Ќазаќстан республикасы білім жєне ѓылым министрлігі
Монополияға кірудегі кедергілер
жүктеу/скачать 0.65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Монополиялық бірлестіктердің түрі
| Монополияға кірудегі кедергілер:
монополиялық құқықтар және тауарлар мен қызметтерді өндіру мен сатудағы артықшылықтар (кабельді телеэкран, авиа-тасымалы, банк ісі, медициналық қызмет көрсету үшін лицен-зиялар, авторлық құқықтар, патенттер және т.б.). өндірілмейтін ресурстарға деген меншік (пайдалы қазба-лар, адамның дарыны және т.б.). салаға кіру құны (жоғары бастапқы капитал). сапасыз бәсеке (мысалы, бәсекелесті дискредитациялау). Монополия фирма типі ретінде, әдетте, бір саладағы кәсіп-орындардың баға деңгейін бір қалыпты ұстау және бірігіп алған табыстарын бөліп алу уақытша үшін келісім жасауын немесе бі-рігуін білдіреді және оған келесі қасиеттер тән: өндірістегі үлесінің жоғары болуы; баға белгілеу мүмкіндігі; монополиялық жоғары пайда табу мүмкіндігі. Монополиялық бірлестіктердің түрі: Картель – белгілі бір тауар нарығында бірігіп әрекет етін фирмалардың топтасуы және фирмалар арасында баға, нарықты бөлу, өндіріс көлемі, ресурспен жабдықтаушыларға қатысты бірыңғай саясат ұстану жөнінде келісім жасауды білдіреді. Синдикат – сату концентрациясы (дайын өнім жалпы игі-лік ретінде сатылады). Трест – бірлескен меншіктің негізінде шикізат сатып алу, тауар өндіру бойынша бірлескен әрекеттер. Концерн – ресми түрде тәуелсіз меншік иелерінің фдивер-сификациясының негізінде бірігу. Монополиялық бәсеке бәсекенің келесі шарттары бойынша ерекшеленеді: аталған тауаралар мен қызметтерді жабдықтаушылар са-нының көптігі; тауаралар мен қызметтердің дифференциациялануы; баға деген бақылаудың шектеулігі; салаға салыстырмалы түрде еркін кіру. Олигополия бәсекенің келесі шарттарымен ерекшеленеді: нарықты бірнеше ірі фирмалар бөліп алады; біртекті, стантартталған (өндіріске арналған тауарлар, шикізаттар, материалдар) және дифференциацияланған (тұтыну-шылық тауарлар, мысалы, автокөліктер, электр құралдары, те-мекі заттары) өнімдермен өндіріледі; бағаға бақылау жасау әр түрлі формада жүреді, мысалы, құпия келісім; баға белгілеудегі нарыққа қатысушылардың бір-біріне тәуелді болуы; салаға кірудегі кедергілердің болуы. Үйлестірілмеген олигополия фирмалар арасындағы қаты-настың болмауымен және барлығын қолайлы болып табылатын тепе-теңдік нүктесінің болмауымен сипатталады; сұраныстың сынық қисығы үлгісін көрсетеді. Таза монополия – белгілі бір өнім түрін бір өндіретін және сататын бір ғана компанияның болуымен сипатталатын нарық-тық құрылым. жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|