Бағдарламаны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері
р/с №
|
Атауы
|
Жауапты мемлекет тік орган
|
Өлшем бірлігі
|
2008 ж.
|
2009 ж.
|
2010 ж.
|
2011 ж.
|
2012 ж.
|
2013 ж.
|
2014 ж.
|
1
|
Салада жұмыспен қамтылғандар саны
|
ИДМ
|
адам
|
15932
|
13700
|
13800
|
13985
|
14270
|
14555
|
12700
|
2
|
Тоқыма өнімдері өндірісінің көлемі
|
ИДМ
|
млрд. теңге
|
24,7
|
13,5
|
13,7
|
13,8
|
14,0
|
14,4
|
20,0
|
3
|
Киім өндірісінің көлемі
|
ИДМ
|
млрд. теңге
|
11,6
|
11,8
|
12,2
|
12,6
|
13,2
|
20,2
|
4
|
Былғарыдан жасалған және оған жататын өнімдер өндірісінің көлемі
|
ИДМ
|
млрд. теңге
|
3,0
|
2,8
|
2,8
|
2,9
|
3,0
|
3,1
|
3
|
Саланы дамытудың негізгі бағыттары
Алдағы кезеңде саланы дамытудың негізгі бағыттары тоқыма, тігін, былғары және аяқ киім өнеркәсібінде жергілікті шикізатты (мақта, жүн, былғары) өңдеу жөніндегі өндірістерді жаңғырту және әртараптандыру үшін ынталандырулар жасаумен байланысты болады.
Қосылған құны жоғары өнімдер шығару мақсатында:
1) жүнді бастапқы өңдейтін кәсіпорындарды жаңғырту, сондай-ақ жүнді қайта өңдеу жөніндегі толық технологиялы циклды ұйымдастыруда жүн кластерін жасау үшін жүн бұйымдарын өндіретін кіші салаларды;
2) кардтық және таралған мақта-мата жібі, мата мен дайын тоқыма бұйымдары өндірісінің жіп пен матаны бояу мен әрлеу, сондай-ақ дайын тігін бұйымдары өндірісінің, толық технологиялық циклын, оның ішінде «Оңтүстік» АЭА қызметінің түрлерін кеңейту (жібек маталар шығару, маталық емес тоқыма материалдар, кілем бұйымдары мен гобелендер, мақта целлюлозасын және оның туындыларын, мақта шикізатынан өндірілетін жоғары сапалы қағаз және былғарыдан жасалған бұйымдар шығару) есебінен ұйымдастыру үшін «Оңтүстік» АЭА аумағында (Оңтүстік Қазақстан облысы) мақтадан жасалған бұйымдар өндірісін;
3) ауыл шаруашылығы жануарларының терісін тереңдете өңдеуді ұйымдастыру және бәсекеге қабілетті тауарлы былғары, тон-тері бұйымдары мен аяқ киім шығару үшін былғары және аяқ киім кіші саласын;
4) кәсіпорындарды жаңғыртуды жүзеге асыру үшін тігіннің кіші саласын қолдау шаралары көзделетін болады.
Мынадай инвестициялық жобаларды іске асыру көзделуде:
1) Шығыс Қазақстан облысы - «Былғары өндірісін қайта жаңарту және жаңғырту»;
2) Оңтүстік Қазақстан облысы - «Оңтүстік» АЭА-да қазіргі заманғы тоқыма өндірісін ұйымдастыру»;
3) Оңтүстік Қазақстан облысы - «Су сіңіргіш мақта және целлюлоза шығару»;
4) Оңтүстік Қазақстан облысы - «Тарамды және кардтық мақта-мата жібін шығаратын қазіргі заманғы өндірісті ұйымдастыру».
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
Жеңіл өнеркәсіпте мамандық бойынша кадрларға қажеттілік кадрларды Қазақстанның ЖОО мен ТжКБ оқу орындарында даярлау есебінен қамтамасыз етіледі.
Техникалық реттеу
Сапаның тиісті деңгейін қамтамасыз ету үшін техникалық регламент талаптарына жауап беретін және/немесе халықаралық стандарттарға сәйкес келетін стандарттар әзірлеу және қабылдау.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
Жеңіл өнеркәсіп саласында инновациялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Туристік сала
Ескерту. Параграфқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607; 07.03.2014 N 762; 25.12.2014 № 984 Жарлықтарымен.
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Соңғы жылдары тұтастай алғанда республиканың туризм саласы дамуының оң серпіні байқалады: 2008 жылдың қорытындылары бойынша 2007 жылмен салыстырғанда келушілердің саны 3,1 % өсті, ішкі туризмнің көлемі 8,2 % өсті, сыртқа шығушылар туризмі 15,3 % өсті.
Туризм объектілерін дамытуға инвестициялар көлемі 2005 жылғы 47 млрд. теңгеден 2007 жылы 97 млрд. теңгеге дейін өскен, ал 2008 жылдың қорытындылары бойынша осы көрсеткіш 129,3 млрд. теңгеге дейін өсті.
Сонымен қатар, әлемдік қаржы және экономикалық дағдарыс сырттан келу туризміне жағымсыз әсерін тигізді, оның көлемі 11 % төмендеді және 2007 жылғы 5,3 млн. салыстырғанда тек 4,7 млн. туристі құрады.
Қазақстан Республикасына сырттан келетіндер санының төмендеуін құрайтындардың бірі туризм индустриясы объектілерінің моральдық тозуына және инфрақұрылымның жоқтығына байланысты тартымдылығы аз болып табылды.
Сапасы әлемдік стандарттарға сәйкес келетін орналастыру орындары санының аз болуы сырттан келетін туристерге қызметтер көрсетудің толық спектрін ұсыну мүмкіндіктерін толығымен пайдалана алмауға және бұл экономикалық қайтарымның төмендігіне әкеп соқтырады.
Қазақстанның туристік имиджін қалыптастыру және ұлттық турөнімді әлемдік нарыққа жылжыту жөнінде шаралар қабылданды. Осы мақсаттарда Қазақстанның Мадридтегі, Берлиндегі, Пекиндегі, Сеулдегі, Токиодағы және Лондондағы ең ірі халықаралық туристік көрмелерге қатысуы қамтамасыз етілуде, CNN, BBC, Евроньюс және Дискавери сияқты әлемнің жетекші арналарында жарнамалық бейнероликтер орналастырылуда. Сонымен қатар, Алматы қаласында КИТФ - Қазақстандық халықаралық туристік жәрмеңкесі өткізіледі.
Негізгі міндеті
Туризм индустриясының бәсекеге қабілеттілігін және Қазақстанның туристік бағыт ретіндегі тартымдылығын арттыру.
Нысаналы индикатор
1. Ішкі және келу туризмі үшін орналастыру орындарының санын 2008 жылғы деңгейге қарағанда 1,5 есеге ұлғайту.
2. Ішкі және келу туризмі үшін тәулік/төсек ұсынуды ұлғайту жолымен қонақүйлерді толтыруды 2008 жылғы деңгейге қарағанда 1,5 есеге ұлғайту.
Бағдарламаны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері (жауапты мемлекеттік орган - ИДМ)
Міндеттерді іске асыру қорытындылары бойынша мыналарға қол жеткізілетін болады:
1) туристік қызмет саласында қызмет көрсететін ұйымдардың жиынтық кірісі 2015 жылға қарай 2008 жылғы деңгейден кемінде 12 %-ға ұлғаяды;
2) 2015 жылға қарай туризм саласындағы негізгі капиталға инвестициялардың өсуі 2009 жылғы деңгейден 30 %-ды құрайды;
3) туристік қызмет жыл сайын туристік индустрия объектілері құрылысының есебінен кемінде 10 %-ға өседі;
4) 2010 жылы келушілердің болу мерзімінің ұлғаюы 2009 жылғы деңгеймен салыстырғанда - 5 %, 2011 жылы - 8 %, 2012 жылы - 10 %, 2013 жылы - 12 %, 2014 жылы - 15 % құрайды;
5) келушілер санының ұлғаюы 2010 жылғы деңгейге қарағанда 2011 жылы - 210000, 2012 жылы - 225000, 2013 жылы - 370000, 2014 жылы - 390000 демалушыны құрайды;
6) 2011 жылы туризм индустриясы саласында кәсіптік стандарт әзірленетін болады;
7) туризм саласы үшін мамандар даярлау 2011 жылы - 1000 адамды, 2012 жылы - 1100 адамды, 2013 жылы - 1200 адамды, 2014 жылы - 1300 адамды құрайды;
8) 2014 жылы гид-экскурсия жүргізушілерді даярлау және сертификаттау моделі әзірленетін болады, ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесінің қатысушылары мен қонақтары үшін кемінде 4 туристік топтама дайындалатын болады.
Саланың дамуы Қазақстанның бәсекеге қабілетті туристік өнімін және жалпы маркетингтік стратегиясын қалыптастыруға, оның ішінде Қазақстан Республикасының туристік саласын дамытудың 2020 жылға дейінгі тұжырымдамасының ережелерін ескере отырып; туристік индустрияның кадрлық әлеуетін дамытуға; Астана қаласында ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін ұйымдастыруды және оны өткізуді ескере отырып, туризм саласын дамыту жөніндегі шаралар кешенін іске асыруға бағытталатын болады.
Мынадай инвестициялық жобаларды іске асыру арқылы туризм индустриясының қазіргі заманғы инфрақұрылымын құру жұмысы жүргізілетін болады:
күніне 2000-ға дейін адам қабылдау үшін Алматы қаласында Шымбұлақ тау шаңғысы курортын кешенді дамыту;
Ақмола облысының «Бурабай» АЭА шекарасында туристік ойын-сауық кешенін салу, онда мынадай бағыттарда шағын және орта бизнесті дамыту үшін жағдайлар жасалатын болады:
1) сауықтыру, ойын-сауық саласында қызметтер көрсету, тамақтандыруды ұйымдастыру, қонақүй, экскурсиялық, ақпараттық, көліктік қызметтер көрсету;
2) туризмнің мәдени-танымдық, экологиялық, іскерлік, спорттық және басқа да түрлері саласында қызметтер көрсету.
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Инфрақұрылымдық және ресурстық қамтамасыз ету
Бәсекеге қабілетті туристік өнімді құру және жалпы маркетингтік стратегияны іске асыру шеңберінде мыналар жүзеге асырылатын болады:
1) өңірлерде орналастыру үшін туристік орталықтар, кешендер мен объектілер салу;
2) тау шаңғысы туризмі инфрақұрылымын құру;
3) экологиялық туризмді дамытуды ынталандыру;
4) саяси тұрақты мемлекеттердің азаматтары үшін визалық және тіркеу тәсілдерін, шекаралық бақылауды жеңілдету жұмысын жалғастыру;
5) сырттан келетін және ішкі туризмді дамытуды реттейтін заңнама және нормативтік құқықтық базаны жетілдіру;
6) туристік статистика және есептілік жүйесін жетілдіру;
7) халықаралық көрмелерге, жәрмеңкелерге және туристік іс-шараларға қатысу арқылы ішкі және сыртқы нарықта қазақстандық турөнімді ілгерілету.
Туризм индустриясының бәсекеге қабілетті инфрақұрылымын құру шеңберінде:
1) Ақтөбе, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл және Алматы облыстарының әкімдіктері жол бойындағы инфрақұрылым объектілерін салудың үлгі жобасын әзірлейді;
2) «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағында гольф-клуб салу және орналастыру үшін ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерін босалқы жерге ауыстыру мәселесі пысықталатын болады.
Белсенді демалу жағдайларын дамыту үшін Шығыс Қазақстан облысында туризмді дамытудың кластерлік бағдарламасының мастер-жоспарында, сондай-ақ:
1) Алматы қаласының маңында тау шаңғысы курорттарын дамытудың;
2) Ақмола облысында Щучинск-Бурабай курорттық аймағын дамытудың;
3) Маңғыстау облысындағы «Кендірлі» демалу аймағын дамытудың жүйелік жоспарларында көзделген жобалар іске асырылатын болады.
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
Туристік сала үшін 14 мамандық бойынша кадрларға деген сұраныс оларды жоғары оқу орындарында және 77 ТжКБ оқу орнында даярлау есебінен қанағаттандырылатын болады:
1) Ақмола облысының «Бурабай» АЭА туристік ойын-сауық кешені және Алматы облысының «Шымбұлақ» тау шаңғысы кешенінің туристік базасы үшін кадрларға деген қосымша сұраныс (ойын-сауық персоналы, сауда-коммерциялық персонал) ТжКБ оқу орындарында және қысқа мерзімде даярлайтын оқу орталықтарында кадрлар даярлау есебінен толықтырылатын болады;
2) «UNWTO-TedQual» туристік білім беру сапасын сертификат бойынша бір мемлекеттік ЖОО-ға аудит жүргізу және туризм индустриясы саласында кәсіптік стандарттарды әзірлеу жолымен туристік білім беру сапасын арттыру үшін жағдайлар жасалатын болады.
Бәсекелестікті дамыту
Туристер үшін қызмет көрсету нарығында бәсекелестікті дамыту мақсатында туристік операторларды ірілендіру үшін заңнамалық жағдайлар жасау қамтамасыз етілетін болады.
Инвестициялар үшін тартымды жағдайлар жасау
Қазақстанда туризм саласын дамыту үшін:
1) инвестициялар үшін тартымды жағдайлар жасау;
2) сырттан келетін және ішкі туризмді дамыту үшін әкімшілік формальдылықтарды жеңілдету;
3) экотуризмді дамыту көзделетін болады.
Астана қаласында ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін ұйымдастыруды және оны өткізуді ескере отырып, туризм саласын дамыту жөніндегі шаралар кешенін іске асыру шеңберінде мыналар жоспарланады:
1) Бурабай курорттық аймағын дамытудың жүйелік жоспарын ескере отырып, Ақмола облысы Бурабай ауданының аумағының қала құрылысын жоспарлаудың кешенді жоспарына қажетті өзгерістерді айқындау және талдау жөнінде іс-шаралар өткізу;
2) туризм саласы мамандарын даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру жөнінде ұсыныстар енгізу, сондай-ақ осы курстар үшін бірыңғай оқу бағдарламасын жасау жөнінде жұмыс жүргізу;
3) көрмеге қатысушылар мен қонақтар үшін жаңа туристік бағдарлар құру.
1.4 «Болашақ экономикасы» секторларын дамыту
Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар
Ескерту. Параграфқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607; 07.03.2014 N 762 Жарлықтарымен.
Саланың ағымдағы ахуалына қысқаша талдау
Отандық ақпараттық және коммуникациялық технологиялар (бұдан әрі - АКТ) саласының бәсекеге қабілеттілігінің өсуін қамтамасыз ету мақсатында орта мерзімді перспективада АКТ компанияларға ішкі нарықта табысты бәсекелесуге мүмкіндік беретін, мемлекет жасаған жағдайлар маңызды рөл атқарады. Бұл шаралар кезең-кезеңмен іске асырылатын болады. Бірінші кезеңде жергілікті технологиялық инфрақұрылымның сапасы, отандық өндірушілерді қолдау, АТ-мамандарын даярлау деңгейі, инновациялық ортаны дамыту арттырылатын болады. Екінші кезеңде ішкі АТ-нарығын отандық өндіріс тауарларымен және қызметтерімен толықтыру бойынша шаралар іске асырылатын болады. АКТ-саласын ынталандыру мен дамытудың кезеңдері мен тетіктері «Ақпаратты Қазақстан - 2020» мемлекеттік бағдарламасында айқындалған.
Қазақстан Республикасында АКТ секторын дамытудың жоғары қарқынын ұстау және дамуын жеделдету үшін мынадай бірқатар өзекті міндеттерді шешу қажет:
1) АКТ-саласының нормативтік құқықтық базасын және техникалық реттеуді жетілдіру;
2) АКТ-нарығының жалпы көлемінде мемлекеттік органдардың және мемлекет қатысатын компаниялардың тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді сатып алуында жергілікті қамту үлесін арттыру;
3) отандық нарықты білікті АКТ-кадрларымен қамтамасыз ету;
4) отандық АКТ-саласының технологиялық әлеуетін дамыту;
5) АКТ-саласының инвестициялық тартымдылығын арттыру.
Негізгі міндет
Ақпараттық коммуникациялық технологиялардың бәсекеге қабілетті ұлттық секторын қалыптастыру.
Нысаналы индикаторлар
Ақпарат және байланыс саласында жалпы қосылған құнды 2015 жылға
қарай 2008 жылғы деңгейге қарағанда нақты мәнде 77 %-ға ұлғайту.
Саланы дамытудың негізгі бағыттары
Қазақстан Республикасында АТК секторында мынадай бағыттарды дамыту жоспарлануда.
Бизнес пен халықтың қажеттілігін қамтамасыз ету, мемлекеттік органдардың жұмысын жеңілдету мен оңтайландыру мақсатында электрондық, қызмет көрсетулер мен «электрондық үкіметті» дамыту шеңберінде:
1) «электрондық үкіметтің» нысаналы сәулеті құрылатын;
2) КО шеңберінде ақпарат алмасу үшін ақпартаттық коммуникациялық инфрақұрылым құрылатын;
3) электрондық лицензиялау, электрондық нотариат және электрондық сатып алудың ақпараттық жүйелері енгізілетін;
4) мемлекеттік басқарудың ведомствоішілік және сол секілді
ведомствоаралық деңгейлерінде сақталу мерзімі 5 жылдан аспайтын құжаттар үшін қағазсыз құжат айналымына толық көшіру қамтамасыз етілетін;
5) мемлекеттік қызметтердің бизнес-үдерістері оңтайландырылатын және автоматтандырылатын;
6) неғұрлым сұранысқа ие электрондық форматтағы рұқсат ету
құжаттарын беру қамтамасыз етілетін болады.
Халықтың қазақстандық контентке деген сұранысын қамтамасыз ету мақсатында Интернет желісінің қазақстандық сегментін дамыту шеңберінде:
1) ұлттық интернет-ресурстары, оның ішінде жаңалықтар,
мультимедиалық, әлеуметтік желілер;
2) мемлекеттік органдардың порталдарын контенттік сүйемелдеу және дамыту құрылатын болады.
АКТ саласында отандық әлеуетті қалыптастыру және дамыту шеңберінде ғылыми-зерттеу институтын (бұдан әрі - ҒЗИ) одан әрі дамыту қамтамасыз етілетін болады.
«Инновациялық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағы (бұдан әрі - ИТП) аумағында ішкі сұранысты қамтамасыз ету мақсатында отандық жоғары технологиялық жабдықтар өндірісін дамыту шеңберінде АКТ-кластерін құру жоспарлануда.
Бизнес пен мемлекеттің қажеттілігін қамтамасыз ету мақсатында бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу және қызметтер секторын дамыту мақсатында:
1) инновациялық ақпараттық жүйелер мен өнімдерді әзірлейтін және пайдаланатын компаниялар;
2) АКТ саласын дамытуға бағытталған іс-шараларды іске асыру үшін коммерциялық емес, мемлекеттік емес ұйымдар (корпоративтік қор) құрылатын болады.
Саланың техникалық және кәсіби деңгейдегі білікті мамандарға деген қажеттілігін қамтамасыз ету мақсатында ақпараттық коммуникациялар саласында білімді дамыту шеңберінде Халықаралық ақпараттық технологиялар университетін дамыту қамтамасыз етілетін болады.
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Білікті кадр ресурстары қажеттілігін қамтамасыз ету
1) 2009 жылмен салыстырғанда Қазақстанның ЖОО-да оқыту үшін ақпараттық коммуникациялық мамандықтар бойынша мемлекеттік гранттар санын 2 есеге ұлғайту;
2) халықаралық стандарттар базасында жоғары және кәсіптік техникалық оқу деңгейлерінде АТ-мамандарын даярлаудың білім беру бағдарламаларын жетілдіру.
Техникалық регламенттерді енгізу:
1) ақпараттық коммуникация саласындағы стандарттар базасын
халықаралық деңгейге дейін дамыту;
2) АКТ-саласының нормативтік құқықтық базасы мен техникалық
реттелуін жетілдіру.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу:
1) инновациялық start-up жобаларды іске асыруды гранттық, инвестициялық қаржыландыру;
2) CDMA технологиясын пайдалана отырып, телекоммуникация желілерін дамыту үшін 450 МГц диапазонында радиожиілік спектрін босату;
3) ақпараттық технологияларды зерттеу институтының АКТ-да ҒЗТКЖ
өткізуге мемлекеттік тапсырыстар мен гранттар бөлуі.
«Бұлтты есептеулер» мен виртуалдандыру технологияларында мемлекеттік органдардың АКТ-инфрақұрылымын аутсорсингке шығару арқылы мемлекеттік органдарды ақпараттандырудың жаңа моделін іске асыру.
АКТ саласында инновациялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Технологиялық болжамдау қорытындылары бойынша АКТ саласында мынадай сындарлы технологиялар айқындалды: «бұлтты» есептеулер, ұтқыр және мультимедиялық технологиялар, образдар мен сөзді анықтап білу технологиялары, ақпараттық қауіпсіздік технологиялары. Аталған сындарлы технологияларды дамыту нысаналы технологиялық бағдарламалар тетігін іске асыру арқылы қамтамасыз етілетін болады.
Саланың тартымды инвестициялық ахуалын жасау:
1) «АТП» АЭА-ның инфрақұрылымын қаржылық қолдау арқылы дамыту;
2) АКТ-саласындағы жергілікті қамту үлесін арттыру мақсатында зияткерлік, инновациялық және инфрақұрылымдық, орта ретінде «АТП» АЭА аумағында АКТ-кластерін құру;
3) Бағдарлама шеңберінде іске асырылатын дата-орталықтарды салу жөніндегі жобалар үшін жер гранттарын бөлу;
4) мемлекеттік органдар, ұлттық холдингтер мен компаниялар, күш құрылымдарының АКТ-тапсырысын шоғырландыру және АКТ секторында жергілікті қамтуды арттыру мақсатында оларды «АТП» АЭА-да орналастыру;
5) Интернет желісінің қазақстандық сегментін дамытудың мемлекеттік қолдау шаралары жүйесін жасау;
6) «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы ұсынылатын мемлекеттік қызмет көрсетулер санын ұлғайту;
7) Интернет желісінің қазақстандық сегментінде әлеуметтік жобаларды мемлекеттік қаржыландыру.
Биотехнология
Ескерту. Параграф алынып тасталды - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
Ғарыш қызметі
Ескерту. Параграфқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607; 07.03.2014 N 762 Жарлықтарымен.
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Біздің елімізде ғарыш саласын қалыптастыру үшін объективті алғышарттар бірегей бәсекелестік басымдықтың - жұмыс істеп тұрған «Протон», «Союз», «Зенит», «Днепр» ғарыш зымыран кешендері (бұдан әрі - ҒЗК) бар әлемдегі ең ірі «Байқоңыр» ғарыш айлағының; ғарыш байланысын жерден басқару кешенінің, жерді қашықтықтан зондтау (ЖҚЗ) спутниктерінен ғарыш ақпаратын қабылдайтын үш орталықты қамтитын Ұлттық ғарыш мониторингі жүйесінің (ҮҒМЖ) базалық элементтерінің; ғарыш сәулелері станцияларын, ғылыми зертханаларды, астрономиялық обсерваторияларды қамтитын ғылыми-технология инфрақұрылымның негізгі элементтерінің бар екендігі болып табылады.
2005 - 2007 жылдарға арналған бірінші ғарыш бағдарламасы шеңберінде «KazSat-1» байланыс және хабар тарату спутнигін құру, ғарыш техникасының арнайы конструкторлық-технологиялық бюросын (ҒТ АКТБ) ұйымдастыру жобалары іске асырылды, ҰҒМЖ кіші жүйелері дамытылды. «Бәйтерек» ғарыш зымыран кешенін (ҒЗК), «KazSat-2» байланыс және хабар тарату спутнигін, Жерді қашықтықтан зондтау (ЖҚЗ) ғарыш жүйесін, ғарыш аппараттарын құрастыру-сынау кешенін (ҒА ЖСК), ғылыми бағыттағы ғарыш жүйесін, дәлдігі жоғары спутниктік навигация жүйесін құрудың жобалық материалдары әзірленген болатын.
Қазақстанда бүгінгі таңда түрлі ғарыш қызмет көрсетулеріне, атап айтқанда, ғарыш байланыс жүйелерінің, ЖҚЗ ғарыш жүйесінің және дәлдігі жоғары спутниктік навигация жүйесінің (ЖСНЖ) қызмет көрсетулеріне айтарлықтай сұраныс қалыптасты.
Осы сұраныстарды қанағаттандыру үшін толыққанды ғарыш саласын құрудың мынадай бірқатар проблемаларын шешу қажет:
отандық ғарыш қызмет көрсетулері (байланыс, ЖҚЗ, навигация, ғарыш техникасын өндіру, іске қосу қызмет көрсетулері) нарығының жеткіліксіз дамуы;
ғарыш қызметін дамыту үшін нормативтік-құқықтық және нормативтік-техникалық базаның жоқтығы;
ғарыш қызметін кадрлық қамтамасыз ету жүйесінің жоқтығы.
Осы проблемаларды шешу үшін мынадай міндеттерді іске асыру қажет:
мақсатты ғарыш жүйелерін және жердегі ғарыш инфрақұрылымының объектілерін құру және дамыту;
ғарыш қызметінің ғылыми және ғылыми-технологиялық базасын дамыту;
кәсіби кадрларды даярлау және біліктілігін арттыру;
ғарыш саласының шарттық және нормативтік құқықтық базасын құру.
Негізгі міндет
Республиканың индустриялық-инновациялық дамуын жеделдетуге, ұлттық қауіпсіздік пен қорғанысты нығайтуға, ғылым мен жоғары технологияларды дамытуға ықпал ететін ғылымды қажетсінетін және жоғары технологиялық экономиканың секторы ретінде толыққанды ғарыш саласын құрудың бірінші кезеңін іске асыру.
Нысаналы индикаторлар
1. 2008 жылғы деңгейге қарағанда нақты мәнде 2014 жылы ЖҚҚ-ның 30 %-ға өсуі.
2. Тіркелген спутниктік байланыс арналарына елдің қажеттілігін
қанағаттандыру дәрежесі 2014 жылы - 80 %.
3. Дәлдігі жоғары спутниктік навигация қызметін көрсетуге елдің қажеттілігін қанағаттандыру дәрежесі (Қазақстан аумағын жабу %) 2014 жылы - 55 %.
4. 2014 жылы тұтынушыларға берілетін ғарыш деректерінің жалпы санындағы қазақстандық ЖҚЗ ғаламдық аппараттарынан (бұдан әрі - ҒА) алынатын деректердің үлесі - 50 %.
5. 2014 жылы ғылымды қажетсінетін кемінде 9 ғарыш технологиясын енгізу.
Саланы дамытудың негізгі бағыттары
Мақсатты ғарыш жүйелерін құру мен дамыту және олардың пайдалану мыналарды:
сыртқы нарыққа кезең-кезеңмен шығумен ішкі нарықта ғарыш байланыс жүйелерінің қызмет көрсетулері үшін «KazSat» спутниктік байланыс және хабар тарату жүйесін;
ішкі және сыртқы нарықтарға ЖҚЗ деректерін беру қызмет көрсетулері үшін ЖҚЗ ғарыш жүйесін;
ғарыш ғылымын және технологиясын дамыту, жер сілкіністері жаршысын зерттеу міндеттерін шешу үшін ғылыми мақсаттағы ғарыш жүйесін құруды көздейді.
Өңдеу мен қосылған құнының деңгейі жоғары ЖҚЗ деректеріне ішкі және сыртқы нарықтардағы сұранысты қанағаттандыру үшін Ұлттық ғарыш мониторингі жүйесін (ҰҒМЖ) дамытуды көздейді.
Жер үсті ғарыш инфрақұрылымы объектілерін құру және дамыту мыналарды көздейді:
сыртқы және ішкі нарықтарда ұшыру қызмет көрсетулері үшін «Байқоңыр» ғарыш айлағында экологиялық таза «Бәйтерек» ҒЗК;
мемлекеттік тапсырма және сыртқы тапсырмалар шеңберінде ҒА жобалау, әзірлеу, құрастыру және сынау бойынша қызмет көрсетулері үшін ҒА ЖСК;
спутниктік навигациялау және ішкі нарықта навигациялық жабдықты сертификаттау бойынша қызмет көрсетулері үшін дәлдігі жоғары спутниктік навигация жүйесінің (ЖСНЖ) жердегі инфрақұрылымы;
ішкі және сыртқы нарықтар үшін тұтынушы навигациялық жабдық өндіру.
«Байқоңыр» ғарыш айлағының бірте-бірте Қазақстанға өтуі мақсатында ішкі және сыртқы нарықтарда ұшыру қызметтерін көрсетулері үшін «Байқоңыр» ғарыш айлағында тұрған «Зенит» және «Днепр» ҒЗК коммерциялық пайдалану жобаларына қатысу көзделеді.
Мынадай инвестициялық жобаларды іске асыру жоспарлануда:
1) «KazSat» спутниктік байланыс және хабар тарату жүйесін құру («KazSat - 2», «KazSat - 3», резервтік жерден басқару кешені);
2) ғарыш аппараттарын құрастыру-сынау кешенін құру;
3) ЖҚЗ ғарыш жүйесін құру;
4) Қазақстан Республикасында дәлдігі жоғары спутниктік навигация жүйесінің жердегі инфрақұрылымын құру;
5) «Байқоңыр» ғарыш айлағында тұрған «Зенит» және «Днепр» ғарыш зымыраны кешендерін коммерциялық пайдалану жобаларына қатысу.
ЖҚЗ және ЖСК ғарыш жүйесін құру жобаларын іске асыру жөніндегі стратегиялық әріптес EADS Astrium француз кәсіпорны болып табылады.
Аталған жобалар шеңберінде өнеркәсіптік қуаттар импорты және технологиялар алмасу жүргізіледі, сондай-ақ бірлескен халықаралық компаниялар мен ел үшін пайдалы әріптестіктер құруға, оларды дамыту жөніндегі мәселелер пысықталатын болады.
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
Ғарыш саласы үшін мамандарды даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру бағдарламасын іске асыру жалғасатын болады.
Мамандар даярлау Мәскеу авиациялық институтының «Восход» филиалында (Байқоңыр қаласы), сондай-ақ Қазақстанның, «Болашақ» бағдарламасы бойынша таяу және алыс шет елдердің жоғары оқу орындарында жүргізілетін болады.
Мамандарды қайта даярлау және біліктілігін арттыру шетелдік мамандар тартыла отырып ұйымдастырылады. Осы заманғы ғарыштық технологияларды игеру стратегиялық әріптестермен ЖҚЗ және ҚұСК ғарыш жүйесін құру жөніндегі келісімшартта көзделген.
700 адамға дейін ғарыштық бейіндегі мамандарды даярлау және қайта даярлау көзделіп отыр.
Заңнаманы жетілдіру
Заңнаманы жетілдіру және ғарыш қызметін құқықтық реттеуді жүйелендіру мақсатында ғарыш қызметін регламенттейтін нормативтік құқықтық актілерге түзетулер әзірленетін болады.
Техникалық регламенттерді енгізу
Саланы дамытуды техникалық реттеу саласындағы: зымыран және ғарыштық кешендердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар жөніндегі, автоматты ғарыштық аппараттардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар жөніндегі, зымыран-ғарыш техникасы бұйымдарын тасымалдау құралдарының және зымыран отынының құрамдауыштарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар жөніндегі регламенттер әзірленетін болады.
Ғарыш қызметі саласында мемлекеттік (ұлттық) стандарттар әзірленетін болады.
Зымырандық-ғарыштық қызметтің әсеріне ұшырайтын аумақтарда экожүйелердің жағдайын кешенді бағалау бойынша нормативтік құжаттарды (регламенттер, әдістемелер) енгізу қамтамасыз етілетін болады.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
Ғарыш қызметінің ғылыми және ғылыми-технологиялық базасын дамыту ғарыштық техника мен технологияларды құруды ғылыми-технологиялық қамтамасыз етуді әзірлеуді, астрофизикалық және ғарыштық зерттеулердің ғылыми және эксперименттік базасын дамытуды, атмосферадағы - Жердің ионосферасындағы оптикалық және электродинамикалық процестерді зерттеу, жер қабатының жер үсті-ғарыштық геодинамикалық және геофизикалық мониторингі жүйесін құру.
Ғарыш саласында иннованиялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Жаңартылатын энергия көздері
Ескерту. Параграфқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607; 07.03.2014 N 762 Жарлықтарымен.
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Қалпына келтірілетін энергетика ресурстарын пайдалану Қазақстанның электр энергетикасын дамытудың және экологиялық проблемаларын шешудің басым бағыттарының бірі болып табылады. Қазақстанда қалпына келтірілетін энергетика ресурстарының (су энергиясы, жел және күн энергиясы) елеулі әлеуеті бар.
Қазіргі уақытта Қазақстанның су энергетикасын мынадай шамамен сипаттауға болады:
Жалпы (теориялық) әлеуеті 170х109 кВтс/жыл;
Техникалық (пайдаланылуы мүмкін) 62х109кВтс/жыл;
әлеуеті
Экономикалық әлеуеті 27/30х109кВтс/жыл.
Қазақстан аумағында су энергетикасы ресурстары біркелкі бөлінбеген, олардың көпшілігі Қазақстанның үш өңірінде шоғырланған:
Оңтүстік Шығыс аймақта, Іле Алатауы тауларынан ағатын өзендер (Қаскелең, Ақсай, Түрген, Шелек, Шарын) келіп құятын Іле өзені бассейні және шығыс Балқаш бассейні мен Жетісу Алатауынан ағатын өзендер келіп құятын Алакөл көлі тобы.
Шығыс аймақта, басты ағындармен Ертіс өзені бассейнінде.
Оңтүстік аймақта, Сырдария, Талас және Шу өзендерінің бассейндері.
Жел энергетикасы қалпына келтірілетін энергия көздерінің ең перспективалы түрлерінің бірі болып табылады. Қазақстанның жел атласы әзірленді.
Қазіргі уақытта Қазақстанда жел электр станцияларын (бұдан әрі - ЖЭС) салу үшін 10 алаң зерттелді. Бұл алаңдардың барлығын көлемі 2-3 млрд. кВтс электр энергиясын коммерциялық өндіру үшін жалпы қуаты 1000 МВт дейінгі ірі жел электр станцияларын салу үшін пайдалануға болады.
Қазақстан географиялық орналасуы бойынша солтүстік ендікте жатқанына қарамастан, елдегі күн энергиясының ресурсы ыңғайлы климаттық жағдайдың нәтижесінде тұрақты әрі қолайлы болып табылады. Зерттеулердің қорытындылары бойынша елдің оңтүстік аудандарындағы күн энергиясының әлеуеті жылына 2500 - 3000 күн сағатқа жетеді.
Негізгі міндет
Елдің энергия теңгерімінде қалпына келтірілетін энергия көздерінің (шағын су электр станциялары (бұдан әрі - СЭС), жел электр станциялары (бұдан әрі - ЖЭС), күн қондырғылары) үлесін ұлғайту.
Нысаналы индикаторлар
1. 2014 жылы қалпына келтірілетін энергия көздерінен өндірілетін электроэнергиясының (ЖЭС, күн көзі станциялары, сондай-ақ қуаттылығы 35 МВт болатын СЭС) көлемін жылына 1 млрд. кВТ/сағ жеткізу.
2. 2015 жылға қарай қалпына келтірілетін энергия көздерінен өндірілетін электрэнергиясының (жел электр станциялары, күн станциялары, сондай-ақ қуаттылығы 35 МВт болатын су электр станциялары) электр тұтынудың жалпы көлеміндегі үлесі 1 %-дан астам.
Саланы дамытудың негізгі бағыттары
Алғашқы ЖЭС салу жөніндегі жобаларды іске асыру жоспарлануда.
Болжамды орналастыру аудандарына Ақмола, Жамбыл облыстары, Алматы облысында - Жоңғар қақпасы мен Шелек дәлізі жатады. Жел қондырғыларының болжамды белгіленген қуаты бірінші кезеңде 50-100 МВт құрауы мүмкін.
2015 жылға қарай сағатына 400 млн. кВт электр энергиясын шығаратын белгіленген қуаты 125 МВт жел парктерін салу болжанып отыр.
2015 жылға дейін республикада сағатына 150 млн. кВт электр энергиясын шығарады деп межеленген қуаты 50 МВт-тан жоғары шағын ГЭС-ті пайдалануға беру жоспарланған Алматы, Жамбыл және Оңтүстік Қазақстан облыстарында шағын ГЭС құрылысының жобаларын әзірлеу және іске асыру бойынша жұмыстар жалғастырылады.
Жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау саласында заңнаманы жетілдіру, сондай-ақ объектілер (күн, жел және басқа қондырғылар) саны бойынша нақты нысаналы индикаторларды қоса отырып, қалпына келтірілетін энергетиканы Қазақстанда дамыту бойынша іс-шаралар жоспарын, оларды орналастыру картасын әзірлеу көзделіп отыр.
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Жаңартылатын энергия көздерін қолдау жөніндегі мәселелерді пысықтау, оның ішінде: жаңартылатын энергия көздері объектілерін салу үшін жер учаскелерін беру кезінде резервтеу және басымдық; жаңартылатын энергия көздерін пайдалана отырып өндірілген электр энергиясын сатып алу жөніндегі міндеттемелер беру; жаңартылатын энергия көздерін электр энергиясының желілері бойынша тасымалдағаны үшін ақы төлеуден босату; жаңартылатын энергия көздерін пайдалану объектілерін энергия беретін ұйымдардың желісіне қосу кезінде қолдау жөніндегі мәселелерді пысықтау көзделіп отыр.
Мемлекеттік қолдаудың секторалдық және жобалық шаралары
Қалпына келтірілетін энергия көздерін қолдау жөніндегі мәселелерді пысықтау көзделіп отыр, оның ішінде: қалпына келтірілетін энергия көздері объектілерін салу үшін жер учаскелерін беру кезінде резервтеу және басымдық; энергия беретін ұйымдардың қалпына келтірілетін энергия көздерін пайдалана отырып өндірілген электр энергиясын сатып алу жөніндегі міндеттемелері; қалпына келтірілетін энергия көздерін электр энергиясының желілері бойынша тасымалдағаны үшін ақы төлеуден босату; қалпына келтірілетін энергия көздерін пайдалану бойынша объектілерді энергия беретін ұйымдардың желісіне қосу кезінде қолдау.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
Энергетика саласында, атап айтқанда жаңартылатын энергия көздерін дамыту саласында инновациялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Технологиялық болжамдау қорытындылары бойынша жаңартылатын энергия көздері саласында мынадай сындарлы технологиялар айқындалды: термоэлементтер мен (күн) фотоэлементтер шығару жөніндегі технологиялар, ауа ағынының концентраторларын пайдаланатын жел агрегаттарын шығару жөніндегі технологиялар, құйынды жел турбиналарын дайындау технологиялары, күн сәулесі есебінен жылумен жабдықтау және электр энергиясын өндіру жөніндегі технологиялар, күн сәулесі концентраторларын шығару жөніндегі технологиялар, парниктік газдардың шығарындыларын азайтуды және жаңартылатын энергия көздерін енгізуді экономикалық ынталандыру жөніндегі технологиялар. Аталған сындарлы технологияларды дамыту нысаналы технологиялық бағдарламалар тетігін іске асыру арқылы қамтамасыз етілетін болады.
Атом энергетикасы
Ескерту. Параграф алынып тасталды - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
2. Басым секторлардың дамуын қолдаудың басты шаралары
Ескерту. 2-кіші бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
Индустрияландыруды мемлекеттік қолдау макро- және секторалдық деңгейлерде экономикалық саясаттың жүйелі шараларын, сондай-ақ экономиканың нақты секторларын қаржылық қолдаудың селективті шараларын және қаржылық емес қолдау шараларының құрастырылған пакетінің негізінде жүзеге асырылатын жобаларды іске асыру, қолайлы макроэкономикалық орта қалыптастыру; Бағдарламаны қолдаудың қаржылық құралдарын кеңейту; инфрақұрылымдық, ресурстық және кадрлық қамтамасыз ету; бизнес-ортаны жақсарту; технологиялық жаңғырту, инновацияларды және ғылымды дамыту; тікелей инвестициялар тарту үшін қолайлы жағдайлар жасау; тиімді сауда және тариф саясаты арқылы жүзеге асырылатын болады.
Макроэкономикалық саясаттың жүйелі шаралары индустрияландыру міндеттеріне сәйкес іске асырылатын ақша-кредит, фискалдық, сондай-ақ құрылымдық саясаттар құралдарын теңдестіріп және келісіліп пайдалануды қамтитын болады.
Ақша-кредит және фискалдық саясаттың келісілуі Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің жыл сайын экономикалық саясаттың негізгі бағыттары туралы бірлескен мәлімдемелерін қабылдаумен қамтамасыз етілетін болады.
Ақша-кредит саясаты шеңберінде отандық қаржы жүйесінің тұрақты жұмыс істеуін, сондай-ақ мыналар арқылы теңгенің тұрақты айырбас бағамы мен елдің төлем теңгерімінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған шаралар қабылданатын болады:
Қазақстан экономикасының ішкі және сыртқы бәсекеге қабілеттілігі арасындағы теңгерімді қамтамасыз етуге бағытталған және ұлттық валюта бағамын қайта бағалауға жол бермеуге бағытталған бағамдық саясат. Айырбас бағамының саясаты әлемдік бағаның өзгеруіне, осылайша ішкі экономиканы дамытуға іргетас қалай отырып, сыртқы сауда шарттарына барабар назар аударатын болады;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің инфляцияға қарсы саясатының шараларымен бірге ұстап тұратын инфляцияның төмен деңгейі (жылдық инфляция деңгейі 2010 - 2014 жылдары 5,0 - 8,0 % шегінде (желтоқсан алдыңғы жылдың желтоқсанына қарағанда);
екінші деңгейдегі банктер үшін бәсекеге қабілеттілік шарттарын теңдестіруге және банк жүйесінде шетелдік банктердің үлесін шектеуге бағытталған шаралар қабылдау;
қайта қаржыландырудың ресми ставкасын қоса алғанда, Ұлттық Банк операциялары бойынша ақша нарығындағы жағдай мен инфляциясының деңгейіне байланысты ставкаларды реттеу құралдарын пайдалана отырып, оны барабар деңгейде қолдау мақсатында банктердің қысқа мерзімді өтімділігін реттеу.
Салық-бюджет саясаты индустрияландыру процестерін фискалдық ынталандыру, индустриялық инфрақұрылымды, ғылым мен инновацияларды, адами капиталды дамытуды қаржыландыру арқылы экономиканы жаңғырту және әртараптандыру үшін жағдай жасауға бағытталатын болады.
Мемлекеттік бюджет параметрлерімен өзара байланыста мемлекеттік институттар арналары бойынша экономикаға капитал тарту мен бөлудің оңтайлы үлгісін қалыптастыру.
Ұлттық қор активтерін қалыптастыру және пайдалану саясаты макроэкономикалық тұрақтылықты одан әрі қолдауға, экономиканы әртараптандыруға және бюджеттік даму бағдарламаларын қаржыландыруға бағытталатын республикалық бюджеттегі жыл сайынғы тіркелген кепілдендірілген трансфертке ықпал ететін болады.
Ұлттық қор қаражатын пайдалану тетігіне көбірек икемділік беру мақсатында контрциклдік саясат шеңберінде Ұлттық қордан бөлінетін кепілдендірілген трансферттің тіркелген мәнінің мөлшері экономикадағы ахуалға байланысты 15 %-ға дейін төмендету немесе ұлғайту жағына түзетілуі мүмкін.
Мұндай тәсіл Қазақстан Республикасы Үкіметінің дағдарыс жағдайында басым шығыстарды қаржыландыру және экономикалық өсім кезеңінде Ұлттық қор қаражатын жинақтау арасында теңгерімділікті қамтамасыз етеді.
2.1 Энергетика инфрақұрылымымен қамтамасыз ету
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
Электр энергиясын өндіруді әртүрлі меншік нысанындағы өнеркәсіптік және өңірлік бағыттағы ұлттық маңызы бар жалпы белгіленген қуаты - 18 992,7 МВт, иелігіндегі қуаты - 14 558,0 МВт құрайтын 59 электр станциясы жүзеге асырады, электр станцияларының 80 %-ы көмірмен жұмыс істейді.
2009 жылдың қорытындылары бойынша елдің электр станцияларында электр энергиясын өндіру 78,4 млрд. кВт/сағ, тұтыну 77,9 млрд. кВт/сағ. құрады. Қазақстанның бірыңғай электр энергетикалық жүйесі (бұдан әрі - Қазақстан БЭЖ) Қазақстанның энергетикалық кешенінің негізі болып табылады.
Қазақстан БЭЖ - бұл ортақ жұмыс режимімен, бірыңғай орталықтандырылған жедел-диспетчерлік және аварияға қарсы басқарумен, дамытуды жоспарлаудың бірыңғай жүйесімен, техникалық саясатпен, нормативтік-технологиялық және құқықтық реттеумен біріктірілген электр станциялары мен электр желілерінің кешені. Қазақстан БЭЖ шартты түрде 3 энергетикалық аймаққа бөлінеді:
Энергетикалық шаруашылықтары ортақ желімен біріккен және Ресеймен байланысы дамыған Ақмола, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарын қамтитын солтүстік аймақ;
Ортақ энергетикалық желімен біріккен және Қырғызстанмен, Өзбекстанмен байланысы дамыған Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Оңтүстік Қазақстан облыстарын қамтитын оңтүстік аймақ;
Энергетикалық шаруашылықтарының Ресеймен электр байланысы бар Атырау, Батыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарын қамтитын батыс аймақ.
Маңғыстау, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары ортақ электр желісімен біріктірілген.
БЭЖ солтүстік аймағы энергиясы мол болып табылады, өйткені осы аймақта Павлодар облысының ірі электр станциялары - Екібастұз ГРЭС-1 және ГРЭС-2 орналасқан.
Оңтүстік аймақ энергия тапшылығына жатады, оны жабу Солтүстік
аймақтан 500 кВ «Қазақстанның Солтүстігі - Оңтүстігі» транзиті бойынша жүзеге асырылады.
Электр энергетикасы саласы активтерінің тозу деңгейі жоғары, оның ішінде:
генерациялайтын жабдық - 70 %;
электр желілері - 65 % тозған.
Электр станцияларының электр генерациялайтын жабдықтары тозуының өсуіне, 2009 жылдың мамырынан бастап салаға инвестициялардың болмауына байланысты электр энергетикасында тариф белгілеудің жаңа тетігі енгізілді, онда энергия өндіретін ұйымдар үшін электр энергиясына арналған шекті, есептік және жеке тарифтерді енгізу және тиісінше электр өндіретін ұйымдардың энергия жинақтайтын қуаттарды қайта құру, жаңғырту, кеңейту және жаңадан салу бойынша инвестициялық міндеттемелерді орындау көзделген.
Жылдарға бөле отырып, 2009 жылдан бастап 2015 жылға дейінгі кезеңіне арналған энергия өндіретін ұйымдардың 13 тобы бойынша электр энергиясына шекті тарифтер бекітілді, олар саланың инвестициялық тартымдылығын қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып, жыл сайын түзетілуі мүмкін.
Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі мен энергия өндіретін ұйымдар арасында 85,584 млрд. теңгеден астам көлемде 2010 жылға арналған шекті тарифтер шеңберінде инвестициялардың жалпы сомасына инвестициялық міндеттемелерді орындау туралы 39 келісім қолданылады.
Ірі ауқымды инвестициялар (жаңа электр станцияларын салу) іске асырылған жағдайда, инвесторлар есептік тариф немесе жеке тариф бойынша жұмыс істей алады.
Тариф қалыптастырудың жаңа тетігін енгізу саланың инвестициялық тартымдылығын арттыруға, салаға инвестициялар тарту үшін жағдайлар жасауға және энергия өндіретін ұйымдардың инвестициялар қайтарымдылығын қамтамасыз ету жөніндегі мүмкіншіліктерін есептеуге мүмкіндік береді.
Негізгі міндет
Экономиканы электр энергиясымен қамтамасыз ету және елдің энергетикалық тәуелсіздігіне қол жеткізу.
Нысаналы индикаторлар
1. Тұтыну болжамы 96,8 млрд. кВтс болған кезде электр энергиясын өндіруді 2014 жылы 97,9 млрд. кВтс жеткізу.
2. 2014 жылы көмір өндіру көлемін 119 млн. тоннаға дейін қамтамасыз етсін.
Іс-қимылдар стратегиясы
Ескерту. Параграфқа өзгерістер енгізілді - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607; 07.03.2014 N 762 Жарлықтарымен.
Қазақстанның экономикасы мен халқын сенімді түрде электрмен жабдықтау жаңа электр энергетикасы объектілерін салуға, жұмыс істеп тұрған станцияларды кеңейтуге және қайта жаңартуға, ұлттық электр желісін жаңғыртуға, болжамдық теңгерімдерді әзірлеу негізінде қолда бар энергетика ресурстарын тиімді пайдалануға байланысты болады.
Жоспарланған кезеңде, жаңа қуаттарды қосу және қолданыстағыларын жаңғырту есебінен елде өндірілетін электр энергиясының жалпы көлемі болжамды тұтыну көлемінен асып түседі.
Екібастұз бен Ақсу ГРЭС-і есебінен жаңғыртылатын Солтүстік энергетикалық аймағында электр энергиясын өндіру көлемінің көп болуы Солтүстік Қазақстан - Ақтөбе облысы және Солтүстік-Оңтүстік өңіраралық электр тарату желілері бойынша энергиясы тапшы Оңтүстік және Батыс энергетикалық аймақтарына қайта бөлінетін болады.
Батыс Қазақстандағы энергия тапшылығы мәселесін шешу үшін Орал ГТЭС-ін пайдалануға беру және Атырау ЖЭО кеңейту, елдің оңтүстік өңірлерінде 2012 жылы Мойнақ ГЭС-ін және Ақшабұлақ ГЖЭС-ін енгізу, 2018 жылы Балқаш ЖЭС-інің екі энергия блогын пайдалануға беру болжанып отыр. Бірқатар электр желілері объектілерін салу, оның ішінде «Алма» кіші станциясын және Мойнақ ГЭС-інің қуаттарын беру жөніндегі электр тарату желілерінің құрылысы, сондай-ақ электр желілері мен төмендететін кіші станцияларды реконструкциялау жүзеге асырылатын болады.
Сонымен қатар 500 кВ Солтүстік - Шығыс - Оңтүстік транзитінің жобасын іске асыру мәселесі қарастырылатын болады.
Мынадай жобаларды іске асыру көзделеді:
1. Атырау ЖЭО. Жобаның іске асыру құны - 16,4 млрд. теңге. Қуаты 75 МВт. Іске асыру мерзімі: 2006 - 2010 жылдар.
2. Орал ГЖЭС-і. Жобаны іске асыру құны 9,8 млрд. теңге. Қуаты 54 МВт. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2012 жылдар.
3. Балқаш ЖЭС-і. I модулінің қуаты 1320 МВт. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2018 жылдар.
4. Мойнақ ГЭС-і. Қуаты 300 МВт. Іске асыру мерзімі: 2006 - 2012 жылдар.
5. «Ақшабұлақ» кен орнындағы ГЖЭС. Қуаты 87 МВт. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2012 жылдар.
6. Екібастұз МАЭС-2 (№ 3 блокты салу). Қуаты 600 - 660 МВт. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2015 жылдар.
7. Екібастұз МАЭС-1 (№ 8 блокты қалпына келтіру). Қуаты 500 МВт. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2012 жылдар.
8. Ақсу ГРЭС-нің № 2 энергия блогын қалпына келтіру. Қуаты 325 МВт. Іске асыру мерзімі: 2009 - 2011 жылдар.
9. Шардара ГЭС-ін жаңғырту. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2015 жылдар.
10. Мойнақ ГЭС-інің қуатын беру. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2012 жылдар.
11. 500, 220 кВ. желілерімен Қазақстан ҰЭЖ-ге қоса отырып, 500 кВ «Алма» кіші станциясын салу. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2014 жылдар.
12. Қазақстанның Ұлттық электр желісін жаңғырту, II кезең. Іске асыру мерзімі: 2010 - 2016 жылдар.
13. «Азиада - 2011» үшін Алматы қаласында және Алматы облысында трансформаторлық кіші станциялар салу. Іске асыру мерзімі: 2009-2011 жылдар.
14. ВЛ 500 кВ Солтүстік - Шығыс - Оңтүстік транзитін салу. Іске асыру мерзімі: 2011 - 2018 жылдар.
Көмір өндіру көлемінің өсуі мынадай жобалар есебінен қамтамасыз етіледі:
Екібастұз көмір бассейнінің разрездерінде:
- «Богатырь» разрезінің көліктік схемасын қайта құру, разрезде жылына 48 миллион тонна көмір өндірілетін жаңа автомобильді-конвейерлік технологияға ауысу жобасы;
«Восточный» разрезінде циклдық-ағымдық ашу кешені (ЦААК) құрылысының жобасын аяқтау. ЦААК өндірісі жылына ашылатын кендердің 10 млн. текше метрін құрайды;
- 3000-5000 тонна деңгейінде тазалау забойында орта тәуліктік жүктемені қамтамасыз ететін жоғары өндірістік тау-кен техникасы мен технологияларын енгізу арқылы Қарағанды көмір бассейнінің шахталарында;
- Қарағанды облысында жобалық қуаты жылына 500 мың тонна көмірді құрайтын «Жалын» тас көмір кен орнының құрылысы және пайдалануға қосу.
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету
17 мамандық бойынша мамандарға деген қажеттілік жоғары оқу орындарына дайындық және 80 ТКБ оқу орнының шеңберінде жабылатын болады.
Екібастұз қаласында 700 оқу орнына арналған Отын-энергетика саласы үшін кадрларды даярлау және қайта даярлау жөніндегі өңіраралық орталықтың құрылысы аяқталады.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
Энергетика саласында инновациялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Технологиялық болжамдау қорытындылары бойынша электр энергетикасы саласында мынадай сындарлы технологиялар айқындалды: жасыл экономика және энергия үнемдеу технологиялары, тұрғын үй құрылысы саласындағы технологиялар, жаңа үлгідегі ионисторлар мен конденсаторлар шығару жөніндегі технологиялар, жаңа буын аккумуляторларын шығару жөніндегі технологиялар, отынның жаңа түрін жасауға арналған технологиялар, пиролизді және пайдаланатын қазандық агрегаттар шығару және көмірді газдандыру жөніндегі технологиялар, отынның барлық түрлеріне арналған шағын қазан-агрегаттар шығару жөніндегі технологиялар, энергия өндіруге арналған нанотехнологиялар негізінде жаңа материалдар шығару жөніндегі технологиялар, тік ағынды гидротурбиналары бар қысымсыз ГЭС шығару жөніндегі технологиялар, магистралдық құбыржолдардағы тік ағынды гидротурбиналар шығару жөніндегі технологиялар, жарықтандырудың жарықдиодты шамдарын шығару жөніндегі технологиялар, көмірді газдандыру технологиялары, газды кәдеге жарату технологиялары, күлі көп көмірді жағу жөніндегі технологиялар, жылу шығаратын құрастырылымдар шығару жөніндегі технологиялар, энергия қондырғыларының жұмыс режимдерін бақылау және есепке алу датчиктерін шығару жөніндегі технологиялар, түрлі радиоизотопты өнімдер (ядролық медицина және экономиканың басқа да салалары үшін) алу технологиялары, күн сәулесі есебінен жылумен жабдықтау және электр энергиясын өндіру жөніндегі технологиялар, күн сәулесі концентраторларын шығару жөніндегі технологиялар. Аталған сындарлы технологияларды дамыту нысаналы технологиялық бағдарламалар тетігін іске асыру арқылы қамтамасыз етілетін болады.
2.2 Көлік инфрақұрылымымен қамтамасыз ету
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Қазіргі уақытта көлік саласында инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру жүзеге асырылады: қолданыстағы темір жолдарды жаңғырту жүргізілуде, - Өзен - Түркіменстан мемлекеттік шекара және Қорғас - Жетіген жаңа темір жол желілерінің құрылысы басталды; жер үсті инфрақұрылымы объектілерін жаңғырту және дамыту бағдарламасы іске асырылуда; 5 шешуші әуежай (Астана, Алматы, Ақтөбе, Атырау, Ақтау) қайта жаңартылды, Ақтау қаласының әуежайында жаңа әуе вокзалы пайдалануға берілді; автомобиль жолдарының техникалық жай-күйін одан әрі жақсарту жұмысы жалғасуда, 6 жолақты қозғалысы бар «Астана - Щучинск» жылдам жүретін автомагистралі ашылды; жыл сайын кеме жүзетін су жолдарын ұстау жұмысы жүргізіледі, Өскемен және Бұқтырма шлюздерін қайта жаңарту жобасын іске асыру басталды.
Сонымен қатар автокөлік инфрақұрылымының маңызды бөлігі нормативті мерзім шегінен тыс пайдаланылады, екіншісі осы мерзімге жақындап отыр, осыған орай көлік жұмысының қауіпсіздігі айтарлықтай нашарлап отыр. Қолда бар жол-пайдалану техникасы тозуының жоғары екендігі байқалуда.
Темір жол көлігі саласында темір жол желісі жеткілікті дамымаған, темір жол саласында негізгі құралдардың тозуы, жолаушылар жылжымалы құрамының тапшылығы өсе түсуде; қызмет көрсетудің төмен деңгейі және бәсекелестіктің болмауы; теміржол көлігін жақсарту мен дамыту жеткілікті қаржыландырылмаған; тариф құрылымының қолданыстағы принциптері және реттеу тетігі тасымалдаушының клиентке бағдарлануын есепке алмайды. Елдің транзиттік әлеуетін барынша тиімді іске асыру және темір жол желілерін дамытуға жаңа (жеке) субъектілерді тарту қажет, өз кезегінде бұл көлік-коммуникациялық кешенде бәсекелестік орта қалыптастыруға және көлік құралдары паркін ұлғайтуға мүмкіндік береді.
Азаматтық авиация саласындағы негізгі проблема Халықаралық азаматтық авиация ұйымының (ИКАО) стандарттарына сәйкес келмейтін өңірлік әуе кемелерінің ескірген паркі; авиациялық персоналдың, әсіресе ұшқыш құрамының тапшылығы болып табылады.
Су көлігі саласында порт инфрақұрылымының жеткіліксіз қуаты, сервистік инфрақұрылымның нашар дамығаны, білікті отандық мамандар тапшылығы, кеме жүретін шлюздерді қайта жаңғыртудың қажеттілігі байқалуда.
Негізгі міндет
Экономика мен халықтың көлік қызмет көрсетулеріне деген қажеттігін толық көлемде қанағаттандыруға қабілетті көлік-коммуникациялық кешенді дамыту.
Нысаналы индикаторлар
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
1. Көлік және қоймаландыру саласы бойынша жалпы қосылған құнды 2008 жылдың деңгейіне қарағанда нақты мәнінде 38 %-ға ұлғайту.
2. Автожолдардың республикалық желісінің 83 %-ы және жергілікті желісінің 68 %-ы жақсы және қанағаттанарлық жағдайы.
3. Қазақстан Республикасының аумағы бойынша темір жол көлігімен жүзеге асырылатын транзиттік тасымалдар көлемін 10,3 %-ға өсіру.
4. 2015 жылға қарай халықаралық көлік дәліздері бойынша контейнерлік жүк поездарының жылдамдығын 15-20 %-ға, ал жолаушылар поездарының жылдамдық қозғалысы учаскелерінде 20 - 30 %-ға арттыру.
5. Темір жол көлігінің негізгі активтерінің тозуы 61 %-ға дейін
төмендетілді.
6. 2008 жылмен салыстырғанда халықаралық әуе қатынастарының санын 2,5 есеге ұлғайту.
7. Қазақстандық теңіз порттарының өткізу қабілеттілігі жылына 16 млн. тоннаға дейін жеткізілді.
8. Жүктерді транзиттік бағытта тасымалдаулар көлемі 19,4 млн тоннаға дейін ұлғайту.
Іс-қимылдар стратегиясы
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 07.03.2014 N 762 Жарлығымен.
Іс-қимылдар стратегиясы экономиканың көлік және логистика қызмет көрсетулеріне деген қажеттігін толық көлемде қанағаттандыруға қабілетті көліктік-коммуникациялық және көліктік-логистикалық жүйені дамытуға, сондай-ақ елді халықаралық көлік желілеріне интеграциялауға бағытталған.
Мынадай:
1) қазіргі темір жол желісін жаңа учаскелер салу арқылы желіні оңтайландырумен қатар қауіпсіздік пен қозғалыс жылдамдығының әлемдік стандарттарына сәйкестендіру;
2) шамамен 3,9 мың км республикалық маңызы бар автожолды реконструкциялау және 5,6 мың км автожол мен жергілікті маңызы бар 11,5 мың км жолды жөндеу;
3) 2015 жылға қарай республиканың 7 әуежайында (Қызылорда, Көкшетау, Ақтау, Талдықорған, Қостанай, Тараз, Орал қалалары) ұшу-қону жолақтарын, жолаушылар және жүк терминалдарын реконструкциялауды (салуды) жүргізу, аэронавигациялық инфрақұрылымды кезең-кезеңмен жаңғырту және республиканың әуежайы желісін аяқтау, жаңа заманауи әуе кемелерін сатып алу;
4) айлақтық және сервистік инфрақұрылымдарды дамыту, оның ішінде Ақтау теңіз айлағының қуатын кеңейту, 2015 жылға қарай сауда флотының санын 11 бірлікке дейін, оның ішінде 9 танкер мен 2 құрғақ жүк таситын кемеге дейін жеткізу;
5) автожол саласында мынадай жобаларды іске асыру: «Батыс Еуропа - Батыс Қытай», «Омбы - Павлодар - Майқапшағай», «Ақтау - Түрікменстан шекарасы», «Щучье - Көкшетау - Петропавл», «Ресей Федерациясының шекарасы - Орал - Ақтөбе», «Астана - Қостанай - Челябі» және «Астана -Ерейментау - Шідерті» негізгі транзит дәліздерінің автомобиль жолдары учаскелерін реконструкциялау;
6) «Алматы - Өскемен», «Қызылорда - Павлодар - Успенка - Ресей Федерациясының шекарасы», «Үшарал - Достық», «Бейнеу - Ақжігіт - Өзбекстан шекарасы» республикалық маңызы бар автомобиль жолдарының учаскелерін реконструкциялау, сондай-ақ жергілікті автожолдар желісін реконструкциялауды жүзеге асыру;
7) республикалық маңызы бар автожолдардың жекелеген учаскелерінде төлем жүйесін енгізу;
8) 439 км теміржол салу, сондай-ақ ұзақтығы 1200 километр Жезқазған - Бейнеу және Арқалық - Шұбаркөл жаңа теміржолын салу;
9) 2015 жылға қарай Өскемен, Бұқтырма, Шүлбі шлюздерін реконструкциялау және жаңғырту;
10) 2015 жылға қарай 19 бірлік мемлекеттік техникалық өзен флотын жаңарту және жаңғырту;
11) Ақтау портының инфрақұрылымын техникалық жаңғырту;
12) 2015 жылға қарай көлік-логистика орталықтарының санын 14 бірлікке дейін ұлғайту жөніндегі шаралар жоспарлануда.
Инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесуi
Автожол саласында автожол көпірлерінің темір бетон аралық құрылымдарының ресурстарын болжау бөлігінде; автомобиль көлігі саласында - ірі қалаларда жолаушылар тасымалын диспетчерлік басқару проблемалары бойынша; транзиттік әлеует саласында - өңірлік экономикалық ұйымдар шеңберінде көлік қызметі нарығында бәсекелестік ортаны зерделеу бойынша ғылыми қолданбалы зерттеулер жүргізу жоспарланып отыр.
Көлік инфрақұрылымымен қамтамасыз ету саласында инновациялық саясатты іске асыру шеңберінде түйінді технологиялық міндеттерді шешуге және жаңа озық ғылыми-технологиялық бағыттарды дамытуға басымдық берілетін болады.
Инвестицияларды ынталандыру:
1) мемлекеттік-жекешелік әріптестігі шартында білікті халықаралық жолаушылар операторлары арасынан стратегиялық инвесторларды теміржол жолаушылар тасымалының қазақстандық нарығына тарту;
2) теміржол саласы нарығын ырықтандыру және темір жол саласының мақсатты моделіне сәйкес мемлекеттік реттеу реформалары;
3) әлеуметтік маңызы бар облысаралық қатынастар бойынша темір жол жолаушылар тасымалы және тұрақты ішкі және халықаралық әуе тасымалдарын субсидиялау бойынша шаралар қабылдау.
Техникалық реттеу:
1) 2015 жылға қарай 11 әуежай Халықаралық азаматтық авиация ұйымы (ИКАО) санатын иеленетін болады.
2) 2013 жылға қарай автомобиль көлігі саласында Евро-3 экологиялық стандарттары, қозғалыстағы автокөлік құралдарын автоматты өлшеу жүйесі енгізілетін, халықаралық тасымалдауларда сандық тахографтар енгізілетін болады;
3) кәсіпорындардың меншікті қаражаты есебінен ИСО 9001:2000, ИСО 9001, ИСО 14001 және OHSAS 18001 халықаралық стандарттарына сәйкес менеджмент және сапа жүйесі енгізілетін болады.
Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету:
1) көлік саласы бойынша мамандарды даярлау мемлекеттік білім тапсырысы, грант және кәсіпорындардың қаражаты есебінен техникалық, кәсіптік және жоғары оқу орындарының және кәсіпорындардың оқу орталықтарында жүзеге асырылатын болады. 2010 - 2012 жылдары көлік-коммуникация кешені саласындағы қажеттілік 70 мыңнан астам білікті маманды құрайды;
2) 8 көлік және коммуникациялар мамандығы бойынша кадрлар қажеттілігі ЖОО-да және 109 ТжКБ оқу орындарында жүзеге асырылатын болады;
3) жұмысшыларды поездар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге байланысты 75 біліктілік және кәсіп бойынша кәсіптік оқыту «ҚТЖ» ҰК» АҚ филиалдары - Ақтөбе, Қарағанды, Павлодар, Тараз қалаларындағы «Темір жол көлігі қызметкерлерін оқыту орталықтарында» жүзеге асырылатын болады.
Заңнаманы жетілдіру
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
1.Мына:
1) жеке сектордың қызметін ынталандыру мақсатында рұқсат беру функцияларын қысқарту, кеме қатынасы компанияларының шетел азаматтарын кеме экипаждарының құрамына тарту құқығын ұзарту бөлігінде «Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы»;
2) реформалауды жүргізу және темір жол көлігінің жаңа субъектілерін айқындау бөлігінде «Темір жол көлігі туралы» Қазақстан Республикасының заңдарына өзгерістер енгізу.
2. «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңын қабылдау.
2.3 Ақпараттық коммуникациялармен қамтамасыз ету
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Халықты, бизнесті және мемлекетті ақпараттық коммуникациялық қызмет көрсетулермен және технологиялармен қамтамасыз ету елдің инновациялық экономикаға әрі ақпараттық қоғамға өту шарттарының бірі болып табылады.
Ақпараттық коммуникациялық технологиялардың енуі мынадай индикаторлармен сипатталады. Интернет желісін пайдаланушылардың саны 5,1 миллион абонентке жетті (100 адамға 32-ден). Қоғамның компьютерлермен қамтылуы 2009 жылы 100 адамға 12,7 компьютерге жетті (2008 жылы 100 адамға 11,2 компьютер). Тіркелген байланыс абоненттерінің саны 2009 жылы 3,7 млн. абонентті құрады, бұл 2008 жылға қарағанда 100 мың абонентке артық. Орташа телефон тығыздығы 100 тұрғынға 23,4 абонентті құрады (2008 жылы 100 тұрғынға 22,2 абоненттен). Ұялы байланыс абоненттерінің саны 14,9 млн. абонентке жетті, бұл 100 тұрғынға 95,5 абонент тығыздығына сәйкес келеді.
Ақпараттық коммуникациямен қамтамасыз етудің негізгі проблемалары:
инфрақұрылымдық проблемалар (жаңа буын телекоммуникациялық технологияларын енгізу үшін қажетті радиожиіліктің жетіспеушілігі; телерадио хабарларын тарату кешенінің материалдық базасының ескіруі);
бәсекелестікті дамытудағы кедергілер (ауылдық почта және жергілікті телефон байланысының залалдылығы, Интернет қызметтерінің қайталама провайдерлері үшін үстем операторлардың көтерме тарифтерінің жоғарылығы).
Негізгі міндет
Ақпараттық қоғам мен инновациялық экономикаға өту үшін ақпараттық коммуникациялық технологияларды дамыту.
Нысаналы индикаторлар
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
1. Жергілікті телекоммуникация желілерін цифрландыру деңгейін
арттыру - 100 %.
2. Интернет желісіне тіркелген кең жолақты қолжетімділік абоненттерінің тығыздығы - 100 адамға 15.
3. Ұялы байланыс абоненттерінің тығыздығы - 100 адамға 135.
4. Тұрғындардың компьютерлік сауаттылық деңгейін 52 %-ға дейін
арттыру.
5. Оңтайландыру мен автоматтандырылуға жататын мемлекеттік қызмет көрсетудің 65 %-ын электрондық нысанға көшіруді қамтамасыз ету.
6. Республика халқының 82 %-ын цифрлық эфирлік хабарларды қабылдау мүмкіндігімен қамтамасыз ету.
7. Тіркелген телефон желілерінің тығыздығы - 100 тұрғынға 26,8.
8. Интернет пайдаланушылардың тығыздығы - 100 тұрғынға 54,7.
Іс-қимылдар стратегиясы
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 01.08.2013 N 607 Жарлығымен.
Ақпараттық коммуникацияның дамыған инфрақұрылымы Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігіне ықпал етеді және корпоративтік секторды дамытуда және бірқатар әлеуметтік міндеттерді шешуде маңызды орын алады:
1. телекоммуникация қызметтеріне (сандық телевизия, Интернет желісіне кең жолақты қол жеткізу) ішкі сұранысты қамтамасыз ету мақсатында ақпараттық коммуникациялық инфрақұрылымды жаңғырту және дамыту;
2. веб-хостинг қызмет көрсетулерге, деректерді бастапқы және резервтік сақтауға және сыртқы нарыққа кезең-кезеңмен өтуге деген сұранысты қамтамасыз ету мақсатында есептеу орталықтарын дамыту.
Телекоммуникациялық инфрақұрылымды дамыту шеңберінде Қазақстан Республикасының бүкіл халқы үшін телефон байланысы және интернет желісіне қол жеткізу қызметтеріне қосылу мүмкіндігі қамтамасыз етілетін болады.
Интернет желісіне қол жеткізуді қоса алғанда, халықтың қалың бұқарасын байланыс қызметтерімен қамтамасыз ету мақсатында:
1) 3G, CDMA-450/800 және LTE (4G) технологияларын пайдалана отырып, интернет желісіне сымсыз кең жолақты қол жеткізу желілерін енгізу және дамыту;
2) FTTH, FТТВ технологияларын пайдалана отырып, барлық облыс орталықтарында интернет желісіне тіркелген кең жолақты қолжеткізу желілерін дамыту;
3) CDMA-450/EVDO технологиясын пайдалана отырып, телекоммуникация желілерін дамыту үшін 450 МГц диапазонындағы радиожиілік спектрін босату.
Үшінші буындағы (3G) ұялы байланыс стандарты 2015 жылдың соңына дейін тұрғындар саны 10 000 және одан артық елді мекендерге пайдалануға берілетін болады.
Сондай-ақ, 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін LTE технологиясы базасында Астана, Алматы қалаларында, облыс орталықтарында, тұрғындар саны 50 000-нан артық адамы бар елді мекендерде (4G) жаңа буындағы ұтқыр байланыс стандарты енгізілетін болады.
2015 жылдың соңына дейін телефон байланысы қызметтерімен және интернет желісіне қол жеткізуді қамтамасыз ету мақсатында ауылдық елді мекендерде CDMA-450/EVDO стандарты енгізілетін болады. 2015 жылға қарай ауылдық байланыстың телекоммуникация желілерінің базалық станцияларының жалпы саны 900 бірлікке жетеді.
Басты жобалар:
1) «электрондық үкіметті» дамыту;
2) сандық телехабарлар таратуды енгізу;
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарын бірыңғай көліктік ортамен өңірлік қамтуды қамтамасыз ету;
4) FTTH, FTTB технологияларын пайдалана отырып, интернет желісіне тіркелген кең жолақты қол жеткізу желісін дамыту;
5) CDMA-450/EVDO технологиясын пайдалана отырып, ауылдық байланыстың телекоммуникация желісін жаңғырту;
6) мемлекеттік органдарының хостинг қызметтері үшін серверлік тұғырнама жасау;
7) серверлік орталықты технологиялық жарақтандыруды аяқтау;
8) 3G және LTE (4G) технологияларын пайдалана отырып, интернет желісіне сымсыз кең жолақты қол жеткізу желілерін енгізу және дамыту;
9) радиожиілік спектрлік мониторинг жүйесін жаңғырту;
10) резервтік сервер орталығын құру;
11) коммерциялық дата-орталықтар құру;
12) «КО шеңберінде ақпарат алмасу бойынша мемлекетаралық шлюз»
ақпараттық жүйесін құру;
13) «ИТП» АЭА аумағында АКТ-кластерінің бірінші кезегін салу;
14) мемлекеттік «бұлттық» түғырнаманың бірінші кезегін құру болып табылады.
2.4 Минералдық-шикізат кешенін дамыту
Ағымдағы ахуалды қысқаша талдау
Республиканың минералдық-шикізат кешені ел экономикасының басым салаларын қажетті шикізат базасымен қамтамасыз ете алады, Қазақстанды тұрақты даму жолына алып шыға алатын «локомотив» болады.
Қазақстан мыс, уран, титан, ферроқорытпа және болаттың әлемдік нарығында стратегиялық рөлге ие бола отырып, Еуроазия субконтинентінде хромды шығару бойынша монополист болып табылады, темір, марганец, көмір және алюминийдің өңірлік нарығына едәуір ықпалы бар. Тасымалдау мәселелерінің шешілуімен, Қазақстан мұнай қорларын тиімді пайдаланып, әлемдік мұнай нарығында лайықты орынға ие бола алады.
Минералды шикізат қорларын ұдайы өндіру жағдайларының жылдан жылға қиындай түсуі минералдық-шикізат кешенінің ағымдағы жай-күйінің нақты объективті жағдайы болып табылады.
Елдің минералдық-шикізат кешенінің перспективті ресурстық базасын дамыту қорларды өсіру мақсатында іздеу және іздестіру-бағалау жұмыстарын жүргізуді талап етеді.
Негізгі міндет
Өнеркәсіптің барлық салаларын белсенді дамыту үшін минералды ресурстардың ұтымды және кешенді пайдалануы мен қайта өндірілуін қамтамасыз ету.
Нысаналы индикаторлар
Ескерту. Параграф жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 25.12.2014 № 984 Жарлығымен.
1. 2014 жылы пайдалы қазбалардың негізгі түрлерінің қорын толықтыру пайызы (өсу бойынша, анықталған қорлардың өтелген қорларға қатынасы) - 50 %: 2009 жылы - 23 %, 2010 жылы - 25 %, 2011 жылы - 25 %, 2012 жылы - 30 %, 2013 жылы - 0 %, 2014 жылы - 50 % (жауапты мемлекеттік орган - ИДМ).
2. Ауылдық елді мекендерді жерасты суларының қорымен қамтамасыз ету: 2009 жылы - 30,8 %, 2010 жылы - 30,8 %, 2011 жылы - 33,5 %, 2012 жылы - 43,2 %, 2013 жылы - 49,5 %, 2014 жылы - 57,3 % (жауапты мемлекеттік орган - ИДМ).
3. 2015 жылға қарай Геологиялық ақпараттың деректер банкін 95 %-ға дейінгі көлемде толықтыру (жауапты мемлекеттік орган - ИДМ).
Достарыңызбен бөлісу: |