Алкалоидтар µсімдік организмінде т‰зілетін, жоѓары биологиялыќ, к‰рделі табиѓи органикалыќ азот ќ±рамды ќосылыстар
жүктеу/скачать 6.72 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚҰРАМЫНДА ПИРИДИН ЖӘНЕ ПИПЕРИДИН ТУЫНДЫЛАРЫНЫҢ АЛКАЛОИДТАРЫ БАР ДӘРІЛІК ӨСІМДІКТЕР МЕН ШИКІЗАТТАР Сары тұңғиық Nuphar luten (L.) Sibth et Smith.
- Дайындалуы.
- Химиялық құрам.
| Химиялық құрам. Өсімдіктіңбарлық бойында пиролидин алкалоидтары (платифиллин, сенецифилин) бар.
Қолданылуы. Шикізатынан платифиллин гидротартыраты алынады. Платифиллин холинолитикалық және спазматикалық қасиеттерін көрсетеді. Ішек және асқазан спазмасында, іш қату кезінде, он екі елі ішек, асқазан жара ауруында, бауыр және бүйрек шаншуында, холедиститте, қолқа демікпесінде, стенокардияда, перифериялық және ми қан айналымының спастикалық ауытқуларында қолданылады. Дәрі-дәрмектер. Платифиллин гидротартрат. Сақтау мерзімі 2 жыл. ҚҰРАМЫНДА ПИРИДИН ЖӘНЕ ПИПЕРИДИН ТУЫНДЫЛАРЫНЫҢ АЛКАЛОИДТАРЫ БАР ДӘРІЛІК ӨСІМДІКТЕР МЕН ШИКІЗАТТАР Сары тұңғиық Nuphar luten (L.) Sibth et Smith. Тұңғиықтар тұқымдасы Nymphaeaceae Сипаттама. Тұңғиық туысына жататын, көпжылдық су өсімдігі, тамыршасы жерге терендеген, су түбіндегі ақ жіп тәріздес тамырларымен жалғанған. Тамыршасы цилиндр тәрізді, көбінесе бір немесе бірнеше өсінділері бар, ұзындығы 1-1,5 м, жуандығы 13 см-ге дейін, сырты сарғыш-жасыл, іші- ақ түсті, үсті домалақ ромб тәріздес қоңыр тыртықты болады. Тамыршасының сыртында жапырақ және гүл сағағы орналасқан. Жапырағы 2 тектес: жүзіп жүрген жапырағы үшеу, әлсіз, жұмыртқа – элипс тәріздес, ені 15-17 см, тегіс жиекті, су асты жапырағы нәзік, жұқа әлсіз қатпарланған. Ұзын гүл сағағына орналасқан жалғыз сары гүлі бар, шар тәріздес, диаметрі 4-5 см-ге дейін. Мамыр-тамызда гүлдейді, шілде қыркүйек айларында жемісі піседі. Таралуы. Қазақстанда Арал теңізі бассейіні мен Оңтүстік аудандардың барлық жерлерінде кездеседі. ТМД-де барлық аймағында кең таралған. Украина, Белоруссия, Воронеж облысы, Краснодар өлкесінде өндіріледі. Дайындалуы. Дәрілік шикізаты тамырсабақтарын (Rhizomata Nupharis lutei) тамыз-қазан айларында жинап алады. Тамырсабағын тамырымен жұлып немесе кесіп алу арқылы жинайды. Тамырсабағын тазартып, жапырақ сағағын тамырының шіріген бөліктерін кесіп алып тастап, тамырсабағын 1,5 см-ге дейін етіп жұқалап кесіп алып жайып кептіреді. Химиялық құрам. Тамырсабағының құрамында хинолизидин қатарындағы алкалоидтардан тұрады. Олардың ішінде нуфлеин, тиобин, неотикбин,нуфаридин сияқты күкірті бар алкалоидтар кездеседі. Қолданылуы. Медицинада сары тұңғиықтың препараттарының протистотикалық және протистоцидті қасиеттері бар. Осыған байланысты, трихомонада ауруына, сонымен қатар, қабынуға қарсы, және концептивтік дәрі есебінде қолданылады. Дәрі-дәрмектер. Лютенурин. Сақталу мерзімі 2 жыл. жүктеу/скачать 6.72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|