аптаның срсп қТӘ – 203 абдырахманова қалия есім сөз таптары: Зат есім. Сын есім Сан есім


жай бөлшек: оннан бес, тоғыздан үш, үштің бірі, т.б.​​​​​​​



бет6/6
Дата02.04.2023
өлшемі29.45 Kb.
#471605
түріДерексіз
1   2   3   4   5   6
Морф

жай бөлшек: оннан бес, тоғыздан үш, үштің бірі, т.б.​​​​​​​

  • ондық бөлшек: үш бүтін оннан бір, жеті бүтін төрт ондық (7,04), он бүтін мыңнан екі жүз алпыс тоғыз (10,269),

    Сан есімнің сөйлемдегі негізгі қызметі – анықтауыш. Мысалы, Сегіз қызым – бір төбе, Кенжекейім – бір төбе. Сегіз (қанша?) қызым. Сан есім ілік септікте заттанып тұрып та анықтауыш болады. Қазақ ұғымында жетінің өзіндік орны бар. Жетінің (нешенің?).
    Сан есім жіктеліп немесе көмекші етістіктермен тіркесіп келіп баяндауыш болады. Келген адамдар алтау екен. Алтау екен (нешеу екен?). Біз бәріміз тоғызбыз (нешеуміз?).
    Сан есім атау тұлғада тұрып, бастауыш болады. Төртеу түгел болса, төбедегі келеді, алтау ала болса, ауыздағы кетеді (кім түгел болса? Кім ала болса?). Жетеуі де өнерлі екен (кім өнерлі?).
    Сан есімдер етістіктің алдынан келіп, пысықтауыш болады: Тоғызда басталады (қашан басталады?), бес-бестен бөліну керек (қалай бөліну керек?), алтыдан (қалай?) топтадық.
    Сан есім барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес септік жалғауларын меңгерсе, толықтауыш болады. Тоғызға (неге?) сегізді (нені?) қосу, оннан (неден?) бесті (нені?) алу, он үшпен (немен?) есептеледі.

    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5   6




    ©dereksiz.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет