Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Семей Мемлекеттік педагогикалық институты

В)Санның өзгеруі жүйелілігі

D)Санның мерзімдік өзгеруі

E) Мерзімдік емес өзгеруі

4.Популяция санның динамикасы артуына келесі факторлар әсер етеді:

1. Эмиграция және өлуі

2. Иммиграция және туу

3. 
   Эмиграция және туу
   
4. 
   Иммиграция және өлуі
   

5. Өлуі және туу

5. Популяция санның экспоненциалды өсуі деген не:

1. 
   Өзгермейтін жағдайда даралардың санның өсуі
   
2. 
   Әр дайым өзгеретін жағдайда даралардың санның өсуі
   

3. Өсу жылдамдығы төмендейді, егер даралардың саны көбейсе

4. 
   Өсу жылдамдығы жоғары болады даралардың саны көбейсе
   
5. 
   Өсу жылдамдығы тұрақты болады даралардың саны көбейсе
   

1. Демэкология-..............................................................................................................................

2. Популяция-.................................................................................................................................

3. Туылу-........................................................................................................................................

4. Популяцияның өсімі-................................................................................................................

5. Популяцияның жастық құрылымы-........................................................................................

6. Егер популяция ішінде түрдің кәрі жастары көп болса, онда бұл популяцияны........................................................немесе............................................деп атайды.
2-нұсқау

1.Популяцияларда даралардың санның маусымдық өзгеруі келесі жағдайларға байланысты:

1. Қорек қорының өзгеруіне бейімделуіне

2. 
   Әр түрлі мекен ету орталарына бейімделуіне
   
3. 
   Орта факторларының маусымдық өзгеруіне тіршілік циклінің бейімделуі
   
4. 
   Климаттық факторларға бейімделуі
   
5. 
   Әр түрлі биологиялық құбылыстарға бейімделуі
   

1. Эмиграция және өлуі

2. 
   Иммиграция және туу
   
3. 
   Эмиграция және туу
   
4. 
   Иммиграция және өлуі
   
5. 
   Өлуі және туу
   

1. Тығыздық пен байланыссыз

2. 
   Тығыздық пен байланысты
   
3. 
   Саны мен байланыссыз
   
4. 
   Саны мен байланысты
   
5. 
   Дұрыс жауап жоқ
   

1. 
   Өмірдің жалпы ұзақтығы және жыныстық кезені, көбею уақытының ұзақтығы және мерзімде генерацияның саны, топтын әр жаста өлуі және ұрықтылығы
   
2. 
   Өмірдің жалпы ұзақтығы және жыныстық кезені, топтын әр жаста өлуі және ұрықтылығы
   
3. 
   көбею уақытының ұзақтығы және мерзімде генерацияның саны, топтын әр жаста өлуі және ұрықтылығы
   
4. 
   Өмірдің жалпы ұзақтығы және жыныстық кезені, топтын әр жаста өлуі және ұрықтылығы
   
5. 
   Өмірдің жалпы ұзақтығы және жыныстық кезені, көбею уақытының ұзақтығы және мерзімде генерацияның саны
   

6. 
   Аутэкология
   
7. 
   Синэкология
   
8. 
   Биоценология
   

9. Демэкология

10. 
    Эйдоэкология
    

1. Популяция-.................................................................................................................................

2. Өлім-...........................................................................................................................................

3. Демэкология-..............................................................................................................................

4. Өсу жылдамдылығы-.................................................................................................................

5. Популяцияның жыныстық құрылымы-...................................................................................

6. Жас дарақтардың саны көп популяциялар.....................................................немесе..............

...................................популяция деп аталады.

Даралар саны = 57

Көбею саны= 24

Уақыт =326 күн Биотикалық потенциалды табындар?

Даралар саны = 65

Көбею саны= 32

Уақыт =298 күн Биотикалық потенциалды табындар?

Бақылау формасы – ауызша сұрау, есеп шығару.

Бақылау сұрақтары:

▪ Экожүйе түсінігі?

▪ Экожүйе қызметі және функциялары?

▪ Экологиялық пирамидалар түсінігі?

▪ Сандық пирамидалар?

▪ Биомассалар және өнім пирамидалары?

1. 
   Түрлерді, популяцияларды
   
2. 
   Бірлестіктерді
   
3. 
   Дара организмді
   
4. 
   Түрлерді
   
5. 
   Микроорганизмдерді
   

1. 
   Биоценоз
   
2. 
   Биотоп
   
3. 
   Экожүйе
   
4. 
   Популяция
   
5. 
   Экологиялық қуыс
   

А) А. Тенсли

В) Э. Геккель

С) В. Сукачев

D) К. Мебиус

Е) В.И. Вернадский

1. 
   Донор
   
2. 
   Доминант
   
3. 
   Кодоминант
   
4. 
   Консумент
   
5. 
   Конкурент
   

А) Сапрофагтар

В) Фитофагтар

С) Копрофагтар

D) Некрофагтар

Е) Зоофагтар

А) Ет қоректі жануарлар

В) Дара клеткалы балдырлар

С) Хемосинтезирлеуші

D) Автотрофты

Е) Өсімдік қоректі жануарлар

А) Сапрофагтар

В) Фитофагтар

С) Копрофагтар

D) Некрофагтар

Е) Зоофагтар

А) Биотоп

В) Биогеоценоз

С) Экотоп

D) Биоценоз

Е) Экожүйе

А) А. Тенсли

В) Э. Геккель

С) В. Сукачев

D) К. Мебиус

Е) В.И. Вернадский

А) Сапрофагтар

В) Фитофагтар

С) Копрофагтар

D) Некрофагтар

Е) Зоофагтар

А) Өсімдіктер-жапырақтар түсуі-жауын құрты-жертесер-түлкі

В) Өсімдіктер-жертесер-жауын құрты-жапырақтар түсуі-түлкі

С) Жапырақ түсуі-жауын құрты-өсімдіктер-жертесер-түлкі

D) Түлкі-жертесер-жауын құрты-жапырақ түсуі-өсімдіктер

Е) Өсімдік-жауын құрты-жертесер

А) Түрлерді, популяцияларды

В) Бірлестіктерді

С) Дара организмді

D) Түрлерді

E) Микроорганизмдерді

А) Жасыл өсімдіктер

В) Гетеротрофтар

С) Фитофагтар

D) Бактериялар

Е) Жыртқыштар

А) Ет қоректі жануарлар

В) Дара клеткалы балдырлар

С) Хемосинтездеушілер

D) Автотрофтылар

Е) Өсімдік қоректі жануарлар

1.Трофикалық тізбек дегеніміз не?

2. Бес денгейлік тізбекке үш мысал келтіріндер.

3. Қарапайым тізбекке бес мысал келтіріндер.

1.Курделі тізбек дегеніміз не?

2. Трофикалық тізбекке үш мысал келтіріндер.

3. Қарапайым тізбекке бес мысал келтіріндер.

1. Азот айналымы.

2. Күкірт айналымы.

3. Су айналымы. Глоссарий құрастыр: қамту, транспирация, инфильтрация, ағысы.

4. Свинец айналымы.

5. Сынап айналымы.

1. Мекен ортасымен байланысын көрсете, жануарларды қосмекенділірге және құрлықтардағыларға бөлген бірінші автор?

2. «Шестоднев» кітабының – 18 ғасырдағы Ресейдегі жаратылыстану оқулы,ғының авторы?

3. Ғылымға «қореқ тізбектері» және «санды реттеу» түсініктерін алғашқы еңгізген автор?

4. К. Линней өсімдіктердің келесі класстарын бөлді?

5. Қазіргі экологияның салаларына жатады?

6. Қазіргі экологияның нашар зерттелген саласы?

7. Өсімдік географиясының негізін қалаушы?

8. «Экология» терминың алғашқы ұсынған?

9. Маршрутты әдіске қайсы жатады?

10. Ағзалар немесе олардың топтарының қоршаған ортамен қатысы туралы немесе тірі ағзалар мен мекен орта өзара қатынастары туралы ғылым?

11. Дараның тіршілік ету шегін және ағза таңдайтын негізгі физика-химиялық факторлардың шегін дәлелдейтін экология бөлімі?

12. «Экология» термині қай жылы ұсынды?

13. Экологияның дұрыс анықтамасы?

14. Экологияның зерттеу пәні?

15. Қазіргі экологияның мазмұны?

16. Тіршілік ұйымдасуының қай деңгейі экологияның зерттеу пәні болып табылады?

17. Экологияның есептері?

18. Дарақтарды зерттейтін экология бөлімі?

19. Демэкология – бұл …

20. Бөлек түрлердің популяцияларының құрылысы мен санының динамикасы экологияның қай бөлімінің есебі?

21. Адам қоғамы мен табиғи орта өзара байланыстары туралы ғылым?

22. Қала экожүйелерінің құрысы мен қызметі және адам мен қоршаған қала ортасы өзара әрекеттесуі туралы ғылым?

23. Қоғам өндірісінен болатын табиғи ортаның бұзылуын жену жолдары және әдістері туралы ғылым?

24. Биосфераның (табиғи бірлестіктің) қоршаған ортамен өзара әрекеттесуі туралы ғылым?

25. Урбоэкология – бұл ... 26. Инженерлік экология – бұл …

27. Экологиялық зерттеу әдістері …

28. «Керткен таңба (засечные, зарубка) ормандары» дегеніміз?

29. Табиғатты сынау қоғамы қай жылы және қай қалада ашылды?

30. Ресейдің қай құжатында аң аулау алқаптарын қорғау ережелері бекітілген?

(30 сөзден кем емес)

Бақылау формасы – глоссарий құру.

Бақылау формасы – топтық жұмыс, гипотезаларды қорғау.

Бақылау формасы – топтық жұмыс, гипотезаларды қорғау.

Бақылау формасы – топтық жұмыс, гипотезаларды қорғау.

Бақылау формасы – есеп шығару.

• 
  Адам экологиясы мәселесінің түсінігі және тарихы.
  
• 
  Адам экологиясымен қарастырылатын сұрақтар, өзекті сұрақтарды қарастыру.
  
• 
  Есеп шығару: ағзаның кіру-шығу моделі жөнінде.
  

1. 
   «Энергия ағыны мен химиялық элементтердің экожүйелерде айналымы» тақырыбына ашық конспект жазу және қорғау.
   
2. 
   «Өсімдік және жануар әлемінің әртүрлілігі. Негізгі жербетілік және су экожүйелері» тақырыбына сөзжұмбақ құру (30 сөзден кем емес) және қорғау.
   
3. 
   «Қоршаған ортаның мониторингі. Қоршаған ортаның жағдайын бақылау үшін экологиялық мониторингті ұйымдастырудың негізгі жолдары» тақырыбына глоссарий құрастыру және қорғау.
   
4. 
   «Тұрақты дамудың стратегиялары мен принциптері» тақырыбына ашық конспект жазу және ауызша жауап беру.
   
5. 
   «Халықтың демографиялық толығуы мен өсуі. Аурушаңдық денсаулықтың сипаттамасы ретінде. Өз денсаулығы үшін жауапкершілікті тәрбиелеу тұрақты дамудағы инвестиция ретінде. Денсаулықты сақтау мен салауатты өмір сүруді қалыптастырулың стратегиялары мен жолдары» тақырыбына буклет құрастыру және және қорғау.
   
6. 
   «Антропогендік әсер биосфера эволюциясының геологиялық және геохимиялық факторы ретінде. Дамудың түрлі деңгейдегі цивилизация типіне байланысты қоршаған ортаға антропогендік ауыртпалықтың дифференциациясы. Адамзат қоғамының пайда болуы мен дамуындағы табиғаттың ролі. Табиғат пен қоғамның өзараәрекеттесу тарихы: негізгі кезеңдері ( биогендік, аграрлық, өнеркәсіптік, ақпараттық), ерекшеліктері мен сабақтары» тақырыбына жазбаша конспект тапсыру.
   
7. 
   «Қазіргі цивилизацияның мәселелері. Биологиялық және ландшафттық әралуандық.Қазіргі кездегі ғаламдық экологиялық мәселелер: озан қабатының азаюы, қышқыл жаңбырлар, шөлейттену. Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының қарқындауымен байланысты экологиялық мәселелер. Биологиялық әралуандықтың маңызы және жойылу себептері» тақырыбына конспект жазу және ауызша жауап беру.
   
8. 
   «Табиғи орта экономикалық дамудың негізі ретінде. Жердің табиғи ресурстарының сипаттамалары: литосфераның, атмосфераның , гидросфераның. Табиғи ресурстар мен олардлың классификациясы: сарқылатын, сарқылмайтын, орны олтырылатын, орны толтырылмайтын. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалану» тақырыбына ашық конспект жазу және ауызша жауап беру.
   
9. 
   «Бизнес этикасы. Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік» тақырыбына реферат жазу және ауызша қорғау.
   
10. 
    «Байлық пен кедейшілік. Жанұя мен жеке тұлғаның денсаулығы. Байлық пен кедейшілік. Денсаулық туралы түсінік.денсаулықтың деңгейін сипаттайтын демографиялық көрсеткіштер: нәрестелік өлім, жалпы өлім, дүниеге келгенен кейі күтілетін өмір ұзақтығы» тақырыбына жазбаша конспект тапсыру.
    
11. 
    «Халық қоныстанған пункттердң мәселелері. Мәдени әралуандық. Халық қоныстанған пункттердің мәселелері. Мәдени әралуандық» тақырыбына реферат жазу және ауызша қорғау.
    

1. 
   Кім «экология» терминінің авторы:
   

2. 
   Қай жауапта экологияның дұрыс термині берілген: