Негізгі жазықтар мен кесінділер: - Сагитталді — кесінді, дене жазықтығында екі жағынанда симетриялы жүргізіледі.
- Парасагитталді — кесінді, дене жазықтығындағы екі жақты симметриялық сызыққа параллелді жүргізіледі.
- Фронталді — кесінді, перпендикулярлы сагитальді алдыңғы және артқы дене осьнен алшақ жүргізіледі.
- Аксиалді — кесінді, жазық дененің көлденең бойымен өтеді
Адамның анатомияда қарастырылуы. Адамның барлық анатомиялық көрінестері мынадай тұжырымға әкеледі, демек, дене бітімі анатомиялық позиция тұрғысына жатады. Яғни, адам тік тұрып, қолын төмен ұстап, алақанын алдыға қаратып ұстайды. Аймақтар, басқа жақын орналасса, жоғарғы деп аталады; алшақ орналасса — төменгі. жоғарғы, superior, краниалді деген ұғымға сәйкес, ал төменгі, inferior, —каудалді ұғымы. алдыңғы, anterior, және артқы, posterior, вентралді және дорсалді ұғымына сәйкес. Алдыңғы және артқы ұғыдары төрт аяқты жануарларға қолданылмайды, оларға, вентралді және дорсалді ұғымдарын қолданамыз. Орналасу бағыттары Денеге жақын орналасқан орташа жазықтық — медиалді, medialis, ал алшақ орналасса — латералді, lateralis. Ал орташа жазықтықта орналасса ортаңғы medianus деп атайды. Мысалы, бет сүйегі мұрын қанатынан сәл латеральді орналасады, ал мұрын ұшы ортанғы құрылым болып табылыды. Егер ағза екі туындының ортасында жатса онда оны, аралық – intermedius деп атайды. Кеудеге жақын орналасса проксимальді, егер алшак орналасса, дистальді деп атаймыз. Бұл терминдерді тек сүйектерде ғана емес ,сонымен қатар, органдарда да қолданамыз. - Кеудеге жақын орналасса проксимальді, егер алшак орналасса, дистальді деп атаймыз. Бұл терминдерді тек сүйектерде ғана емес ,сонымен қатар, органдарда да қолданамыз.
- Органдардың қалпын, оның қаншалықты тереңдікте жатқанын сипаттауға қолданатын терминдер: терең, profundus, беткейлік, superficialis.
- сыртқы, externus, ішкі, internus,бұл терминдерді органдардың әр түрлі орналасу дене куыстарына қарай қолданылады.
- Термин висцеральді, visceralis (viscerus — ішкі) Қандай да бір органға жақын орналасқанды білдіреді. Ал париетальді, parietalis (paries — қабырға), — яғни қандай да бір қабырғаға жақын орналасуы. Мысалы: висцеральді плевра өкпені жабып жатады, ал париетальді кеуде қуысының жоғарғы жағын жабып жатады.
Достарыңызбен бөлісу: |