Тіркемелі бағам - Ұлттық банктің ұлттық валютаның шетел валютасына қатысты айырбас бағамын анықтауда валюталық нарықтағы сұраныс пен ұсынысқа араласуы нәтжесінде анықталатын бағам. Еркін өзгермелі бағам - бұл валюталық нарықтағы сураныс пен ұсыныс негізінде белгіленетін нарықтық бағамды білдіреді. Еркін өзгермелі бағам арқылы Қазақстанның қор биржасында АҚШ
долларының теңгеге қатысты бағамы аныкталады. Осы биржада Рейтер
(Reuter`) агенттігінің кросс-бағамдары туралы теңгенің басқа валюталарға
қатысты бағамы анықталады.
Кросс-бағам — бүл үшінші валютаға байланысты анықталатын екі валютаның шекті қатынасы. Кросс-бағамының (Кб) есебін төмендегідей формуламен беруге болады.
багамы
катысты
долларга
тенген
багамы
катысты
долларга
н
валютасыны
шетел
)
(
тенге К Б Валюталық бағамның бағалануына қарай: тікелей бағам және жанама
бағам болып бөлінеді. Мұндағы тікелей бағам шетел валютасының ұлттық
валютаға қатысты бағамы.
Есептер 1-есеп Жапон иенасының австралия долларына қатысты кросс-курсын
анықтаңыздар. Австралия долларының АҚШ долларына қатысы - 0,7050.
Жапон иенасының курсы- 116,780.
2-есеп Шағын кәсіпорын Флора АҚ ТұранӘлемБанк өзінің валюталық шотынан
биржалық курстан томен емес курс бойынша 21000 АҚШ долларын сатуға
хабарлама берілді. Банк валютаны өз ақшасына алды.
Тапсырма:
- қандай жағдайларда банк өз ақшасына және қандай мөлшерде сатып ала
алады?
3-есеп Токио қаласындағы ОФ Лимитед банкке Бахус АҚ аккредитив шоттарына
сәйкес жіберілген тауарлар бойынша тиесілі барлық құжаттар жіберілді,
жалпы сома - 245500 АҚШ долларына тен, Аккредитив орындалғаны үшін -
жалпы соманың 1,3 комиссиялық пайызы көлемінде есептелінеді.
Тапсырма:
- жабдықтаушыдан құжат алгапда банк қандай бақылау
жүргізеді;
- есептелген комиссияның соммасын тап.