Америка халыќтары


Негроидтық (Орталық Африка)



бет81/100
Дата15.01.2023
өлшемі1.49 Mb.
#468419
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   100
останай мемлекеттік педагогикалы институты Тарих ж не нер фак

Негроидтық (Орталық Африка)
Батыс, Орталық, Судан, Нілдің жоғары ағысын, Конго өзенінің бассейнін түгелдей дерлік Шығыс, Оңтүстік Африка жерлерін мекендейтін халықтар жатады. Негроид нәсілінің алғашқы пайда болған жері Батыс Судан мен Батыс тропикалық Африка жерлері болуға тиіс. Негізгі белгілері: түстері қара қоңыр, шаштары қара бұйра, тығыз, танауы кең, еріндері түріңкі, қалың, тістері аппақ, бойлары 165-185 (орт. 182см.) см. Айрықша өкілдері Нигерия мен Конго өзендер бойларын мекендейді.
Лингвистикасы:

  1. Семит-хамит семьясындағы тіл

  2. Судан тілі

  3. Банту семьясындағы тіл

  4. Қойсан бөліміне жататын тілдер

  5. Мальгаш тілі

Семит-хамит тілі
Семит-хамит семьясындағы тілде сөйлейтін халық-тар Солт, Солт-Ш Африканы, Сахараны, Ш Суданды, Эфиопияны, Самоли жарты аралын мекендейді. Семит-хамит семьясындағы тілді: семиттік, кушиттік және берберлік деп 3-ке бөлінеді. Ең үлкені семитік тіл (60 млн адам сөйлейді). Мысыр, магриб елдері (Тунис, Алжир, Марокко) және Ш Судан, Қызыл теңіздің жағалауындағы кейбір халлықтар, Сахара мен Чад көлінің төңірегендегі эфиопиялықтар.
Судан тілі
Судан тілі бірнеше лингвистикалық бөліктерден, құрамалардан тұрады. Бұлардың ішінде көбірек тарағаны мунд семьясына жататын тіл. Атлантикадан Қара Вольтке, Сахарадан Гвиней қолтығына дейінгі жерлерді мекендеген халықтар мунд тілінде сөйлейді. Олардың ірісі – манде-тан және манде-фу. Батыс Суданның тілі көбірек зерттелген. Бұл тілде 12 млн адам сөйлейді: аншанти, эве, йоруба, дагомей, ибо, купе және т.б. Әсіресе, Гвиней қолтығының жағалауындағы халықтардың тілі, соның ішінде эве тілі көбірек зерттелген.
Судан тілі 3 диалекттіге және әр диалект өзара – говорларға бөлінеді.
Банту семьясындағы тіл
Бұл тілде сөйлейтіндер Орталық және Оңтүстік Африка жерлерін мекендеген, олардың саны – 60 млн шамасында. Банту тілінің бәріне тән ортақ грамматикалық құрылыс, сөздік қоры бар. Соған қарамастан, оның көрші тілдерімен де ұқсастығының бар екені байқалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   100




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет