Аталып өтілетін даталар



бет5/7
Дата09.06.2016
өлшемі4.19 Mb.
#124230
1   2   3   4   5   6   7

Әдебиеттер:

Сүртібаев М. Жауапкершілігі мол еңбек: /Қазақ ССР-інің халық әртісі өз өмірінің кейбір сәттәрінен сыр шертеді/ // Мәдениет және тұрмыс. – 1987. - №2. – 6-17 б.

Сүртібаев М. Құзар шың: /Ш.Айманов туралы/ // Қазақ әдебиеті.- 1994. - № 10. – 3 б.

Сүртібаев М. Өмірдегі өнердегі серігім: /Еске алу :Әйкен Мусабеков Қарағанды театырында жетекші актриса болды/ // Қазақ әдебиеті.- 1993. – 15 қазан


М.Сүртібаев туралы:
Бұлғақбаева Б. Жарты ғасыр сахнада: /Сейфуллин атындагы театры қойған Ғ.Мүсіреповтың «Ақан Сері - Ақтоқты» спектакліндегі Жалмұхан ролін ойнауга М.Әуезов атындагы театрынан қазақ әртісі М.Сүртібаев шақырылды / // Орт. Қазақстан. – 1987. – 19 февр.

Досанов С. Сахна серкесі: Белгілі сахнагер М.Сүртібаевтың туғанына 80 жыл толды // Егемен Қазақстан.- 1997.- 27желтоқсан

Жұмағали С. Арқадағы киелі өнер шаңырағы: (Сәкен театрының тарихы) Қарағанды: Болашақ-Баспа, 1998.- 198 б.

Жұмағали С. Алғы шепте - актерлер: Ұлы Жеңіске -60 жыл// Орт.Қазақстан.- 2005.- 12 мамыр.-8 б.

Жұмағали С. Өнер еш уақыт ұмыт болмайды: С.Сейфуллин театрына - 70 жыл// Орт.Қазақстан.-2002.-2, 6 наурыз

Қауысов Б. Сахна саңлақтарына тағзым: Мәдени мұра// Орт.Қазақстан.- 2003.- 11 қараша.-6 б.

Латмева С. Актер жолы: /М.Сүртібаевтың 70 жасқа толуына орай/ // Қазақ әдебиеті. – 1987. – 18 дек. – 14 б.

Мүлік Сүртібаев: /Некролог/ // Қазақ әдебиеті.- 1997.- 3 маусым (N22).- 15 б.

Райымбекқызы Ж. Өнердің қос тарланына // Орт.Қазақстан.- 2003.- 13 қараша.-6 б.

Садықов А. Тағлым: /М.Сүртібаевтың творчествосы/ // Лениншіл жас. – 1988. – 7 нояб.

Сығай Ә. Театр тағылымы [Мәтін] -Алматы: "Парасат" журналы, 2003.- 320 б.
29 қараша 1902 – Жазушы Ғабиден Мұстафиннің туғанына 105 жыл.


Қазақ әдебиетінің классик жазушысы, көркем сөздің хас шебері атанған Ғ.Мұстафин 1902 жылы 29 қарашада Қарағанды облысындағы осы күнгі Теміртау қаласына жақын Жауыртау – Нұра өзені бойындағы Сартөбе деген ауылында кедей отбасында туған. Болашақ жазушының әкесі мал бағумен айналысқан, сондықтан да оның балалық шағы қарасаң, көз жетпейтін кең далада, Сарыжайлауда өтті. Ол бұл кездерде әкесіне көмектесіп, мал бағумен қатар, ауыл модасынан арапша сауатын да ашты. Ал орыс тіліне оны сол кезде Спасск мыс балқыту заутында табельші болып жұмыс істейтін Жүсіп Мауқымов деген азамат үйретті, үлкен қамқорлық жасады. Соған орай Ғабиден осы зауыт жанындағы орысша-қазақ екі жылдық мектепті бітіріп шықты. Бұдан әрі оқуға мүмкіндігі болмай, туған ауылына қайтып оралады. Ауылда әр түрлі қызметте болып, 1925 жылы білімін көтеру мақсатымен Қызылордаға келеді, мұнда оқуға түсе алмай өлкелік сотқа іс қағаздарын тіркеуші қызметіне орналасады. Жазушылық өнерге құмарлығы осы кезден басталады.

Ғ.Мұстафин - әдебиет майданына жиырмасыншы ғасырдың басында келген жазушы. Ол алғаш хабар, шағын очерк, фельетон, қысқа әңгімелер жазып, өзінің шама – шарқын, қабілетін біраз байқап көрген-ді. Облыстық сотта іс қағаздарын тіркеп, қызмет бабымен жүрген кездерінде ел арасында болған әр түрлі заңсыздықтармен танысады.

Алғашқы әңгімесі «Сәрсен мен Боқаш» (1927 ж.) «Жыл құсы» журналында жарияланған. Тұңғыш әңгімелер жинағы «Ер шойын» (1929 ж.) деген атпен басылып шықты. Ауыл кедейлерінің таптық сана сезімінің ознуы, байларға қарсы күресі әңгімелердің негізгі арқауы болды.

1930 жылы көктемде Қарағандыға ауысып, үш жыл қара жұмыс істеді: слесарь, токарь мамандығын меңгерді. 1938 жылы «Қарағанды пролетариаты» газетінің жауапты секретары қызметіне тағайындалады. Көп кешікпей, Новосибирск қаласында қазақ тілінде «Қызыл ту» атты газетінің шығуына байланысты, сонда жіберіледі. Газет жабылғаннан кейін 1938 жылы Алматыға келеді. 7-8 жыл көркем әдебиеттен қол үзіп кеткенімен, журналистік жұмыста қаламы төселіп, өмір тәжірибесі молайып қалған Ғ.Мұстафин тұңғыш роман жазуға кіріседі. Қарағанды шахтерлерінің өмірінен алынған бұл роман «Өмір, не өлім» 1940 жылы жеке кітап болып басылды. Алғашқыда «Әдебиет майданы» (қазіргі «Жұлдыз») журналдың қатардағы қызметкері (1938-40 ж.), кейіннен редакторы (1940-48 ж.) бола жүріп, жемісті шығармашылық еңбек етті. Ауыл сахналарына арналған бірнеше шағын пьесалар «Айғақ», «Тұтқын», «Күлмеген адам», «Керуен», «Құлаған күз» тәрізді әңгімелер жазды.

Шығармаларының негізгі тақырыбы – өндіріс өмірі мен ауыл тіршілігінің тынысы. Бұрын өндіріс тақырыбына «Алыптың кереметтері» (1936 ж.) очеркі мен «Керуен» (1938 ж.) атты әңгімесін жариялаған автордың «Өмір, не өлім» романы совет әдебиетінде бұл саладағы алғашқы күрделі туындыларының бірі болды. Өз шығармашылығына үлкен жауапкершілікпен қарайтын автор он шақты жылдан кейін осы тақырыпқа қайта оралып, «Қарағанды» романын, 1952 жылы жазды. Бұл романдар қазақ халқының совет өкіметі жылдарында бастан кешкен өзгерісті өмір жолдарын суреттейді. Жазушы оны шығармаларында шынайы отырып, туған халқының тағдыры жайлы толғаныстар жасайды.

Ғұлама жазушының Қазақ совет әдебиетін дамытудағы және қоғамдық қызметіндегі қол жеткен жетістіктері белсенділігі, іскерлігі ескерусіз қалған жоқ. Ол «Ленин» орденімен, «Еңбек Қызыл Ту» және екінші дәрежелі «Ұлы Отан соғысы» орденімен марапатталған.

Ғ.Мұстафин 1953-57 және 1961-64 жылдары Қазақстан Жазушылары одағы бақармасының төрағасы болып қызмет атқарды. Сол кезде ол республика Компартиясы Орталық комитенінің мүшесі, еліміздің және республиканың Жоғарғы Кеңесінің депутаты болып сайланды.

Ғабиден Мұстафин ұзақ және мазмұнды да қызықты өмір кешті. Оның өмір жолында қуаныш–қызықпен қатар қиындықтарда ,ауыртпашықтарда аз кездескен жоқ. Қазір біздің арамызда халық жазушысы, бұрынғы КСРО- ның Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, республика Ғылым академиясының мұше–кореспонденті, жазушылардың халықаралық және одақтық форумдарының қатысушысы Ғ.Мұстафин жоқ. Бірақ оның есімі халық есінде. Болашақ ұрпақ ғұлама жазушыны ешқашан ұмытпақ емес. КСР Министрлер Кеңесінің 1986 жылғы 31-ші наурызындағы қаулысында: Қарағанды және Алматы халық депутаттары облыстық Кенесенінің ұсынысың қабылдап, Қарағанды қаласыныдағы № 83 орта мектеп пен Бұқар жырау ауданындағы «Березняки» ауылына Ғ. Мұстафин есімі берілген. 2002 жылы Ғ.Мұстафиннің туғанына 100 жыл толуына орай Қарағанды облысында үлкен той болды. Бұл мерейтой жазушының ұрпақтары емес, халқына, еліне де үлкен қуанышпен атап өтетін оқиға деуге болады. Торқалы тойдың мерейлі мезеттерінің бірі – Қарағандыдағы көп көшелердің ішіндегі ірісіне Ғабиден Мұстафин есімін беру болды және осы жерден басталатын көше төріне классик жазушының мүсіні орнатылды. (32-квартал)

Нардың жүгін көтеріп, дала кассигі аталған ғұлама жазушы көптеген шығармаларының тамырын өскен өлкесінен тапты. Алайда оқығанынан, тоқығаны көп, табиғатынан дарынды, дала даналығын, замана жақсылығын бойына сіңірген ғабаң бір ғана аймақтың жазушысы емес. Ол – халық жазушысы, ұлтымыздың мақтанышы.


Ғ.Мұстафиннің шығармалары:
Мұстафин Ғ. Бес томдық шығармалар жинағы [Мәтін]:Роман. Т.2. Қарағанды - Астана: Елорда, 2003.- 400 б.

Мұстафин Ғ. Жиырма бес: Әңгімелер, очерктер, пьесалар.- Алматы: Жазушы, 1970.- 312 б.

Мұстафин Ғ. Көз көрген: Роман.- Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1963.- б.

Мұстафин Ғ. Көп томдық шығармалар жинағы [Мәтін]:Роман. Т.2. Қарағанды Астана: Елорда, 2003.- 400 б.

Мұстафин Ғ. Көп томдық шығармалар жинағы [Мәтін]:Роман. Т.1. Шығанақ : роман; Миллионер : роман - Астана: Елорда, 2002.- 386 б.

Мұстафин Ғ. Қарағанды: Роман.- Алматы: ҚМКӘБ, 1952.- 392 б.

Мұстафин Ғ. Ой әуендері.- Алматы: Жазушы, 1978.

Мұстафин Ғ. Туған жерде: (Үзінді) // Орт.Қазақстан.- 1999.- 11 желт.

Мұстафин Ғ. Шығармалар жинағы: Бес томдық.- Алматы: Жазушы, 1981.

Т. 1. Шығанақ: Роман.- Алматы: Жазушы, 1981.- 383 б.

Т. 2. Қарағанды: Роман.- Алматы: Жазушы, 1982.- 384 б.

Т. 3. Дауылдан кейін: Роман.- Алматы: Жазушы, 1982.- 423 б.

Т. 4. Көз көрген: Роман, Пьесалар.- Алматы: Жазушы, 1983.-406 б.

Т.5. Әдеби сын мақалалар, әңгімелер, очерктер. – Алматы: Жазушы, 1984.- 400 б., портр.


Ғ.Мұстафиннің шығармашылығы туралы:
Ақын А. Дүлділі дархан даланың: Классик жазушы Ғабиден Мұстафиннің туғанына 100 жыл / А.Ақын, Е.Балташұлы, С.Алпысұлы, Т.Майбас, С.Жанысбай// Орт.Қазақстан.- 2002.- 20 қараша.-1-7 б.

Ақыш Н.Б. Қазақ прозасындағы ұжымдастыру шындығы және көркемдік шешім: Автореферат Алматы, 2004.- 32 б.

Алпысов С. Дала классигі: Ғабиден Мұстафин-100 // Қазақ әдебиеті.- 2002.- 15 қараша.-8-9 б.

Алпысұлы С. Арман заман ардагері: жаныңда жүр жақсы адам// Азия Транзит.- Қарағaнды, 2003.- N10.- 40-43 б.

Алпысұлы С. Дала классигі: Ғабиден Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.-2002.- 10, 13, 17, 20 шілде; 7, 11, 14 қыркүйек. Жұлдыз.- Алматы, 2002.- N11.-12-31 б.- ISSN 0134-3580

Алпысұлы С. Жауыртау қойнын жаңғыртып /Ғ.Мұстафиннің жылдық тойы өтті/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 15 қазан.

Атымов М. Идея және композиция: /Ғ.Мұстафиннің романдарының идеясы мен композициясының бірлігі туралы/- Алматы, 1970.- 6, 91, 93, 159, 190, 180-184 б. б.

Атымов М. Қазақ романдарының поэтикасы- Алматы: Қазақ ССР-нің "Ғылым" баспасы, 1975.- 312 б.

Ахметова Қ. Өмір жыршысы // Сарыарқа.- Ботақара, 2002.- 3 тамыз

Ахмет Ө. Уақыт перзенті: /Ғ.Мұстафинге – 90 жыл/ // Орт.Қазақстан.- 1992.- 9 қаз.

Әбілхамитқызы Р. Ғ.Мұстафиннің сыншылық ой-пікірлері // Ұлт тағылымы.- 2003.- N4.-122-125 б.

Әбілхамитқызы Р. Ғ.Мұстафин мақалаларындағы қаламгерлердің шығармашылық келбеті //ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы.- 2003.- N9.-170-174 б.

Әбілхамитқызы Р. Ғ.Мұстафиннің әдеби сыншылық көзқарасы: Автореферат - Астана: б.ж., 2003.- 27 бет.

Әдібаев Х. Ғабиден туралы сөз. // Уақыт және суреткер.- Алматы. 1967.- 69-86 б.

Әлім Қ. Қарғалыға қар қалың түскен еді: Ғ.Мұстафин// Егемен Қазақстан.- 2002.- 12 қараша.-6 б.

Әлімбаев М. Қарадан шыққан қандай: / Ғ.Мұстафин жайындағы естеліктен/ // Орт. Қазақстан.- 1990.- 12, 13 қантар.

Әлімбаев М. Тағлымы мол ұстаз: / Ғ.Мұстафинге арналады/ // Жалын.- 1987.- № 3 .- 20 б.

Әлімбаев М. Толқыннан толқын туады: (Қазақ әдебиеті қайраткерлері шығармашылығына арналған зерттеулер) - Алматы: Қазақ ун-ті, 1992.

Әшімбаев С. Парасатқа құштарлық: /Ғ.Мұстафин туралы әдеби сын мақалалар/.- Алматы, 1985.- 35-36 б.

Базарбаев М., Нарымбетов Ә. Проза. // Ерлік пен еңбек дастаны.- Алматы, 1984.- 130-151 б.

Бексейіт С. Бәйтерек // Орт.Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-7 б.

Бексейіт С. Ғабаңның ғибратты ғаламы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.- Қарағанды, 2002.- N12.-26-28 б.

Бексейіт С. Ғасырластарым [Мәтін]: Әр жылдардағы жазбалар - Қарағанды: ТОО "Арко", 2005.

Бердібаев Р. Биік парыз: /Ғ.Мұстафин туралы/.- Алматы, 1980.- 16, 17, 18, 66 б.

Бердібаев Р. Дәуір жыршысы: /Ғ.Мұстафин/ // Замана сазы: Зерттеулер мен мақалалар.- Алматы, 1985.- 239-254 б.

Бердібаев Р. Замана жаршысы. // Жұлдыз.- 1982.- № 11.- 182-189 б.

Бердібаев Р. Замана сазы: Зерттеулер мен мақалалр- Алматы: Жазушы, 1985.- 320 б.

Бөдешев Ж. Ғабиден Мұстафиннің портреті // Орт.Қазақстан.-2002.- 16 қараша.-7 б.

Ғабиден Мұстафин және қазіргі қазақ прозасы: Ғ.Мұстафиннің 100 жылдық мерейтойына арналған Республикалық ғылыми-практикалық конференцияның мақалалар жинағы.- Қарағанды: ҚЭУ, 2002.

Ғабиден Мұстафин туралы естеліктер / Құраст.А.Жақсыбай.- Астана: Елорда, 2001.

Ғабиден Мұстафин туралы естеліктер [Мәтін]: хикаялар, әңгімелер / кұраст. Ж. Мұстафина, А.Жақсыбаев.- Алматы: Білім баспасы, 2005.-(Әдеби мемуарлар)

Ғабиден Мұстафин:"Жауқазын буынға хат": Классик қаламгер Ғабиден Мұстафиннің туғанына 100 жыл// Қазақстан ZAMAN.- 2002.- 8 қараша.-5 б.

Ғабиден Мұстафин – Мұхтар Шаханов. Рухани байлықсыз халық жоқ // Мәдениет және тұрмыс.- 1989.- №12.- 14 б.

Дала классигі - Ғабиден Мұстафин / Құраст. С. Алпысов, К.Н. Жұмабеков.- Қарағанда: Қарағанды облыстық мәдениет департаменті, 2002.- 73 с.: фото

Дәдебаев Ж. Ғабиден Мұстафин.- Алматы: Мектеп, 1989.- б.-(Сенің сүйікті жазушың)

Дәрібаев Ж. Ғабеңмен жүздесіп, сөзін тындағанбыз: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.-2002.- 16 қараша.-7 б.

Досанов С. Дара туған даналардың бірі еді… / Ғ.Мұстафин туралы естелік – эссе/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 9, 10 қазан.

Елеукенов Ш. Ғ.Мұстафин:"Адамшылық деген ұлы сөзді айта бергеннен гөрі көрсете берген жақсырақ" // Жас Алаш.- 2002.- 24 желтоқсан.-4 б.

Елеукенов Ш.Р. Ғасырмен сырласу [Мәтін] - Астана: Елорда, 2004.- б.

Елжанов Ж. Асыл аға - алып тұлға // Сарыарқа.- Ботақара, 2002.- 16 қараша

Еңбектің жыршысы, елдіктің жаршысы: Ғ.Мұстафин-100// Егемен Қазақстан.- 2002.- 15 қараша.-4-5 б.

Жақсыбаев А. Замана сырын сезгендей..: Ғабиден Мұстафиннің туғанына 100 жыл// Қазақстан ZAMAN.- Алматы, 2002.- 20 қыркүйек(N38).-11

Жақсыбаев А. Көз көрген еді: Ғабиден Мұстафин туралы эссе // Парасат.- 2002.- N11.-9-11,27 б.

Жақсыбаев А. Көрегең еді: Ғабиден Мұстафин-100 // Ақиқат.- 2002.- N11.-53-59 б.

Жақыпов Ж. Сөзден қымбат мұра жоқ: Ғабиден Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 30 тамыз.-10 б.

Жанғожин А., Лұқпан Е. Бассейнмен бірге өскен басылым // Орт.Қазақстан.- 2001.- 1 мамыр

Жанғожин А. Кешегі кеніш көркем әдебиетте: Қазыналы қарашаңырақ / А.Жанғожин, Е.Лұқпан// Орт.Қазақстан.- 2003.- 13 желтоқсан.-3 б.

Жиенбаев С. Қос бәйтерек: / Өлеңі: Ғ.Мұстафинге арналған/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 23 б.

Жұмағұлов С. "Алыптар тобы" және Алашшыл әдебиет // Орт.Қазақстан.- 2002.- 25 қыркүйек.-11 б.

Жұмағұлов С. Жазушының бір сәті: / Ғ. Мұстафиннің тұғанына 90 жыл. Сурет туралы/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 7 қар.

Жұмағұл С. Сыншыл ойлар сәулесі: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.- Қарағанды, 2002.- N11.-42 б.

Жұмағұл С. Ұлттық мүдденің мұзжарғыш кемесі: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 8 мамыр

Иманов Р. Ғабеңнің Батыс Сібірде болуы: Классик жазушы өмірінің толық ашылмаған кезеңі // Мысты өңір.- Жезқазған, 2003.- 7 ақпан.-12 б.

Кәкішев Т. Дәуір дидары: /Ғ.Мұстафин шығармашылығы туралы ойлар/.- Алматы, 1985.- 37, 77, 85, 87, 88, 113, 119, 121 б.

Кәренов Р. Әдебиетіміздің асқар тауы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.- Қарағанды, 2002.- N11.-4-7 б.

Кәренов Р. Әдебиетіміздің жарық жұлдызы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт. Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-5-9 б.

Кәренов Р. Көркем сөздің хас шебері: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.- Қарағанды, 2002.- N2.-19-24 б.

Кәренов Р. Ғабит туралы бірер сөз: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.-Қарағанды, 2002.- N11.-8 б.

Кәренов Р. Өлмейтұғын артына сөз қалдырған..: Ғ.Мұстафиннің туғанына 100 жыл толуы қарсаңында // Ақиқат.- Алматы, 2002.- N9.-88-95 б.- ISSN 0134-3572

Кәрібаева Б. Алыптар тобының ақ алмасы // Орт.Қазақстан.- 2002.- 4 желтоқсан.-10 б.

Кекілбаев Ә. Аласармас асқар. /Ғ.Мұстафинға арналады/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 22 б.

Кекілбайұлы Ә. Өнеріне өмірі сай ерен тұлға: Ғ.Мұстафин-100 // Егемен Қазақстан.- 2002.- 19 қараша.-4 б.

Колыш В. Жерлесіміз – ғұлама жазұшы: / Ғ. Мұстафиннің туғанына 90 жыл толу қарсаныңда/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 3 шілде.

Колыш В. Тамыры тереңге жайылған: / Ғ. Мұстафиннің туғанына 90 жыл/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 7 қазан.

Қабдолов З. Сөз өнері. Әдебиет теорияның негіздері: /Ғ.Мұстафиннің романдары туралы/.- Алматы, 1982.- 111, 148, 185, 246, 341, 356, б.

Қабдолов З. Шеберлер тағлымы: /Қос Ғабеннің жылы/ //Қазақ әдебиеті.- 1992.- 13 қараша.

Қабышұлы Ғ. Адамның кейбір кездері: Естеліктер кітабынан // Жұлдыз.- Алматы, 2002.- N6.-78-106 б.- ISSN 0134-3580

Қадырбайұлы С. Бәйтерек: /Ғ.Мұстафин- 90 жаста/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 21 наур.

Қазақ әдебиеті: Хрестоматия : 11 сыныпқа арналған / Құраст. Ұ.Асылов: Ә. Дайырова, Р. Батталова.- Алматы: Мектеп, 2001.- б.

Қазақ әдебиеті: 11-сыныпқа арналған оқулық.- 4-ші бас.- Алматы: Мектеп, 2001.- б.: суретті

Қарағанды облысы. Қарағанды облыс әкімі. Ғабиден Мұстафиннің 100 жылдығына арналған шаралар туралы: Қарағанды облысы әкімінің өкімі// Орт.Қазақстан.-2002.- 7 тамыз.-2 б.

Қарағанды облысы. Облыстық Мәслихат. Бұқар жырау ауданы Токаревка кентін Ғабиден Мұстафин кентіне қайта атау туралы: Қарағанды обл. Мәслихаттың XXІІІ сессиясының шешімі// Орт.Қазақстан.- 2003.- 5 қаңтар.-2 б.

Қарағанды облысы. Облыстық Мәслихат. Теміртау қаласындағы N5 орта мектепке Ғ.Мұстафиннің есімін беру: Қарағанды обл. Мәслихаттың XXІІІ сессиясының шешімі// Орт.Қазақстан.- 2003.- 5 қаңтар.-2 б.

Қараев М. Әңгемеден арна алған: /Ғ.Мұстафиннің әңгімелері мен очерктері туралы/ // Жұлдыз.- 1982.- №. 11.- 198-202 б.

Қаражігітов А. Қайран заңғарым – ай! // Орт.Қазақстан.- 1992.- 3 тамыз.

Қаражігітов А. Ұлы суреткердің бір сапары: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 23 қазан.-11 б.. Сарыарқа.- Жезқазған, 2002.- 25, 27 қыркүйек

Қаратаев М. Зерделі суреткер. // Революция рухымен.- Алматы, 1978.- 206-217 б.

Қасқабасов С. Ғ.Мұстафин: "Біз ұлтылдықпен күрестік, сендер ұлтсыздықпен күресіңдер": Қаламгердің ойшылдығы туралы толғаныс. Ғабиден Мұстафин-100 // Егемен Қазақстан.- 2002.- 3 желтоқсан.-4 б.

Қашқынов Ж. Ғабиден аға - ұлағатты дана: Жазушы Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- Қарағанды, 2002.- 12 қазан.-10 б.

Қирабаев С. Ғабиден туралы сөз: Мұстафин-100// Егемен Қазақстан.- 2002.- 24 желтоқсан.-4 б.

Қирабаев С. Ғабиден Мұстафин // Шығармалар. Т. 2: Сын мақалалар мен зерттеулер.- Алматы: Жазушы, 1992.- 280-298 б.

Қирабаев С. Дара тұлға еді: /Ғ.Мұстафиннің өмірі мен шығармашылығы жайында/ // Жұлдыз.- 1989.- №1.- 188-195 б.

Қирабаев С. Замана жыршысы: /Ғ.Мұстафин туралы/ // Егемен Қазақстан.- 1992.- 2 желт.

Қирабаев С. Заман суреткері: /Ғ. Мұстафинға арналады/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 21 б.

Қуат Д. Қайрат Ғабиденұлы:"Менің әкем өзінің кейіпкерлеріне ұқсайтын" // Қазақ әдебиеті.- 2002.- 15 ноября.-7 б.

Құлпейісов Е. Ғабиден Мұстафиннің қанатты сөздері: Ой-тамызық // Орт.Қазақстан.- 2003.- 25 қаңтар.-14 б.

Құсбекова С. Жанар Ғабиденқызына арнау: Оқырмандар шығармашылығынан // Сарыарқа.- Ботақара, 2002.- 17 тамыз

Лұқпан Е. Баспасөздің қара нары еді: Қарағанды қаламгерлері // Орт.Қазақстан.-2003.- 10 шілде.-5 б.

Лұқпан Е. Ғабиденнен Ғаббасқа дейін: Орталық Қазақстан 70 жыл// Орт.Қазақстан.- 2006.- 20,25 мамыр.-5 б.

Лұқпан Е. "Орталық" - Ғабекеңнің ұшқан ұясы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл / Е.Лұқпан// Орт.Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-3-7 б.

Майтанов Б. "Көз көрген" және көзқарас: Ғабиден Мұстафин - 100 // Қазақ әдебиеті.- Алматы, 2002.- 13 қыркүйек.-5 б.

Молдағалиев Ж. Талабы биік жан еді: / Ғ.Мұстафин туралы/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 17 б.

Мұртаза Ш. Көз көрген: Ғабиден Мұстафиннің туғанына 100 жыл // Түркістан.- Алматы, 2002.- 13 маусым

Мұртаза Ш. Сары бала: /Ғ.Мұстафиннің туғанына 90 жыл толу қарсаңында/ // Қазақ әдебиеті.- 1992.- 21 ақпан.

Мұстафин Ғабиден // Советтік Қазақстан жазушылары: Био-библиогр. анықтамалық.- Алматы, 1987.- 429-431 б.

Мұстафин Ғабиден //Қазақстан жазушылары XX ғасыр: Анықтамалық.- Алматы: Ана тілі, 2004.- 221-222 б.

Мұстафина Ғ. "Суретімен отырамын": /Жазушы Ғ.Мұстафиннің Құдай қосқан қосағы Зейне әжемен сұхбат/// Парасат.- 2001.- N4.-16-18 б.

Мұстафина Ж.Ғ. Тектінің тұяғынан ізі де ізгілікті: Қаз. денсаулық сақтау министрлігінің бас офтальмологы Ж.Ғ.Мұстафинамен әңгіме / Әңгімелескен Н.Байсақал// Алматы ақшамы.- Алматы, 2002.- 28 наурыз

Мұстафина З. «Кірлетпей кетті жүректі…» /Жазып алған Т.Жақыпов/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 30-34 б.

Мұхаметжанов Қ. Табиғаты өзгеше талант: /Ғ. Мұстафин/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 19 б.

Нұрғалиев Р. Ғабиден Мұстафин. // Қазақ революциялық поэзиясы.- Алматы, 1987.- 66-68 б.

Нұрмағамбетов Д. Нұсқа сөздің ұстазы: /Ғ.Мұстафиннің тұғанына 90 жыл/ // Дала дидары.- 1992.- 28 қар. , 4 желт.

Нұрмұқанов Х. Ғабекеңнің тілі туралы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-8 б.

Нүрпейісов Ә. Сарабдал қаламгер: /Ғ.Мұстафин туралы/ // Сарыарқа.- 1992.- 22 ақпан.

Оразалиев С. Жүректің көзі ашылса: /Ғ.Мұстафинмен әнгіме/ // Жұлдыз.- 1982.- № 11.- 189-197 б.

Өмірбек Ж. Өмір – оның ұстазы. /Ғ.Мұстафин туралы естелік – эссе/ // Халық кеңесі.- 1992.- 1 желт.

Райымбеков, Ә. Жұмысшы мәртебесі: зерттеу.- Алматы: Жазушы, 1980.

Райымбеков Ә. Қазақ поэзиясындағы жұмысшы образы: зерттеу.- Алматы: Жазушы, 1971.

Рахмадиев Е. Заңғар: /Ғ.Мұстафин/ // Жалын.- 1987.- № 3.- 18 б.

Рахметова Г. Дәуір суреткері: Мұстафин-100 // Атамекен.- 2003.- 22 қантар.-5 б.

Серғалиев М. Сөз сарысы: /Ғ.Мұстафин туралы сын мақалалар/ .- Алматы, 1989.- 65, 93, 102, 108 б.

Смағұлов Ғ. Жыр арқауы - Қарағанды: Қарағанды облысына - 70 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 6 ақпан

Смағұлов Ғ. Кенді өлкенің жыршысы //Орт.Қазақстан.- 2002.- 1 қаңтар

Смағұлов Ж. Ғ.Мұстафин және әдеби сын мәселелері: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.- Қарағанды, 2002.- N11.-40 б.

Смағұлов Ж. "Ұлы сыншы - тарих бар": Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл //Орт.Қазақстан.-2002.- 16 қараша.-4-6 б.

Сөзстан: Әдеби-сын мақалалар. 5-кітап / Құраст. З.Серікқалиев.- Алматы: Жалын, 1984.- 224 б.-(Жас қаламгерлер кітапханасы)

Сөзстан: Әдеби-сын мақалалар, қаламгерлік кескіндемелер, интервью. 6-кітап. / Құраст. Б.Сарбалаев.- Алматы: Жалын, 1985.- б.

Сыпатаева М. Біздің үйдің қонақтары: /Естеліктен үзінді/ // Орт. Қазақстан.-2000.-26, 29 шілде

Тайшыбай З. Ғабекеннің кейбір кездері: /Ғ.Мұстафин жайында/ // Орт. Қазақстан.- 1992.- 10 қаз.

Тобаяқ Б. Ғабиден Мұстафин / Б.Тобаяқ// Орт.Қазақстан.- 2002.- 23 қараша.-10 б.

Тұрысбек Р. Ғабиден Мұстафиннің сыншылық мұрасы // Қазақ тілі мен әдебиеті.- 2003.- N2.-98-104 б.

Ұлтына ұлағат қалдырған: Сөз зергері Мұстафиннің 100 жылдық мерейтойы// Қазақ әдебиеті.- 2002.- 22 қараша.-3,6 б.

Хамзин М. Даланың дара данышпаны: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-3-7 б.

Хамзин М. Даланың дара жампозы: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл // Азия Транзит.-Қарағанды, 2002.- N11.-10 б.

Хасенов М. Ғабиден Мұстафиннің шеберлігі /Алматы: Қазақ ССР-нің "Ғылым" баспасы, 1987.- 136 б.

Чайнворд-кроссворд "Ғ.Мұстафин": Ғабиден Мұстафиннің туғанына - 100 жыл// Азия Транзит.-Қарағанды, 2002.- N5.-53 б.

Шаймерденов С. Әдеби толқындар: Қазақ әдебиеті жайлы ойлар / Алматы: Жазушы, 1986.- 320 б.: портр.

Шалабаев Б. Қазақ романының тууы мен қалыптасуы - Алматы: Жазушы, 1990.- 312 .б: портр.

Шалабаев Б. Ғ.Мұстафиннің повестері мен романдары. // Қазақ романының тууы мен қалыптасуы.- Алматы, 1990.- 277-304 б.

Шәбжантайқызы М. Шығарма-тілі дана, іші сара бабалар мұрасының айнасы: 11-сынып бағдарламасы бойынша- Көкшетау: Келешек-2030, 2002.- б.

Шыныбектегі Қ. Аға рухымен тілдесу: Жерлес жазушы Ғабиден Мұстафинге 100 жыл // Сарыарқа.- Ботақара, 2002.- 16 қараша

Шыныбектегі Қ. Сарыарқаның сары даласын - даналығымен тамсантқан Ғабекең тойы // Сарыарқа.- Ботақара, 2002.- 23 қараша

Ыбырайұлы С. Жазушының жалғыз нағашысы едім: Ғ.Мұстафиннің туғанына - 100 жыл //Орт.Қазақстан.- 2002.- 16 қараша.-5 б.

Ысқаков Қ. Ағадан кемдік көргем жоқ. /Ғ.Мұстафин/ // Жалын.- 1987.- № 3 .- 24-26 б.

Ысқақұлы Д. Ғабиден Мұстафин: "Ойсыз күнім болмайды" // Егемен Қазақстан.- 2002.- 13 қараша.-3 б.

Ысқақұлы Д. Ғ.Мұстафиннің ой өрнектері: Мұстафин - 100 // Жұлдыз.- Алматы, 2002.- N11.-3-11 б.- ISSN 0134-3580

Ысмайлов Е. Әдебиет жайлы ойлар: ақындық өнер мен ақындар туралы.- Алматы: Жазушы, 1968.- б.
5 желтоқсан 1912. Аудармашы Әбітай Атығаевтың туғанына 95 жыл
Әбітай Атығаев 1912 жылы 5 желтоқсанда Қарағанды облысы, Ақадыр ауданында туған. Қарқаралы қалысында орта мектепте оқыған.

Одан соң Алматы қаласына келіп, «Социалистік Қазақстан» газетінде корректор, әдеби қызметкер, әдеби хатшы, аудармашы болып сегіз жылдай жұмыс істеген.

Ал 1959 жылдан зейнеткерлікке шыққанға дейінгі аралықта «Жазушы» баспасында аға редактор болған. Осы баспада істеген жылдарда Ә.Атығаев оннан аса роман, повестерді қазақ тіліне аударды.

Л.Соболевтің «Үшінші лек» деген әңгімелер жинағын, француз жазушысы Л.Буссенардың «Қаһарман капитан» атты романын, неміс жазушысы Г.Белльдің «Қайда едің, Адам?» деген романын, татар әдебиетінің ірі өкілі Ғ.Ибрагимовтың «Біздің күндер» атты романын, А.Мұсатовтың «Дөң басындағы үй», О.Ковяковтың «Тұнжыр Вангур», Клушанцевтің «Айға сапар», М.Зверевтің «Ақ марал» атты повестерін аударған.

Бұл шығармалармен бірге Ә.Атығаев шетел жазушыларының, орыс классиктерінің т.б. бір талай өкілдерінің әңгіме, очерктерін қазақшаға аударып, бірнеше жинақтарды жеке-жеке кітап етіп шығарған.

Ә.Атығаев 1985 жылы қайтыс болды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет