Гарнынын фикри сәни ҝөтүрмәсин.
Һөҹҹәтү-лислам Сејјид Меһди Гази Тәбатәбаи, рәһмәтлик Сејјид Әли Гази Тәбатәбаинин оғлу иди. Газинин оғлу Сејјид Меһди “Ҹәфр” елминдә камил бир устад олмасыјла јанашы, “сүлс вә нәсх” хәтләрини дә чох ҝөзәл мәһарәтлә јазырды. Заһидләр кими өмүр сүрән Сејјид Меһди өмрүнүн сонуна гәдәр субај јашамышдыр. О, мәнә белә нәгл едирди:
“Нәҹәф-Әшрәфдә һөвзә тәһсили алдығым вахтлар “Ҹәфр” елмини дә чох бөјүк сә`јлә өјрәнмәјә чалышырдым. Рәһмәтлик атам һәмишә мәнә нәсиһәт едиб дејәрди: “Сән бу елмләри (ҹәфр) өјрәнмәклә бир шеј әлдә едә билмәјәҹәксән.” Өмрүнүн сон ҝүнләрини јашадығым бир вахтда атамын дедикләринин һәгигәт олдуғу мәним үчүн исбат олду. Инсана бу елмләрдән гаранлыг вә зүлмәтдән башга бир шеј нәсиб олмур.
Атам Сејјид Әли Гази бөјүк бир аилә башчысы иди вә Аллаһ јолунун һәгиги јолчусу олдуғундан дүнја ҝәлирләринә әһәмијјәт вермәзди. Буна ҝөрә дә биз чох касыб јашајыр вә һәтта ҝүндәлик еһтијаҹларымызы өдәмәјә белә чәтинлик чәкирдик. Бизим ҝүндәлик наһар јемәјимиз кичик чөрәк тикәләри вә ајран олурду. Бир ҝүн анам мәнә деди: Ҝет атанын һүҹрәсинә, ондан бир аз пул ал. Һеч олмаса, бу ҝүн бир јахшы јемәк јејәк. Ајран-чөрәк јемәкдән бәдәнимиздә ҝүҹ галмајыб.
Рәһмәтлик атам сигарет чох чәкәрди. Сигарет күлүнү һүҹрәсинин арха тәрәфиндәки кичик отаға төкәрди. Һүҹрәјә дахил олуб салам верәндә, нә үчүн ҝәлдијими дәрһал баша дүшүб деди: “Сејјид Меһди! Бу отагдакы зибилләри (күлү) тәмизләмәк лазымдыр.” Дедим:
Ајаг үстә дурмаға белә һалым јохдур, о ки, галды бу ағыр иши ҝөрәм. Бујурду: “Бу кисәнин гырагларыны ки, тута биләрсән.” Сонра хакәндазы ҝөтүрүб зибилләри кисәјә төкмәјә башлады. Хакәндаздакы зибилин ичиндән бир гызыл әшрәфи тапыб деди: “Бу бир әшрәфи!” Јенә дә хакәндазы зибиллә долдуруб кисәјә төкдү. Һәр дәфә бир гызыл әшрәфи мәнә вериб деди: “Бу үч әшрәфини ҝөтүр ҝет! Бундан сонра даһа бу гәдәр гарнынызын фикрини чәкмәјин. Аллаһ рузи јетирәндир.”1
ҮЧҮНҸҮ ФӘСИЛ Ајәтуллаһ Беһҹәт һидајәтчи кими Сејри-сүлука дә`вәт
Ајәтуллаһ Беһҹәт Нәҹәф-Әшрәфдә олдуғу вахтлар Ајәтуллаһ Хојинин дәрсләриндә иштирак едәрди. Бир ҝүн онун дәрсиндә дејилән мәтләблә разылашмајыб мәсәләјә өз ирадыны билдирир. Дәрс битдикдән сонра Ајәтуллаһ Хоји сөһбәт әснасында Беһҹәтә дејир: “Тутдуғун ирад чох мүһүмдүр. Ким буну сәнә дејиб? Бу сөзләр сәнин өз фикриндир, јохса башгасынын?” Беһҹәт сөһбәти башга сәмтә јөнәлдиб дејир: “Јахшы олар ки, сиз дә Газинин јанына ҝедиб, онунла әлагә сахлајасыныз.” Һәмин сөһбәтдән сонра Ајәтуллаһ Хоји бу барәдә чохлу ҝөтүр-гој едир. Һәваји-нәфс она Газинин јанына ҝетмә дејир. Буна бахмајараг о өз нәфсинә гәләбә чалараг Газинин јанына ҝедир. Ондан хүсуси тапшырыглар алан Хоји узун мүддәт онлара әмәл едир.
Рамазан ајында һәр ахшам мин дәфә “Гәдр” сурәсини охумаг Газинин Хојијә вердији хүсуси тапшырыглардан бири иди. Бир дәфә јенә “Гәдр” сурәсини охудуғу вахт ҝәләҹәкдә онун үчүн нә баш верәҹәјини мүшаһидә едир. Мәрҹәијјәт мәгамындан тутмуш өләнә гәдәр бүтүн олаҹаглар ҝөзү өнүндән өтүб кечир. Амма сонралар онун һәјатында баш верән дәјишикликләрә ҝөрә Газинин вердији хүсуси тапшырыглара әмәл едә билмир вә онунла олан әлагәси кәсилир.
Ајәтуллаһ Хоји рәһмәтлик Газинин јанына ҝетмәздән әввәл онун сејри-сүлукдакы методуну бәјәнмир вә һәтта бу фикрини дә она сөјләјир. Әлламә Гази ҹавабында она дејир: “Сән дә ҝәләҹәксән!” Доғрудан да бир мүддәтдән сонра Хоји Әлламә Газинин јанына ҝедиб ондан хүсуси тапшырыглар алыр.
Аллаһ өвлијаларынын заһиданә һәјаты
Илаһи инсанлар “сејри-сүлук” мәгамына чатмаг үчүн һәмишә дүнјәви вә нәфсани ләззәтләрдән пәһриз едир вә анҹаг зәрури еһтијаҹларыны тә`мин етмәклә кифајәтләнирләр. Бу хүсуси пәрһиз вә еһтијатлар нәтиҹәсиндә ади инсан Аллаһ тәрәфиндән сечилмиш хасс бәндәјә чеврилир. Бәли, бу сә`ј вә тәлаш нәтиҹәсиндә онларын бәсирәт (мәләкут) ҝөзләри ачылыр.
Ајәтуллаһ Беһҹәт һеч вахт јаздығы “Тозиһул мәсаил”и чап етдирмәк истәмирди. Һәр дәфә онунла бу һагда сөһбәт едәндә белә ҹаваб верәрди: “Башгалары да бу ишин өһдәсиндән ҝәлә биләрләр.” Бөјүк мүҹтәһидләрин вәфатындан сонра, иҹтимаијјәт вә јаранан мә`нәви еһтијаҹ вә ислам алимләринин ардыҹыл тә`кидләринә әсасән, Беһҹәт адынын гејд едилмәмәси шәртилә “Тозиһил-мәсаил” рисаләсинин чап едилмәсинә иҹазә верди. Нәһајәт, онун рисаләси чап олур, амма адсыз вә алтынҹы чапдан сонра китабын үзәриндә “Әл-әбд Мәһәммәд Тәги Беһҹәт” јазылыр. Бу илаһи нурун тәрәннүмүдүр ки, Аллаһ өвлијаларынын әһвалатларында бу ҹүр өзүнү ҝөстәрир.
Онун (Беһҹәт) тәрәфиндән тәшкил олунан мәҹлисләрдә хәтибләрә мәҹлисдә һәтта онун адыны чәкмәмәләрини тапшырарды.1
Әввәлләр Ајәтуллаһ Беһҹәт истихарә етмәк үчүн мәсҹиддә отурар вә Гур`анла истихарә едәрди. Истихарәнин ҹавабыны исә ишарә илә дејәрди. Амма инди ҹисмән ҝүмраһ олмадығына ҝөрә өз евиндә истихарә едир вә онлары мәхсус дәфтәрдә гејдә алыр. Бу дәфтәрин вәрәгләри ән уҹуз кағыздан һазырланмышдыр. Дәфтәр доланда Беһҹәт үчүн ағ вәрәгләри олан журнал типли дәфтәр алыб апардыг. О дәфтәрә бахыб нә исә фикирләшиб деди: “Бу дәфтәр мәним ишим үчүн мүнасиб дејил. Ҝәрәк сары, уҹуз кағыздан олсун.”
Биз бу дәфтәри сахладыг ки, бир ҝүн лазым олар. Бир ҝүн онун өз дәрсләрини гејд етдији дәфтәри гуртарды. Һәмин сахладығымыз дәфтәри она верәндә јенә дә гәбул етмәди. Чох исрар вә мүхтәлиф дәлилләр ҝәтирәндән сонра дејәндә ки, сизин јазыларынызы башга дәфтәрләрдә охумаг чох чәтин олур вә арадан ҝедир – о вахт разылашды.
Белә инҹәликләрә диггәт јетирмәк бә`зән бизим үчүн дәрк едилмәз олса да, илаһи инсанларын камала чатмасында мүһүм ролу олмушдур.
Гадыны да һәјатдан мәһрум етмәк олармы?
Бир ҝүн чох иманлы достлардан бири белә нәгл едирди: “Бир дәфә Беһҹәти јухуда ҝөрдүјүм заман мәнә тапшырды ки, ханымына елм өјрәт. Бир мүддәт кечәндән сонра ҝөрдүјүм јухуну она (Беһҹәтә) данышанда, бујурду: “Гадынын елм өјрәнмәјинин гаршысыны алмаға бизим һеч бир һаггымыз јохдур.”
Әҝәр елмин тәдриси гадынлара мәһрәм олан шәхсләр васитәсилә олса, даһа јахшыдыр. Әсас мәсәлә гадынларын ваҹибата әмәл етмәләридир. Әлбәттә, кишиләрин дә гадынлар кими ваҹибата риајәт етмәләри чох мүһүмдүр. Сонра белә бујурду: “Елм һәјат демәкдир. Мәҝәр гадыны да һәјатдан мәһрум етмәк олармы?” Сөзүнү бә`зи алимләрин ханым вә гызларынын чатдығы мәгамлара ишарә етмәклә давам етдирди. Ахунд Молла Әли Һәмәданидән нәгл едәрәк деди: “О өз гызларыны Нәҹәф-Әшрәфә апармаг шәртилә әрә верирди ки, орада тәһсил ала билсинләр.”
Достарыңызбен бөлісу: |