Алкалоидтар µсімдік организмінде т‰зілетін, жоѓары биологиялыќ, к‰рделі табиѓи органикалыќ азот ќ±рамды ќосылыстар



бет41/52
Дата07.09.2022
өлшемі6.72 Mb.
#460403
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   52
Фармакогнозия лекциялар

Химиялық құрам. Жемісінің құрамында антрогликозид қосылыстары, оның ішінде глюкофрангулин, франгулин, франгулоэмодин, жостерин болады.
Сонымен бірге, флаваноидтар (рамноцитрин, ксанторамнетин, рамнетин, кверцетин, кемпферол), пектиндер, органикалық қышқылдар, макро- микроэлементтер бар.
Қолданылуы. Медицинада өсімдіктің дәрілері спастикалық және атониялық іш қату кезінде, іш жүргізетін дәрі ретінде қолданады.
Дәрі-дәрмектер. Тұнба, қайнатпа. М.Н. Здренконың қоспа құрамында енеді.
Сақталу мерзімі. 4 жыл.



Сынғақ итшомырт
Итшомырт қабығы
Итшомырттар


Frangule alnus Mill
Cortex Frangulae
Rhamnaceae



Сипаттама: Итшомырт туысына жататын, биіктігі 3 м-ге дейін жететін, тікенсіз бұталы өсімдік. Қабығы жылтыр, жас бұтақтарының қабығы қызғылт, әр жерінде ағарған дақтары бар. Эллипс тәрізді, сопақша, кезектесіп орналасқан, ұзын сағақты жапырақтарының ұштары сүйір, шеттері бүтін. Гүлдері майда, көкшіл түсті жалпақтау, дөңгелек екі сүйекше. Мамыр-маусым айларында гүлдейді. Қыркүйек айында жеміс береді.
Таралуы. Сынғақ итшомырт тоғайларда, жартастар мен жыралар арасында өседі. Күнгей, Теріскей, Қырғыз Алатауларында, Қаратауда, Көкшетауда кездеседі. Еліміздің европалық бөлігінде, Кавказда, Орта Азияда, Батыс және Шығыс Сібірде, Иранда, Монғолияда, Батыс Қытайда, Гималайда таралған.
Дайындалуы. Шикізаты ретінде қабығын (Cortex Frangulae) ерте көктемде 30-50 см-ге дейін көлдененең сопақша тәрізді кесінді жасап осы көлдененең кесінділерді ұзын кесінді арқылы бірімен-бірін қосып ағашынан ажыратып алады. Құрғақ кездері оны ашық ауада немесе жақсы желдетілген бөлмелерде кептіреді. Ылғалды күндері оны кептіргішке салып кептіру қажет.
Сыртқы белгілер. Түтікше тәріздес қабығының қалыңдығы 0,5-2 мм-ге дейін болады. Сыртқы беті біртегіс, күнгірт қоңыр немесе сұрғылт қоңыр келген. Қабығының ішкі жағы қызғылт түсті. Иісі әлсіз, дәмі ащы болып келеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   52




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет