Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі



Pdf көрінісі
бет20/38
Дата03.01.2022
өлшемі1.58 Mb.
#450322
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   38
Кесу теориясы материал

Кесу жұмысы жəне оның құраушылары. Кесуге кететін минуттық жұмыс
Е, үш  бөлімнен  тұрады: кесілетін  қабаттың  өзгеруінің  минуттық  жұмысы  Е
д
,
құралдың  алдыңғы  бетіндегі  минуттық  үйкеліс  жұмысы  Е
тп
  жəне  құралдың
артқы бетіндегі минуттық үйкеліс жұмысы Е
тз
:
                                                        Е = Е
д
+ Е
тп
 + Е
тз
                   (20)
Құралдың  артқы  бетіндегі  күштер  жоңқалануға  қатыспағандықтан, Е
д
  +
Е
тп
 қосындысын жоңқалану жұмысы деп атаймыз.
Меншікті  жұмыстар
n
·
· в
а
  көбейтіндісіне  тең, минуттық  жұмысты  бір
минутта кесілетін қабат көлеміне бөлгенге тең болады. Сонда кесудің меншікті
жұмысы тең болады:
                                                         


e
д
+
 e
тп
 
+
 e
тз
(21)
e
д
+  e
тп
  қосындысын  жоңқаланудың  меншікті  жұмысы  деп  атаймыз.
Егерде кесу жылдамдығы векторымен бағыты бірдей кесу күшінің құраушысы
Р
z
 белгілі болса, онда кесу жұмысы тең болады:
                                                 Е = Р
z
·
n
                                                         (22)
       Кесудің меншікті жұмысы тең болады:       e =
n
n
·
·
·
R
Z
в
а
 =
в
а
·
R
Z
               (23)
       
Кесілетін  қабаттың  өзгеруінің  жұмысы  дегеніміз  шартты  ығысу
жазықтығындағы ығысу жұмысы:
                                                             Е
д
 =
t
t
n
·
R
                                                  (24)
 (24) формулаға  шартты  ығысу  жазықтығындағы  ығысу  жұмысы  мəнін (11)
формуладан жəне ығысу жылдамдығын
t
n
 (7) формуладан алып, табамыз:


45
                                      Е
д
 =  P
z
·
n
)
cos(
cos
cos
)
cos(
g
b
w
g
b
w
-
+
                                        (25)
Өзгерудің меншікті жұмысы
                         е
Д
=
)
cos(
cos
cos
)
cos(
g
b
w
g
b
w
-
×
×
+
×
× b
a
P
z
                                                        (26)
     Шартты ығысу жазықтығындағы жанама кернеу τ
                            τ =
b
b
w
w
b
b
w
sin
)
cos(
cos
sin
)
cos(
×
+
×
×
×
=
×
+
×
b
a
P
b
a
R
z
                 (27)
      Сонда (26) өрнек мынадай түрге келеді
            e
д
 =
)
cos(
sin
cos
g
b
b
g
t
-
×
×
,   но
g
b
b
b
g
b
b
g
tg
tg
tg
tg
×
+
+
=
-
×
2
2
1
)
cos(
sin
cos
       
tgβ  жоңқаның  шөгу  коэффициентімен  беріп  жəне  γ  -  tgβ  =
g
g
sin
cos
-
L
K
формуласымен, алатынымыз:
e
g
g
g
b
b
g
=
×
+
×
-
=
-
×
cos
1
sin
2
)
cos(
sin
cos
2
L
L
L
K
K
K
       
Сонымен,  өзгерудің  меншікті  жұмысы  шартты  жазықтықтағы  ығысудың
жанама кернеулерінің қатынасты ығысуға көбейтіндісіне тең болады:
                              e
д
 = τ
·
ε
        Алдыңғы беттегі үйкеліс жұмысы:
                            Е
тп
 = F
тп
·
v
c
(28)
     F
тп
 мəнін алып жəне v
с
, жоңқаның түсу жылдамдығын (9) формуладан алып,
оны (28) формулаға қойып, табатынымыз
                            Е
тп
 =
w
g
w
u
cos
)
sin(
×
+
×
L
z
K
P
                                                              (29)
      Алдыңғы беттегі үйкелістің меншікті жұмысы:
                            e
д
 =
w
g
w
cos
)
sin(
×
+
×
×
L
z
K
b
a
P
                                                            (30)
       Артқы беттегі үйкеліс жұмысын кесу жұмысы мен алдыңғы беттегі өзгеру
мен үйкеліс жұмыстары қосындысының айырмасы ретінде табуғу болады:
                            Е
тз
 = Е – (Е
д
 + Е
тп
)                            (31)
                            e
тз
 = e – (e
д
 + e
тп
)                              (32)
33 сурет. Құралдың алдыңғы бетінде               34 сурет.  Құралдың алдыңғы жəне артқы
əрекет етуші күштер сұлбасы                              беттеріндегі түйіспелі кернеулер эпюрі


46
       Егерде,  артқы  беттегі  F
тз
  үйкеліс  жұмысын,  кесу  бетіне  жанама  ретінде
анықтасақ, онда  артқы  беттегі  үйкеліс  жұмысын  оданда  қарапайым  түрде
анықтауға болады:
                            Е
тз
 = F
тз
·
v                                                                               (33)
                            e
тз
 =
b
a
F
ТЗ
×
Негізгі əдебиеттер: 1
[ 62-64], 2 [ 49-51]
Қосымша əдебиеттер:
Бақылау сұрақтары:
1. Кесу күші мен жұмысы жəне олардың құрушылары.
2. Динамометрлер мен оларға қойылатын талаптар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   38




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет