Оларды қалыптастыру тәртiбi және құзыретi

      21. Қазақстанның Ұлттық Банкi тiкелей бағыну схемасы бар орталықтандырылған біртұтас құрылымды бiлдiредi.

      22. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жоғары органы Басқарма болып табылады.

      23. Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының құзыретiне:

      2) банк қызметiнiң, бухгалтерлiк есептiң, ақша төлемдерi мен аударымдарының, вексель айналымының, валюта операцияларын және олардың сақталуын қадағалауды жүзеге асырудың, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде және Қазақстан Республикасы Президентiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген жағдайларда қызметтiң өзге де түрлерiне қатысты Қазақстан Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiн бекiту;

      3) Қазақстан Республикасы Президентi бекiткен тұжырымдама негiзiнде банкноттар мен монеталардың номиналдық құнын, сондай-ақ дизайнын айқындау, Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы банкноттары мен монеталарын шығару, банкноттар мен монеталардың дизайны немесе нысаны өзгерген кезде оларды ауыстыру, сондай-ақ ескi және бүлiнген банкноттар мен монеталарды айырбастау тәртiбiн белгiлеу туралы шешiмдер қабылдау;

      4) коллекциялық және инвестициялық монеталарды шығару тақырыбын, дайындау таралымын, қоспасын, шығарылатын мерзiмi мен күнiн айқындау;

      5) басқа елдердiң тапсырыстары бойынша коллекциялық монеталар соғу туралы шешiм қабылдау;

      6) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң банкноттар мен монеталарды сату және сатып алу тәртiбiн айқындау;

      7) ресми қайта қаржыландыру ставкасын белгiлеу;

      8) банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялауға лицензия беру, қолданылуын тоқтата тұру және одан айыру туралы шешімдер қабылдау;

      9) банктерде операциялар жүргiзуге сенiмхат берудiң тәртiбiн белгiлеу;

      10) алтынвалюта активтерiн басқарудың негiзгi принциптерiн айқындау;

      11) монетарлыққа жатқызылатын қызметтi айқындау;

      12) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жұмысы туралы жылдық есептi қарау, қабылдау және Қазақстан Республикасы Президентiнiң бекiтуіне ұсыну;

      14) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жылдық шоғырландырылған қаржылық есептiлігін қарау және бекiту;

      15) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң бюджетiн (шығыстар сметасын) және оны пайдалану, жарғылық және резервтiк капиталдарды қалыптастыру, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң негiзгi құрал-жабдықтарын және өзге де мүлкiн басқару тәртiбi туралы нормативтiк құқықтық актiлердi бекiту;
      16) алынып тасталды

      17) Қазақстан Ұлттық Банкi, оның филиалдары, өкiлдiктерi және ұйымдары қызметкерлерiнiң еңбек жағдайын, оған ақы төлеудi, әлеуметтiк-тұрмыстық қамтамасыз етудi, бiліктiлiгiн арттыруды және қайта даярлауды айқындау және бекiту;

      18) уәкiлеттi орган басшысының ұсынуы бойынша оны қаржыландырудың жалпы сомасын бекіту;

      19) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы" Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес халықаралық және өзге де ұйымдарға Қазақстан Ұлттық Банкiнiң қатысуы туралы шешiмдер қабылдау;

      20) Қазақстан Ұлттық Банкi Директорлар кеңесiнiң (Директораттың) құрамын бекiту;

      21) қызметiн реттеу мен қадағалау уәкiлеттi органға және Қазақстанның Ұлттық Банкiне жүктелген ұйымдар үшiн бухгалтерлiк есеп шоттарының үлгі жоспарларын, бухгалтерлiк есеп және қаржылық есептiлiк бойынша нормативтік құқықтық актiлердi, сондай-ақ халықаралық қаржылық есептiлiк стандарттарымен реттелмеген және оларға қайшы келмейтiн мәселелер бойынша бухгалтерлік есеп стандарттарын және оларға әдістемелік ұсынымдарды бухгалтерлiк есеп және қаржылық есептiлiк жүйесiн реттеу жөнiндегi уәкiлеттi органның келісiмi бойынша бекiту;

      22) банк болып табылмайтын заңды тұлғаларға Қазақстан Ұлттық Банкінде банктiк шоттар ашудың шарттарын айқындау;

      23) Қазақстан Республикасының аумағында шығарылатын немесе аумағына әкелiнетін вексель қағазының қорғалу дәрежесiне қойылатын талаптарды, сондай-ақ вексель қағазына қойылатын техникалық талаптарды бекiту;

      24) Қазақстанның Ұлттық Банкi берген кредиттер бойынша банктердің және басқа ұйымдардың Қазақстанның Ұлттық Банкi алдындағы берешегiн қайта құрылымдау шарттарын айқындау;

      25) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң құрылымын, жалпы штат санын, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң еңбекақы төлеу жүйесiн және Қазақстанның Ұлттық Банкi туралы ереженi, сондай-ақ оларға өзгерiстер мен толықтыруларды қарау, мақұлдау және Қазақстан Республикасы Президентiнiң бекiтуiне ұсыну;

      26) жарғылық және (немесе) резервтiк капиталдарды қалыптастыруға жiберiлетiн бөлiнбеген таза кiрiс мөлшерiн белгiлеу;
      27) алынып тасталды

      28) банктер үшiн ең төменгi резервтiк талаптардың нормативiн бекiту;

      29) Ұлттық Банктiң лицензиясы негiзiнде инкассация бойынша операцияны жүзеге асыратын заңды тұлғалардың, сондай-ақ қызметiнiң ерекше түрi шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру болып табылатын заңды тұлғалардың жарғылық капиталының ең аз мөлшерiн және қалыптастыру тәртiбiн белгілеу;
      30) алынып тасталды

      31) Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларды жүзеге асыру ережелерiн, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенiмгерлiк басқару нәтижелерi туралы Қазақстан Республикасының Үкiметiне ұсынылатын есептi бекiту;

      32) Қазақстан Республикасы Парламентiне Қазақстан Республикасы Ұлттық қорын сенiмгерлiк басқару нәтижелерi туралы жыл сайын ақпарат беру;

      33) өкiлеттiгiне Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенiмгерлiк басқару бойынша шұғыл шешiмдер қабылдау кiретiн лауазымды тұлғаны (өкiлеттi өкiл) (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасарынан төмен емес деңгейдегi) айқындау;

      34) Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының ресми бағамы белгіленетiн шетел валюталарының тiзбесiн айқындау;

      35) бағалы қағаздар эмитенттерiнiң кредиттiк рейтингiсiнiң ең төменгi деңгейiн айқындау;

      36) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң консультативтiк-кеңесшi органдарын құру туралы шешiмдер қабылдау;

      37) Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерiн айырбастау және қайта айырбастау ережелерiн бекiту;

      38) Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерiне сыртқы басқарушылар таңдау тәртiбiн айқындайтын ережелердi бекiту;

      39) банктерге және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдарға реттелуi Қазақстан Ұлттық Банкiнiң құзыретiне жататын мәселелер бойынша ықпал ету шараларын және санкциялар қолдану тәртiбiн айқындайтын ережелердi бекiту кiредi.

      24. Қазақстанның Ұлттық Банкi Басқармасының отырыстары қажеттiгiне орай, бiрақ айына кемiнде бiр рет өткiзiледi. Басқарма отырыстары Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасы, ол болмаған жағдайда оның орнындағы адам жүргiзедi. Қазақстанның Ұлттық Банкi Басқармасының отырыстары демалыс және мереке күндерiн қоса алғанда, кез келген күнi және тәулiктiң кез келген уақытында өткiзiлуi мүмкiн. Басқарма отырыстары өткiзiлетiн орынды Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасы, не оның орнындағы адам белгiлейдi.

      25. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесi Қазақстан Ұлттық Банкiн оралымды басқару органы болып табылады және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Басқармасы мен Төрағасының (немесе оның орынбасарларының) құзыретiне кiретiн мәселелердi қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң құзырындағы мәселелер жөнiнде шешiм қабылдайды.

      26. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесiнiң өкiлеттiктерi:

      2) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң орталық аппаратының бөлiмшелерi, филиалдары, өкiлдiктерi және ұйымдары басшыларының есебiн тыңдайды;

      3) "репо", "керi репо" операциялары және "овернайт" заемдары бойынша сыйақы ставкаларын белгiлейдi;

      4) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жылдық шоғырландырылған қаржылық есебiнiң құрылымын айқындайды;

      5) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң орталық аппаратының бөлiмшелерiне, филиалдарына және өкiлдiктерiне бюджеттi (шығыстар сметасын) бөледi;

      6) Қазақстан Ұлттық Банкi ұйымдарының бизнес-жоспарын және еңбекақы төлеу қорын бекiтедi;

      7) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң ұйымдарын құру, қайта құру және тарату жөнiнде, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң филиалдары мен өкiлдiктерiн ашу және жабу жөнiнде шешiм қабылдайды;

      8) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасы бекiткен номенклатураға сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкiнiң лауазымды адамдарын қызметке тағайындауға және қызметтен босатуға келiсiм бередi;

      9) қажет болғанда Қазақстанның Ұлттық Банкi Басқармасының қарауына енгiзiлетiн мәселелердi алдын ала қарайды;

      10) өзiне жүктелген функцияларды жүзеге асыруына ықпал ететiн және (немесе) нарық инфрақұрылымының бөлiгi болып табылатын ұйымдардың құруға және оның қызметiне Қазақстан Ұлттық Банкiнiң қатысуы туралы мәселенi шешедi;

      11) Қазақстан Ұлттық Банкi көрсететiн қызметтер үшiн ақы түрлерiн және мөлшерiн бекiтедi;
      Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесi Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының айрықша құзыретiне жатпайтын кез келген өзге мәселенi қарауға және шешiм қабылдауға құқылы.

      27. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасын Қазақстан Республикасының Президентi Парламент Сенатының келiсуiмен 6 жыл мерзiмге тағайындайды.

      28. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасы "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Басқармасы үшiн осы Ережеде айтылған өкiлеттiктердi қоспағанда, Қазақстан Ұлттық Банкi қызметiнiң барлық мәселелерi бойынша жедел және атқарушы-өкiмдiк шешiмдер қабылдау өкiлеттiктерiне ие, оның iшiнде:

      1) Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының және Директорлар кеңесiнiң отырыстарын жүргiзедi;

      2) Қазақстан Республикасының заңнама актiлерi, Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерi, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң нормативтiң құқықтық актiлерi, Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының және Директорлар кеңесiнiң қаулылары негiзiнде және/немесе оларды орындау үшiн Қазақстан Ұлттық Банкi қызметiнiң мәселелерi бойынша бұйрықтар мен өкiмдер шығарады, Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының және Директорлар кеңесiнiң қаулыларына қол қояды;

      3) республикада және шет елдерде өз құзыретi шегiнде Қазақстан Ұлттың Банкiнiң атынан өкiлдiк етедi;

      4) Қазақстан Ұлттық Банкiнен сайланған Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Басқарма мүшелерiн тағайындайды және босатады;

      5) Қазақстан Республикасы Президентiнiң тағайындауы үшiн Қазақстан Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасарларына үмiткерлердi ұсынады;

      6) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң лауазымдар номенклатурасын бекiтедi;

      7) бекiтiлген номенклатураға сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкiнiң лауазымды тұлғаларын тағайындайды және оларды қызметтен босатады, көзге түскен қызметкерлердi көтермелейдi, тәртiптiк шаралар қолданады;

      8) Қазақстан Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасарлары арасында мiндеттердi бөледi, өз орынбасарларының және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң орталық аппараты бөлiмшелерiнiң, филиалдарының, өкiлдiктерi мен ұйымдары басшыларының жұмыс тапсырылған учаскедегi iстiң жай-күйi үшiн жауапкершiлiк дәрежесiн белгiлейдi;

      9) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жалпы штат саны негiзiнде Қазақстан Ұлттық Банкi орталық аппаратының, филиалдарының, өкiлдiктерiнiң штат кестесiн бекiтедi;

      10) жоғары кәсiби бiлiктiлiкке ие және аса маңызды функцияларды орындайтын жекелеген қызметкерлерге жеке лауазымдық жалақы белгiлейдi;

      11) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес Қазақстан Ұлттық Банкiнiң барлық мүлкi мен қаражатына билiк етедi, Қазақстан Ұлттық Банкi атынан сенiмхат бередi, мiндеттемелерге қол қою және сенiмхат беру тәртiбiн белгiлейдi;

      12) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң атынан шарттар (келiсiмдер, келiсiм-шарттар) жасайды;

      13) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң орталық аппараты бөлiмшелерiн, филиалдарын, өкiлдiктерi мен ұйымдарын тексерулер және аудит жүргiзу нәтижелерiн қарайды;

      14) Қазақстан Ұлттық Банкі Басқармасының шешімі негізінде Қазақстан Ұлттық Банкі берген лицензияларды қайта ресімдеу және бұрын берілген лицензиялардың телнұсқаларын беру туралы шешім қабылдайды.

      29. Қазақстанның Ұлттық Банкi Төрағасының орынбасарларын Қазақстанның Ұлттық Банкi Төрағасының ұсынуымен Қазақстан Республикасының Президентi Қазақстан Ұлттық Банкi Төрағасын тағайындау мерзiмiне қарамастан 6 жыл мерзiмге тағайындайды.

      30. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң орталық аппараты бөлiмшелерiнiң басшылары өз қызметiн Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесi бекiтетiн осы бөлiмшелер туралы ережелер негiзiнде жүзеге асырады.

 5. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң филиалдары

      31. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң филиалдары (бұдан әрi - филиал) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесiнiң шешiмiмен ашылады, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң тiкелей бағыну схемасы бар бiртұтас орталықтандырылған құрылымына кiредi, оған есеп бередi және өз қызметiн Қазақстан Ұлттық Банкi олар үшiн айқындаған өкiлеттiктер шегiнде жүзеге асырады.

      32. Филиалдың Қазақстанның Ұлттық Банкi бекiткен құрылымына сәйкес филиалдың құрамына бөлiмдер мен басқа да бөлiмшелер кiруi мүмкiн, олардың өкiлеттiктерi мен құқықтық мәртебесi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң филиалы туралы ережеде айқындалады.

      33. Филиал өз қызметiнде жергiлiктi мемлекеттiк билiк органдарынан тәуелсiз және мемлекеттiң мiндеттемелерi бойынша оған ондай жауапкершiлiктi Қазақстан Ұлттық Банкi жүктеген жағдайларды қоспағанда, жауапкершiлiк атқармайды. Қазақстан Ұлттық Банкi филиалдардың мiндеттемелерi үшiн жауапкершiлiк атқарады.

      34. Филиал өз қызметiнде Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасын, нормативтiк құқықтық актiлерiн, Басқарма мен Директорлар кеңесiнiң қаулыларын, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң бұйрықтары мен өкiмдерiн, осы Ереженi және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң филиалы туралы ереженi басшылыққа алады.

      35. Филиалды ашу және жабу тәртiбi, қызметiнiң мiндеттерi мен функциялары, филиал органының құзыретi Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiмен және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң филиалы туралы ережемен айқындалады.

      36. Филиалдың қызметiне басшылықты Қазақстан Ұлттық Банкi Директорлар кеңесiнiң келiсiмi бойынша Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Төрағасы лауазымға тағайындайтын (лауазымнан босататын) оның директоры жүзеге асырады. Филиалдың директоры өз қызметiн Қазақстан Ұлттық Банкiнiң бас сенiмхаты негiзiнде жүзеге асырады.
      Ескерту. 36-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 2005.11.15. N 1672 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз), 2006.09.11. N 177 Жарлықтарымен. 

 6. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң өкiлдiктерi

      37. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң өкiлдiктерi Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесiнiң шешiмiмен Қазақстан Республикасының аумағында және одан тыс жерлерде ашылады, Қазақстан Ұлттық Банкiнiң бiртұтас орталықтандырылған құрылымына кiредi және Қазақстан Ұлттық Банкi олар үшiн айқындаған өкiлеттiктер шегiнде Қазақстан Ұлттық Банкiнiң мүддесiн қорғайды және өкiлдiк етедi.

      38. Өкiлдiктердi ашу, жабу тәртiбi, олардың өкiлеттiктерi және құқықтық мәртебесi Қазақстан Ұлттық Банкiнiң өкiлдiктерi туралы ережеде айқындалады.

 7. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң ұйымдары

      39. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң ұйымдары (бұдан әрi - ұйымдар) заңды тұлғалар болып табылады, республикалық мемлекеттік кәсiпорын нысанында құрылады және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк тiркелуге жатады.

      40. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң ұйымдарын құру, қызметiн тоқтату және құқықтық мәртебесiн өзгерту туралы шешiмдi Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесi қабылдайды.

      41. Ұйымның жарғысын Қазақстан Ұлттық Банкiнiң Директорлар кеңесi бекiтедi.

      42. Қазақстанның Ұлттық Банкi өзi құратын ұйымдарға қатысы бойынша уәкiлеттi орган, сондай-ақ мемлекеттiк басқару органы ретiнде танылады.

      43. Ұйымдарды және олардың органдарын құру, қайта құру, тарату тәртiбi мен қызметiнiң мәнi мен мақсаттары, құқықтық мәртебесi мен жарғылық құзыретi Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында, олардың жарғыларында, осы Ережеде және Қазақстан Ұлттық Банкiнiң басқа да нормативтiк құқықтық актiлерiнде айқындалады.