6.3 Мөлшер бойынша тіркелген заңды тұлғалар
Юридические лица по размерности
жыл басына бірлік единиц на начало года
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
Тіркелген
|
3 707
|
3 988
|
4 299
|
4 570
|
4 881
|
Зарегистри - рованные
|
Шағын
|
3 422
|
3 685
|
3 993
|
4 274
|
4 531
|
Малые
|
Орта
|
235
|
258
|
260
|
247
|
308
|
Средние
|
Ірі
|
50
|
45
|
46
|
49
|
42
|
Крупные
|
Жұмыс істеп тұрған
|
3 118
|
3 349
|
3 369
|
3 528
|
3 640
|
Действующие
|
Шағын
|
2 842
|
3 051
|
3 071
|
3 238
|
3 300
|
Малые
|
Орта
|
229
|
253
|
252
|
241
|
298
|
Средние
|
Ірі
|
47
|
45
|
46
|
49
|
42
|
Крупные
|
Белсенді
|
1 650
|
1 709
|
2 001
|
2 187
|
2 489
|
Активные
|
Шағын
|
1 380
|
1 427
|
1 712
|
1 914
|
2 178
|
Малые
|
Орта
|
224
|
238
|
243
|
224
|
270
|
Средние
|
Ірі
|
46
|
44
|
46
|
49
|
41
|
Крупные
|
7. Экономиканың нақты секторы
Реальный сектор экономики
Ауыл шаруашылығы
Сельское хозяйство
Ауыл шаруашылығы кәсіпорны - негізгі қызмет түрі ауыл шаруашылығы саласы болып табылатын заңды тұлға. Жергілікті бірлік - негізгі қызмет түрі ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру болып табылатын, заңды тұлғалардың қосалқы шаруашылық түріндегі бөлімшесі.
Шаруа (фермер) қожалығы - жеке кәсіпкерліктің жүзеге асырылуы ауыл шаруашылығы өнімін өндіру үшін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдаланумен, сондай-ақ осы өнімді өңдеумен және өткізумен үздіксіз байланысты адамдардың отбасылық-еңбек бірлестігі.
Жұртшылық шаруашылығына халықтың жеке қосалқы шаруашылықтары, ұжымдық бақтар мен бақшалар, саяжай учаскелері жатады.
Жеке қосалқы шаруашылықтарға жер ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру үшін пайдалануға, иеленуге және меншікке беріледі.
Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы саласында өндірілген өнімдер мен көрсетілген қызметтердің күнтізбелік жыл ішінде өткізудің нақты орташа салмақталған бағаларындағы ақшалай шағылуы.
Ауыл шаруашылығы өнімдерінің нақты көлемінің индексін есептеу үшін оның көлемінің салыстырмалы бағалардағы көрсеткіші қолданылады.
Өсімдік шаруашылығының өніміне осы жылғы егіннен алынған өнімдер құны, жас көп жылдық екпе ағаштарды өсіру құны және жыл басынан аяғына дейін аяқталмаған өндіріс құнының өзгеруі кіреді.
Мал шаруашылығының өніміне мал, құс және басқа жануарларды өсіру, сүт, жүн, жұмыртқа, бал және басқаларын өндіру құны кіреді.
Жалпы жер көлемі - мемлекеттік шекара ішіндегі ішкі сулармен бірге құрылық бетінің көлемі.
Ауыл шаруашылығы жерлері - ауыл шаруашылығы өнімдерін алу үшін пайдаланылатын жер учаскелері. Оның құрамына егістік жерлер, тұрақты дақылдар егілетін жерлер, шабындықтар мен жайылымдар кіреді.
Егістік жерлер - ауыл шаруашылығы дақылдарын егуге пайдаланылатын, жүйелі өңделіп отыратын пайдалы жерлер, оған көпжылдық шөптерді егетін жерлер мен таза сүрі жерлер де кіреді
Шабындықтар - шөп шабу үшін жүйелі пайдаланылатын жер учаскелері.
Жайылымдар - мал жаю үшін жүйелі түрде пайдаланылатын (осындай пайдалану негізгі болып табылатын) ауыл шаруашылық алқаптары, сондай-ақ шабындыққа пайдаланылмайтын және тыңайған жерлерге жатпайтын, мал жаюға жарамды жер учаскелері.
Егістік жерлер (көктемгі өнімді аудан) - бұл ауыл шаруашылығы дақылдары егілген жердің ауданы. Оның құрамына, қысқы солғандарын есептен шығарып тастағандағы өткен жылғы егілген күздіктер, дербес ауданға, соның ішінде солған күздіктердің орнына қайта себілгендерді қоса, ағымдағы жылы егілген жаздық дақылдар және берілген жылы егілген көпжылдық шөптер (бүркемесіз), бұрынғы жылдары егілген көпжылдық шөптердің биыл жиналатын ауданы, яғни көктемге сақталған шабындық ауданы кіреді.
Жалпы түсім - бұл бір шаруашылықтың немесе қандай-да бір аумақтық бөлімшенің шегіндегі әртүрлі ауыл шаруашылық дақылдарының барлық егістігінен, ауыл шаруашылығы екпелерінен немесе басқа ауыл шаруашылығы жерлерінен өндірілген (жиналған) өнім. Дәнді дақылдардың, күнбағыстың, қант қызылшасының (фабрикалық) жалпы түсімі жетілдіруден кейінгі (тазалау, кептіру) салмақ бойынша, басқа дақылдардардың - алғашқы кіріске алынған нақты салмағы бойынша көрсетіледі.
Ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігі - жер бірлігінен ауыл шаруашылығы өнімінің орташа жиналымын сипаттайтын көрсеткіш, ереже ретінде, 1 гектардан жиналған центнермен есептеледі.
1 қаңтардағы жағдай бойынша мал саны жыл сайынғы есеп (санақ) негізінде белгіленеді және малдың сәйкес түрінің барлық жыныстық-жастық топтарының саны кіреді.
Мал мен құс өткізу бойынша (ет өндіру) мемлекетке, тұтынушылар кооперацияларына, базарға, меншікті сауда желісі мен қоғамдық тамақтану кәсіпорындары арқылы союға сату және баспа - бас айырбас операциялары бойынша айырбастау және басқалары көрсетіледі.
Сүт өндіру нақты сауылған сиыр, қой, ешкі, түйе, жылқы сүтімен сипатталады, ол өткізілді ме немесе бір бөлігі шаруашылықта бұзаулар мен торайларды суаруға тұтынылды ма, оған қарамайды. Емізіп асырау кезінде бұзаулар сорған сүт өнімге кірмейді және бір сиырдан сауылатын сүт мөлшерін анықтағанда есепке алынбайды.
Бір сиырдан сауылған орташа жылдық сүт мөлшері жыл басындағы және әрбір есепті кезеңнің басындағы орташа сиыр санына есептеліп келтіріледі. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында бір сиырдан сауылған сүт мөлшерін анықтағанда жалпы сиыр санынан бордақылауда тұрған сиырлар, еттік табындағы сиырлар және бұзауларды топтап емізіп бағу үшін бөлінген сиырлар есептен шығарылады.
Жүн өндіру, оның сатылғаны немесе шаруашылықтың ішкі қажеттілігіне жұмсалғанына байланыссыз, қой, ешкі және түйенің нақты қырқылған жүнін түгел есептейді. Қой терісін былғарыға өнеркәсіптік өңдеу кезінде алынған жүн ("қышқыл жүн" деп аталатын) өнімге енгізілмейді. Жүннің тура қырқудан кейінгі табиғи салмағы көрсетіледі.
Жұмыртқа өндіру, құстар санын ұдайы өсіруге (инкубацияға, басқаға) жұмсалған жұмыртқа санын қоса, олардың бір жылда үй құстарының барлық түрлерінен жиналғанын есептейді.
Сельскохозяйственное предприятие - юридическое лицо с основным видом деятельности в сфере сельского хозяйства. Местные единицы – подразделения юридических лиц в форме подсобных хозяйств, основным видом деятельности которых является производство сельскохозяйственной продукции.
Крестьянское (фермерское) хозяйство - семейно-трудовое объединение лиц, в котором осуществление индивидуального предпринимательства неразрывно связано с использованием земель сельскохозяйственного назначения для производства сельскохозяйственной продукции, а также с переработкой и сбытом этой продукции.
К хозяйствам населения относятся личные подсобные хозяйства населения, коллективные сады и огороды, дачные участки.
Личным подсобным хозяйствам земля предоставляется в пользование, владение и собственность для производства продукции сельского хозяйства.
Валовая продукция сельского хозяйства представляет денежное выражение произведенной продукции и услуг в области растениеводства и животноводства по фактическим средневзвешанным ценам реализации за календарный год.
Для исчисления индекса физического объема продукции сельского хозяйства используется показатель ее объема в сопоставимых ценах.
Продукция растениеводства включает стоимость продуктов, полученных из урожая данного года, стоимость выращивания молодых многолетних насаждений и изменение стоимости незавершенного производства от начала к концу года.
Продукция животноводства включает стоимость выращивания скота, птицы и других животных, производства молока, шерсти, яиц, меда и др.
Общая земельная площадь - площадь поверхности суши вместе с внутренними водами, находящаяся внутри государственной границы.
Сельскохозяйственные угодья - земельные участки, используемые для получения сельскохозяйственной продукции. В их состав входят пахотные земли, земли под многолетними культурами, сенокосы и пастбища.
Пашня - это систематически обрабатываемые угодья, используемые под посевы сельскохозяйственных культур, включая посевы многолетних трав и чистые пары.
Сенокосы - сельскохозяйственные угодья, систематически используемые для сенокошения.
Пастбища - сельскохозяйственные угодья, систематически используемые для выпаса животных (такое использование является основным), а также земельные участки, пригодные для пастьбы скота, не используемые под сенокос и не являющиеся залежью.
Посевная площадь (весенняя продуктивная площадь) - это площадь пашни, засеянная сельскохозяйственными культурами. В ее состав входят: озимые посевы прошлого года за вычетом зимней гибели; яровые, посеянные в текущем году на самостоятельной площади, включая пересев озимых и многолетние травы посева данного года (беспокровные); многолетние травы посева прошлых лет на площади, которая будет убираться в текущем году, т.е. укосная площадь, сохранившаяся к весне.
Валовой сбор - это продукция, произведенная (собранная) со всей площади посева различных сельскохозяйственных культур, сельскохозяйственных насаждений или других сельскохозяйственных угодий, находящихся в пределах одного хозяйства или какого-либо территориального подразделения. Валовой сбор зерновых культур, подсолнечника, сахарной свеклы (фабричной) устанавливается в весе после доработки (очистки, сушки), по остальным культурам – в первоначально-оприходованной физической массе.
Урожайность сельскохозяйственных культур - показатель, характеризующий средний сбор сельскохозяйственной продукции с единицы площади; исчисляется, как правило, в центнерах с 1 гектара убранной площади.
Поголовье скота по состоянию на 1 января устанавливается на основе ежегодных учетов (переписей) и включает поголовье всех половозрастных групп соответствующего вида скота.
По реализации скота и птицы (производство мяса) приводится продажа на убой всех видов скота и птицы государству, потребкооперации, на рынке, через собственную торговую сеть и предприятия общественного питания, обмен по бартерным операциям и др.
Производство молока характеризуется фактически надоенным коровьим, овечьим, козьим, верблюжьим, кобыльим молоком, независимо от того, было ли оно реализовано или часть его потреблена в хозяйстве на выпойку телят и поросят. Молоко, высосанное телятами при подсосном их содержании, в продукцию не включается и не учитывается при расчете продуктивности коров.
Средний годовой удой молока - на одну корову приводится в расчете на среднее поголовье коров на начало года и начало каждого отчетного периода. В сельскохозяйственных предприятиях при определении удоя молока от одной коровы из общего поголовья коров, имеющихся в хозяйстве, исключаются коровы, находящиеся на откорме, коровы мясного стада и выделенные для группового подсосного содержания телят.
Производство шерсти включает всю фактически настриженную овечью, козью, верблюжью шерсть и козий пух, независимо от того, была ли она реализована или использована на внутрихозяйственные нужды. Шерсть, полученная с овчин при промышленной переработке их на кожу (так называемая „кислая шерсть") в продукцию не включается. Вес шерсти показывается физический, непосредственно после стрижки овец.
Производство яиц включает их сбор за год от всех видов домашней птицы, включая яйца, использованные на воспроизводство птицы (инкубация и др.).
7.1 Ауыл шаруашылығы бойынша негізгі көрсеткіштер
Основные показатели по сельскому хозяйству
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
|
Ауыл шаруашылығы кәсіпорындары
|
75
|
56
|
61
|
58
|
43
|
Сельхозпредприятия
|
Шаруа (фермер) қожалықтары
|
31
|
31
|
32
|
32
|
31
|
Крестьянские (фермерские) х-ва
|
Үй шаруашылықтары
|
18 321
|
18 601
|
18 985
|
19 629
|
19 920
|
Домашние хозяйства
|
Барлық шаруашылық санаттарындағы мал мен құстың барлық түрлерінен ет өндіру (тірі салмақта), тонна
|
854
|
1 067
|
1 188
|
1 315
|
1 405
|
Производство мяса всех видов скота и птицы (в живом весе) во всех категориях хозяйств, тонн
|
Барлық шаруашылық санаттарында сиыр сүтін өндіру,
тонна
|
5 510
|
5 593
|
5 613
|
5 833
|
5 945
|
Производство молока коровьего во всех категориях хозяйств, тонн
|
Барлық санаттарда жұмыртқа өндіру, мың дана
|
49 426
|
41 779
|
55 737
|
52 376
|
61 332
|
Производство яиц во всех категориях х-в, тыс.штук
|
Барлық санаттарда жұмыртқа өндіру, тонна
|
3
|
3
|
12
|
4
|
3,5
|
Производство шерсти во всех категориях
х-в, тонн
|
Мал мен құс саны, бас
|
|
|
|
|
|
Численность скота и птицы, голов
|
Ірі қара мал
|
5 684
|
4 887
|
5 233
|
5 309
|
5 395
|
КРС
|
с.і. сиыр
|
2 891
|
2 173
|
2 371
|
2 237
|
2 206
|
в т.ч. коровы
|
қой
|
2 032
|
5 909
|
6 668
|
2 370
|
2 613
|
овцы
|
ешкі
|
1 046
|
740
|
1011
|
950
|
921
|
козы
|
шошқа
|
1 684
|
1 577
|
1 505
|
1 336
|
1 387
|
свиньи
|
жылқы
|
308
|
330
|
297
|
271
|
282
|
лошади
|
құс, мың бас
|
384,2
|
352,2
|
470,1
|
395,1
|
354,4
|
птицы, тыс.голов
|
Ауыл шаруашылығы дақылдарының егіс алқабы, мың гектар
|
22,4
|
20,1
|
22,0
|
22,5
|
24,5
|
Посевная площадь сельскохозяйственных культур, тыс.гектаров
|
Барлық шаруашылық санаттарындағы дәннің жалпы түсімі, мың тонна
|
3,3
|
11,6
|
13,4
|
19,0
|
4,3
|
Валовой сбор зерновых культур во всех категориях хозяйств, тыс. тонн
|
Достарыңызбен бөлісу: |