Қашықтықтан оқытуға арналған

-Қабылдау бөлімшесінде алғашқы сағатта болған науқастың күрделі мәселелерін айқындау.

-Науқастарға санитарлы-гигиеналық тазартуды жүргізу: терісін, шашын, көрінетін сілемейлі қабықтарын қарау; тырнақтарын алу, қырындыру, душтын астында жуындыру, сүрту, гигиеналық ваннаны қабылдау.

-Битшеңдік айқындалғанда санитарлық тазартуды жүргізу.

-Антропометриялық өлшемдерді жүргізу.

-Қабылдау бөлімшесінің медициналық құжаттарын толтыру.

-Емдеу бөлімдеріне науқастарды тасымалдау.

Бөлмелерді жинауға қойылатынсанитарлы-эпидемиологиялық талаптар Медициналық құралдарды өңдеу кезеңдері. Зарарсыздандыру. Залалсыздандыру алдында өңдеу. Залалсыздандыру

-Ауруханалық жұқпаның резервуары, ММ микроорганизмдердің мекендейтін жерлері.

- АІЖА өсу себептері.

- Госпиталдық жұқпаның этиологиясы.

- Ең маңызды ауруханалық жұқпаның эпидемиологиясы және адам ағзасында бактериалды жұқпаның негізгі қоздырғыштарының мекендейтін жерлері.

Хирургиядағы , урологиядағы, акушерия және гинекологиядағы, стоматологиядағы, педиатриядағы аурухана ішілік жұқпалы ауру және онымен күресу.

Аурухана ішкілік жұқпалы аурудың алдын - алу бойынша санитарлы - гигиеналық және эпидемияға қарсы шаралар жиынтығы.

-«Жұқпалы ауруды бақылау», «жұқпалы ауру үдірісі» түсініктері.

- Жұқпалы ауруды бақылау тобынын құрылымы, мақсаттары, міндеттері.

-Санитарлы-эпидемияға қарсы тәртіп бойынша негізгі нормативтік құжаттар.

-«Медициналық қалдықтар» анықтамасы.

- Медициналық қалдықтардың жіктеуі.

-ММ медициналық қалдықтарды жинауға, уақытша сақтауға, тасымалдауға және жоюға қойылатын санитарлы

-эпидемиологиялық талаптар.

- Қорғаныш киімдердің қолдану ережелері

-Медициналық қызметкердің қолын өндеу деңгейлері.

-Залалсыздандырылған қолғапты кию және шешу.

- Жұмыс орынындағы мейіргердің қауіпсіздік ережелері.

-Жұқпа қауіпсіздігіне науқасты және оның туысқандарын оқыту-АІЖА- таралу жолдары мен механизмі. ММ жұқпаның көздері.

-Ауруханалық жұқпаның резервуары, ММ микроорганизмдердің мекендейтін жерлері.

- АІЖА өсу себептері.

- Госпиталдық жұқпаның этиологиясы.

- Ең маңызды ауруханалық жұқпаның эпидемиологиясы және адам ағзасында бактериалды жұқпаның негізгі қоздырғыштарының мекендейтін жерлері.

Хирургиядағы , урологиядағы, акушерия және гинекологиядағы, стоматологиядағы, педиатриядағы аурухана ішілік жұқпалы ауру және онымен күресу.

Аурухана ішкілік жұқпалы аурудың алдын - алу бойынша санитарлы - гигиеналық және эпидемияға қарсы шаралар жиынтығы.

-«Жұқпалы ауруды бақылау», «жұқпалы ауру үдірісі» түсініктері.

- Жұқпалы ауруды бақылау тобынын құрылымы, мақсаттары, міндеттері.

-Санитарлы-эпидемияға қарсы тәртіп бойынша негізгі нормативтік құжаттар.

-«Медициналық қалдықтар» анықтамасы.

- Медициналық қалдықтардың жіктеуі.

-ММ медициналық қалдықтарды жинауға, уақытша сақтауға, тасымалдауға және жоюға қойылатын санитарлы

-эпидемиологиялық талаптар.

- Қорғаныш киімдердің қолдану ережелері

-Медициналық қызметкердің қолын өндеу деңгейлері.

-Залалсыздандырылған қолғапты кию және шешу.

- Жұмыс орынындағы мейіргердің қауіпсіздік ережелері.

-Жұқпа қауіпсіздігіне науқасты және оның туысқандарын оқыту.

-«Антисептика», «асептика», «залалсыздандыру» анықтамасы.

-Залалсыздандыру әдістері.

- Орталық залалсыздандыру бөлімшесінің құрылысы.

-Медицинада тағайындалған бұйымдарға залалсыздандыруды жүргізу жағдайына қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар.

- Жуушы ерітіндінің құрамы және температурасы, ұстау уақыты, қолдану реттілігі.

-Залалсыздандыру алдындағы тазарту сапасына бақылау жүргізу.

- Залалсыздандыру үшін медициналық тағайындау бұйымдарды орау.

-Залалсыздандыру қораптарының (бикстердің) түрлері және оларды залалсыздандыруға дайындау.

-Залалсыздандыру қораптарына материалдарды салу әдістері

( универсалды, түрлік).

-Төсекті дайындау, ақ жайманы көлденең және ұзынынан ауыстыру әдістері, төсек орынды ауыстыру, халі ауыр науқастың ішкі киімін ауыстыру.

- Науқастың терісіне қойылатын гигиеналық талаптар.

-«Пысынау», «былжырау», «ойылу» анықтамалары.

-Ойылудың пайда болуына әкелетін негізгі және де басқа факторлар.

- Ватерлоо және Нортон шкаласы бойынша ойылудың даму қауіпін сандық бағалау.

- Ватерлоо бойынша ойылдудың даму қауіпі кезінде қолданылатын алдын алу және қосымша заттар.

-Ойылуды болдырмау үшін кеңестер беру.

-Жатқан науқаста ойылу пайда болу қауіпі болған кездегі күтім жоспары.

-Ойылуды емдеу, ойылудың алдын - алу бойынша науқастар мен оның туысқандарына ереже- нұсқау құрастыру.

-Бұлшық еттік релаксация және арқаға стимуляциялық уқалауды қолдану.

- Ауыз қуысын, тісін, тіс протездерін күту, тісті тазарту.

- Ес-түссіз жағдайдағы науқастың ауыз қуысын күту.

-Науқасты қырындыру.

- Көзді, мұрынды, құлақты күту.

-Халі ауыр науқастың басын жуу, шашын тарау.

-Төсектегі халі ауыр науқастың аяғын жуу, қолдағы және аяқтағы тырнақты алу.

-Судноны, зәр қабылдағышты беру.

- Әйел мен ер адамның жыныс мүшелерін жуу.

-Науқасқа өздігімен судноны және зәр қабылдағышты қолдануына көмектесу.

-Зәрі және нәжісі тоқтамаған науқастарды күту.

- Тамақ үлестіретін жерге, аға мейіргерге және тамақ дайындайтын блокка үлестік- талапты құрастыру.

- Тамақ дайындайтын блокта даярланған тамақтың тәуліктік сынамасын сақтау.

-Аурухана бөлімшесінің буфетіне дайын тамақты жеткізу ережелері (ыдыс, тасымалдау).

-Дайын тамақты үлестіру ережелері (1-ші ас түрлері мен ыстық сұйықтықтар, 2 ас түрі, салқын ас түрлері және сұйықтықтардың температурасы).

-Ыдысты тазарту реттілігі.

-Халі ауыр науқасты қасықпен, су ішкіш көмегімен тамақтандыру.

-Буфетті , асхананы санитарлы-гигиеналық тазарту.

-Науқастарға келушілерді және алып келген тамақтарды бақылау.

- Кереует жанындағы тумбочкінің, тоңазытқыштың санитарлық жағдайын және тағамдардың сақталу мерзімінің бақылау.

Тамыр соғуды зерттеу. Қан қысымын өлшеу.

- Қызба туралы түсінікті, қызбаның жіктелуі.

- Қолтық ойысынан дене қызуын өлшеу.

-Қызудың мәліметін сандық түрде қызу журналына және графикалық сызба түрінде қызу парағына тіркеу.

- Қызба кезіндегі көмек және күтім.

- Тыныс алу туралы түсінік.

-Тыныс алу түрлері. Тыныс алудың мүмкін болатын өзгерістері.

-Тыныс алудың патологиялық түрлері.

-Ересек адамның тыныс алу қозғалысының жиілігі (әйелде, ер адамда, жатқан қалыпта, тұрған қалыпта).

- Тыныс алудың өзгеруіне әкелетін факторлар.

- Тыныс алу қозғалысының жиілігін, тереңдігін, ритмін анықтау.

Артериальды тамыр соғу туралы түсінік, оның қасиеттері және әртүрлі физиологиялық және патологиялық жағдайлардағы өзгерістері.

- Дені сау адамның тамыр соғу жиілігі.

-Тахикардия және брадикардия түсініктері.

- Тамыр соғуды зерттейтін жерлері.

-Кәріжілік артериясындағы тамыр соғуды есептеу.

- Тамыр соғуды зерттеу мәліметін сандық түрде бақылау парағына және графикалық түрін қызу парағына тіркеу.

-Венозды, артериальды қысым туралы түсініктерді, олардың эмоциялық жағдайда, күш жұмсауда, қарт жастағы адамдарда сыртқы орта жағдайына байланысты өзгерістері.

-Систолалық және диастолалық қан қысымының қалыпты көрсетілімдері.

-«Жұмысшы қан қысым» туралы түсінік.

-Артериалды гипертензия және гипотензия түсініктері.

- Иық артериясынан артериалды қысымды өлшеу.

-Науқасты. өздігінен қан қысымын өлшеуге үйрету.

-Артериальды қысымның алынған нәтижесін сандық түрде бақылау парағына және графикалық түрін қызу парағына тіркеу.

Тыныс алу қызметі бұзылған кездегі мейіргерлік үрдіс. Оксигенотерапия.

Жүрек қан тамыр жүйесінің қызметі бұзылған кездегі мейіргерлік үрдіс.

- мейіргер ісінің қазіргі заманға сай моделдері.

- мейіргерлік к үрдістің кезендері.

- Адамның негізгі қажеттілігі.

- «мейіргерлік үрдістің» әр кезеніндегі медбикенің міңдеттері.

- мейіргерлік құжаттарды жүргіу.

- Тыныс алу функциясының бұзылуының көріністері: еңтігу, демікпе, жөтел (құрғақ, қақырықты бөлінуімен), кеуде торының ауыруы, қан түкіру, өкпелі қан кету.

-Тыныс алу функциясының бұзылуы кезінде пациенттке күтім көрсету ерекшеліктері.

-Дымқыл оттегімен немесе таза ауамен пациентті қамтамасыз ету.

-Қалта ингаляторы және жеке түкіргішпен қамтамасыз ету.

- Оң дренаж үйрету.

-Тыныс алу мүшелерін аспапты зерттеу әдістері.

-Оксигенотерапия туралы түсінік. Көрсеткіштері.

- Оксигенотерапия өткізу кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

-Жүрек қан тамыр жүйесінің бұзылуының көрінісі: еңтігу, демікпе, жүрек түсының ауруы, жүрек соғысы, жүрек жұмысы кезіндегі іркіліс, перифериялық ісіктер, асцит, АҚ күрт көтерілуі және төмендеуі, естен тану.

-Жүрек қан тамыр жүйесінің бұзылуы кезінде пациентке күтім көрсету ерекшеліктері.

Зәр шығару жүйесінің қызметі бұзылған кездегі мейіргерлік үрдіс.

-Ас қорыту жүйесінің бұзылуы кезінде пациентке күтім көрсету ерекшеліктері.

-Ас қорыту жүйесі мүшелерін аспапты зерттеу әдістері(асқазан және ұлтабар сөлін алу)

- мейіргерлік тексеру әдістері және тәуелсіз араласу.

-Асқазан шаюдын көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері.

-Емшара кезінде пациенттін жағдайын бақылау.

- Ішек функциясының бұзылуының көріністері: ішек диспепсиясы: іш өту, іш қату, метеоризм, нәжісті ұстамау; қарамайлы нәжіс «мелена».

- Ішек функциясының бұзылуы кезінде пациентке күтім көрсету ерекшеліктері.

-Ас қорыту жүйесі мүшелерін зертханалық және аспапты тексеру әдістері.

- мейіргерлік тексеру әдістері және тәуелсіз араласу.

-Газ шығырғыш түтікті орнатудын көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері.

-Стомалар орнатудын көрсеткіштері.

-Пациентті және онын туыстарын стомаға өздік күтім көрсетуді үйрету.

Зәр шығыру жүйесінің бұзылуынын көріністері: зәрдің болмауы, зәрді ұстай алмауы, ісіктер, дизурия, полиурия, анурия, олигурия, гематурия, поллакиурия.

-Зәр шығыру жүйесінің бұзылуы кезінде пациентке күтім көрсету ерекшеліктері.

- мейіргерлік тексеру әдістері және тәуелсіз араласу.

Дәрілік заттардың энтеральді және сырттай қолдану әдістері

Дәрілік заттарды парентеральді енгізу жолдары. Емшара бөлмесінің жұмысын ұйымдастыру.

.Ампуладан, флаконнан дәрілік заттарды алу.

Тері ішілік және тері астына егу жасау техникасы

Ағзаға дәрілік заттарды енгізу жолдары, олардың артықшылықтары мен жетіспеушіліктері.

МҰ емдеу бөлімшелерінде дәріханадан дәрі жаздырып алу ережелері.

Бөлішелердегі дәрілік заттардың сақталуына қойылатын жалпы талаптар.

Қатты әсер ететін, наркотикалық және психотропты дәрілік заттарды тіркеу және сақтау ережелері. Емдеу бөлімшелерінде дәрілерді пациенттерге тарату ерекшеліктері және ережелері.

Дәрілік заттарды энтеральді қабылдау әдісі, артықшылығы және жетіспеушілігі.

Дәрілік заттарды ауыз арқылы, тіл асты арқылы, транссбукальді, ректальді қабылдау ережелері. Энтеральді және ингаляционды әдіспен енгізу кезіндегі қолданылытын дәрілік заттардың формалары.

Дәрілік заттарды сырттай қолдану әдістері : сүрту, жағу, емдік пластырь қолдану, сеппе, дымқыл дәке басу, мазьді және тамшыны құлаққа, көзге және мұрынға тамызу.

Артықшылығы және жетіспеушіліктері.

Дәрілік заттарды парентеральді енгізу жолдары. Артықшылығы және жетіспеушілігі.

Шприцтер мен инелердің түрлері, жұмыс істеу ережесі.

Егу жасау кезінде асептиканы сақтау ережелері. Емшара бөлмесінің жұмысын ұйымдастыру: ғимаратқа, жиһаздарға, құрылғыларға қойылатын талаптар.

«Дезинфекция зонасы» және «шартты стерильді зона» түсінігі.

Емшара бөлмесін жұмысқа дайындау.

Емшара бөлмесінің санитарлық-эпидемиологиялық тәртібі, жинастыру түрлері және оларды жүргізу ережелері.

Емшара бөлмесінің жинау инвентарьларын қолдануға қойылатын талаптар.

Кәсіби қауіпсіздікті және ауруханаішілік гигиенаны сақтау талаптары.

Аспаптармен жұмыс және өңдеу кезеңдерінде мүмкін болатын жарақаттар.

Медициналық аспаптармен, құралдармен жұмыс істеген кездегі қауіпсіздік ережелері.

Жарақат кезіндегі шұғыл көмек көрсету принциптері.

Манипуляцияны орындау кезіндегі асептика ережелерін сақтау.

Тері ішілік және тері астына егу жасауда көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері.

Тері ішілік және тері астына егу жасаудағы анатомиялық орындыры.

Медбикенің және пациентті иньекцияға дайындау. Егуден кейін болатын асқынулар.

Алдын алу және емі. Қолданылған жабдықтарды өңдеу.

Көктамырға егу жасау техникасы

-Бұлшықет ішіне егу жасауда анатомиялық орындыры.

-Медбикенің және пациентті иньекцияға дайындау.

-Көктамыр пункциясы туралы түсінік.

-Көктамырішілік инъекция жасаудын көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері.

- Көктамыр пункциясының анатомиялық орындары және көктамыр типтері.

Көктамыр пункциясына медбике мен пациентті дайындау.

-Егуден кейін болатын асқынулар. Алдын алу және емі.

Венозды катетрлармен жұмыс істеу ережелері.

Кей дәрілік заттарды енгізу ерекшеліктері.

-Қанды зерттеуге көрсеткіштері.

-Көктамыр пункциясын қою орындары және көктамыр типтері.

-Қан алуға медбике мен пациентті көктамыр қанын түрлі зерттеулеріне: (биохимиялық, серологиялық, иммунологиялық, гемостаз, гематологиялық, ПЦР, ИФА гормондарына) дайындау.

Көктамырдан қан алуға бағыттама жазу ережелері және анализ қорытындыларымен жұмыс істеу. Көктамырдан қан алу кезіңде пайда болатын асқынулар және оларды алдын алу.

-Қанды зертханаға тасмалдау ережелері.

-Көктамырішілік құюдын түрлері.

-Тамшылатып енгізу үшін қолданылатын дәрілік заттар, оларға қойылатын талаптар.

-Инфузия өткізудің жұмысын ұйымдастыру.

-Көктамырішілік құюға медбике мен пациентті дайындау.

-Көктамырішілік тамшылы құюдын техникасы.

-Дәрілік ерітінділерді еңгізу жылдамдығы және температурасы.

- Емшараны және пациент жағдайын қадағалау.

-Көктамыр катетерлерін қою көрсеткіштері.

- Мейіргерді және пациентті орталық көктамыр және перифериялық катетерлерін қоюға дайындау.

-Перифериялық катетерді қою техникасы.

-Көктамыр катетерлері арқылы дәрілік заттарды еңгізу және қан алу техникасы.

-Көктамыр катетерлеріне күтім жасау ережелері.

-Кейбір дәрілік заттардын еңгізу ерекшеліктері: инсулин, гепарин, бициллин, магний сульфат, хлорды кальции, майлы ерітінділер, жүрек гликозидтері, антибиотиктері.

Кейбір дәрілік заттардын еңгізу ерекшеліктері: инсулин, гепарин, бициллин, магний сульфат, хлорды кальции, майлы ерітінділер, жүрек гликозидтері, антибиотиктері.

Эндоскопиялық зерттеу әдістері.

Ультрадыбысты, радиоизотопты ЯМРТ, КТ зерттеу әдістері

-Әртүрлі лабораториялық зерттеу түрлеріне жолдама жазу. Науқасқа және оның туысқандарына амбулаториялық жағдайда қақырықты жинау ережелерін үйрету.

Пациентті дайындау және жалпы клиникалық анализге, атипиялық жасушыларға, бактериоскопиялық зерттеуге (туберкулез) қақырықты алу.

-Зерттеу үшін биологиялық материалды дұрыс сақтау және клиникалық лабораторияға тасымалдау.

-Бактериологиялық зерттеу әдістің ұғымы.

-Бактериологиялық зерттеу әдісіне пациентті дайындау ерекшеліктері.

-Пациентті дайындау және жұтқыншақтан, мұрыннан материал алу.

-Зерттеуге нәжісті жинау: копрологияға, жасырынды қанға, іш құртының жұмыртқасына, бактериологиялық зерттеуге

Зерттеуге зәрді жинау: жалпы клиникалық сараптамаға, Нечипоренко әдісі бойынша, Зимницкий әдісі бойынша. Диастазаға алу

-Өт пигменттерге (Розина сынамасы), қантқа, глюкозуриялық профильге , бактериологиялық зерттеуге

-Диагностикалық тест–сызықтарын, экспресс-әдістерін және экспресс диагностиканының құралдарын қолдану.

-Зерттеу үшін биологиялық материалды дұрыс сақтау және клиникалық лабораторияға тасымалдау.

Науқастың қолданған күтім заттарына құралдарына, ыдыстарына зарарсыздандыруды және залалсыздандыру алдындағы тазартуды жүргізу.

Аспапты зерттеу әдістері туралы түсінік

-Өкпе рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеулер әдістерін өткізу ерекшеліктері.

- Рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеулер әдістеріне дайындауда медбике міңез – құлығынын этика – деонтологиялық аспектілері.

жүректін рентгенологиялық зерттеулер әдістерін өткізу ерекшеліктері.

-Рентгенологиялық зерттеулер әдістеріне дайындауда медбике міңез – құлығынын этика – деонтологиялық аспектілері.

Ультрадыбыстық зерттеу әдістерін (жүрек) өткізу ерекшеліктері.

- асқазан – ішек жолдары рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеу әдістерін (фиброгастродуоденоскопия, ректороманоскопия, колоноскопия, зерттеулер әдістерін (рентгеноскопия, рентгеногафия, ирригоскопия, ирригография) өткізу ерекшеліктері.

Ультрадыбыстық зерттеу әдістерін (құрсақ бөліміндегі мүшелерінің,) өткізу ерекшеліктері.

-бүйректің рентгенологиялық зерттеулер әдістерін және эндоскопиялық зерттеу әдістерін (цистоскопия,) өткізу ерекеліктері.

(рентгеноскопия, рентгеногафия, көрнекті урография) өткізу ерекшеліктері.

Ультрадыбыстық зерттеу әдістерін (зәршығару мүшелерінің, эндокриндік жүйесінің) өткізу ерекшеліктері.

-Зерттеу әдістерінің (радиоизотопты, компьютерлі томография (КТ), ядерлі магнитті-резонансты томография (ЯМРТ) өткізуерекшеліктері.

-Рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеулер әдістеріне дайындауда медбике міңез – құлығынын этика – деонтологиялық аспектілері.

-Пациентті тексеруге және тексеруден кейін шығырып салу немесе тасмалдау.