ҚОРЫТЫНДЫ
Германияның бірігуінде екі жол бар болатын, бірінші Германияны төменнен яғни революциялар арқылы біріктіру. Бұл жолды ғылыми коммунизм идеяларының негізін салушылар қолдады. Екінші жол Германияны Бисмарк ұсынғандай темірмен және қанмен біріктіру яғни Пруссия көмегімен, юнкерлік юнкерлік жолмен біріктіру болатын. Қалыптасқан саяси жағдайда Германияның бірігудің Бисмарк ұсынған екінші жолын таңдап алды. және 1871 жылы бірігу жоспары іске асырылып, жаңадан құрылған Герман империясы саяси картадан орын алды.
Әрине бұл жолды жақтаушылар да, жақтамаушылар да табылады. Олар негізінен ғылыми коммунизнің негізін салушылар К. Маркс пен Ф. Энгельс. Сондай – ақ В. И. Ленин де болды. Германияның екінші жол арқылы бірігуне басты себеп болған неміс жұмысшыларының әлі де ұйымдаспағандығынан болды, бірігу жұмысшылар тобы мен байлардан басқа бүкіл неміс халқы ушін ауыр тиді.
Өйткені, елдегі демократия дамымай қалды. Осы себеп олардың еліне дүние жүзілік соғыста жеңіліс табуына себепші болды.
Дегенмен де бірігудің жағымды жақтары да болды. Құрамына Бавария, Влортемберг, Беден сияқты оңтүстік Герман мемлекеттерін қосқан Герман империясын шекарасы кеңейіп, өнеркәсіптің дамуы тездетілді. Өнеркәсіптің көтерілуіне бірігу алдындағы Франциямен соғыста Франция жеңіліс тапқандықтан оның төлейтін контребуциясы және Эльзас пен Лотарингия жерлерінің де қосылуы да оң әсер етті.
Германияның бірігуіне Отто фон Бисмарк, сонымен қатар Август Бебель мен Вильгельм Либкнехт сияқты мемлекет қайраткерлері және тағы басқалары да ат салысса ғылыми коммунизмнің негізін салушылар К. Маркс пен Ф. Энгелсте аз еңбек жасаған жоқ. Қалай болғанмен де Германияның ұлттық бірігуі Германия тарихында ғана емес әлем тарихында да айтулы оқиғалардың бірі болғаны анық.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1.Германская история в новое и новейшее время. М., 2001. Т.1.
2.Ерусалимский А.С. Германский имперализм история и современность. М., 2004.
3.Кертман Л. Е. Рашмир П.Ю. Буржуазия Западной Европы и Северной Америки на рубеже. ХІХ - ХХ веков. М., 2006.
4.Ленин В. И. Новейшие данные о партиях в Германии //М., 2000
5.Бебель. А. Из моей жизни. М. 1963.
6.Бисмарк О.мысли и воспоминания. М. 1940 - 1941. Т. 1 - 3. 3.Всемирная история VІ –VІІ том. М
7.Германская история в новое и новейшее время. М., 1970. Т.1. 8.Ерусалимский А.С. Германский имперализм история и современность. М., 1964.
9.Ерусалимский А.С. Бисмарк. Дипломатия и милитаризм. М., 1968. 10.Каутский К. Путь к власти. М.,1959.
11.Кертман Л. Е. Рашмир П.Ю. Буржуазия Западной Европы и Северной Америки на рубеже. ХІХ - ХХ веков. М., 1984.
12.Қ.Ізтілеуов. Жаңа заман тарихы. ІІ кезең
13.Ленин В. И. Новейшие данные о партиях в Германии //. Полн. Собр. Соч. Т. 23. С. 339 - 342.
14. Ленин В. И. Имперализм, как высшая стадия капитализма // Полн. Собр. Соч. Т. 27. С. 229 - 426.
15.Новая история 1870 - 1918 / Под ред. И. С.Галкина и др. М.,1973.
16.Новая история / Под ред. Е.Е. Юровской и И. М. Кривогуза. М., 1984.
17.Новая история 1870 - 1917 / Под ред. Н. Е. Овчаренко. М.,1984. 18.Новая история (первый период) учебные пособие. М.,”Высш. Школа”,1975
19.Тарле Е. В. Европа в эпоху имперализма. 1871 - 1919// Соч. М 1958. Т.5.
20.Хальгертен Г. Имперализм до 1914 года. Социолгическое иследование германской внешной политики до первой мировой войны. М., 1961.
Достарыңызбен бөлісу: |