Ќазаќстан республикасы білім жєне ѓылым министрлігі
жүктеу/скачать 0.65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Толық құнсыз ақшалар
| Толық құнды ақшалар – номиналдық құны оны дайын-дауға кеткен нақты құнымен сәйкес келетін ақшалар. Мұндай ақшаларға металл ақшалар, соның ішінде: мыс, күміс, және ал-тын сияқты металдардан жасалған ақшалар жатады. Металл ақ-шалар әртүрлі формада болған. Соның ішіндегі соңғы формасы монета болып табылады. «Монета» сөзі латынша «moneo» - «ке-ңес беремін, көңілінен шығамын» дегенді білдіре-ді. (О чем рас-казывают монеты/ Под.ред Игнатенко А.П. Изд 2-е – Минск, 1978) Алғашқы монеталар VІІ ғ.б.э.д. Ертедегі Қытайда және ер-тедегі Лидия мемлекетінде пайда болды. Алтын айналысында қағаз түрінде пайда болуын мынадай объективті қажеттілігі бол-ды:
алтын айналыстағы ақшаға деген қажеттілікті толық өтей алмады; жоғары құнды алтын ақшалар ұсақ құнды айналымға қызмет көрсете алмады; Алтынға негізделген ақша жүйесі Ұлыбританияда ХVІІІ ға-сырдың соңында орнатылды және ХІХ ғасырдың соңғы шире-гінде Германия, Франция, Жапония және Ресейде кең таралды. ХХ ғасырда алтын стандарт жойылды. Бұл ақшаның бұрыңғы келе жатқан мәні, қызметі және түрлерінің өзгеруіне әкеледі. Стандарт бойынша қиратпалы оқиға 1929-1933 жылдарда-ғы экономикалық дағдарысқа әкелді. Ақшаның құнсыздануынан оларды алтынға айырбастау мүмкін емес болып кетті. Нәтиже-сінде 1931-1936 жылдары қағаз ақшаны алтынға айырбастау барлық елдерде тоқтатылды. Шамамен қырық жылдай алтын ақша қызметін атқарып келді. Бірақ ол долларды қамтамасыз ету үшін азая бастады. 1971 жылы алтын стандарт толығымен өзгертілді. Алтын тиындарды жасанды ақша жүйесі ауыстырды. Толық құнсыз ақшалар – номиналдық құны нақты құн-нан, яғни олардың өндірісіне кеткен қоғамдық еңбектен жоғары болып келетін ақшалар. Оларға: – құнның металдық белгілері – арзан бағалы металдардан жасалған ұсақ монеталар, мысалы жез, алюминий т.б. монета-лар; – құнның қағаздан жасалған белгілері. Құнның қағаз түрін-дегі белгілері екіге бөлінеді: қағаз ақшалар және несиелік ақшалар. жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|