Ќараѓанды мемлекеттік медицина академиясы
жүктеу/скачать 1.88 Mb. Pdf көрінісі
|
| Хирургияның дамуы
Үндістан мемлекетінің медицинасының айтарлықтай жетістіктерінің бірі хирургия саласында болды, осы салада көптеген Ежелгі елдерден озғаны белгілі. Сушрут хирургияны «барлық медициналық ғылымдарының ішінде алғашқы да ең жақсысы, аспан туындысының асылы және даңқы дұрыс көздері» деп атаған. Сушрут еңбегінде 300 операцияларды, 120 астам хирургиялық құралдарды және 650 астам дәрілік заттарды сипаттаған. Хирургиялық операциялар ампутация, лапоратомия, офтальмологиялық және құлақ, мұрын, ерін кемістерін жабуға болатын операциялар, акушерлік әдістер мен қан ағызу сипатталған. Анатомияның дамуын Сушрут еңбегінде көрсетілген 300- ден астам сүйектердің, 500 бұлшықеттер, 700-ден аса тамырлар мен 100-ге жуық буындар сипатталуынан анықтауға болады. Хирургияның дамуына ықпал тигізген жағдай, ол өлген адамды сойып зерттеуге рұқсат берілгендігі. Металдық скальпель буындар мен байламдарды 20 кесіп кетеді деп, дәрігерлер ағаштан жасалған пышақпен ағзаны сойып зерттеген. Үндістан хирургтері тіндерді зығыр жіптерімен, жылқы қылымен, сіңірмен тігуін білген; күлмен, салқынмен және қысып таңғышпен қан тоқтаткан; сынықтарды емдеу кезінде созу, түзету шаларын жасаған және емдеуге қозғалыссыз таңғыштар, бамбуктен жасалған шиналар қолданған; күйік жараларын, ойық жараны, ісіктерді арнайы әдістермен емдеген; опий, меңдуана, гашиш, шараптар арқылы операцияларды жансыздандырумен жасаған. Диета, массаж, су процедуралары, күнге қыздырылу, емдік гимнастика туралы кітапта арнайы бөлімдері бар. Емдік өсімдіктер сипатталған: лимон, женьшень, шәй, аконит, пияз, мандрагора, бадан, жусан, опий. Емдеу практикасында, сонымен қатар олар минералды заттар мен олардың тұздарын да қолданған. Олардың арасында мысалы, мышьяк, темір, мыс, препараттары, олармен жараларды күйдірген, көз ауруларын емдеген. Темір мен мышьякты қан көп кеткенде қолданған. Жараның бетін емдеуге құрамында қорғасын, күкірт, сурьма, мырыш, аммоний тұздары бар жағылмалар пайдаланған. жүктеу/скачать 1.88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|