, әҝәр бу дүнјаны истәјирсән, ҝеҹә намазы гыл вә әҝәр ахирәти истәјирсән, јенә дә ҝеҹә намазы гыл.”
Онун бу сөзү мәнә чох бөјүк тә`сир етди. Мән Ирана гајытмаздан әввәлки беш ил әрзиндә ҝеҹә-ҝүндүз Газинин гијмәтли ҝөстәришләриндән бәһрәләнирдим. Ирана гајыдандан сонра да вәфатына гәдәр онунла әлагә сахлајырдым. О, мәктублашма јолу илә мәнә хүсуси тапшырыглар верирди. Бизим арамызда устад-шаҝирд әлагәси вар иди. “Биз әлә ҝәтирдијимиз бүтүн наилијјәтләрә ҝөрә Устад Газијә борҹлујуг.1
Намазы илк вахтда гылмағын тә`сири
Рәһмәтлик Әлламә вә Беһҹәт Ајәтуллаһ Газидән нәгл едирләр ки, бујурармыш: “Әҝәр бир шәхс ваҹиб намазларыны һәмишә илк вахтында гылса вә али мәгамлара чатмаса, мәни лә`нәтләсин вә ҝәлиб үзүмә түпүрсүн.”2
Ибрәт дәрси
Бөјүк устадлардан бири хатирә дәфтәриндә рәһмәтлик Газинин барәсиндә белә бир әһвалаты гејд етмишдир:
“Газинин чох касыб вә пулсуз ҝүнләриндән бири иди. Бир нәфәрин дә она борҹу вар иди. Гази, дава ҝүҹүнә дә олса ҝедиб һәмин шәхсдән пулуну алмаг гәрарына ҝәлир. Елә бу фикирлә мәнзилиндән чыханда јолда ики нәфәрин бир-бири илә далашдығыны ҝөрүр. Онлардан бири диҝәринә белә дејирди: Дава етмәк лазым дејил. Онсуз да мән сәнин пулуну гајтараҹағам.
О, бу сәһнәни ҝөрәндә өз иши јадына дүшүр вә ҝери гајыдыр.
Газинин өз дедијинә ҝөрә һәмин вахтдан сонра мадди дуруму јахшылашыр вә ҝөзләмәдији бир јердән әлинә пул ҝәлир.”
Достарыңызбен бөлісу: |