Арман -пв баспасы



Pdf көрінісі
бет63/162
Дата31.05.2024
өлшемі3.91 Mb.
#502151
түріОқулық
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   162
10 сынып. Арман ПВ. ҚГБ

Әдебиет­теориясы
Про­за­(лат. prosa) – әде би жанр, қа ра сөз бен жа зыл ған көр кем шы ғар ма 
(әң гі ме, по вес ть, ро ман). Про за ау ыз ша не ме се жаз ба ша түр де гі «қа ра сөз» 
де ген ма ғы на ны біл ді ре ді.
По­ли­фо­ния­(гр.­polіphonіa – көпдау ыс ты лық, poli – көп, phone – ды быс) – 
«көпдау ыс ты» де ген ма ғы на ны біл ді ре тін му зы ка лық тер мин. Оның ерек ше­
лі гі бір­бі рі мен бай ла ныс ты бо ла тұ ра, әр дау ыс өзі нің да ра әуез ді лі гі мен 
жә не гар мо ния лық үн дес ті гі мен ай қын да ла ды. Про за да бұл іш кі бай ла ныс­
та ры бе рік сақ тал ған ди на ми ка лық ой дың ұй қас үйі рі мі мен ерек ше ле не ді.
«Қазақ­әдеби­тілінің­сөздігі»
Ту ған же рің не ме се анаң жай лы қа ра сөз ді өлең ше ұй қас ты рып, про за ға 
по ли фо ния лық си пат жа сап көр.
­
Білгенге­маржан
Қолданып­көр
АРМАН
-ПВ
 баспасы
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217


66
Кі­тап­–­асыл­қа­зы­на­
1. Биеке нов К., Са ды ро ва М. Әлеу мет та ну дың тү сін дір ме сөз ді гі. – Ал ма ты: Сөз дік­
Сло варь, 2007. – 344 бет.
2. Қа зақ ті лі. Эн цик ло пе дия. Ал ма ты: Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы Бі лім, мә де ни ет 
жә не ден сау лық сақ тау ми ни ст рлі гі, Қа зақ стан да му инс ти ту ты, 1998. – 509 бет.
3. Қа зақ стан жа зу шы ла ры: Анық та ма лық / Құ рас ты ру шылар: Қам шы гер Саят
Жұ ма ше ва Қай ыр ни са – Ал ма ты: Аң арыс, 2009.
«Ақ­бі­лек»­ро­ма­ны
Әйел жерден шыққан жоқ, 
Ол да еркектің баласы. 
Ерлер көктен түскен жоқ, 
Әйел – оның анасы. 
Т рмаамбет Ізтілеу лы
«Ақ­бі­лек»­ро­ма­ны­ның­сю­же­ті­қан­дай­ке­зең­ге­бай­ла­ныс­ты­құ­рыл­ған?
«Ақ бі лек» ро ма нын да 1917 жыл ғы Ақ пан төң ке рі сі нен кей ін Ре сей им пе-
рия сын ұзақ жыл бас қа рып кел ген мо нар хия лық пат ша өкі ме ті бір жо ла құ лап
Ке ңес өкі ме ті нің үс тем дік ал ған дүр бе лең ке зе ңін де гі оқи ға су рет те ле ді. Пат ша 
би лі гін сақ тап қа лу үшін Ке ңес өкі ме ті не қар сы құ рыл ған Уа қыт ша өкі мет тің 
же ңі ліс та буы ел та ри хын да «Ақ қа шып, қы зыл қу ған за ма ным-ай, За ман ның 
та ба ал ма дым ама лын-ай» де ген өлең жол да рын қал дыр ды.
Жа ңа өкі мет тің қа ру лы кү ші нен қа шып, Қы тай же рі не өту ді көз де ген 
Уа қыт ша өкі мет тің қа лың қо лы қа зақ ау ыл да ры ның үс ті мен жү ріп өт кен. 
Бұ ған дей ін гі Ре сей им пе рия сы ның 200 жыл ға жу ық жүр гіз ген отар лау сая-
са ты нә ти же сін де то лық тай бодан ел ге ай нал ған қа зақ да ла сы да осы кез де гі 
қи ян-кес кі шай қас тар дан тыс қал ма ған. Мі не, «Ақ бі лек» ро ма нын да су рет-
те ле тін не гіз гі оқи ға 1918–1919 жыл да ры қа зақ ауы лы ның ба сы на жап пай 
төн ген ора сан қай ғы-қа сі рет әкел ген зо ба лаң ды көр кем про за жан рын да ал ғаш 
ашуы мен ерек ше ле не ді. 1917 жы лы қы зыл қыр ғын мен ор на ған со циалис тік 
қо ғам 70 жыл дан ас там уа қыт өмір сү ріп, то қы рау ға ұшы ра ған нан кей ін оның 
құ ра мын да ғы одақ тас рес пуб ли ка лар дың бә рі Ке ңес өкі ме ті нен бас тар тып, 
өр ке ни ет тала бы на сай тәу ел сіз дік ал ғанын тарихтан білесіңдер.
«Ақ­бі­лек»­ро­ма­ны­ның­ерек­ше­лі­гі­не­де?
Ж.Ай мау ытұлы қа ла мы нан клас си ка лық реа лизм үл гі сін де ту ған ең 
кө лем ді про за лық шы ғар ма сы – «Ақ бі лек» ро ма ны әлі көш пен ді лік салт тан 
ары ла қой ма ған қа зақ ауы лы ның ерек ше та би ға тын су рет теу ден бас тала ды: 
«Өс ке мен нің ар жа ғын да, Бұқ тыр ма ның бер жа ғын да әлем ге аян Ал тай 
бар. Сол Ал тай дың күн гейі нен құбы ла жақ қа құ лай ақ қан, құ лай ағып Ер тіс 
түс кен, күр-күр ет кен Күр шім бар. Ал тай Күр шімі – не за ман нан қа лың най-
ман ме ке ні. Сол Ал тай мен сол Күр шім нің қы сы қыс пақ, жа зы са мал, күн 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   162




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет